2. © 2006 Prentice Hall, Inc. 1 – 2
นิยามการจัดการการปฏิบัติการ?
การผลิต (Production) หมายถึง การสร้างสินค้าและบริการ
การจัดการการปฏิบัติการ Operations Management
(OM) กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการสร้างมูลค่าในรูปของสินค้าและ
บริการโดยอาศัยกระบวนการแปรรูปหรือแปรสภาพปัจจัยนาเข้า
ให้ออกมาเป็นปัจจัยนาออกในรูปแบบสินค้าหรือบริการ

3. © 2006 Prentice Hall, Inc. 1 – 3
มุ่งเน้นเรื่อง
ต ้นทุน
มุ่งเน้น
คุณภาพ
มุ่งเน้นตาม
ความ
ต ้องการของ
ลูกค ้า
ความเป็นมาของการจัดการการปฏิบัติการ

4. © 2006 Prentice Hall, Inc. 1 – 4
ระบบการผลิตและการปฏิบัติการ
ปัจจัยการผลิต
Input
•Money
•Man
•Machine
•Materials
•Management
•others
ขบวนการแปรรูป
(Conversion Process)
ผลิตผล
(Output)
• Goods
• Services
ลูกค้า (Customers)
ข้อมูลย้อนกลับ
ข้อมูลย้อนกลับ

5. © 2006 Prentice Hall, Inc. 1 – 5
คุณลักษณะของสินค้า
 ผลิตภัณฑ์ที่มีตัวตน
 มีการจัดเก็บเป็นสินค้าคงคลัง
ได้
 การขายแยกออกจากการผลิต
 สามารถเคลื่อนย้าย ขนส่งได้
 ทาเลที่ตั้งในการผลิตมี
ความสาคัญต่อต้นทุน

6. © 2006 Prentice Hall, Inc. 1 – 6
คุณลักษณะของการบริการ
 ผลิตภัณฑ์ไม่มีตัวตน
 ส่วนใหญ่ไม่สามารถเก็บเป็นสินค้าคง
คลังได้
 การขายมักเป็นส่วนหนึ่งของการ
บริการ
 การบริการเป็นสิ่งที่มีปฏิสัมพันธ์กับ
ลูกค้าสูง
 การบริการมักเกี่ยวข้องกับฐานความรู้

7. วัตถุประสงค์หลักคือ
การขยายตัวของส่วนแบ่งตลาด
(Market Share) และความพึงพอใจของ
ลูกค้า (Customer Satisfaction)
วัตถุประสงค์หลักคือ
ความสามารถในการทากาไร
(Profitability) และการรักษาสภาพ
คล่องของธุรกิจ (Liquidity)

8. วัตถุประสงค์หลัก คือ คุณภาพ (Quality)
และผลิตภาพ (Productivity) แต่แม้คุณภาพและผลิตภาพคือ
หัวใจของการผลิต แต่วัตถุประสงค์ทั้งหมดของการผลิตจะมี
ดังต่อไปนี้
– มีคุณภาพ ได้มาตรฐานตามที่กาหนดได้
– ต้นทุนต่า
– ส่งมอบสินค้าได้ตามเวลาที่ลูกค้ากาหนด
– มีความยืดหยุ่น

9. ผลิตภาพ
ผลผลิต
ปัจจัยนาเข้า

10. โรงงานแห่งหนึ่งผลิตสินค้า A ได้ 2,000 ชิ้นต่อวัน
โดยใช้คน 250 คน ดังนั้น ผลิตภาพ (Productivity)
ในการผลิตสินค้า A ของโรงงานแห่งนี้จึงเท่ากับ
2,000/250 = 8.00

11. ผลิตภาพ
(Productivity)
=
ผลผลิต (output)
แรงงาน+วัตถุดิบ+พลังงาน+
เงินทุน+ทรัพยากรอื่นๆ

12. จงคานวณผลิตภาพแบบพหุปัจจัยของ
ผู้ผลิตยางรถยนต์ ซึ่งผลิตจานวน 1,000 เส้นต่อวัน โดย
ใช้ทรัพยากรต่างๆ ดังนี้
–แรงงาน 400 ชั่วโมงที่อัตราค่าจ้าง $12.50 ต่อชั่วโมง
–วัตถุดิบ 20,000 ปอนด์ต่อวัน (1 ปอนด์ เท่ากับ 1$)
–พลังงาน $5,000 ต่อวัน
–เงินทุน $10,000 ต่อวัน

13. ทุกชนิดให้อยู่ในหน่วยเดียวกัน
เช่น ดอลล่าร์ ($)
–แรงงาน 400 ชั่วโมง x $12.50 = $5,000
–วัตถุดิบ 20,000 ปอนด์ x $1 = $20,000
–พลังงาน $5,000
–เงินทุน $10,000

14. ทั้งหมดแล้วนำไปหำรผลผลิต (Output)
–รวมปัจจัยนำเข้ำ (Input) = 5,000+20,000+5,000+10,000
= 40,000 ดอลล่ำร์
–ผลิตภำพแบบพหุปัจจัย = 1,000/40,000
= 0.025 เส้นต่อดอลล่ำร์

15. ถ้าผลิตภาพเพิ่มจาก 100 ไปเป็น 120 ดังนั้นอัตราการเจริญเติบโตจะ
เป็น (120 – 100) / 100 = 0.20 หรือ 20%
อัตราการเจริญเติบโต
ของผลิตภาพ
=
(ผลิตภาพของปีปัจจุบัน – ผลิตภาพของปีก่อนหน้า)
ผลิตภาพของปีก่อนหน้า

16. ประเภทของการผลิตแบ่งตามลักษณะของผลิตภัณฑ์ดังนี้
–การผลิตตามคาสั่ง (Made-to-order)
–การผลิตเพื่อรอจาหน่าย (Made-to-stock)
–การผลิตเพื่อรอคาสั่งซื้อ (Assembly-to-order)

17. แบ่งตามลักษณะ
ของระบบการผลิตและปริมาณการผลิต
• การผลิตแบบโครงการ (Project Manufacturing)
• การผลิตแบบไม่ต่อเนื่อง (Job Shop หรือ Intermittent Production)
• การผลิตแบบกลุ่ม (Batch Production)
• การผลิตแบบไหลผ่าน (Line-Flow)
• การผลิตแบบต่อเนื่อง (Continuous Process)

18. เศรษฐกิจ
(Economic)
สิ่งแวดล้อม
(Environmental)
สังคม
(Social)

19. เกี่ยวข้องกับความยุติธรรม และผลประโยชน์ต่างๆ
ที่กิจการธุรกิจพึงมีต่อแรงงาน ชุมชน และสังคมในบริเวณที่กิจการ
ดาเนินธุรกิจ
บริษัทจะต้องสร้างผลตอบแทนจากการลงทุน
(Return on Investment) ให้กับกลุ่มผู้ถือหุ้น
คานึงถึงผลกระทบของบริษัทที่มีต่อ
สิ่งแวดล้อม บริษัทจะต้องช่วยปกป้องรักษาสิ่งแวดล้อม หรืออย่างน้อย
ที่สุดต้องไม่ทาลายสิ่งแวดล้อม