SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 87
Descargar para leer sin conexión
FORKLİFTLERDE İŞ
GÜVENLİĞİ
Kemal ÜÇÜNCÜ
İş Güvenliği Mühendisi
Ağustos 2013 Versiyon A
www.isteguvenlik.tc
2/87
İçindekiler
Forkliftin tanıtımı ……3
Forklift kazaları ve kaza nedenleri …..10
Forkliftte seyir kararlılığı (stabilitesi) …14
Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri …33
Çalışma ortamında güvenlik önlemleri ….39
Forklift kullanımında güvenli davranış …..47
Özel çalışma şartlarında güvenlik .....57
Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler …69
Forkliftlerde Bakım Güvenliği ….73
Uyarı: Bu dokümandaki bazı teknik bilgiler tüm forklift çeşitlerini kapsamayabilir.
Kullandığınız ekipmana ait güvenlik özelliklerini öğreniniz.
3/87
fork : çatal
lift : kaldırmak
Forklift :
Çatallı kaldırıcı
Çatallı istifleyici
Forkliftin tanıtımı
4/87
Çatallı İstifleyicilerin Temel Spesifikasyonları
Yük kapasitesi
Birkaç ton – (transpaletler)
50 tona kadar - ağır hizmet forkliftleri
Kaldırma yüksekliği
Birkaç cm yerle temasın kesilmesi (transpaletler)
Standart kaldırma yüksekliği 3-9 metre
13 metreye kadar (dar koridor forkliftleri)
5/87
Çatallı İstifleyicilerin Tahrik Çeşitleri
El kumandalı
Elektrik motorlu
Dizel/Benzin/LPG/CNG motorlu
6/87
Manuel Transpaletler Sipariş ToplayıcıPalet İstifleyicilerAkülü Transpalet
Ağır Hizmet ForkliftiKonteyner ForkliftiYandan Yükleyiciler
Dar Koridor ForkliftiDizel / LPG ForkliftElektrikli Forklift
Özel ataşmanlı Forklift
Çatallı İstifleme Makinalarına Genel BakışElkumandalıStandartÖzelAmaçlı
7/87
ForkliftGenelTanıtımveAnaElemanlar
8/87
Forkliftlerde Güvenlik Sistemleri
Üst /yan ve ön korkuluklar
Sürücü kabini
Sesli ve ışıklı geri vites uyarısı
Çarpma sensörleri
Ağırlık indikatörü
Hız sınırlandırıcısı / yüksek hız ikazı
Elektronik stabilizasyon kontrol (ESC)
Korna
Yan ve iç aynalar
Park freni
Emniyet kemeri
Döner sürücü koltuğu
Emniyet kemeri ikazı
Park freni aktif haldeyken açılan yan kapı
www.forktruckcontrol.com
9/87
Forklift kabinlerinde kullanılan çeşitli
sürücü koruma önlemleri
10/87
Kişi veya objelere
çarpma; 44,9%
İnme-çıkma
esnasında düşme;
34,0%
Devrilme; 2,2%
Diğer; 18,9%
Forklift Kazaları *
Devrilme !
Tüm ölümcül
kazaların %55 i
* DGUV İstatistikleri,Almanya
11/87
Devrilen forkliftin
altında kalma; 42%
Forkliftle yüzey
arasında sıkışma; 25%
İki araç arasında
sıkışma; 11%
Forklift çarpması; 10%
Düşen malzemenin
çarpması; 8%
Yükseğe kaldırılmış
platformdan düşme;
4%
Ölümcül Forklift Kazalarının Nedenleri *
*
* OSHA İstatistikleri,A.B.D.
12/87
En önemli ciddi kaza nedenleri
• Çarpmalar
• Devrilen forkliftin altında kalma
• Sıkıştırmalar
• Yüksekten düşmeler
13/87
Kaza Nedenleri
Organizasyonel Faktörler
Operatör eğitim yetersizliği
Zaman baskısı ve stres
Uygunsuz ambalaj,palet,ataşman..
Bakım yetersizliği
Forkliftin yaşı
Davranışsal Faktörler
Aşırı hız
Kalkık yükle seyir
Uygunsuz çekme-yedekleme
Hatalı dönme,frenleme
Çevredeki insanları uyarmamak
Yetersiz iletişim
Uygunsuz park etme
Çatal üzerinde insan taşıma
Ciddiyetsiz kullanma
Çalışma Ortamı ve Yük Şartları
Dar geçiş yolları ve koridorlar
Uygunsuz zemin
Sürüş yollarındaki engeller ve trafik
Uygunsuz yükleme rampası
Fazla eğim ve virajlar
Uygunsuz aydınlatma,çevresel faktörler
Uygun olmayan istifleme
Kapasitenin üzerinde yükler
Stabil olmayan yükler
Yükün görüşü engellemesi
Forkliftin Durumu
Hidrolik yağ kaçakları
Fren ve direksiyon sistemi problemleri
Emniyet ve uyarı sistemleri yetersiz
Ergonomik olmayan tasarım
Aşınmış lastikler
Bakımsızlık
Egzost emisyonları
Kör noktalar
14/87
Forkliftte Seyir Kararlılığı
Forkliftin seyir kararlılığı (dengesi) moment ile açıklanır
Bir kuvvetin yarattığı dönme etkisine moment denir
Taşıtlarda motor milinin dönme etkisine tork da denir
Soru:
Yandaki taşı yerinden
oynatmak için en az
kuvvet gerektiren nokta
hangisidir ?
15/87
Forkliftte Seyir Kararlılığı
Ağırlık merkezleri
16/87
Forkliftin Denge Şartı-1
Kuvvetlerin devrilme eksenine göre
momentlerinin toplamı sıfır olmalı veya,
Forklift ağırlık merkezi tarafında
olmalıdır
17/87
Forklift çevik bir taşıma aracıdır
100 yıldan beri hep daha çevik oldu
Çünkü öyle olmak zorunda…
Dar koridorlarda,sınırlı alanlarda ve
keskin dönüşlerde yüksek manevra yeteneği
ile küçük dönme yarıçapı gerekir
Ancak !...
18/87
Forkliftin güvenli kullanımı basit değildir
Çevikliğin dezavantajı : dengeye duyarlılıktır
Bu nedenle kullanıcının neyi neden yaptığını
bilmesi ve,
çalışma ortamında gerekli önlemlerin
alınması gerekir
Çevikliğin de
bedeli var
19/87
Arka aks /
kumanda aksı
Otomobildeki kararlı seyir dörtgeni
forkliftte kararlı seyir üçgenine dönüşür
Forkliftin Denge Şartı-2
Ağırlık merkezinin devrilme üçgeni içinde kalması gerekir
20/87
Boş ve yüklü durumda ağırlık merkezinin optimal konumu
21/87
Soru:
Forklift hangi durumda daha kolay devrilir ? Neden?
Boş iken Yüklü iken
22/87
Yüksüz,yüklü ve yük kaldırma
esnasında ağırlık merkezinin yer
değiştirmesi
Soru :
Yükün dengeli olduğunu varsayalım
Yük kalkık iken forkliftin dengesi nasıl
etkilenir?
23/87
Soru :
Hangi pozisyonda taşıma daha
güvenlidir?
Normal (düz) pozisyon mu?
Yatık (tilt) pozisyon mu?
24/87
Soru :
Hangi pozisyonda taşıma daha güvenlidir?
Yokuş yukarı mı ?
Yokuş aşağı mı ?
25/87
Yük uzadıkça ve yayıldıkça kaldırma
kapasitesi düşer
Çünkü yükün ağırlık merkezi devrilme
ekseninden uzaklaşır
26/87
Bir Europaletin (800x1200mm) yan ve uzunlama
taşınması esnasında kaldırma kapasitesinin değişimi
27/87
Soru:
Bu forklift ağırlık merkezine 900 mm mesafedeki 1300 kg lık
bir yükü kaldırabilir mi?
Her forkliftin bir yük kaldırma diyagramı vardır
Bu diyagramın içinde kalan yükler güvenle
taşınabilir
28/87
Yük kaldırma diyagramıTip Etiketi
Kapasite genellikle 60 cm
ağırlık merkezi mesafesinde ve
350 cm kaldırma yüksekliği
cıvarında verilir
Kapasiteyle ilgili üretici bilgilerine örnekler
Bu etiketler forklift
üzerinde bulunmalıdır !
29/87
Yükün ağırlık merkezi ortalanmış
Dengeli yükler
30/87
Dengesiz yükler
Ambalaj üzerinde yük ağırlık merkezi işaretlenmiş
31/87
Forklifte virajlarda merkezkaç kuvveti etki eder
Hız 2 katına çıkarsa merkezkaç kuvveti 4 kat artar
x2
x4
F.y > M.x olursa forklift savrulmaz,stabil kalır
Dönüşlerde Kararlılık
32/87
Forklifte frenleme esnasında eylemsizlik kuvveti etki eder
Yükün frenlemeye olan tepkisi gidiş yönü doğrultusunda
harekettir
Hız artar frenleme kuvveti büyürse yük savrulur
Yüksek hız ve sert fren = yükün savrulması
Frenlemede Kararlılık
33/87
Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri
1.Önlem Sürat Yapma
2.Önlem Hızını azalt
3.Önlem Gaz kes
4.Önlem Ağır ol
5.Önlem Yavaşla
33/87
34/87
Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri
Yük kalkık pozisyonda
sürüş yapma
Eğimli zemini
geri geri in
Eğimli zeminde manevra
yapma
Kör noktalara
dikkat et
Geniş yükleri
dengeli dağıt
Görüş sınırlıysa
-Geri geri git veya
-İşaretçi kullan
35/87
Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri
Sürüş esnasında
yükü mümkün
olduğu kadar
geriye yatır (tilt)
Küçük yükleri
kasa veya
sandıkla taşı
Yük ağırlık
merkezini ön
tekere yaklaştır
Virajları açıktan
al,keskin dönüş
yapma
Kapasiteye
uygun ataşman
tak,yük
diyagramını
kullan
Yük ağırlık merkezi
