1. Тархины инсульт
Мэдрэл судлалын тэнхим
Дэд проф. Д.Өлзийбаяр

2. Тодорхойлолт




Тархины цусны эргэлтийн цочмог
хямралын улмаас тархины эдийн
голомтот эмгэг
Тархины цочмог өвчин
Амьдралын чухал үйл ажиллагаа
дарангуйлагдана
Мэдрэлийн голомтот шинж

3. Тархины инсультын эрсдэл





Ахимаг нас
Эрчүүд
Жирэмслэлт
Нийгэм-эдийн
засгийн дорой
байдал
Гэр бүлд инсульт
тохиолдох






Артерийн
гипертензи
Чихрийн шижин
Дислипидемия
Зүрхний өвчнүүд
Архи хэтрүүлэн
хэрэглэх
Биеийн жин их

4. Тархины инсульт
Цус хомсролын инсульт- тархины
шигдээс:
Ischemic Stroke
 Цус харвалтын инсульт:
Hemorrage Stroke

Tорлог бүрхүүлийн дорхи:
Subarachnoid Hemorrage

Tал бөмбөлөгийн:
Intracerebral Hemorrage


5. Ишемийн инсультын шалтгаан





Атеросклероз
Зүрхийн эмгэгүүд: инфаркт, хэм
алдагдал, төрөлхийн болон олдмол
хавхлагийн гажгууд
Цусны бүлэгнэлтийн эмгэг: С , S
уургийн дутагдал,гомоцистенурия,
полицитемия
Васкулит
Жирэмсэлтийн эсрэг бэлдмэл

6. Ишемический инсульт

Тархины цусны эргэлтийн
гэнэтийн саатлын улмаас тархи
эдэд шигдээс үүсч, мэдрэлийн
голомтот шинж тэмдгээр илэрдэг
цочмог өвчин
Урьдал үе нь ТИА

Нийт инсультын 80-85% эзэлдэг


7. Ишемический инсульт

Тромбозын инсульт 35%

Эмболийн инсульт

Гемодинамикийн инсульт 15%

Хөндийт шигдээс 20%

Гемореологийн инсульт 7%
23%

8. Эмгэг жам

Тромбозын

Атеросклероз

Эмболийн

Зүрхний эмгэгүүд

Гемодинамикийн


гемореологийн
Том судасны
эмгэг, “цус
хулгайлах”
Гемостаз,
фибринолизын
өөрчлөлт


9. Эмгэг морфологи




Цагаан шигдээс: тархины эд бүтцээ
алдаж, “чанасан будаа” мэт
Улаан шигдээс: цагаан
шигдээс+цэгчилсэн цус харвалт, хуралт
Том судас бөглөрснөөс уян хатан
чанараа алдаж, “гутлын үдээс”
Шигдээсийн хэмжээ судасны бөглөрөл,
цусны эргэлт тасалдсан хугацаанаас
хамаарна

10. Эмнэлзүй





Өвчин гэнэт цочмог эхэлнэ
Хэдэн цаг, хоногийн өмнө ТИА
Тархины ерөнхий шинж сул, бараг
үгүй
Голомтот шинж тэмдэг
давамгайлна
Тархины судасны аль хэсэг
өртсөнөөс мэдрэлийн шинж тэмдэг
шалтгаална

11. Ишемический инсульт


Гүрээний дотор
артери,
a.ophthalmicus
бөглөрөл

Тархины өмнөд
артери




Хараа-пирамидын
зөрлөгт хамшинж
Голомттой талд хараа
муудах, эсрэг талд
чангарсан саа
Эсрэг талд талласан
саа, хөлд илүү
Духны сэтгэц
Хэл ярианы өөрчлөлт

12. Ишемический инсульт


Тархины дунд артери
Тархины хойд артери





Эсрэг талд талласан
саа, YII,XII
мэдрэлийн төвийн
саа. Гемианестезия
Афазия моторная
сенсорная
Афазия
амнестическая
Тэнцвэргүйдэл
Харааны өөрчлөлт

14. Ишемический инсульт




Нуруу-суурийн
артерийн сав
Тархины ерөнхий
шинж: толгой
өвдөх, толгой
эргэх, огих
бөөлжих
Голомтот шинж
Бульбар саа:
амьсгал, зүрх
зогсох




