Bu raporda; Türkiye ve Rusya internet pazarları hakkında detaylı bilgi ve işe yarar karşılaştırmaları bulabilirsiniz.

1. DÝJÝTAL HARÝTALAR
TÜRKÝYE RUSYAve

2. Türkiye ve Rusya yüzyýllardýr birbirlerine komºu iki ülke. Tarihi, coðrafi ve ekonomik anlamda ciddi
birbaðlarý bulunuyor. Sonyýllarda iki ülkenin de büyümesi dünyanýn ilgisini çekiyor,yatýrýmcýlarý bu
ülkeleri daha yakýndan takip etmeye zorluyor.Dijital endustri de Rusya ve Türkiye'ye benziyor.
Dinamizmi ve potansiyeli o kadar büyük ki yatýrýmcýlardan, trendleri takip etmeyi seven sýradan
kullanýcýya kadar her yaºtan ve ýrktan tüm insanlarý cezbediyor. Yayýncýlýk, reklamcýlýk ve ticarette
saðladýðý kolaylýkve yarattýðý dönüºümler, temponunçaðý olan 21.yy'ýn rüzgarý oldu.
Gemius, uzun yýllardan beri hizmet verdiði stratejik önemdeki bu iki ülkeyi mercek altýna alarak,
2013 verileriyle 2014 trendlerine ýºýk tutuyor.
Gemius'un ölçümlerine göre Türkiye ve Rusya, internet nüfusu bakýmýndan en büyük iki pazarý
oluºturuyor: Sýrasýyla, 18-69 yaº arasýnda Rusya'da 66.4 milyon ve Türkiye'de 21.3 milyon
çevrimiçi kullanýcý bulunuyor. Eriºim oranlarýnýn bölgenin en düºükleri arasýnda yer alýyor olmasý
(Rusya'da63% ve Türkiye'de yalnýzca 42%), bu iki pazarýn çok büyük bir büyüme potansiyeline
sahip olduðunu gerçeðini de berabergetiriyor.
Yas Grafik 1. Orta ve Doðu Avrupa Ülkelerinde Ýnternete Girme Oranlarý (18-69 yaþ arasý)
Çek Cumhuriyeti
Estonya
Letonya
Litvanya
Macaristan
Slovenya
Slovakya
Bulgaristan
Polonya
Makedonya
Rusya
Belarus
Moldovya
Sýrbistan
Hýrvatistan
Kazakistan
Romanya
Ukrayna
Bosna Hersek
Türkiye
Kaynak:
gemiusAudiencearaºtýrmasý, farklý ülkelerde ve farklý yaº aralýklarýndaki gruplar içinde yürütülüyor. Orta ve Doðu Avrupa
bölgesindeki internet kullaným oranlarýnýn kýyaslanmasý için yaº gruplarý uyumlu hale getirildi.

3. Yandex Konumunu Güçlendiriyor!
Rusya ve Türkiye'deki kullanýcýlar sosyal aðlarý çok seviyorlar.
Yandex, Orta ve Doðu Avrupa'da konumunu giderek güçlendiriyor. Ukrayna ve Belarus'ta en popüler
siteler içerisinde yer alýyor. Rusya'da ise %84' lük eriºim oranýyla Yandex en gözde internet sitesi.
ªimdilerde ise Rus arama motorunun baºka birpazarý fethettiðini görüyoruz:Türkiye.Yalnýzca2013'teTürk
dijital pazarýnda 1.9 milyon yeni kullanýcý kazanmýº durumda.
Pawe³ Mazurek, Bölge Müdürü, Gemius
Ýdil Kesten, Ülke Müdürü, Gemius Türkiye
Hem Türk, hem de Rus kullanicilarin benzer bir özelligi var: Sosyal aglara olan baglilik. Rusya'da en
popüler sosyal mecra yerel bir marka olan VK.com iken Türkiye'de basi bir internet devi çekiyor:
Facebook. Bununla birlikte, 2013'te Twitter Türkiye'de 11.5 milyon gerçek kisi rakamina ulasarak
oldukça önemli bir oyuncu haline geldi.
Gemius arastirmalari, Türkiye'de ve Rusya'da mobil cihazlar üzerinden sayfa görüntüleme rakaminin
giderek büyüdügüne isaret ediyor.Artik internetin kullanildigi tüm mecralarda hedef kitleye ulasmak
pazarlamacilar için çok daha kolay. Mobil ve aplikasyon reklamciligi, mobil sadakat programlari ya da
mobil üzerinden yapilan sosyal medya kampanyalari gibi farkli araçlara daha fazla rastliyoruz. Tüm bu
saydigimiz nedenlerle mobil reklamciligin dijitalin gelecegi olduguna inaniyoruz.
Gerçek Zamanlý Programlama ( RTB ), Batý piyasalarýnda dijital pazarlamanýn en büyük alanlarýndan
birisiyken Türkiye ve Rusya'da gerçek bir pazarlama platformundan ziyade, lafta kalan bir uygulama
düzeyinde. Çözüm RTB piyasasýnýn büyümesinde yatýyor. Yine de RTB'nin ne olduðunu anlamak ve
onu verimli bir ºekildekullanmayý öðrenmek için biraz daha zamana ihtiyaç var. Buna raðmen RTB'nin
iyiyapýlandýrýlmýºdisplaybirsatýn almayöntemi olmasýný bekliyoruz.
DataXu, Türk ve Rus dijital pazarlarýnda bir kaç aydýr aktif durumda. Geliºmekte olan her pazar gibi,
RTB ve program pazarlarýnda da bilgiler deðiºiklik gösterebiliyor. Bazý pazarlamacýlar bunun farkýnda
deðil fakat pazarda daha eski olanlar farkýna varýyor. Bu açýdan onlarýn kendilerini RTB uzmanlarý
olarak tanýmlamalarý mümkün.
RTB popülerlik kazanýyor ama piyasa bundan nasýl yararlanacaðýný öðrenmeli.
Anton Melekhov, Ülke Müdürü,Gemius Rusya
3
RusyaveTürkiye, sýrasýyla %26.8ve %24.3'lük oranlarlaAvrupa'da en hýzlý büyüyen pazarlararasýnda.
Reklama ayrýlan bütce büyük ölçüde dijitale doðru kaydýrýlýyor. DataXu, markalara ve ajanslara
programlama pazarý hakkýndayardým etme amacýyla buyeni pazarlara ilk girenlerden birisi oldu. Mobil
ve özellikle akýllý telefon alýmlarýnýn artýºý, ilerideki reklam harcamalarýna yol gösterici olabilir. Bu
anlamda Rusya'da büyük bir potansiyel görüyoruz. Mobil cihaz kullanýcýlarýnýn sayýsý oldukca yüksek
ve bu cihazlardan internete girme oraný %184. Pazarlamacýlar mobil program reklamcýlýðý ile
müºterilerine gerçek zamanlý olarak daha kisisel ve amaca yönelik deneyimler sunabilirler. Hem arz
hem talep tarafýnda geliºen teknolojiyi göz önüne alýrsak, programlý satýs ve alým icin 2015 yýlýnda hýzlý
biratýlým olmasýný bekliyoruz. Mobilvevideodaki büyüme displaypazarýndaki büyümeyi ºimdiye kadar
hiçbirpazarda olmadýðý ölçüde takip edecek.
Jost Löhnenbach, Avrupa Satýº Müdürü, DataXu
2
3
2
3
Kaynak: IAB Avrupa ADEX Benchmark 2013 Raporu
Kaynak:We are Social, European Digital Landscape 2014