çatalların
arasında olsun
36/87
Yük kaldırma/alma işlem sırası:
1.Yüke doğru ilerle
2.Asansörü dik konuma getir
3.Çatalları yavaşça palete yerleştir
4.Yükün yer/raf ile temasını kes
5.Yükü geriye yatır
6.Arkayı kontrol et
7.Yavaş yavaş geri git
Yük istifleme işlem sırası:
1.Ambar rafına doğru ilerle
2.Asansörü dik konuma getir
3.Yükü kaldır
4.Yükü rafa yavaşça yerleştir (öne tilt )
5.Arkaya bak ve geri hareket et
6.Çatalları geriye yatır (geriye tilt)
7.Çatalları aşağı indir
8.Hareket et
Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri
37/87
Yana devrilme öne devrilmeden daha tehlikelidir.
Çünkü,
sürücü içgüdüsel olarak devrilme yönünde kaçmak ister
Devrilme anında en çok rastlanan ölüm nedeni budur
Devrileceğini hisseden sürücü kaçmamalı,
direksiyona veya kabin muhafazasına sıkıca tutunarak
kabin içinde kalmalıdır
38/87
Röportaj :
Ambar sorumlusu Yılmaz Bey yaşadığı devrilme
tehlikesini anlatıyor (Video)
39/87
Çalışma ortamında güvenlik önlemleri
Forkliftlerde iş güvenliği ambar tasarımı ve forklift seçiminden başlar,önleyici bakım ile devam eder.
40/87
Sürekli görüşü engelleyecek derecede havale yükler taşınıyorsa
Patlayıcı ortam mevcutsa
Raf aralarındaki mesafe sınırlıysa
6 metreden yüksek kaldırma gerekliyse
Sürekli kapalı alanlarda çalışılacaksa
Özel ataşmanlar kullanılacaksa
Bu çalışma şartlarına uygun forklift seçilmelidir
Elektrikli dışındaki forkliftler için katalizatör,partikül tutucu vb
emisyon kontrol önlemleri istenmelidir
Kurum filtresi uygulanmış bir dizel forklift
Forklift seçimi
41/87
Uygun ambar lay-out’ u
Güvenlik işaretleri
Zebra çizgileri
Yeterli forklift geçiş yolları
Forklift park alanları
Güvenli şarj istasyonu
Yaya yolları
Bariyerleme
Dışbükey aynalar
Raf ayak koruyucuları
Işıklı ikazlar
Uygun zemin
Uygun ambalaj malzemeleri
Çalışma ortamında güvenlik önlemleri
42/87
Çalışma ortamında güvenlik önlemleri
43/87
Çalışma ortamında güvenlik
önlemleri
44/87
Çalışma ortamında güvenlik önlemleri
45/87
Çalışma ortamında güvenlik önlemleri
En ağır yükleri en alt raflara yerleştirin Europalet kullanın
Düzgün,engelsiz ve temiz zemin
46/87
Çalışma ortamında güvenlik önlemleri
Kapasitesi tanımlanmış raflar
En az 10 m görüş alanı
47/87
Forklift kullanımında güvenli davranış
48/87
Forklift kullanımında güvenli davranış
Çatal aralıklarını yüke uygun ayarlayın
Kilitleme pimlerini sabitleyin
Yük biçimi çok sık değişiyorsa uygun
ataşman kullanın (side-shifter)
Yük uzunluğunun çatal boyu ile
uyumlu olmasına dikkat edin
49/87
Sadece kaldırılabilen yük kapasitesi
kadar çekme yapılabilir
Forklift tek kişilik bir araçtır,
taksi değildir
İnsan taşıma ancak;
yan koltuk ve emniyet kemeri varsa
yazılı çalışma talimatı ile yapılabilir
Forklift kullanımında güvenli davranış
Önce ambalajı
uygun hale
getirin
Oturma
pozisyonuna
dikkat edin
50/87
Yük kalkık iken
forklifti sahipsiz
bırakma
Daima Yol Ver !
Geçiş önceliği yayalarındır
Yük en üst konumdayken boşluklara
dikkat et
(Tavan,armatürler,kapılar vb.)
Çatallar yukarda
park etme
Forklift kullanımında güvenli davranış
51/87
Forklifte Biniş-İniş
3 noktadan temas kuralını uygulayın
Başınızı çarpmalardan koruyun
Muhafaza ve tutamakları kullanın
İnerken akrobasi yapmayın
Forkliftle yük itilmez Ambalaj üzerindeki
ikazlara uyulur
Forklift kullanımında güvenli davranış
52/87
Yayalar
Unutmayın,forklift ani duruş yapamaz
Ani hareketlerden kaçının koşmayın
Yükün altından geçmeyin
Yaya yollarını kullanın
Forklift şoförü
Kavşak,köşe ve görüşün azaldığı yerlerde yavaşla
veya dur
Korna çal
Kör noktalarda işaretçi (hop-hopçu) kullan
Sürüş yönünden gözlerini ayırma
Yükün altından kimseyi geçirme
Yaya ve diğer forklift sürücüleriyle göz kontağı kur
Forklift kullanımında güvenli davranış
53/87
Unutmayın !
Birlikte çalışılan kişinin güvenliği
FORKLİFT ŞOFÖRÜNÜN
sorumluluğundadır !
Forklift kullanımında güvenli davranış
54/87
Forkliftin durdurulması
Park freni aktive edilir
Asansör en alt konuma getirilir
Motor stop edilir,anahtar alınır
Kaçış yollarının önüne parkedilmez
Eğimli zeminlerde lastik takozlanır
Sadece kısa süreli duruşlarda anahtar forkliftte
bırakılabilir
Bu durumda forklift sürücünün görüş alanı içinde
kalmalıdır
Forklift kullanımında güvenli davranış
55/87
Forklift kullanımında güvenli davranış
Güvenlikişaretleriuyulmakiçindir
56/87
Forklift kullanımında güvenli davranış
Anahtarı asla boş
forkliftte
bırakmayın
Kuş kapar …
57/87
Özel çalışma şartlarında güvenlik
58/87
Ataşman kullanımında güvenlik
Forkliftin ataşmanla uyumluluğu incelenmeli
Doğru ataşman seçilmeli,ekleme/çıkarma
yapılmamalı
Operatör ataşman kullanımıyla ilgili eğitilmeli
Ataşmanın tip etiketi olmalı
Ataşman ağırlığı taşıma kapasitesinden düşülmeli
Yük kaldırma diyagramı incelenmeli
Ataşmanın ağırlık merkezi çatalları ortalamalı
Ataşmanlı forklift yüklü forkliftteki kurallara uymalı
Ataşman kullanımında forklift üreticisinin onayı
alınmalı
59/87
Ataşman kullanımında güvenlik
Çatal uzatma ataşmanlarına özel dikkat
gösterilmelidir
Ağırlık merkezi uç kısma yakın olan yüklerde
kullanılamazlar
Çatal kadar dayanıklı olmalı ve uygun
şekilde sabitlenmelidirler
60/87
Yükleme Rampası kullanımında güvenlik
Dayanıklı
Hem TIR’a hem beton rampaya yeterli mesafede
basmalı
Kenarları düzgün
Yüzeyi temiz ve kaydırmaz
Kenarları dikkat çekmek için boyanmış
Beton rampayla TIR arasındaki kod farkı minimum
olmalı
Dorse takozlanmalı
Şoförle iyi iletişim kurulmalı
Forkliftle araç yüklemesi
61/87
Dorsenin içi ve zemininin sağlamlığı kontrol edilmeli
Branda açma/kapama gibi yüksekte çalışma
gerektiren durumlarda uygun bağlantı noktaları
oluşturulur
Çalışma alanına girişe izin verilmez
Parsiyal yüklenmiş TIR larda iyi yapılmış yükleme-
indirme planlaması gereksiz forklift çalışmalarını azaltır
Forkliftle araç yüklemesi
62/87
Kapalı alanlarda çalışma
Egzost gazındaki en önemli tehlike
Sessiz katil: Karbonmonoksit (CO)
TIR dorsesi gibi kapalı alanlarda forklift çalışır durumda
bekleme
Soğuk havalara dikkat et
Çalışma ortamını havalandır
Şüpheli ortamlarda CO dedektörü kullanılır
Dizel forkliftlerde katalitik konvertör ve partikül tutucu olmalı
CO zehirlenmesinin belirtileri:
•Baş ağrısı,
•Yorgunluk ve bitkinlik hissi,
•Nefes darlığı,
•Mide bulantısı,
•Baş dönmesi
Forkliftle araç yüklemesi
63/87
Sıvılaştırılmış gaz (LPG) kullanan forkliftler
çukur,bodrum vb gibi zeminden aşağıda yerlere
parkedilmez,en az 3m. mesafede bırakılır
Parkyerlerinin iyi havalandırılması gerekir
Kimyasal maddeler sağlam
ambalajlanmalı
Malzeme güvenlik bilgi formu
incelenmeli
Sıvıların ağırlık merkezinin çok
kolay değiştiği unutulmamalı
Hız yapılmamalı
Kimyasal madde taşıma ve patlayıcı ortamlarda çalışma
64/87
Directive 94/9/EC (ATEX Direktifi)
Egzost gazında kıvılcım partikülleri olmaz
Çatallar betona çarpma esnasında kıvılcım üretmez
Sigorta,devre kesici,sviç gibi elektriksel elemanlar
muhafaza içine alınır.
Forkliftte Ex işareti zorunludur
Hangi zone lara uygun olduğu kullanım talimatında
yer alır
Patlayıcı ortamlarda forklift onarımı/bakımı yapılmaz
Forklift yakıtlarının depolanmasında ilgili mevzuat ve
standartlar gözönüne alınır
Kimyasal madde taşıma ve patlayıcı ortamlarda çalışma
Patlayıcı Ortamlar
65/87
