Yaşlılık sorunları

3. Hafıza Bozukluğunun Olumsuz Etkileri Kendilerine Olan Güvenlerini, Sosyal İlişkilerini, Kendi Kendine Bakabilme Yeteneklerini Psikolojik Durumlarını İletişimlerini

6. Hijyenik bakım Yaşlı bireylerde deride meydana gelen değişiklikler nedeniyle deri bakımı ve genel hijyenik bakımı önemlidir. Deri altı yağ dokusunun ve deri elastikiyetinin kaybolması nedeniyle basınç ülserleri gelişme riski fazladır.

7. Hijyenik bakım Deri kuruduğu için haftada bir ya da iki kez yapılacak banyo yeterlidir. Sağlık için de alkol içermeyen bir şampuan kullanılması önemlidir. Banyodan sonra meme ve koltuk altları ayak parmak aralarının mantar enfeksiyonlarını önlemek için kurulanması önemlidir.

9. Ayak bakımı Yaşlılarda özellikle ayak tırnakları sertleşmiş ve şekil değişikliğine uğramıştır bu nedenle ayak ve tırnak bakımı önemlidir. Tırnakların düz olarak kesilmesi ve kremle yumuşatılması gerekmektedir. Özellikle banyodan sonra ayak ve tırnak bakımı için uygun bir zamandır. Parmak araları, tırnak kenarları ayak tabanları her gün düzenli olarak değerlendirilmelidir. Tırnak makası bireye özel ve güçlü olmalı, kesim için tırnak makası dışında bir araç kullanılmamalı. Giyilen çorapların pamuklu, yumuşak ve sıkmayan çoraplar olduğundan emin olunmalı.

11. Ağız ve Diş Bakımı Yaşlı bireylerin yemeklerden sonra yumuşak bir diş fırçası ile dişlerini fırçalaması sağlanmalı ve yetersizlikleri ölçüsünde gerekli destek sağlanmalıdır. Protezlerin temizliği de oldukça önemlidir. Her yemekten sonra protezlerin temizliği dış fırçası kullanılarak yapılabilir. Geceleri protezlerin çıkarılması ve suda bekletilmesi sağlanmalıdır. Protezler ısıyı kolay geçirdikleri için sıcak yiyecek ve içeceklerden sakınılması gerekmektedir.

12. Yaşlılarda Beslenme Sindirim sistemindeki değişiklik nedeniyle yaşlı bireyin beslenmesi değişmiştir. Genellikle çiğ sebze ve meyveler yerine daha çok karbonhidrat içeren yumuşak besinlere doğru bir değişim vardır. Takma dişleri olan yaşlı bireyler zamanla dişetlerinin de çekilmesi nedeniyle protezleri çıkarır ve besinleri damaklarıyla öğütürler.

13. Yaşlılarda Beslenme Damakla ezilen besinler yeterince parçalanamaz ve bu besinlerden yeterince yararlanılamaz. Çiğneme besinlerin sindirim ve emiliminde önemli bir aşamadır. Yaşlı bireylerin yemekleri yeterince çiğnediğinden emin olunmalı, besinler çiğnemesi kolay formda (etin köfte şeklinde olması) ya da büyüklükte (daha küçük parçalara bölünmüş) sunulmalıdır.

14. Yaşlılarda Beslenme Kendi kendine beslenmesi desteklenmeli ve yetersiz kaldığı durumlarda yemesine yardım edilmelidir. Yemek sırasında bireyin oturur pozisyonda olduğundan emin olunmalı, rahat, kokudan arınmış iyi havalandırılmış bir ortam sağlanmalıdır.

15. Yaşlılarda Beslenme Kişinin verilen yemeği bitirdiğinde emin olunmalı ve tüketemediği besinler konusuna yaşlı bireyin hekim ve hemşiresine bu durum iletilmelidir. Bireyin verilen lokmayı yutması için zaman tanınmalı, konuşurken yememesine ve acele etmemesine önem verilmelidir.

16. Yaşlılarda Boşaltım Yaşlı kişilerde beslenmedeki değişiklik (posalı besinler yerine yumuşak besinleri tüketmeleri) harekette azalma, kullandığı çok sayıdaki ilaç nedeniyle kabızlık gelişebilir. Kaslarda ve sinir sistemindeki değişiklik nedeniyle de idrar ve dışkı tutamama gelişebilir. Her iki durum da yaşlı birey için sorun ortaya çıkaran faktörlerdir ve özenle üzerinde durulması gereken konulardır.

17. Yaşlılarda Boşaltım Sorunları - Kabızlık Kabızlığın giderilmesi için sabah aç karnına ılık su içmesi sağlanabilir, mümkün olduğu kadar yataktan kaldırılıp hareket etmesi sağlanabilir. Eğer kalkıp hareket edebiliyorsa her gün aynı saatte tuvalete gitmesi, tuvalette bir süre beklemesi ya da her gün aynı saate sürgü vermek çözüm olabilir.

18. Yaşlılarda Boşaltım Sorunları – İdrar Kaçırma İdrar kaçırmayı önlemek için tuvalete gitme gereksinimi hissetmese bile yaşlı bireyin eğer yürüyebiliyorsa mümkün olduğunca sık tuvalete gitmesi sağlanabilir. Kişilerin sıvı alımları gündüz arttırılmalı ancak gece kısıtlanmalıdır. Akşam yemeğinden sonra ve özellikle uyuma saatlerinden önce idrar çıkışını arttıran yiyecek ve içeceklerden sakınmak gerekmektedir.

