Presentation made by Usec. Garin about the current status of Ebola Virus Disease. Special presentation on government efforts to prevent the entry of Ebola in the Philippines by Dr. Lyndon Lee Suy, Spokesperson and Head of National Center for Disease Prevention of the Department of Health.
7. September 2014…
1 Filipino
ang nahahawa ng
HIV
Kada 1 oras at 15 minuto
8. Sintomas ng Ebola
• Lagnat, sakit ng ulo
• Labis na sakit ng kalamnan o kasu-kasuan
• Pagsusuka
• Pagtatae
• Pantal sa katawan
• Pasa o bugbog
• Pamumula ng mata
• Hindi maipaliwanag na pagdurugo
12. Sino ang Posibleng may Ebola?
Mga taong nanggaling sa mga bansang
apektado ng Ebola, gaya ng:
Liberia
Guinea
Sierra Leone
at/o
May nakasalamuhang tao na may sakit na Ebola
13. Paano Ka Mahahawa ng Ebola?
Sa paghipo o paghawak ng:
• Dugo, laway at iba pang body fluids mula sa maysakit
tulad ng pinagsukahan, dumi, ihi at semilya
• Mga gamit na kontaminado ng body fluids ng taong
may ebola tulad ng karayom, sapin ng kama, at
kumot
• Bangkay ng maysakit na positibo sa ebola
Ito ay HINDI nakukuha sa hangin
16. Mga Bansang Apektado ng Ebola
Bansa Bilang ng Apektado Estado
Guinea 1,731 Intense
transmission
Liberia 6,525 Intense
transmission
Sierra Leone 4,759 Intense
transmission
Nigeria 20 Declared ebola-free
Senegal 1 Declared ebola-free
Mali 1 With initial cases
Spain 1 With initial cases
United States of
4 With initial cases
America
18. Kailangan Labanan ang Ebola
• Kailangan ang maigting na pagbabantay at
pag-obserba lalo na kung ikaw ay nanggaling
sa Liberia, Sierra leone at Guinea.
• Alamin ang tamang impormasyon tungkol sa
Ebola
• Makiisa sa mga programa ng gobyerno laban
sa Ebola
Ano nga ba ang ebola? Kilala rin bilang ebola hemorrhagic fever, ang ebola ay nakamamatay na sakit ng tao at mga hayop. Ang ebola virus ay nagdudulot ng malubhang sakit na maaaring maging sanhi ng kamatayan KUNG mapapabayaan o hindi agad mabigyan ng MAAGANG ATTENTION.
Ikumpara natin sa ibang sakit ang ebola
Ito po ang measles o tigdas, isang nakakahawang sakit na karaniwang nakikita sa mga bata. ANG MODE OF TRANSMISSION NITO AY AIRBORNE O DALA NG HANGIN.
At bawat pasyenteng may tigdas ay pwede manghawa ng 18 tao na pwedeng manghawa ng dagdag pa na 18 bawat isa. Dala po ito ng hangin. Kaya mas madaling makahawa
Ito naman ang pasyenteng may HIV, pero WALA pang sintomas . NAKAKAHAWA
Ito naman ang pasyenteng may AIDS, symptomatic –NAKAKAHAWA din
Nakukuha Ito sa pamamaraan ng sexual contact, blood transfusions, drug injection at mother to child transmission. Ang sakit na HIV o AIDS ay may carrier status kung saan nakakahawa kahit walang sintomas ang pasyente.
Ang datos ng September 2014 ay Nangangahulugan na kada isa at kalahating oras, ay may isang Pilipino na possibleng mahawa ng HIV.
Ito po and sintomas ng pasyenteng may Ebola. Lagnat, madaling mapagod, pananakit ng katawan at ulo, sore throat, suka ng suka, pagtatae.
Bukod pa po sa mga unang nabanggit, pwede din pong magkakaroon ng pantal sa katawan, pasa o bugbog, pamumula sa mata, pagdurugo sa ilong, bibig, mata, tainga, dugo sa suka o dumi na humahantong sa pagkasira ng bato at atay. Ang mga ito ay pwede maging sanhi ng pagkamatay.
Ito po si Mr. Duncan. Nang bumiyahe sya patungong Amerika, may ebola na, pero wala pang sintomas – HINDI PA NAKAKAHAWA
Ito naman ang pasyenteng may ebola, kita na ang sintomas– DELIKADO at NAKAKAHAWA
At bawat pasyenteng may ebola ay pwedeng makapanghawa ng 2 tao. Ebola is NOT like the common flu, While contagious, its not a very easy virus to catch
Sa larawan na ito, ang pulang tao ay ang unang nagkasakit. Ang blue colored patient naman ang nahawa.Ipinapakita na kung transmission o pagkahawa ang pag uusapan, di hamak na mas mabilis makahawa ang airborne diseases gaya ng measles. Pangalawang nakakahawa ang ‘silent carriers’ gaya ng HIV. Sa ebola naman, makakahawa lang ito kung talagang nagpapakita ng iilang sintomas.