LPG li forkliftlerde bir adet portatif yangın
söndürücü bulunmalıdır
Her durumda operatör yangın eğitimi almalı
Diğer forkliftlerdeki yangın önlemleri çalışma
ortamı,taşınan malzeme cinsi vb dikkate
alınarak kararlaştırılmalıdır
Kimyasal madde taşıma ve patlayıcı ortamlarda çalışma
Yangın Önlemleri
66/87
Max. 20 km/h sürat
G sınıfı (iş makinası) sürücü belgesi
Flaşör ve far
Çatal koruma
Takoz
Profili düzgün lastikler
Dış aynalar
Reflektör
Karayolu trafiğinde forklift kullanımı
67/87
İnsan taşıma sepeti kullanımı
1 m yüksekliğinde yan korkuluk
Arkalık
Kapı
15 cm yüksekliğinde etek
Forklift kapasitesi (kg) = 5 X ( SEPET AĞIRLIĞI+YÜK+İNSAN (LAR))
Forklift en yüksek noktada bu yükü taşıyacak kapasiteye sahip olmalıdır
68/87
İnsan taşıma sepeti kullanımı
Sepet çatallara emniyetli pimle bağlanmalı
Sepet taban ölçüleri Europalet ölçüleri
cıvarında olmalı
Yüksekte çalışan kişi ile şoför arasında
sürekli iletişim olmalı
Gürültülü ortamlarda işaretçi,telsiz
bağlantısı gibi önlemler alınmalı
69/87
Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler
70/87
Forklift şoförlerinin maruz kaldığı
tehlikeler
Titreşim
Gürültü
Düşmeler
Trafik
CO Emisyonu
Zaman baskısı
Stres
Kas-iskelet hastalıkları
Soğuk…
Forklifti 18 yaş üzeri ,fiziksel ve psikolojik olarak işe uygun olan
eğitimli personel kullanabilir,eğitim süresi en az 60 saattir
İşletme içi kullanımda ‘forklift operatör belgesi’ yeterlidir
Eğitimi makine,motor,otomotiv vb branşlarında lisans veya önlisans
eğitimi almış ve tecrübeli eğitmenler vermeli
Yeterli eğitim alanı olmalı
Gerekli yardımcı malzemeler sağlanmalı
Araçlar ‘iyi durumda’ olmalı ve tekniğin güncel durumunu yansıtmalı
Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler
71/87
Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler
Tüm kullanım şartları için talimatlar oluşturulmalı
Forklift kullanma talimatları en az şu bilgileri içerir:
Kullanım yeri,emniyet kemeri kullanımı,yük diyagramı,yol-trafik uyarıları,yolcu
yasağı,istifleme uyarıları,güvenli sürüş uyarıları,dar raf koridorlarına giriş,yetkisiz
kişilerin kullanımının engellenmesi,emniyet sepeti kullanımı,operatör bakımı ve
günlük kontroller ,patlayıcı ortamlar,tehlikeli kimyasal taşıma vb
Forkliftlerin çalışma saatleri izlenerek önleyici bakım planı yapılmalı
72/87
Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler
Uygun taşıma ve sevkiyat planlaması yapılmalı
Forklift şoförlerine yükleme-indirmede zaman baskısı yaratılmamalı
Aşırı fazla mesai öngörülmemeli
Çalışma şartlarının gerektirdiği kişisel koruyucu donanım sağlanmalı
Dış hava ve ambar sıcaklıkları dikkate alınmalı
73/87
Forkliftlerde Bakım
Güvenliği
74/87
Forklift lastikleri dolgu ve
pnömatik (havalı) olabilir
Diş derinliği (min.5mm) yetersiz
olan lastikler değiştirilmeli
Kimyasal ve mekanik etkilere
dayanmalı
Açık renkli endüstriyel
zeminlerde iz bırakmayan lastik
tercih edilmeli
Bijon bağlantıları eksiksiz olmalı
Bijonlar tork anahtarıyla ve
çapraz sırada sıkılmalı
Lastiğin önünde durulmamalı
Forklift tamir atölyelerinde lastik
şişirme emniyet kafesi
kullanılmalıdır
Forklift lastikleri ihmale gelmez !
Yol ile araç arasındaki kuvvet
iletimini lastikler sağlar
Seyir kararlılığında ve frenlemede
önemli rolleri vardır
Lastik güvenliği
75/87
Yakıt dökülme saçılması
Yakıt doldurma/depolama esnasında
parlama,yangın
Önlem
İyi havalandırılmış alanlar
Absorban madde
Deponun tamamen boşalmasına izin verilmez
Dolum esnasında ateşli çalışma yasağı
Depo ve hortumların periyodik kontrolü
Forklift LPG tüpleri özeldir
TS13317 ye göre emniyet valfi ve seviye göstergesi
olmalıdır
LPG soğuktur,soğuk yanıkları oluşturabilir
Yakıt sistemi güvenliği
Tehlike
76/87
Tehlikeler
Elektrolit sıçraması,dökülmesi
Yanıcı asit buharları
Önlemler
Ateşli çalışma ve sigara yasağı
Büyük şarj istasyonlarında göz duşu
Dökülmeye karşı yeterli su kaynağı ve absorban madde
Şarj esnasında ortam iyi havalandırılmalıdır
KKT veya CO2 yangın söndürücü
Şarj cihazlarının çarpmaya karşı korunması
Elektrikli forkliftlerde kurşun-asit aküler
kullanılır.
Şarj esnasında açığa çıkan asit
buharları hidrojen içerir ve parlayıcı
olabilir
Akü şarj işleminde güvenlik
77/87
KKD (gözlük,eldiven,önlük) kullanımı
Elektrolit seviyesini ve yoğunluğunu kontrol edin
Şarj alanından metal aletleri uzaklaştırın,
Zincir,kolye yüzük kullanmayın
Önce + kutbu (kırmızı) sonra – kutbu (siyah) aküye
bağlayın
Elektrolit havalandırma deliklerinden sızmaya başlar
veya akü ısınırsa şarj cihazını kapatın
Akü şarj işleminde güvenlik
78/87
Şarjdan sonra akü su seviyesini kontrol edin,gerekiyorsa saf su ekleyin
Göze veya deriye asit sıçraması durumunda:
15 dakika su ile yıkayın
İşyeri hekimine başvurun
Akü değişimini aparat yardımıyla yapın
http://www.multi-shifter.com
Akü şarj işleminde güvenlik
79/87
Depo rafları ve ambalajlar forklift güvenliğinin bir göstergesidir
Depo raflarının bakımı
Raf dikmeleri uygun yükseklikte korunmalıdır
80/87
Rafların sehimi ve bağlantıları periyodik olarak kontrol edilmeli ve bakımı yapılmalıdır
Depo raflarının bakımı
81/87
Operatörün yapacağı günlük kontroller:
Çatal ve ataşmanlar
Yağ kaçağı
Lastik yıpranması
Frenler
Zincir gerginliği
Geri vites ve korna
Problemsiz kaldırma
Farlar ve lambalar
Emniyet kemeri
Direksiyon boşluğu
Periyodik kontrol bakımın önemli bir parçasıdır
Forkliftin periyodik kontrolü
82/87
Yetkili uzman tarafından yapılması gerekli güvenlik kontrolünün
forkliftin çalışma yükü ve genel durumu değerlendirilerek en geç yılda 1,
tercihan iki yıl çalışma sonrası 3 ayda bir yapılması önerilir
Çatal dikliği ve sehimi
Yük kaldırma diyagramına göre test
Yükte bekletme
Asansör makara ve zincirleri
Çatal kızak ve sınırlandırıcıları
Emniyet pimleri
Hidrolik sistem
Frenler
Doküman kontrolü
Yetkili Kişi Kontrolü *
*İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre
yetkili kişi makine mühendisi,teknikeri veya yüksek teknikeri olmalı ve Bakanlık tarafından
onaylanmalıdır
Forkliftin periyodik kontrolü
83/87
Forkift de bir FANİ dir
Hem de sürekli çalışmaya mahkum bir fani…
Her faninin bir ömrü vardır
Ortalama şartlarda çalışan bir forkliftin kullanım ömrü 8 yıldır
Kaynak : ITA-Industrial Truck Association
84/87
Forklift şoförlüğü bilgi
ve beceri gerektiren
önemli bir meslektir
85/87
Forklift kullanırken iş güvenliği
kurallarına uyun
Aile boyu mutlu olun…
86/87
…Ve ayaklarınız
yerden kesilsin
87/87
Kaynaklar
1.OSHA Regulation- 1910.178 Powered industrial trucks
2.OSHA-Sample Daily Checklists for Powered Industrial Trucks
https://www.osha.gov/dte/library/pit/daily_pit_checklist.html,05.08.2013
3.OSHA-Powered Industrial Trucks (Forklift) eTool
https://www.osha.gov/SLTC/etools/pit/index.html,07.08.2013
4.http://www.toolboxtopics.com/Gen%20Industry/Forklift%20Fatalities.htm
5.Canadian Centre for Occupational Health and Safety www.ccohs.ca
6.MEGEP Motorlu araçlar ve Teknoloji,Forkliftler 2011
7.Der Gabelstapler-ein starker Typ ,Schulungsfilm BGHW
8.Lernprogramm zum theoretischen Teil der Stufe 1 BGG925 BGHW
9. BGI 602 Mein Gabelstapler und ich ,2002
10. BGI 603 Leitfaden für den Umgang mit Gabelstaplern GroLaBG,2004
11.BGG 925 Ausbildung und Beauftragung der Fahrer von Flurförderzeugen
mit Fahrersitz und Fahrerstand GroLaBG,2002