4. Türkiye'de dijital hýzla büyümeye devam ediyor.
Online kadýnlar…
Dr. Mahmut Kurºun, IAB Türkiye, Baºkan Yardýmcýsý
Rima Erdemir, IAB Türkiye, YK Üyesi, Pazarlama Yürütme Kurulu Baºkaný
TÜRKIYE
Gemius'in ölçüm yaptigi ülkeler arasindainternet nüfusu bakimindanTürkiye Rusya'nin hemen ardindan en
büyük ikinci pazari olusturuyor. Aralik 2013 IAB Türkiye Internet Ölçümleme Arastirmasi raporunda 12
yas üstüinternet kullanicilarinin sayisi yaklasik olarak 28 milyon olarak raporlandi. Erisim orani ise,
%46'ydi.
IAB Türkiye AdEx-TR 2013 raporuna göre, dijital Türkiye'de ikinci büyük mecra konumuna ulasti. Her sene
reklam sektörü genel ortalamasinin üstünde gelisen dijital reklam yatirimlari, 2013 yilinda %24 oraninda
büyüdü. Büyümeyi tetikleyen pek çok unsur var. Teknoloji ucuzluyor ve yayginlasiyor, internet gençlerin
vakit geçirdigi birortam olmaktan çikiyor, daha ileriyastaki kullanicilarin sayisi artiyorve böylece %46 olan
penetrasyon orani her geçen gün yükseliyor.
Türkiye'de gidilecek çok yol oldugu kesin. IAB Türkiye Internet Ölçümleme Arastirmasi'nin demografik
verileri bu yolun henüz baslarinda oldugumuzu ortaya koyuyor. Örneðin, Türkiye'de 12 yas üstü erkek
nüfusunun yarisindan fazlasi interneti kullanirken bu oran kadinlarda sadece %40 seviyesinde. Kadinlarin
bu mecraya daha fazla ilgi duymasini saglamak önümüzdeki dönemde sektörün büyümesine önemli
derecede katkida bulunacak. Ayni ºekilde, internet kullanim oraninin %30'un altinda oldugu kirsal
bölgeler ile ilkokul mezunu veya daha düsük egitim seviyeli kitle, mecranin gelisimi adina büyük bir
potansiyel barindiriyor. Internet altyapisinin gelismesi, her geçen gün artan akilli telefon ve tablet
kullanimi ve internet erisiminin kolaylasmasi önümüzdeki dönemlerde dijital reklam yatirimlarini
arttiracak unsurlarolarak gözüküyor.
Ýnternete baglanan kadinlar dijital dünya için büyük bir hedef kitle konumunda. Kadinlarla yapilan marka
iletisiminde basarili olabilmek için bu kitleyi iyi çözümlemek gerekiyor. Türkiye'deyasayan 12yas üstü 12,5
milyon kadin internete baglaniyor ve bir ayda ortalama 32 saatlerini online geçiriyorlar. Kadin internet
kullanicilarinin yaklasik %80'i 35 yas alti bireylerden olusuyor; yarisindan fazlasi aile için yapilan
alisverislerde kararverici role sahip,yarisindan fazlasi liseve üzeri egitimli; beste biri ise çocuk sahibi.
Kadinlarin ilgi duydugu site kategorilerine bakildiginda genel online nüfusa paralel olarak ilk 3 sirayi arama
motorlari (%95), sosyal aglar (%92) ve video siteleri (%77) aliyor. Online kadinlarin yarisi e-ticaret sitelerini
ziyaret ediyor. Bu durum alisverislerin büyük oranda dijital ortama tasindigina kanit olusturuyor. Bu
sebeple kadinlara dijital ortamda ulasmak büyük önem tasiyor. Kadinlara ulasmak içinse özellikle sosyal
medya ve video siteleri dogru kaynaklar. Ayrica arama motoru reklamciligi da kullanilmasi gereken
yöntemlerarasinda.
4
Gençlere Ulaºabilmek için Doðru Adres: Internet
Tuncay Yavuz, IAB Türkiye, Teknik Yürütme Kurulu Üyesi
Türkiye'de 12 - 34 yas arasi toplam nüfusun %70'e yakini internete baglaniyor. Özellikle 18-24 yas arasi
gençlerde bu oran %76'ya yükseliyor. Hal böyle olunca da genç hedef kitleye ulasmanin yolu dijital
mecradan geçiyor. Internetle birlikte yasayan bu genç nüfus alisverislerde karar verici hale geldikçe
reklamverenler ve medya sirketleri yatirim eksenlerini dijitale dogru döndürüyorlar. Bu degisimin uzun bir
süre daha hizini kaybetmeden devam etmesi bekleniyor.
Ýnternette gençlere ulasabilmek ve dogru mesaji verebilmek için onlarin bu dünyada neler yaptiklarini ve
nasil zaman geçirdiklerini iyi incelemek gerekiyor. Genel olarak bakildiginda çevrimiçi olduklari sürenin
önemli bir bölümünü sosyal medya kanallarinda geçiriyorlar. Ya bir seyler ariyorlar ya da video izliyorlar.
12–34 yas arasi bireylerin yogunlukla tercih ettigi site kategorileri arasinda en yüksek erisimi arama
motorlari (%96), sosyal aglar (%93) ve video siteleri (%76) aliyor. Bu yas grubundaki bir internet kullanicisi
sosyal aglarda ayda ortalama 10 saatten fazla, arama motorlarinda 7 saatten fazla zaman geçirirken, video
sitelerine 3 saatini ayiriyor.