Тархины баганын
сүлжээ хамшинж
ВалленбергЗахарченкогийн
хамшинж
Мийяр-Гублер,
Веберын
хамшинж
Бага тархины
хамшинж

15. Тархины шигдээсийн эмчилгээ






Антиагрегант: Анхдагч,хоёрдогч
урьдчилан сэргийлэлт
Аспирин 30-1300мг, тиклопидин 250мг
Антикоагулянт: Гепарин, Варфарин 15мг
Тромболитик: tissue plasminogen
activator-стрептокиназа
Антиоксидант
Нейропротектор

16. Эмчилгээний үр дүн

17. Эмчилгээний үр дүн

18. Геморрагический инсульт

Шалтгаан
Артерийн гипертензи
Артерийн аневризм
Артери-венын мальформаци
Цусны эмгэг
Элэгний өвчнүүд

19. Эмгэг жам

Судас, аневризм хагарах

Судасны ханын нэвчимтгий
байдал ихсэх

20. Эмгэг морфологи


Гематома: тархины эдэд хөндий
үүсэж, цус хурна. Цагаан бодист
байрлана. Хил хязгаар тодорхой,
эргэн тойрон шигдээс
Цусархаг шигдээс: хил хязгаар
тодорхойгүй, бор бодист
байрлана.

21. Эмнэлзүйн онцлог




Өвчин цочмог эхэлнэ
Тархины ерөнхий шинжээр
эхэлнэ: ухаан алдалт, таталт,
ухамсарт ухааны өөрчлөлт, толгой
өвдөлт, бөөлжилт
Тархины голомтот шинж,
мэнэнгийн шинж
Өвчин богино хугацаанд
даамжирна

22. Эмнэлзүйн онцлог





Өвчний эхний цагаас амьсгал,
зүрх судасны хямрал
АД ихсэх, буурах
Судасны лугшилт олшрох, цөөрөх,
хэм алдагдах
Амьсгалын тоо олшрох, амьсгалын
зам бөглөрөх
Шээс ховордох

23. Мэдрэлийн голомтот шинжүүд





Харц, толгой гилжийх
Хацраар хий алдах
Саатай гар, хөлд Барре-н шинж
үүсэх
Саа голомтын эсрэг талд
Тархины бүрхүүл цочролын
шинжүүд: дагзны булчингийн
хөшингө, Керниг,
Брудзинскийншинж

24. Оношлогоо

Тархины КТ

ТНШ- цусархаг ягаан шингэн

MRI angiography

25. Тархины КТ шинжилгээ

Цус харвалт: эдийн нягтрал их
голомт харвалтын эхний цагаас

Тархины шигдээс: эхний 6 цагт
эдийн нягтрал буурсан голомт,
дараа нь ижил нягтрал үүсч, 7
хоногийн дараа дахин ялгарна

26. Бүсэлхийн хатгалт

Зөвхөн торлог бүрхүүлийн цус
харвалтын үед хатгалт хийх
заалттай

Талбөмбөлөгийн цус хуралт
ховдол, торлог бүрхүүлтэй
харьцаагүй тохиолдолд ТНШ өнгө
өөрчлөгдөхгүй

28. Цус харвалтын эмчилгээ




Мэс засал
Гавлын дотоод даралт бууруулах, тархины
хавангийн эсрэг
* гипервентиляци-гипокапни
* дексаметазон хоногт 48-64мг
* диуретик
Кальцийн антогонист: нимодипин дуслаар
эхний тун 1мг/цаг, 2 цагийн дараа 2мг/цаг,
эмчилгээ 5-14 хоног, 60мг өдөрт 4 удаа, 21
хоног уух
Нейропротектор: Nerve Growth Factor 2ml,
Cortexin 2ml, Gliatilin 20mg

29. Нөхөн сэргээх засал






Нийгэм хамт олон, гэр бүлийн
оролцоо
Бүтцийн болон үйл ажиллагааны
нөхөн сэргээх засал
Эхний 2 жил эрчимтэй сэргэнэ
Дасгал хөдөлгөөн
Хэл засал
Дасан зохицох

30. Инсультын үлдэц урхаг





Талсаа
Хэл ярианы өөрчлөлт: дультирах,
хэлгүйдэл
Сэтгэцийн өөрчлөлт: бухимдал,
уцаар, орчинд сонирхол буурах
Ой тогтоомж буурах, оюуны
чадавхи сулрах
Уналт, таталт