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Winter Driving Safety
Winter Driving SafetyWinter Driving Safety
Winter Driving SafetyBeamer
 
OH&S Safety Culture in the Workplace November 2014
OH&S Safety Culture in the Workplace November 2014OH&S Safety Culture in the Workplace November 2014
OH&S Safety Culture in the Workplace November 2014CG Hylton Inc.
 
NGI-Excavation Hazards
NGI-Excavation HazardsNGI-Excavation Hazards
NGI-Excavation Hazardslifecombo
 
Higiene ocupacional i
Higiene ocupacional i Higiene ocupacional i
Higiene ocupacional i Tst Valadares
 
Treinamento em trabalho em altura e prevenção de quedas
Treinamento em trabalho em  altura e prevenção de quedas Treinamento em trabalho em  altura e prevenção de quedas
Treinamento em trabalho em altura e prevenção de quedas Alexandre Roque
 
Construction site safety
Construction site safetyConstruction site safety
Construction site safetyFroyd Dias
 
Confined Spaces Training Powerpoint by OSHA
Confined Spaces Training Powerpoint by OSHAConfined Spaces Training Powerpoint by OSHA
Confined Spaces Training Powerpoint by OSHAAtlantic Training, LLC.
 
Bsa construction equiptment blindspots 001
Bsa   construction equiptment blindspots 001Bsa   construction equiptment blindspots 001
Bsa construction equiptment blindspots 001Sanjay Nagra
 
Treinamento em trabalho em altura e prevenção de quedas
Treinamento em trabalho em  altura e prevenção de quedas Treinamento em trabalho em  altura e prevenção de quedas
Treinamento em trabalho em altura e prevenção de quedas Alexandre Roque
 
Aerodrome fire prevention
Aerodrome fire preventionAerodrome fire prevention
Aerodrome fire preventionIbrahim Bello
 
Safety induction presentation
Safety induction presentationSafety induction presentation
Safety induction presentationLucy Reimer
 
Site induction uks 2007 2011
Site induction uks 2007   2011Site induction uks 2007   2011
Site induction uks 2007 2011Clive Burgess
 
New Employee Orientation 05
New Employee Orientation 05New Employee Orientation 05
New Employee Orientation 05txsafety1
 

La actualidad más candente (20)

Winter Driving Safety
Winter Driving SafetyWinter Driving Safety
Winter Driving Safety
 
HSE PRESENTATION
HSE PRESENTATIONHSE PRESENTATION
HSE PRESENTATION
 
OH&S Safety Culture in the Workplace November 2014
OH&S Safety Culture in the Workplace November 2014OH&S Safety Culture in the Workplace November 2014
OH&S Safety Culture in the Workplace November 2014
 
NGI-Excavation Hazards
NGI-Excavation HazardsNGI-Excavation Hazards
NGI-Excavation Hazards
 
Workplace hazards
Workplace hazardsWorkplace hazards
Workplace hazards
 
Higiene ocupacional i
Higiene ocupacional i Higiene ocupacional i
Higiene ocupacional i
 
Treinamento em trabalho em altura e prevenção de quedas
Treinamento em trabalho em  altura e prevenção de quedas Treinamento em trabalho em  altura e prevenção de quedas
Treinamento em trabalho em altura e prevenção de quedas
 
Construction site safety
Construction site safetyConstruction site safety
Construction site safety
 
Confined Spaces Training Powerpoint by OSHA
Confined Spaces Training Powerpoint by OSHAConfined Spaces Training Powerpoint by OSHA
Confined Spaces Training Powerpoint by OSHA
 
Bsa construction equiptment blindspots 001
Bsa   construction equiptment blindspots 001Bsa   construction equiptment blindspots 001
Bsa construction equiptment blindspots 001
 
Treinamento em trabalho em altura e prevenção de quedas
Treinamento em trabalho em  altura e prevenção de quedas Treinamento em trabalho em  altura e prevenção de quedas
Treinamento em trabalho em altura e prevenção de quedas
 
Yangin
YanginYangin
Yangin
 
Aerodrome fire prevention
Aerodrome fire preventionAerodrome fire prevention
Aerodrome fire prevention
 
Safety induction presentation
Safety induction presentationSafety induction presentation
Safety induction presentation
 
Site induction uks 2007 2011
Site induction uks 2007   2011Site induction uks 2007   2011
Site induction uks 2007 2011
 
Health and Safety Presentation FINAL
Health and Safety Presentation FINALHealth and Safety Presentation FINAL
Health and Safety Presentation FINAL
 
Build 3 d animated safety induction
Build 3 d animated safety inductionBuild 3 d animated safety induction
Build 3 d animated safety induction
 
Safety Talk: Dust Safety
Safety Talk: Dust SafetySafety Talk: Dust Safety
Safety Talk: Dust Safety
 
New Employee Orientation 05
New Employee Orientation 05New Employee Orientation 05
New Employee Orientation 05
 
Horseplay
HorseplayHorseplay
Horseplay
 

Destacado

Ekrem ÇAKMAK Kaldırma Araçlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sunumu - ÇASGEM
Ekrem ÇAKMAK Kaldırma Araçlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sunumu - ÇASGEMEkrem ÇAKMAK Kaldırma Araçlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sunumu - ÇASGEM
Ekrem ÇAKMAK Kaldırma Araçlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sunumu - ÇASGEMEkrem CAKMAK
 
Iş kazaları
Iş kazalarıIş kazaları
Iş kazalarıKref.net
 
Temel isg-egitim-sunum-1
Temel isg-egitim-sunum-1Temel isg-egitim-sunum-1
Temel isg-egitim-sunum-1Ugur Gunes
 