5. 5
TÜRKIYE
Türkiye'nin Potansiyeli Büyük
Ýdil Kesten, Ülke Müdürü, Gemius Türkiye
Türkiye'de online pazarin oldukça büyük bir potansiyeli var. Ýnternet kullanim oranlari düsük
görünse de online nüfusun yogunlugu göz önüne alindiginda gelecek yillarda kullanici
sayisinda ciddi birartis beklemek mümkün. Üstelik, nüfusun online aktivitelere katilim süreleri
de oldukça fazla (Ortalama bir Türk kullanici ayda yaklasik 41 saatini internette geçiriyor ve
1800 sayfa görüntülüyor). Yüksek düzeydeki bu internet düskünlügü reklamcilari cezbediyor.
Her geçen gün dijital pazarlamaya daha fazla pay ayrildigini görüyoruz. Yine de gelismis
ülkelerle kiyaslandiginda, Türk internet ekonomisinin hala kat etmesi gereken yol var. 2013
yilinda dijital medyaya yapilan yatirimlar en az bir önceki yil kadar dikkat çekiciydi. 2014
yilinda ise daha da büyük basarilar bekliyoruz. Arama motoru, rich medya reklamciligi, mobil
alanlarave e-ticareteyapilanyatirimlarin artacagi biryil görmeyi bekliyoruz.
Grafik 2. Türkiye'de internete girme oranlarý
Kaynak: IAB Türkiye Ýnternet Kitlesi Ölçüm Çalismasi (yas araligi: 12+), III.2012-III.2013
Yas
Dijital pazarlamaya talep arttý fakat pazarýn internetten nasýl yararlanacaðýný öðrenmesi hala
bir gereklilik…
Dijital pazarlamaya talep artmýº durumda.ªirketler dijital pazarlamaya daha fazla yatýrým
yapma konusunda istekliler.Ancak pek çok ºirketin yatýrýma nereden baºlayacaðýna ya da
online platformlarda markalarýný nasýl kontrol edeceklerine dair eðitimleri yetersiz.Dijital
ajanslarýn çoðalmasý ve geliºmesi bu teraziyi dengeliyor.Ben ºirketlere, dijital stratejilerini
belirlemeleri konusunda yardýmcý olmak için, eðitim ve danýºmanlýk hizmetleri veriyorum.
Böylece, hem marka, hem de ajans taraflarýyla birlikte çalýºýp, direkt olarak pazar içindeki
büyük bir ihtiyaca cevap veriyorum. Bu durum ayný zamanda, deðiºen market dinamiklerini
yakýndan gözlemleyebilmemi de saðlýyor.
Mustafa Ýçil, Eski Google MEA Bölge Direktörü