Kung titingnan natin ang mga sintomas ng ebola, para itong pasyenteng may dengue o kaya malaria pero mahalagang malaman kung ito ay nanggaling sa mga bansang apektado ng ebola, gaya ng Liberia, Guinea, Sierra Leone at mga taong nagkaroon ng exposure sa taong positibo sa ebola.
(after reading the slide) katanungan: Can I get sick if I touch surfaces that have been in contact with ebola?
Sagot: HIGHLY UNLIKELY. While ebola can survive on surfaces, kailangan sakay ito sa body fluids, at kayang manatili at mabuhay ng matagal at makahanap ng paraan para makapasok sa ilong, mata, bibig or broken skin. Hindi sya ganun kadali.
Nakamamatay ang ebola. Ayon sa datos, umaabot sa 50% ang di nakakaligtas sa ebola. Nakamamatay kung ipagpapaliban ang pagpapakunsulta. Napaka-importante ang pagkakaroon ng malusog at malinis na pangangatawan at malakas na resistensya.
Ugaliing maghugas ng mga kamay gamit ang malinis na tubig at sabon. Iwasang hipuin and anumang parte ng mukha gamit ang marumi o di pa nahugasang kamay at daliri.
As of Nov. 5, A total of 13,402 cases of Ebola have been reported all over the world. There have been 4818 reported deaths.
Naitala po ang ebola sa mga bansang Guinea, Liberia, Siera Leone, Mali, Spain, United States, Nigeria and Senegal.
October 17, nawala na ito sa Senegal
October 19, nawala naman ito sa Nigeria.
Sa maigting na uganayan ng gobyerno at kumunidad, hindi na dumami ang bilang ng kaso sa bansang Mali, Espana at America
Ito po ang nangyari. Naunahan ng hakahaka. Kinulang ng pag-iinitindi na kahit mga health workers na dumarating para tumulong ay nangangamba sa kanilang kaligtasan.
Nagsimula ang ebola sa bansang Guinea noong December 2013. Na ireport lamang ang outbreak March 2014 nang ito ay maging lanaganp na sa mga bansang Sierra Leone at Liberia. (reflect the increase in numbers /cases)
Ano po ba ang maitutulong ng bawat isa kontra ebola. Kailangan ang maigting na pagbabantay at pagobserva lalo na kung ikaw ay nangaling sa Liberia, Sierra leone at Guinea.
Pero hindi porket galing ka dun ay meron ka na! labanan ang stigma at maling impormasyon. Ang pananakot ay nagbibigay lang ng problema na pwedeng magdulot ng confusion, chaos and a waste of resources
Nakamamatay ang ebola pero kayang ma agapan at pigilan.
Handa po ang gobyerno at ang department of health ngunit hindi po naming kayang mag isa ito. Kailangan namin ang tulong at kooperasyon ng bawat isa, ng bawat pamilya, ng bawat pilipino. Nakayanan nating sugpuin ang SARS at MERSCOV kaya kakayanin din natin ito. Nagtitiwala po kami sa inyong kooperasyon. Kaya kung may kakilala o kamag anak na nagmula sa bansang sIerra Leone, Guinea at Liberia, kailangan ang 21 days na quarantine. Ito ay para sa kaligtasan ng lahat. Nakamamatay KUNG ipagpaliban ang pagpapakonsulta. Iligtas ang mga mahal sa buhay. Ebola ay huwag payagang pumasok sa Pilipinas
Fears of ebola can get a little overblown. This is human but serves an evolutionary purpose.
Knowledge is power kaya dapat gamitin natin ito sa tama. Alamin ang totoo, kung ano ang dapat katakutan at kung ano naman ang dapat supportahan.
ito ang mga paghahandang ginagawa ng ating gobyerno…..
Huwag hihipo o hahawak sa pasyente ng hindi gumagamit ng gloves at iba pang uri ng rekomendadong pananggalang
Bakit kailangan ng 21 days na pagbabantay?
Para masiguro ang kaligtasan hindi lang ng mga taong mula sa mga apektadong bansa kundi pati na rin ng kanilang mga pamilya.
21 days from exposure inaasahang lalabas ang mga sinptomas kung ikaw ay may ebola.
Nagkalat sa ibat ibang bansa ang mga Pilipino. May 709 Pilipino ang nasa mga bansang Liberia, Sierra Leone at Guinea.
(Quarantine vs. Isolation)
Ang Isolation ay pangangalaga sa pasyente na kung saan binubukod ang mga taong may sintomas ng sakit na nakakahawa. Ito ay ginagawa sa ospital.
Ang Quarantine ay masusing pagbabantay ng mga health workers sa mga taong walang sintomas pero nagkaroon ng exposure.
Sa quarantine, nililimitahan ang galaw para hindi makapanghawa ng iba sakaling maging positibo at lumabas ang mga sintomas.
Para sa ligtas na Pinas…, kooperasyon ng bawat isa, kinakailangan! Maraming salamt po.