Makina başında güvenlik tedbirleri
Makina başında güvenlik tedbirleriMakina başında güvenlik tedbirleri
Makina başında güvenlik tedbirleriHayrettin Köroğlu
 
Ekrem ÇAKMAK Kişisel Koruyucu Donanımlar Temel Sunumu
Ekrem ÇAKMAK Kişisel Koruyucu Donanımlar Temel SunumuEkrem ÇAKMAK Kişisel Koruyucu Donanımlar Temel Sunumu
Ekrem ÇAKMAK Kişisel Koruyucu Donanımlar Temel SunumuEkrem CAKMAK
 
"Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar"
"Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar" "Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar"
"Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar" İGY Zirve
 
Yuksekte calisma (1)
Yuksekte calisma (1)Yuksekte calisma (1)
Yuksekte calisma (1)nanac01
 
Filmes e musicais Evangelicos
Filmes  e musicais Evangelicos Filmes  e musicais Evangelicos
Filmes e musicais Evangelicos filmescdsnet
 
Ekrem ÇAKMAK Risk Değerlendirmesi - Temel Sunum
Ekrem ÇAKMAK Risk Değerlendirmesi - Temel SunumEkrem ÇAKMAK Risk Değerlendirmesi - Temel Sunum
Ekrem ÇAKMAK Risk Değerlendirmesi - Temel SunumEkrem CAKMAK
 
Karma metal forklift insan adam personel tasima kaldirma platformu forklift s...
Karma metal forklift insan adam personel tasima kaldirma platformu forklift s...Karma metal forklift insan adam personel tasima kaldirma platformu forklift s...
Karma metal forklift insan adam personel tasima kaldirma platformu forklift s...Karma Metall
 
Karma metal forklift sepeti imalati
Karma metal forklift sepeti imalatiKarma metal forklift sepeti imalati
Karma metal forklift sepeti imalatiKarma Metall
 
Makine Koruyuculari-Risk Degerlendirme
Makine Koruyuculari-Risk DegerlendirmeMakine Koruyuculari-Risk Degerlendirme
Makine Koruyuculari-Risk DegerlendirmeFunda Curgul
 
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - CASGEM 2014
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - CASGEM 20146331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - CASGEM 2014
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - CASGEM 2014Ekrem CAKMAK
 
Slideshare.sunum
Slideshare.sunumSlideshare.sunum
Slideshare.sunumderya-ada
 
Özlem ÖZKILIÇ - Risk degerlendirme sunumu
Özlem ÖZKILIÇ - Risk degerlendirme sunumuÖzlem ÖZKILIÇ - Risk degerlendirme sunumu
Özlem ÖZKILIÇ - Risk degerlendirme sunumuÖzlem ÖZKILIÇ
 

Destacado (18)

Ekrem ÇAKMAK Kaldırma Araçlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sunumu - ÇASGEM
Ekrem ÇAKMAK Kaldırma Araçlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sunumu - ÇASGEMEkrem ÇAKMAK Kaldırma Araçlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sunumu - ÇASGEM
Ekrem ÇAKMAK Kaldırma Araçlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sunumu - ÇASGEM
 
CNC Makinalarda iş güvenligi
CNC Makinalarda iş güvenligiCNC Makinalarda iş güvenligi
CNC Makinalarda iş güvenligi
 
Iş kazaları
Iş kazalarıIş kazaları
Iş kazaları
 
Temel isg-egitim-sunum-1
Temel isg-egitim-sunum-1Temel isg-egitim-sunum-1
Temel isg-egitim-sunum-1
 
Makina başında güvenlik tedbirleri
Makina başında güvenlik tedbirleriMakina başında güvenlik tedbirleri
Makina başında güvenlik tedbirleri
 
Ekrem ÇAKMAK Kişisel Koruyucu Donanımlar Temel Sunumu
Ekrem ÇAKMAK Kişisel Koruyucu Donanımlar Temel SunumuEkrem ÇAKMAK Kişisel Koruyucu Donanımlar Temel Sunumu
Ekrem ÇAKMAK Kişisel Koruyucu Donanımlar Temel Sunumu
 
"Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar"
"Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar" "Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar"
"Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar"
 
Yuksekte calisma (1)
Yuksekte calisma (1)Yuksekte calisma (1)
Yuksekte calisma (1)
 
Filmes e musicais Evangelicos
Filmes  e musicais Evangelicos Filmes  e musicais Evangelicos
Filmes e musicais Evangelicos
 
Ekrem ÇAKMAK Risk Değerlendirmesi - Temel Sunum
Ekrem ÇAKMAK Risk Değerlendirmesi - Temel SunumEkrem ÇAKMAK Risk Değerlendirmesi - Temel Sunum
Ekrem ÇAKMAK Risk Değerlendirmesi - Temel Sunum
 
ISOMEC
ISOMECISOMEC
ISOMEC
 
Karma metal forklift insan adam personel tasima kaldirma platformu forklift s...
Karma metal forklift insan adam personel tasima kaldirma platformu forklift s...Karma metal forklift insan adam personel tasima kaldirma platformu forklift s...
Karma metal forklift insan adam personel tasima kaldirma platformu forklift s...
 
Köprülü Vinçlerde İş Güvenliği
Köprülü Vinçlerde İş GüvenliğiKöprülü Vinçlerde İş Güvenliği
Köprülü Vinçlerde İş Güvenliği
 
Karma metal forklift sepeti imalati
Karma metal forklift sepeti imalatiKarma metal forklift sepeti imalati
Karma metal forklift sepeti imalati
 
Makine Koruyuculari-Risk Degerlendirme
Makine Koruyuculari-Risk DegerlendirmeMakine Koruyuculari-Risk Degerlendirme
Makine Koruyuculari-Risk Degerlendirme
 
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - CASGEM 2014
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - CASGEM 20146331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - CASGEM 2014
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - CASGEM 2014
 
Slideshare.sunum
Slideshare.sunumSlideshare.sunum
Slideshare.sunum
 
Özlem ÖZKILIÇ - Risk degerlendirme sunumu
Özlem ÖZKILIÇ - Risk degerlendirme sunumuÖzlem ÖZKILIÇ - Risk degerlendirme sunumu
Özlem ÖZKILIÇ - Risk degerlendirme sunumu
 