6. 6
TÜRKIYE
Arama motoru reklamcýlýðý:En çok tercih edilen reklamcýlýk metodu
Arama motoru reklamciligi hâlâ en çok tercih edilen reklamcilik yöntemi. SEM içinde mobil
mecrapayi küresel trendlere kosut olarak artiyor, ancak ºu anda göreceli olaraksinirli oldugu
söylenilebilir. Bunun bir nedeni, birçok internet sitesinin henüz iyi bir mobil deneyim
saglayamiyor olusu. Diger bir neden ise, sosyal medya platformlarinda reklamlarin ve
promosyoniletilerinin artisi.
Mustafa Ýçil, Eski Google MEA Bölge Direktörü
Ýdil Kesten, Ülke Müdürü, Gemius Türkiye
2014 - RTB'nin yýlý
2014 yýlýnýn, Türkiye'de RTB'nin yýlý olmasý bekleniyor. RTB, Batý pazarlarýnda oldukça popüler
-eMarketer RTB Digital Display Raporu'na göre reklam harcamalarý ABD'de 2012'de 1.38
milyar EURO düzeyindeydi, 2017'de 6.17 milyar EURO'ya çýkmasý bekleniyor. Ülkemizde de
bu alana ilgi giderek artýyor. RTB direkt olarak, display ve mobil reklamlarýn satýºýný etkiliyor.
RTB'ninyardýmýyla gelecekyýl dahaverimli satýºlarýnyýlý olacak.
KULLANICILARIN ONLINE AKTÝVÝTELERE KATILIM ORANLARI
Rusya ile karsilastirildiginda, Türk internet kullanicilarinin online olarak geçirdiklerisüre daha
kisa : Türkiye'de kullanici basina ayda 40 saat 54 dakika düserken, Rusya'da 43 saat 36 dakika
düsüyor. Öte yandan, Türk kullanicilar daha fazla sayfa görüntülüyor. Türkiye'de kullanici
basina görüntülenen sayfa sayisi 1791 iken, Rusya için bu rakam 1592 olarak datalara
yansiyor.
Mobil cihazlar ve tabletler piyasanýn yükselen yýldýzlarý
Türkiye yillardir bir televizyon ülkesi. Reklam bütçesinin büyük çogunlugunun televizyona
yatirdigini görüyoruz. Yazili basinin reklam bütçelerinden aldigi pay büyük. Öte yandan
reklamcilik trendlerine bakildiginda, dijital alanlarin hemen hepsinde ama özelliklevideoda bir
yükselis görülüyor. Mobil cihazlar ve tabletler de yildizi parlayanlar arasinda. Gemius
verilerine göre, Türkiye'deki mobil trafik 2011 ve 2013'ün Aralik aylari arasindaki süreçte
%1'den %9'ayükselmis. Gemius'in multi platform yaklasimiyla toplanan veriler tüm cihazlar
için kitlelere ait rakamlari ve davranis biçimlerini ortaya koyuyor. Bu sayede mobil reklamcilik
2014'te birpatlamayasayabilir.
Vesna Zakariæ, Uluslararasý Satýº ve Pazarlama Direktörü, Gemius

7. Grafik 3. Kullanýcý katýlýmý
Kaynak: IAB Türkiye Internet Kullanicilari Ölçüm Çalismasi (yas araligi: 12+), XII.2012, XII.2013,
masaüstü kullanicilari
Kuallnýcý baºýna ortalama vakit harcama Kullanýcý baºýna ortalama sayfa görüntüleme sayýsý
XII.2012
XII.2013
Yas
Ýnternet kullanýmýný yönlendiren öðeler : Kaliteli içerik, sosyal platformlar ve bilgi alýºveriºi
Eski Google Ortadoðu ve Afrika Bölge Direktörü
TÜRK ÝNTERNET KULLANICILARI KÝMLER?
7
TÜRKIYE
Kullanicilarin internetle iliskileriniyönlendiren birçok etkenvar. Birnumarada içerikyeraliyor.
Türkiye piyasasi da yerel içerikli kaynaklar, markalarin yapacagiyatirimlar ve uzmanlasmis bir
içerik arayisi açisindan yükselise geçmis durumda. Ikinci etken ise iletisimi, paylasimi ve
yaraticiligi seven bir jenerasyon ile birlikte gelen gelismeler. Sosyal platformlarin
kullanimindaki artis dabu egilimi destekler nitelikte. Üçüncü olarak bilgi alisverisi geliyor.
Spesifik içeriklerden genel haberlere kadar, internetteki tüm sosyal linkler giderek daha
güvenilir bilgi kaynaklari olarak görülüyorlar.
Türk internet dünyasinda, Rusya ile karsitlik sergiler biçimde, erkek nüfus daha fazla (%55)
ve kadinlar azinlikta (%45). Ayrica erkeklerin internette daha aktif oldugu da görülüyor:
Ortalama bir Türk erkek kullanici bir ayda, bir kadin kullaniciya kiyasla 4 saat 48 dakika daha
fazla online oluyor ve kadin kullanicilarin görüntülediginden 418 adet daha fazla sayfa
görüntülüyor.

8. 8
TÜRKIYE
Grafik 4. Türk internet kullanýcýlarýnýn sosyo-demografik profilleri
Oyun oynuyor,
sporla ilgileniyor
Eðlence arýyor
(TV, müzik)
Ekonomi, finans ve
hukukla ilgileniyor
Online alýºveriº
yapýyor, video izliyor
yas
yas
yas
yas
yas
yas
yas
Süs, moda, güzellikle
ilgili okumalar
Bilgi hizmetlerini
ziyaret ediyor
Sporla ilgileniyor,
araba bakýyor
Bilgi hizmetlerini ziyaret
ediyor, modaya ilgi duyuyor
Yaºam tarzý içeriði
araºtýrýyor
kadin
kadin
kadin
erkek
erkek
cinsiyet yaº
Sorulmadý
Ýlkokul ya da
ilkokul terk
Lise
Kent Bölgesi
Kýrsal Bölge
Ortaokul
Üniversite
ve üstü
Yas
Kaynak: IAB Türkiye Ýnternet Kullanýcýlarý Ölçüm Çalýºmasý (yaº aralýðý: 12+), XII.2013
egitim yasanilan yer
Tüm Orta ve Doðu Avrupa ülkeleri arasýnda Türkiye en genç internet nüfusuna sahip
Sadece Rusya'ya kiyasla degil, tüm Orta ve Dogu Avrupa ülkeleri arasinda da Türkiye en genç
internet popülasyonunun sahibi. Gençler (35 yasin altindakiler) Türkiye'de online nüfusun
%71'ini olusturuyor.25 ile 34yas arasi kullanicilar iseen aktif olanlar. Bu grup içinden ortalama
bir kullanici ayda 49 saat 48 dakika online oluyor ve 1189 adet sayfa görüntülüyor. En küçük
grup ise yasli kullanicilara ait (55+). Buradan yola çikarak, hedef kitlesi gençler olan ºirketlerin
dijital stratejilerbelirlemesi sartdeninebilir. Çünkü internetbu kitlenin en aktifoldugu alan.
Vesna Zakariæ, Uluslararasý Satýº ve Pazarlama Direktörü, Gemius