19. Yaşlılarda Boşaltım Sorunları – İdrar Kaçırma İdrar ve dışkısını tutamayan bireylerde hijyen ve konfor önemli sorunlar oluşturmaktadır. Bireylerin altlarının kuru tutulması ve idrar ve dışkı ile bulaşmaya bağlı cilt problemleri, basınç yaraları, mantar enfeksiyonları gibi sorunların önlenmemesi dikkatli bir bakımı gerektirmektedir.

20. Yaşlılarda Boşaltım Sorunları – İdrar Kaçırma İdrar ve dışkı tutamam bireylerin sosyal ilişkilerini engelleyen kendilerine güvenlerini olumsuz etkileyen bir faktördür. Kişiler tutamama riskleri nedeniyle bulundukları yerden ayrılmak istemezler ya da başkaları ile görüşmek istemezler. Giysilerinde koku olması ya da koku olacağı düşünmesi sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyen önemli faktörlerden birisidir. Tamamen tutamaz hale gelmeden önceki süreçte yaşlı bireylerin idrar ve dışkılama saatlerini düzenlemeye çalışarak tutamama olaylarının engellenmesi bir süre (kişiye göre farklılık göstermekle birlikte) mümkün olabilmektedir.

21. Yaşlılarda Boşaltım Sorunları – İdrar Kaçırma İdrar ve gaita kaçırma yaşlı bireyin benlik saygısını olumsuz etkilemekte, ıslaklık ve kötü koku nedeniyle konforunu bozmaktadır. Bireyin sık aralıklarla değerlendirilmesi, bulunduğu ortamın havalandırılması ve kirlendiğinde hızla yatak çarşaflarının değiştirilmesi önemlidir. Yaşlı bireyler geliştirilmiş özel koruyucu bezlerin kullanılması hem çalışan hem de bireyin kendisi için kolaylaştırıcı faktör oluşturmaktadır.

22. Basınç Ülseri Yaşlı ve yatağa bağımlı hastada basınç ülserleri gelişme olasılığı fazladır. Ülserleri erken tespit etmek için ve oluşmasını engellemek için yaşlı bireyin mümkün ise havalı yatağa yatırılması sağlanmalıdır. Yatak çarşaflarının kuru temiz ve gergin olması sağlanmalıdır. Yaşlı bireyin iki saat aralıklarla değiştirilmeli ve masaj yapılmalıdır.

23. Basınç Ülseri Cildin kuru ve temiz olmasına dikkat edilmelidir. Yeterli sıvı alımının ve beslenmenin sağlanması da basınç ülserlerinin gelişiminin önlenebilmesinde önemli bir faktördür.

31. Giyinme ve vücut ısısının kontrolü Giysilerin kolay giyilip çıkarılabilen giysiler olması sağlanmalıdır. Rahat giysiler bireyin konforunu sağlayacağı gibi giysilerin çıkarılması sırasında ortaya çıkabilecek idrar kaçırmalarını da önleyecektir.

32. Ev Kazalarından Korunma Evin içinde ya da bakımevinde kazalar, neden olabilecek faktörler ortadan kaldırılarak büyük ölçüde engellenebilir. Yaşlı bireyin eğer mümkünse yatak kenarları yükseltilmeli ve yatak yüksek ise basamak koyularak çıkmasına yardım edilmelidir.

33. Ev Kazalarından Korunma Ayağına takılabilecek kablolar, eşyalar, mobilyalar kaldırılmalıdır. Oda mümkün ise tamamen halı ile kaplanmalıdır. Yaşlı bireyin bu şekilde halı kenarına takılıp düşmesi önlenebilir. Uygun olmayanlar düşme riskini arttıracağı için giyilen terlik ya da ayakkabının uygun büyüklükte olmasına özen gösterilmelidir.

34. Merdiven Kazalarından Korunma Yaşlı bireyler sık sık destek alma gereksinimi hissedecekleri için merdiven kenarlarındaki tırabzanların sağlamlığından emin olunmalıdır.

35. Banyoda Kazalarından Korunma Banyo ve tuvalet hem de hem de yaşlıya bakım veren kurumalarda kazaların en sık görüldüğü yerdir. Banyolara ve küvetlerin içine düşmeleri engellemek için özel kavuçuk parçalar yerleştirilebilir. Banyonun ıslak olmamasına özen gösterilmelidir.

36. Banyoda Kazalarından Korunma Yaşlı birey banyo yaparken mahremiyetine saygı gösterilmeli ancak kapıyı kilitlemesine izin verilmemelidir. Çünkü kaza halinde fark edilmeyecek ya da yardım gecikecektir.

38. Yaşlılarla İletişim Yaşlı bireyler iletişimde daha kırılgandırlar ve duygusal durumları değişkendir. Özellikle akranlarının ölmesiyle kendilerini ölüme daha yakın hissederler. Başka birilerini bağımlı olduklarını hissetmek onarlı mutsuz eder. Tükendiklerini hissedebilirler. Gelecekte bağımlılık düzeylerinin artmasında endişe ederler.