Forkliftlerde is guvenliği

  • 1. FORKLİFTLERDE İŞ GÜVENLİĞİ Kemal ÜÇÜNCÜ İş Güvenliği Mühendisi Ağustos 2013 Versiyon A www.isteguvenlik.tc
  • 2. 2/87 İçindekiler Forkliftin tanıtımı ……3 Forklift kazaları ve kaza nedenleri …..10 Forkliftte seyir kararlılığı (stabilitesi) …14 Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri …33 Çalışma ortamında güvenlik önlemleri ….39 Forklift kullanımında güvenli davranış …..47 Özel çalışma şartlarında güvenlik .....57 Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler …69 Forkliftlerde Bakım Güvenliği ….73 Uyarı: Bu dokümandaki bazı teknik bilgiler tüm forklift çeşitlerini kapsamayabilir. Kullandığınız ekipmana ait güvenlik özelliklerini öğreniniz.
  • 3. 3/87 fork : çatal lift : kaldırmak Forklift : Çatallı kaldırıcı Çatallı istifleyici Forkliftin tanıtımı
  • 4. 4/87 Çatallı İstifleyicilerin Temel Spesifikasyonları Yük kapasitesi Birkaç ton – (transpaletler) 50 tona kadar - ağır hizmet forkliftleri Kaldırma yüksekliği Birkaç cm yerle temasın kesilmesi (transpaletler) Standart kaldırma yüksekliği 3-9 metre 13 metreye kadar (dar koridor forkliftleri)
  • 5. 5/87 Çatallı İstifleyicilerin Tahrik Çeşitleri El kumandalı Elektrik motorlu Dizel/Benzin/LPG/CNG motorlu
  • 6. 6/87 Manuel Transpaletler Sipariş ToplayıcıPalet İstifleyicilerAkülü Transpalet Ağır Hizmet ForkliftiKonteyner ForkliftiYandan Yükleyiciler Dar Koridor ForkliftiDizel / LPG ForkliftElektrikli Forklift Özel ataşmanlı Forklift Çatallı İstifleme Makinalarına Genel BakışElkumandalıStandartÖzelAmaçlı
  • 8. 8/87 Forkliftlerde Güvenlik Sistemleri Üst /yan ve ön korkuluklar Sürücü kabini Sesli ve ışıklı geri vites uyarısı Çarpma sensörleri Ağırlık indikatörü Hız sınırlandırıcısı / yüksek hız ikazı Elektronik stabilizasyon kontrol (ESC) Korna Yan ve iç aynalar Park freni Emniyet kemeri Döner sürücü koltuğu Emniyet kemeri ikazı Park freni aktif haldeyken açılan yan kapı www.forktruckcontrol.com
  • 9. 9/87 Forklift kabinlerinde kullanılan çeşitli sürücü koruma önlemleri
  • 10. 10/87 Kişi veya objelere çarpma; 44,9% İnme-çıkma esnasında düşme; 34,0% Devrilme; 2,2% Diğer; 18,9% Forklift Kazaları * Devrilme ! Tüm ölümcül kazaların %55 i * DGUV İstatistikleri,Almanya
  • 11. 11/87 Devrilen forkliftin altında kalma; 42% Forkliftle yüzey arasında sıkışma; 25% İki araç arasında sıkışma; 11% Forklift çarpması; 10% Düşen malzemenin çarpması; 8% Yükseğe kaldırılmış platformdan düşme; 4% Ölümcül Forklift Kazalarının Nedenleri * * * OSHA İstatistikleri,A.B.D.
  • 12. 12/87 En önemli ciddi kaza nedenleri • Çarpmalar • Devrilen forkliftin altında kalma • Sıkıştırmalar • Yüksekten düşmeler
  • 13. 13/87 Kaza Nedenleri Organizasyonel Faktörler Operatör eğitim yetersizliği Zaman baskısı ve stres Uygunsuz ambalaj,palet,ataşman.. Bakım yetersizliği Forkliftin yaşı Davranışsal Faktörler Aşırı hız Kalkık yükle seyir Uygunsuz çekme-yedekleme Hatalı dönme,frenleme Çevredeki insanları uyarmamak Yetersiz iletişim Uygunsuz park etme Çatal üzerinde insan taşıma Ciddiyetsiz kullanma Çalışma Ortamı ve Yük Şartları Dar geçiş yolları ve koridorlar Uygunsuz zemin Sürüş yollarındaki engeller ve trafik Uygunsuz yükleme rampası Fazla eğim ve virajlar Uygunsuz aydınlatma,çevresel faktörler Uygun olmayan istifleme Kapasitenin üzerinde yükler Stabil olmayan yükler Yükün görüşü engellemesi Forkliftin Durumu Hidrolik yağ kaçakları Fren ve direksiyon sistemi problemleri Emniyet ve uyarı sistemleri yetersiz Ergonomik olmayan tasarım Aşınmış lastikler Bakımsızlık Egzost emisyonları Kör noktalar
  • 14. 14/87 Forkliftte Seyir Kararlılığı Forkliftin seyir kararlılığı (dengesi) moment ile açıklanır Bir kuvvetin yarattığı dönme etkisine moment denir Taşıtlarda motor milinin dönme etkisine tork da denir Soru: Yandaki taşı yerinden oynatmak için en az kuvvet gerektiren nokta hangisidir ?
  • 16. 16/87 Forkliftin Denge Şartı-1 Kuvvetlerin devrilme eksenine göre momentlerinin toplamı sıfır olmalı veya, Forklift ağırlık merkezi tarafında olmalıdır
  • 17. 17/87 Forklift çevik bir taşıma aracıdır 100 yıldan beri hep daha çevik oldu Çünkü öyle olmak zorunda… Dar koridorlarda,sınırlı alanlarda ve keskin dönüşlerde yüksek manevra yeteneği ile küçük dönme yarıçapı gerekir Ancak !...
  • 18. 18/87 Forkliftin güvenli kullanımı basit değildir Çevikliğin dezavantajı : dengeye duyarlılıktır Bu nedenle kullanıcının neyi neden yaptığını bilmesi ve, çalışma ortamında gerekli önlemlerin alınması gerekir Çevikliğin de bedeli var
  • 19. 19/87 Arka aks / kumanda aksı Otomobildeki kararlı seyir dörtgeni forkliftte kararlı seyir üçgenine dönüşür Forkliftin Denge Şartı-2 Ağırlık merkezinin devrilme üçgeni içinde kalması gerekir
  • 20. 20/87 Boş ve yüklü durumda ağırlık merkezinin optimal konumu
  • 21. 21/87 Soru: Forklift hangi durumda daha kolay devrilir ? Neden? Boş iken Yüklü iken
  • 22. 22/87 Yüksüz,yüklü ve yük kaldırma esnasında ağırlık merkezinin yer değiştirmesi Soru : Yükün dengeli olduğunu varsayalım Yük kalkık iken forkliftin dengesi nasıl etkilenir?
  • 23. 23/87 Soru : Hangi pozisyonda taşıma daha güvenlidir? Normal (düz) pozisyon mu? Yatık (tilt) pozisyon mu?
  • 24. 24/87 Soru : Hangi pozisyonda taşıma daha güvenlidir? Yokuş yukarı mı ? Yokuş aşağı mı ?
  • 25. 25/87 Yük uzadıkça ve yayıldıkça kaldırma kapasitesi düşer Çünkü yükün ağırlık merkezi devrilme ekseninden uzaklaşır
  • 26. 26/87 Bir Europaletin (800x1200mm) yan ve uzunlama taşınması esnasında kaldırma kapasitesinin değişimi
  • 27. 27/87 Soru: Bu forklift ağırlık merkezine 900 mm mesafedeki 1300 kg lık bir yükü kaldırabilir mi? Her forkliftin bir yük kaldırma diyagramı vardır Bu diyagramın içinde kalan yükler güvenle taşınabilir
  • 28. 28/87 Yük kaldırma diyagramıTip Etiketi Kapasite genellikle 60 cm ağırlık merkezi mesafesinde ve 350 cm kaldırma yüksekliği cıvarında verilir Kapasiteyle ilgili üretici bilgilerine örnekler Bu etiketler forklift üzerinde bulunmalıdır !
  • 29. 29/87 Yükün ağırlık merkezi ortalanmış Dengeli yükler
  • 30. 30/87 Dengesiz yükler Ambalaj üzerinde yük ağırlık merkezi işaretlenmiş
  • 31. 31/87 Forklifte virajlarda merkezkaç kuvveti etki eder Hız 2 katına çıkarsa merkezkaç kuvveti 4 kat artar x2 x4 F.y > M.x olursa forklift savrulmaz,stabil kalır Dönüşlerde Kararlılık
  • 32. 32/87 Forklifte frenleme esnasında eylemsizlik kuvveti etki eder Yükün frenlemeye olan tepkisi gidiş yönü doğrultusunda harekettir Hız artar frenleme kuvveti büyürse yük savrulur Yüksek hız ve sert fren = yükün savrulması Frenlemede Kararlılık
  • 33. 33/87 Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri 1.Önlem Sürat Yapma 2.Önlem Hızını azalt 3.Önlem Gaz kes 4.Önlem Ağır ol 5.Önlem Yavaşla 33/87
  • 34. 34/87 Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri Yük kalkık pozisyonda sürüş yapma Eğimli zemini geri geri in Eğimli zeminde manevra yapma Kör noktalara dikkat et Geniş yükleri dengeli dağıt Görüş sınırlıysa -Geri geri git veya -İşaretçi kullan
  • 35. 35/87 Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri Sürüş esnasında yükü mümkün olduğu kadar geriye yatır (tilt) Küçük yükleri kasa veya sandıkla taşı Yük ağırlık merkezini ön tekere yaklaştır Virajları açıktan al,keskin dönüş yapma Kapasiteye uygun ataşman tak,yük diyagramını kullan Yük ağırlık merkezi çatalların arasında olsun