9. TÜRK PÝYASASINDA EN POPÜLER ÝNTERNET ÝÇERÝKLERÝ
Türk internet kullanicilari arasinda en popüler internet siteleri Google ve Facebook. Bir arama
motoru olan Google.com %91'lik erisim orani ile tartismasiz lider. Facebook ise %78'lik oranla
ikinci sirada. Ayni zamanda online videolara ciddi bir ilgi oldugunu da gözlemliyoruz: Türk
kullanicilarin %69'u Youtube'u ziyaret ediyor, yerel video sitesi Izlesene.com ise Youtube'a
ciddi bir rakip. Rusya kökenli bir portal olan Yandex, 2013 yilinda 1.9 milyon kullaniciyi
bünyesine katarak, Türkiye'de konumunu güçlendirmeyolunda.
Genç internet kullanici sayisinin çok fazla oldugu Türkiye'de sosyal medya, dijital dünyanin
merkezinde yer aliyor. GemiusAudience (IAB lafini kullan ) arastirmalarinin sonuçlarina göre,
Facebook ve Youtube ilk sirada yer aliyor. Türkiye'de ortalama bir internet kullanicisi ayda 12
saat 48 dakikasini Facebook'ta geçiriyor. Öte yandanTwitter önemli bir rakip haline gelmis
durumda. 2013 yili verilerine göre, 36.5 milyon Türk internet kullanicisinin 11.5 milyonu
Twitter kullaniyor. Türkiye'nin birçok gelismis dijital ülkeye kiyasla daha aktifTwitter
kullanicilarina sahip oldugunu söyleyebiliriz. New York Üniversitesi tarafindan yürütülen
arastirmalara göre toplumsal gelismeler ile ilgili konularda Türkiye'deki Twitter kullaniminin
yogunlugu ciddi bir artis gösteriyor.
Türkiye'de e-ticaret oldukça dinamik. Geçen birkaç yýlda bu alana hem yurtdýºýndan, hem de
Türkiye'den önemli yatýrýmlar yapýldýðýný gözlemledik. Amerikan devi Amazon.com Aralýk
2011'de, bir e-çiçek sipariº sitesi olan Çiçek Sepeti'nin hisselerinin büyük bir kýsmýný satýn
alarak Türkiye piyasasýna girdi. 2013'te ise 1.1 milyon yeni kullanýcý kazandý. Yine de talepler,
arz karºýsýnda yetersiz kalmakta.Yatýrýmcýlar, hâlâ büyük bir potensiyel olduðuna inanýyor ve
katýlýmýn artmasýyla beraberaºama kaydedileceðini umut ediyor.
Google ve Facebook Türk pazarýnýn liderleri, Yandex ise konumunu güçlendiriyor
Türkiye'de dijital dünyanýn merkezi: Sosyal medya
E-ticaretin Yükseliºi
Ýdil Kesten, Ülke Müdürü, Gemius Türkiye
Mateusz Gordon, Uluslararasý E-ticaret Segment Müdürü, Gemius
9
TÜRKIYE

10. RUSYA
Öte yandan Rusya'daki reklamcýlar için televizyon hâlâ en popüler araç, internet ise en hýzlý
geliºen kanal.
Grafik 5. Rusya'da internete girme oranlarý
Yas
Kaynak: FOM (yaº aralýðý: 18+), III.2012-XII.2013
Medyadaki bölünmeyle birlikte internet, televizyonun ardýndan ikinci sýraya yerleºti
Anton Melekhov, Ülke Müdürü, Gemius Rusya
10
Ýnternet kullanici sayisi açisindan degerlendirildiginde Rusya'nin yalnizca Rusça konusulan
ülkeler arasinda degil, tüm Orta ve Dogu Avrupa'nin en büyük pazari oldugu görülüyor.
GemiusAudienceAralik 2013 verilerine gore 18yasindan büyük 67 milyon internet kullanicisi
bulunuyor.
ACVI'den SergeyVeselov'un araºtýrmasýný baz alarak medya pazarý büyüklüðüne baktýðýmýzda
%10 civarýnda büyüme ile 7.6 milyon Euro'ya ulaºýldýðý görülüyor. Ilginç bir biçimde, bu
rakamýn 2008 yýlýndaki deðerlerle hemen hemen ayný olduðuna ºaºýrýyoruz. Bu da bizlere
geçtiðimiz yýllarda karºý karºýya kaldýðýmýz ekonomik krizin etkisinin yavaºladýðýný gösteriyor.
Dijital, 2012'ye kýyasla 2013'te %27 büyüme ile en hýzlý büyüyen alan oldu. Medyanýn
bileºenlerinin birbirinden ayrýlmasýna baðlý olarak bugün Rusya'da internet televizyonun
ardýndan ikinci en popülermecra.
Adindex.ru'nun Kommersant için yaptýðý araºtýrmaya göre en yüksek bütçeli top 20 reklam
veren arasýnda otomotiv, telekom, hýzlý tüketim mallarý, e-ticaret(moda), ev ve finans
endüstrisi ºirketleri yer alýyor.