  • 36. 36/87 Yük kaldırma/alma işlem sırası: 1.Yüke doğru ilerle 2.Asansörü dik konuma getir 3.Çatalları yavaşça palete yerleştir 4.Yükün yer/raf ile temasını kes 5.Yükü geriye yatır 6.Arkayı kontrol et 7.Yavaş yavaş geri git Yük istifleme işlem sırası: 1.Ambar rafına doğru ilerle 2.Asansörü dik konuma getir 3.Yükü kaldır 4.Yükü rafa yavaşça yerleştir (öne tilt ) 5.Arkaya bak ve geri hareket et 6.Çatalları geriye yatır (geriye tilt) 7.Çatalları aşağı indir 8.Hareket et Forkliftte kararlı sürüş için güvenlik önlemleri
  • 37. 37/87 Yana devrilme öne devrilmeden daha tehlikelidir. Çünkü, sürücü içgüdüsel olarak devrilme yönünde kaçmak ister Devrilme anında en çok rastlanan ölüm nedeni budur Devrileceğini hisseden sürücü kaçmamalı, direksiyona veya kabin muhafazasına sıkıca tutunarak kabin içinde kalmalıdır
  • 38. 38/87 Röportaj : Ambar sorumlusu Yılmaz Bey yaşadığı devrilme tehlikesini anlatıyor (Video)
  • 39. 39/87 Çalışma ortamında güvenlik önlemleri Forkliftlerde iş güvenliği ambar tasarımı ve forklift seçiminden başlar,önleyici bakım ile devam eder.
  • 40. 40/87 Sürekli görüşü engelleyecek derecede havale yükler taşınıyorsa Patlayıcı ortam mevcutsa Raf aralarındaki mesafe sınırlıysa 6 metreden yüksek kaldırma gerekliyse Sürekli kapalı alanlarda çalışılacaksa Özel ataşmanlar kullanılacaksa Bu çalışma şartlarına uygun forklift seçilmelidir Elektrikli dışındaki forkliftler için katalizatör,partikül tutucu vb emisyon kontrol önlemleri istenmelidir Kurum filtresi uygulanmış bir dizel forklift Forklift seçimi
  • 41. 41/87 Uygun ambar lay-out’ u Güvenlik işaretleri Zebra çizgileri Yeterli forklift geçiş yolları Forklift park alanları Güvenli şarj istasyonu Yaya yolları Bariyerleme Dışbükey aynalar Raf ayak koruyucuları Işıklı ikazlar Uygun zemin Uygun ambalaj malzemeleri Çalışma ortamında güvenlik önlemleri
  • 45. 45/87 Çalışma ortamında güvenlik önlemleri En ağır yükleri en alt raflara yerleştirin Europalet kullanın Düzgün,engelsiz ve temiz zemin
  • 46. 46/87 Çalışma ortamında güvenlik önlemleri Kapasitesi tanımlanmış raflar En az 10 m görüş alanı
  • 48. 48/87 Forklift kullanımında güvenli davranış Çatal aralıklarını yüke uygun ayarlayın Kilitleme pimlerini sabitleyin Yük biçimi çok sık değişiyorsa uygun ataşman kullanın (side-shifter) Yük uzunluğunun çatal boyu ile uyumlu olmasına dikkat edin
  • 49. 49/87 Sadece kaldırılabilen yük kapasitesi kadar çekme yapılabilir Forklift tek kişilik bir araçtır, taksi değildir İnsan taşıma ancak; yan koltuk ve emniyet kemeri varsa yazılı çalışma talimatı ile yapılabilir Forklift kullanımında güvenli davranış Önce ambalajı uygun hale getirin Oturma pozisyonuna dikkat edin
  • 50. 50/87 Yük kalkık iken forklifti sahipsiz bırakma Daima Yol Ver ! Geçiş önceliği yayalarındır Yük en üst konumdayken boşluklara dikkat et (Tavan,armatürler,kapılar vb.) Çatallar yukarda park etme Forklift kullanımında güvenli davranış
  • 51. 51/87 Forklifte Biniş-İniş 3 noktadan temas kuralını uygulayın Başınızı çarpmalardan koruyun Muhafaza ve tutamakları kullanın İnerken akrobasi yapmayın Forkliftle yük itilmez Ambalaj üzerindeki ikazlara uyulur Forklift kullanımında güvenli davranış
  • 52. 52/87 Yayalar Unutmayın,forklift ani duruş yapamaz Ani hareketlerden kaçının koşmayın Yükün altından geçmeyin Yaya yollarını kullanın Forklift şoförü Kavşak,köşe ve görüşün azaldığı yerlerde yavaşla veya dur Korna çal Kör noktalarda işaretçi (hop-hopçu) kullan Sürüş yönünden gözlerini ayırma Yükün altından kimseyi geçirme Yaya ve diğer forklift sürücüleriyle göz kontağı kur Forklift kullanımında güvenli davranış
  • 53. 53/87 Unutmayın ! Birlikte çalışılan kişinin güvenliği FORKLİFT ŞOFÖRÜNÜN sorumluluğundadır ! Forklift kullanımında güvenli davranış
  • 54. 54/87 Forkliftin durdurulması Park freni aktive edilir Asansör en alt konuma getirilir Motor stop edilir,anahtar alınır Kaçış yollarının önüne parkedilmez Eğimli zeminlerde lastik takozlanır Sadece kısa süreli duruşlarda anahtar forkliftte bırakılabilir Bu durumda forklift sürücünün görüş alanı içinde kalmalıdır Forklift kullanımında güvenli davranış
  • 55. 55/87 Forklift kullanımında güvenli davranış Güvenlikişaretleriuyulmakiçindir
  • 56. 56/87 Forklift kullanımında güvenli davranış Anahtarı asla boş forkliftte bırakmayın Kuş kapar …
  • 58. 58/87 Ataşman kullanımında güvenlik Forkliftin ataşmanla uyumluluğu incelenmeli Doğru ataşman seçilmeli,ekleme/çıkarma yapılmamalı Operatör ataşman kullanımıyla ilgili eğitilmeli Ataşmanın tip etiketi olmalı Ataşman ağırlığı taşıma kapasitesinden düşülmeli Yük kaldırma diyagramı incelenmeli Ataşmanın ağırlık merkezi çatalları ortalamalı Ataşmanlı forklift yüklü forkliftteki kurallara uymalı Ataşman kullanımında forklift üreticisinin onayı alınmalı
  • 59. 59/87 Ataşman kullanımında güvenlik Çatal uzatma ataşmanlarına özel dikkat gösterilmelidir Ağırlık merkezi uç kısma yakın olan yüklerde kullanılamazlar Çatal kadar dayanıklı olmalı ve uygun şekilde sabitlenmelidirler
  • 60. 60/87 Yükleme Rampası kullanımında güvenlik Dayanıklı Hem TIR’a hem beton rampaya yeterli mesafede basmalı Kenarları düzgün Yüzeyi temiz ve kaydırmaz Kenarları dikkat çekmek için boyanmış Beton rampayla TIR arasındaki kod farkı minimum olmalı Dorse takozlanmalı Şoförle iyi iletişim kurulmalı Forkliftle araç yüklemesi
  • 61. 61/87 Dorsenin içi ve zemininin sağlamlığı kontrol edilmeli Branda açma/kapama gibi yüksekte çalışma gerektiren durumlarda uygun bağlantı noktaları oluşturulur Çalışma alanına girişe izin verilmez Parsiyal yüklenmiş TIR larda iyi yapılmış yükleme- indirme planlaması gereksiz forklift çalışmalarını azaltır Forkliftle araç yüklemesi
  • 62. 62/87 Kapalı alanlarda çalışma Egzost gazındaki en önemli tehlike Sessiz katil: Karbonmonoksit (CO) TIR dorsesi gibi kapalı alanlarda forklift çalışır durumda bekleme Soğuk havalara dikkat et Çalışma ortamını havalandır Şüpheli ortamlarda CO dedektörü kullanılır Dizel forkliftlerde katalitik konvertör ve partikül tutucu olmalı CO zehirlenmesinin belirtileri: •Baş ağrısı, •Yorgunluk ve bitkinlik hissi, •Nefes darlığı, •Mide bulantısı, •Baş dönmesi Forkliftle araç yüklemesi
  • 63. 63/87 Sıvılaştırılmış gaz (LPG) kullanan forkliftler çukur,bodrum vb gibi zeminden aşağıda yerlere parkedilmez,en az 3m. mesafede bırakılır Parkyerlerinin iyi havalandırılması gerekir Kimyasal maddeler sağlam ambalajlanmalı Malzeme güvenlik bilgi formu incelenmeli Sıvıların ağırlık merkezinin çok kolay değiştiği unutulmamalı Hız yapılmamalı Kimyasal madde taşıma ve patlayıcı ortamlarda çalışma
  • 64. 64/87 Directive 94/9/EC (ATEX Direktifi) Egzost gazında kıvılcım partikülleri olmaz Çatallar betona çarpma esnasında kıvılcım üretmez Sigorta,devre kesici,sviç gibi elektriksel elemanlar muhafaza içine alınır. Forkliftte Ex işareti zorunludur Hangi zone lara uygun olduğu kullanım talimatında yer alır Patlayıcı ortamlarda forklift onarımı/bakımı yapılmaz Forklift yakıtlarının depolanmasında ilgili mevzuat ve standartlar gözönüne alınır Kimyasal madde taşıma ve patlayıcı ortamlarda çalışma Patlayıcı Ortamlar