11. Mobil cihazlara raðbet artýyor
Grafik 6. Kullanýcý katýlýmlarý
Grafik 7. Rusya'da Mobil Trafik
Kaynak: gemiusRanking, I.2011 - I.2014
Kaynak: gemiusAudience ( yaº aralýðý: 18+), XII.2012, XII.2013, masaüstü kullanýcýlarý
Kullanici basina ortalama harcanan vakit
1592
1686
Kullanýcý baºýna ortalama sayfa görüntüleme
XII.2012
XII.2013
43:36
44:15
0%
1%
4%
5%
6%
7%
2%
3%
8%
2011.01
2011.03
2011.05
2011.07
2011.09
2011.11
2012.01
2012.03
2012.05
2012.07
2012.09
2012.11
2013.01
2013.03
2013.05
2013.07
2013.09
2013.11
KULLANICILARIN ONLINE AKTIVITELERE KATILIMI
2%
7%
RUSYA
Yas
Pawel Mazurek, Bölge Müdürü, Gemius
Rusya'da çevrimiçi nüfusun istikrarli artisi sürerken kullanicilarin aglara katilimlarinda
kademeli bir düsüs yasandigi gözlemleniyor. 2012'ye kiyasla 2013'te ortalama Rus internet
kullanicisi online platformlarda 39 dakika daha az zaman geçirmis. Geçirilen süredeki azalma,
açilan sayfa oranina da yansimis. Ruslar 2013 yilinda 94 adet daha az sayfa görüntüledi.
Bunun sebebi ise Rusya'daki mobil telefon kullaniminda yasanan artis olarak açiklanabilir.
Rusya'daki internet kullanicilarinin sosyal aglara baglanmasinda gözlenen düsüsü açiklarken,
mobil cihazlar üzerinden gerçeklesen internet kullanimini gözönünde bulundurmak önemli.
Rusya'daki kullanicilar mobil cihazlar araciligiyla yaptiklari internet gezintilerine giderek daha
fazla zaman ayiriyorlar. Bu durum, masaüstü bilgisayarlarin kullanim oranini etkiliyor. Rus
internet kullanicilari günlerinin 1 saat 26 dakikasini mobil cihazlarindan, 4 saat 45 dakikasini
ise masaüstü bilgisayarlardan internete baglanarak geçiriyor.

12. RUSYA
Gelecek, mobil reklamcýlýkta
Norveçli bir araºtýrmasýnýn firmasýnýn hazýrladýðý Q2 2013 Mobil Reklamcýlýðýn Konumu raporuna
göre 2013'ün ikinci çeyreðinde Rusya, Opera Mediaworks platformu üzerinde mobil reklamcýlýk
talebi ve görüntülenme oraný bakýmýndan en dinamik altýncý pazardý. J'Son and Partners isimli
danýºmanlýk ºirketinin verilerine göre ise mobil pazarýn 2015'te 2013'e oranla %200'den fazla
büyüyerek 302.7 milyon euro'ya ulaºmasý bekleniyor. Mobil reklamcýlýk, uygulama reklamcýlýðý,
mobil sadakat programlarý ya da mobil sosyal medya pazarlama gibi mobil pazarlama biçimleri
Rusya'da reklamcýlararasýnda giderek popülerlik kazanýyor.
Toms Panders, Uluslararasý Yayýncýlar Segment Müdürü, Gemius
RUS ÝNTERNET KULLANICILARI KÝMLER?
Reklamcýlarýn ihtiyacý, kampanyalarýn verimi hakkýnda detaylý veri
Rus reklamcýlarýnýn davranýºlarýnda dikkate deðer bir deðiºim gözlemleniyor.Kampanyalarýn
verimliliðini ölçümleme konusunda artýk daha istekliler. Dijital kampanyalara harcadýklarý her
kuruº için detaylý sonuç raporlarý edinerek, performansýný kontrol ediyorlar. Konu ile ilgili ilginç
vaka çalýºmalarýn çoðalmasý ve araºtýrma servislerine gösterilen talep artýºýyý da bu çýkarýmý
destekliyor. Gelecekte, daha kapsamlý ölçüm yöntemlerinin popülerleºeceðine kesin gözüyle
bakabiliriz. Geleneksel ölçümünün temelinde yer alan eriºim ve sýklýk, kampanya kapsamýnda
eriºilen kullanýcý hakkýnda veri saðlayamadýðý için artýk yeterli bulunmuyor. Reklamcýlarýn
performanslarýný analiz etmek ve gelecek hamleler için sonuç çýkartabilmek için kullanýcýlarýn
sosyo-demografik profillerini ölçümlemeye duyulan ihtiyaç giderek artýyor.
Anton Melekhov, Ülke Müdürü, Gemius Rusya

13. Grafik 8. Rusya'daki internet kullanýcýlarýnýn sosyo-demografik profilleri
cinsiyet yaº
Oyun oynuyor,
Bilisim ve sporla
ilgileniyor
Yabancý dil öðreniyor
ve eðitim hizmetlerini
ziyaret ediyor
Oyun oynuyor, finans
ve elektronik hakkýnda
okuyor
Facebook'ta vakit geçiriyor
ve online alýºveriº yapýyor
Online alýºveriº yapýyor,
eðlence arýyor Yerel forumlarý ve bilgi
hizmetlerini ziyaret ediyor,
vk.com'da vakit geçiriyor
Bilgi hizmetlerini
ziyaret ediyor
Yemek piºirmeyle ilgileniyor,
ebeveynlik içeriklerini araºtýrýyor
Online alýºveriº yapýyor,
özellikle kozmetik
kadin
erkek
erkek
yas
yas
yas
yas
yas
Merkez Federal Bölge
Güney Federal Bölge
Volga Federal Bölgesi
Sibirya Federal Bölgesi
Kuzeybatý Federal
Bölgesi
Ural Federal Bölgesi
Uzak Doðu Federal Bölgesi
Moskova
Yüksekögrenim
Meslekî
Meslekî
Yüksekögrenim
terk
Ortaöðretim
Ortaöðretim
terk
egitim yasanilan yer
Kaynak: gemiusAudience (yas araligi: 18+), XII.2013
Yas
RUSYA

14. RUSYA
Piyasanýn hâlâ, RTB'den nasýl yararlanacaðýný öðrenmeye ihtiyacý var
Anton Melekhov, Ülke Müdürü, Gemius Rusya
RUSYA'DA EN POPÜLER ÝNTERNET SÝTELERÝ
Rus internet kullanýcýlarýnýn %93'ünün en az bir sosyal medya hesabý var
Pawel Mazurek, Bölge Müdürü, Gemius
Her bir internet kullanicisina gerçek zamanli erisebilmek için kapsamli veri toplamayi olanakli
hale getiren RTB, Rusya'da giderek popülerlik kazaniyor. Pazara yeni oyuncular giriyor, hatta
ajanslar da kendi RTB bölümlerini insa etmekte bir hayli aktifler. Ama, buradaki teknolojiler
hâlâ "kapali kutu" ve genellikle sadece Google AdExchange platformu ile ajanslarin kendi
arayüzlerini birlestirmek için kullaniliyorlar. Bu nedenle henüz RTB'nin gerçek anlamda
kullanimindan bahsedemiyoruz. Piyasanin hala RTB'nin ne oldugunu ve etkili kullaniminin
nasil olacagini iyice anlamak için zamana ihtiyaci var. Yine de P&G ve Unilever gibi, pazarin
büyük oyunculari yalnizca display için degil ayni zamanda daha genis bir alanda video ve mobil
reklam için de odaklarini RTB'yeyöneltmis durumdalar.
2012'ye kiyasla RuNet'teki en popüler5 sitenin siralamasinda birdegisiklikyok.Yerel portallar
zirvenin tartismasiz sahipleri: %84 ile Yandex ve %82 ile Mail.ru. Yandex, kullanici bagliligi
bakimindan da lider konumda. Ortalama bir kullanici 8 saat 10 dakikasini bu portalda geçiriyor
ve 206 sayfa görüntülüyor.
We Are Social tarafindan hazirlanan The European Digital Landscape 2014 Raporu, internet
kullanicilarinin %93'ünün herhangi bir sosyal ag sitesinde en az bir hesaba sahip olduklarini
ortaya koydu (Vkontakte'te %74, Facebook'ta %66ve Odnoklassniki'de %65).

15. RUSYA
Tablo 1. Rusya'da ilk 10 sýradaki internet siteleri
Gerçek kullanicilarin
sayisi (milyon)
Sayfa görüntüleme
sayýsý(milyar)
Kullanýcý
baºýna sayfa
görüntüleme
Kullanýcý
baºýna ortalama
zaman
Eriºim
Kaynak: gemiusAudience (yas araligi: 18+), XII.2013
RUSYA'DA EN HIZLI BÜYÜYEN ÝNTERNET SÝTELERÝ - GERÇEK KULLANICI KATILIMI ÝLE
Sberbank.ru 2012'ye kýyasla 2013'te 4.8 milyon yeni kullanýcý kazandý
2012 ile karºýlaºtýrýldýðýnda 2013 yýlýnda en büyük geliºimi kaydeden on internet sitesinden yedisi
kullanýcý sayýsý sýralamasýna gore bakýldýðýnda ilk 10 içerisinde yer almýyor. Bu siteler sýrasýyla:
sberbank.ru, ebay.com, rambler.ru, rg.ru, instagram.com, zoomby.ru, tiu.ru.
Sberbank.ru 4.8 milyon yeni kullanýcý kazanarak bu durumun tek istisnasý olmayý baºarýyor.
Sberbank, Rusya'nýn en eski ve büyük bankasý ve internet uygulamalarý alanýnda da oldukça aktif.
AdIndex'inTop 500 Reklamveren listesine göre ºirketin dijital reklam bütçesi geçenyýl 5.28 milyon
euro olarak açýklandý.
Ruslar, e-ticarete oldukça meraklýlar
Rusya'da, dünyadaki trende benzer olarak e-ticaret'in her geçen gün daha popular hale geldiðini
görüyoruz. 2013 yýlýnda, Amerkan devi Ebay.com 4.6 milyon yeni kullanýcý kazandý. Ama tek
büyüyen e-ticaret sitesi Ebaydeðil. Ortave DoðuAvrupa'daki en büyük e-ticaretyatýrýmcýlarýndan
birisi olan Allegro'ya ait TÝU.com'un yükseliºinin de dikkat çekici olduðunu söylemeden geçmek
olmaz. Mateusz Gordon, Uluslararasý E-ticaret Segment Müdürü, Gemius
Yas