  • 65. 65/87 LPG li forkliftlerde bir adet portatif yangın söndürücü bulunmalıdır Her durumda operatör yangın eğitimi almalı Diğer forkliftlerdeki yangın önlemleri çalışma ortamı,taşınan malzeme cinsi vb dikkate alınarak kararlaştırılmalıdır Kimyasal madde taşıma ve patlayıcı ortamlarda çalışma Yangın Önlemleri
  • 66. 66/87 Max. 20 km/h sürat G sınıfı (iş makinası) sürücü belgesi Flaşör ve far Çatal koruma Takoz Profili düzgün lastikler Dış aynalar Reflektör Karayolu trafiğinde forklift kullanımı
  • 67. 67/87 İnsan taşıma sepeti kullanımı 1 m yüksekliğinde yan korkuluk Arkalık Kapı 15 cm yüksekliğinde etek Forklift kapasitesi (kg) = 5 X ( SEPET AĞIRLIĞI+YÜK+İNSAN (LAR)) Forklift en yüksek noktada bu yükü taşıyacak kapasiteye sahip olmalıdır
  • 68. 68/87 İnsan taşıma sepeti kullanımı Sepet çatallara emniyetli pimle bağlanmalı Sepet taban ölçüleri Europalet ölçüleri cıvarında olmalı Yüksekte çalışan kişi ile şoför arasında sürekli iletişim olmalı Gürültülü ortamlarda işaretçi,telsiz bağlantısı gibi önlemler alınmalı
  • 70. 70/87 Forklift şoförlerinin maruz kaldığı tehlikeler Titreşim Gürültü Düşmeler Trafik CO Emisyonu Zaman baskısı Stres Kas-iskelet hastalıkları Soğuk… Forklifti 18 yaş üzeri ,fiziksel ve psikolojik olarak işe uygun olan eğitimli personel kullanabilir,eğitim süresi en az 60 saattir İşletme içi kullanımda ‘forklift operatör belgesi’ yeterlidir Eğitimi makine,motor,otomotiv vb branşlarında lisans veya önlisans eğitimi almış ve tecrübeli eğitmenler vermeli Yeterli eğitim alanı olmalı Gerekli yardımcı malzemeler sağlanmalı Araçlar ‘iyi durumda’ olmalı ve tekniğin güncel durumunu yansıtmalı Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler
  • 71. 71/87 Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler Tüm kullanım şartları için talimatlar oluşturulmalı Forklift kullanma talimatları en az şu bilgileri içerir: Kullanım yeri,emniyet kemeri kullanımı,yük diyagramı,yol-trafik uyarıları,yolcu yasağı,istifleme uyarıları,güvenli sürüş uyarıları,dar raf koridorlarına giriş,yetkisiz kişilerin kullanımının engellenmesi,emniyet sepeti kullanımı,operatör bakımı ve günlük kontroller ,patlayıcı ortamlar,tehlikeli kimyasal taşıma vb Forkliftlerin çalışma saatleri izlenerek önleyici bakım planı yapılmalı
  • 72. 72/87 Forklift güvenliğinde organizasyonel önlemler Uygun taşıma ve sevkiyat planlaması yapılmalı Forklift şoförlerine yükleme-indirmede zaman baskısı yaratılmamalı Aşırı fazla mesai öngörülmemeli Çalışma şartlarının gerektirdiği kişisel koruyucu donanım sağlanmalı Dış hava ve ambar sıcaklıkları dikkate alınmalı
  • 74. 74/87 Forklift lastikleri dolgu ve pnömatik (havalı) olabilir Diş derinliği (min.5mm) yetersiz olan lastikler değiştirilmeli Kimyasal ve mekanik etkilere dayanmalı Açık renkli endüstriyel zeminlerde iz bırakmayan lastik tercih edilmeli Bijon bağlantıları eksiksiz olmalı Bijonlar tork anahtarıyla ve çapraz sırada sıkılmalı Lastiğin önünde durulmamalı Forklift tamir atölyelerinde lastik şişirme emniyet kafesi kullanılmalıdır Forklift lastikleri ihmale gelmez ! Yol ile araç arasındaki kuvvet iletimini lastikler sağlar Seyir kararlılığında ve frenlemede önemli rolleri vardır Lastik güvenliği
  • 75. 75/87 Yakıt dökülme saçılması Yakıt doldurma/depolama esnasında parlama,yangın Önlem İyi havalandırılmış alanlar Absorban madde Deponun tamamen boşalmasına izin verilmez Dolum esnasında ateşli çalışma yasağı Depo ve hortumların periyodik kontrolü Forklift LPG tüpleri özeldir TS13317 ye göre emniyet valfi ve seviye göstergesi olmalıdır LPG soğuktur,soğuk yanıkları oluşturabilir Yakıt sistemi güvenliği Tehlike
  • 76. 76/87 Tehlikeler Elektrolit sıçraması,dökülmesi Yanıcı asit buharları Önlemler Ateşli çalışma ve sigara yasağı Büyük şarj istasyonlarında göz duşu Dökülmeye karşı yeterli su kaynağı ve absorban madde Şarj esnasında ortam iyi havalandırılmalıdır KKT veya CO2 yangın söndürücü Şarj cihazlarının çarpmaya karşı korunması Elektrikli forkliftlerde kurşun-asit aküler kullanılır. Şarj esnasında açığa çıkan asit buharları hidrojen içerir ve parlayıcı olabilir Akü şarj işleminde güvenlik
  • 77. 77/87 KKD (gözlük,eldiven,önlük) kullanımı Elektrolit seviyesini ve yoğunluğunu kontrol edin Şarj alanından metal aletleri uzaklaştırın, Zincir,kolye yüzük kullanmayın Önce + kutbu (kırmızı) sonra – kutbu (siyah) aküye bağlayın Elektrolit havalandırma deliklerinden sızmaya başlar veya akü ısınırsa şarj cihazını kapatın Akü şarj işleminde güvenlik
  • 78. 78/87 Şarjdan sonra akü su seviyesini kontrol edin,gerekiyorsa saf su ekleyin Göze veya deriye asit sıçraması durumunda: 15 dakika su ile yıkayın İşyeri hekimine başvurun Akü değişimini aparat yardımıyla yapın http://www.multi-shifter.com Akü şarj işleminde güvenlik
  • 79. 79/87 Depo rafları ve ambalajlar forklift güvenliğinin bir göstergesidir Depo raflarının bakımı Raf dikmeleri uygun yükseklikte korunmalıdır
  • 80. 80/87 Rafların sehimi ve bağlantıları periyodik olarak kontrol edilmeli ve bakımı yapılmalıdır Depo raflarının bakımı
  • 81. 81/87 Operatörün yapacağı günlük kontroller: Çatal ve ataşmanlar Yağ kaçağı Lastik yıpranması Frenler Zincir gerginliği Geri vites ve korna Problemsiz kaldırma Farlar ve lambalar Emniyet kemeri Direksiyon boşluğu Periyodik kontrol bakımın önemli bir parçasıdır Forkliftin periyodik kontrolü
  • 82. 82/87 Yetkili uzman tarafından yapılması gerekli güvenlik kontrolünün forkliftin çalışma yükü ve genel durumu değerlendirilerek en geç yılda 1, tercihan iki yıl çalışma sonrası 3 ayda bir yapılması önerilir Çatal dikliği ve sehimi Yük kaldırma diyagramına göre test Yükte bekletme Asansör makara ve zincirleri Çatal kızak ve sınırlandırıcıları Emniyet pimleri Hidrolik sistem Frenler Doküman kontrolü Yetkili Kişi Kontrolü * *İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre yetkili kişi makine mühendisi,teknikeri veya yüksek teknikeri olmalı ve Bakanlık tarafından onaylanmalıdır Forkliftin periyodik kontrolü
  • 83. 83/87 Forkift de bir FANİ dir Hem de sürekli çalışmaya mahkum bir fani… Her faninin bir ömrü vardır Ortalama şartlarda çalışan bir forkliftin kullanım ömrü 8 yıldır Kaynak : ITA-Industrial Truck Association
  • 84. 84/87 Forklift şoförlüğü bilgi ve beceri gerektiren önemli bir meslektir
  • 85. 85/87 Forklift kullanırken iş güvenliği kurallarına uyun Aile boyu mutlu olun…
  • 87. 87/87 Kaynaklar 1.OSHA Regulation- 1910.178 Powered industrial trucks 2.OSHA-Sample Daily Checklists for Powered Industrial Trucks https://www.osha.gov/dte/library/pit/daily_pit_checklist.html,05.08.2013 3.OSHA-Powered Industrial Trucks (Forklift) eTool https://www.osha.gov/SLTC/etools/pit/index.html,07.08.2013 4.http://www.toolboxtopics.com/Gen%20Industry/Forklift%20Fatalities.htm 5.Canadian Centre for Occupational Health and Safety www.ccohs.ca 6.MEGEP Motorlu araçlar ve Teknoloji,Forkliftler 2011 7.Der Gabelstapler-ein starker Typ ,Schulungsfilm BGHW 8.Lernprogramm zum theoretischen Teil der Stufe 1 BGG925 BGHW 9. BGI 602 Mein Gabelstapler und ich ,2002 10. BGI 603 Leitfaden für den Umgang mit Gabelstaplern GroLaBG,2004 11.BGG 925 Ausbildung und Beauftragung der Fahrer von Flurförderzeugen mit Fahrersitz und Fahrerstand GroLaBG,2002