16. RUSYA
Tablo 2. Gerçek Kullanýcý Kazanýmýna Dayanan Rusya'nýn En Büyük 10 Ýnternet Sitesi
Gerçek Kullanýcý
büyümesi, XII 2012,
XII 2013 (milyon)
Kaynak: gemiusAudience (yaº aralýðý: 18+), XII.2012, XII.2013
Video sitelerin kullanýcý sayýsý artýyor
Toms Panders, Uluslararasý Yayýncýlar Segment Müdürü, Gemius
Dmitry Pashutin, Araºtýrma Direktörü, IVI.ru
Yas
Orta ve Doðu Avrupa bölgelerinin tümünde, online video içerikli siteler giderek daha fazla
kullanýcý kitlesine sahip olmaya baºladý.Bu durum, Rus pazarý için de geçerli. J'Son and
Partners Consulting ºirketinin verilerine göre, pazar payý 2014'te %8.1, 2015'te %10.3 ve
2016'da %12.1 olacak. Aegis Media Russia'nýn Ýnternet Ticaret Müdürü Andrey Chernyshov,
videodaki geliºim dinamikleri seviyesinin, Runet'te 2013 yýlýnda, %50-%60 bandýnda ve pazar
payýnýn da 56.2-60.4 milyon EURO aralýðýnda olduðunu ifade ediyor. 2014'e ait öngörü,
ekonomik koºullar ve medya pazarý da hasaba katýldýðýnda, videodaki ilerlemenin %35-45
seviyelerinde olabileceðini gösteriyor. Initiative Agency geçen yýl, Gemius verileri
doðrultusunda, bir müºterisi için oldukça ilginç bir çalýºma hazýrladý. Görüntülü reklam
kampanyalarýnýn ve videonun verim karºýlaºtýrmasýnda, videonun marka farkýndalýðý
yaratmada daha etkili olduðu ispatlandý. Bu çalýºma ayrýca, videonun en etkili sýklýðýnýn 3
olduðunu da gösterdi.
Medya reklamciligi pazarinin en hizli gelisen alani video. Bizce bu büyümeyi saglayan sey,
videonun legal olarak bütün platformlardan izlenebiliyor olmasi ve videoyu destekleyen
ürünlerdeki gelisim. Kitle açisindan video, internetteki ikinci en popüler aktivite (video
sitelerinde online geçirilen zaman baz alindiginda); sosyal aglarda da hemen ikinci sirada
geliyor.

17. METODOLOJÝK NOT
YAZARLAR
GEMÝUS UZMANLARI
PAZAR UZMANLARI
Piyasanin durumuna bu genel bakis raporu, Gemius tarafindan yürütülen ve 30'dan fazla ülke
baz alinirak yapilan uluslararasi internet arastirmalari ölçümlemesi (gemiusAudience)
verilerine dayaniyor. Internet kullanicilarinin demografik profillerini ve internetten nasil
yararlandiklarini göstermek amaçlandi. Bu arastirma, ICC/ESOMAR uluslararasi ticaret
yasalari dahilinde ve Gemius'in tescillihibrid metodolojisiile yürütüldü.
gemiusRanking'in Gemius internet siteleri trafik ölçümüne dayali seçilmis 22 internet
sitesinin temsil ettigi diger bir veri kaynagi da Belarus, Bosna&Hersek, Bulgaristan,
Hirvatistan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya,
Makedonya, Moldova, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Sirbistan, Slovakya, Slovenya,
Türkiye, Ukrayna, ve ilaveten MENA bölgesinde yürütülmüstür. Bu çalisma tarayici
siralamalari, arama motorlari, isletim sistemleri, mobil cihazlar ve internet arastirmalari
sirasinda kullandiklari araçlarin teknik parametreleri baglamindaki çevrimiçi popülasyon
tercihlerini içeriyor.
Natalia Plominska, Patryk Waledziak
Anton Melekhov, Ülke Müdürü, Gemius Rusya
Ýdil Kesten, Ülke Müdürü, GemiusTürkiye
Mateusz Gordon, Uluslararasý E-ticaret Segment Müdürü, Gemius
Pawel Mazurek, Bölge Müdürü, Gemius
Toms Panders, UluslararasýYayýncýlar Segment Müdürü, Gemius
Vesna Zakariæ, Uluslararasý Satýº ve Pazarlama Direktörü, Gemius
Dr. Mahmut Kurºun, IAB Türkiye, Baºkan Yardýmcýsý
Rima Erdemir, IAB Türkiye, YK Üyesi, Pazarlama Yürütme Kurulu Baºkaný
Tuncay Yavuz, IAB Türkiye, Teknik Yürütme Kurulu Üyesi
Dmitry Pashutin, Araºtýrma Direktörü, IVI.ru
Mustafa Ýçil, eski Google MEA Bölge Direktörü
Jost Löhnenbach, Avrupa Satýº Müdürü, DataXu

18. ÝNTERNET DÜNYASI HAKKINDA DAHA FAZLA BÝLGÝ SAHÝBÝ OLMAK
ÝSTER MÝSÝNÝZ?
BÝZÝMLE ÝLETݪÝME GEÇÝN!
GemiusHQ
ul. Postepu 18B
02- 676Varsova
Polonya
sales-hq@gemius.com
Tel: +48 22 378 30 59
GemiusRusya
st. Druzhinnikovskaya, 15
123242, Moskova
Rusya
contact@gemius.ru
Tel: +7 (495) 626-2-72
GemiusTürkiye
Büyükdere Cad. MayaAkarCenter100-102 C Blok No:4
34394, Esentepe-ªisli, Istanbul
Türkiye
contact@gemius.com.tr
Tel: +90 (212) 318 91 42/43