Trans Adriatic Pipeline

Gazsjellesi Trans Adriatik
Punoi: Juli Hasanaj
Dhjetor 2014

Permbajtja
1 TAP ne pergjithesi
2 Harta e gjurmes
3 Aksesi ne toke
4 Angazhimi i TAP
5 Mundesite e projektit
Juli Hasanaj Trans Adriatic Pipeline

TAP ne pergjithesi
1

 Gazsjellësi Trans Adriatik (TAP) është një projekt për zhvillimin e një tubacioni që
do të transportojë gaz natyror nga rajoni Kaspik në drejtim të Evropës.
TAP-i pas lidhjes me TANAP në kufirin Turko-Grek, do të përshkojë Greqinë e Veriut,
Shqipërinë, Detin Adriatik e më pas do të dalë edhe një herë në tokë në Italinë Jugore për t’u
lidhur me rrjetin italian të gazit natyror.

Aktualisht projekti është në fazën e zbatimit. Ndertimi parashikohet të nisë në vitin 2016.
TAP-i do të ofrojë rrugën e transportit më të drejtpërdrejtë, më logjike dhe më me efikasitet
kostoje, duke hapur kështu Korridorin Jugor të Gazit, një sistem 4000 km i gjatë me vlera
gazifikimi që shtrihet nga Deti Kaspik e deri në Evropë.

Përvojë dhe
Siguri Axpo
BP
SOCAR
Statoil
Aksionarët
e TAP-it
Enagas
Fluxys

Kapaciteti i zgjerueshëm i gazsjellësit
20 miliard
metra kub
(bcm)
Shtimi i dy
stacioneve të tjerë
kompresorë mund
të dyfishojë
kapacitetin
transportues të tij
10 miliard
metra kub
(bcm)
I barabartë me
konsumin vjetor
energjetik të rreth
7 milion
familjeve në
Evropë.
Kur?
Pasi të jenë
ndërtuar pika të
tjera furnizimi
me energji në
rajonin e gjerë të
Kaspikut

Kërkesa evropiane për gaz natyror
Kërkesë afatgjatë për energji;
Zëvendësimi i prodhimit energjetik të saj që nuk i përmbush nevojat;
Për të ushqyer rritjen ekonomike

Diversiteti dhe siguria e furnizimit me energji për Evropën
.
Diversitet
Korridori i ri energjetik nga Kaspiku, do të
sigurojë diversitet të furnizimit me gaz .
Do të ulë rrezikun e vartësisë së tepërme nga
një burim i vetëm furnizimi.
Konkurence
Vende të EJ duke qenë se janë të lidhura
vetëm me një burim për furnizimin e tyre me
gaz, janë tejet të prekshme nga ndërprerjet
në furnizim dhe çmimet jo konkurruese.
Shqiperia
Disa vende të tjera në rajon, si Shqipëria,
nuk janë fare të lidhura me rrjetin e gazit.
Ato përdorin qymyrin dhe naftën.

Mbështetja e vendeve pritëse
1
Investime të huaja të
konsiderueshme
2
Vende të reja pune,
drejtpërsëdrejti nga
kontraktorët e TAP-it
dhe tërthorazi përmes
ndikimeve “si rrjedhojë”
në prodhim, shërbime
komunale, transport,
komunikacion
3
Vendet pritëse do të
gëzojnë gjithashtu status
të lartësuar si rrugëdalje
dhe pika lidhjeje në
hartën energjetike
evropiane.

Korridori Jugor i Gazit
oGjatësia e tij është mbi 4000 km
oPërshkon shtatë vende duke përfshirë një duzinë kompanish energjie
oNjë investim prej rreth 45 miliardë USD
•Tre projekte gazsjellësish:
Gazsjellësi i Kaukazit të Jugut (SCPX) – Azerbajxhan, Gjeorgji
Gazsjellësi Trans Anatolian (TANAP) – Turqi
Gazsjellësi Trans Adriatik (TAP) – Greqi, Shqipëri, Itali
•Zgjerim i rrjetit italian të transmetimit të gazit.
•Mundësi për lidhje të tjera me rrjetet e gazit në Evropën Juglindore,
Qëndrore dhe Perëndimore

Tregjet që gazi Kaspik mund të arrijë përmes TAP-it
Tregjet
Energjitike
Austria & EQ
Gjermania &
Franca
GB
Bullgaria
EJG
Shqiperia

Austria dhe Evropa Qëndrore: Përmes gazsjellësit Gazi Trans Austriak (TAG),
duke përdorur ndërrimet dhe rrjedhën e kundërt.
•Gjermania dhe Franca përmes Zvicrës: duke përdorur rrjedhën e kundërt,
përmes gazsjellësit Tranzitgaz.
•Mbretëria e Bashkuar : Duke ndërlidhur tregjet e gazit të Italisë, Zvicrës,
Gjermanisë, Holandës dhe Belgjikës

Harta e gjurmës
2

(TAP) do të nisë në afërsi të Kipoit në kufirin midis Turqisë dhe Greqisë, ku do të lidhet me
Gazsjellësin Trans Anatolian (TANAP).
 TAP : 870 km (Greqi - 550 km; Shqipëri 211 km; Deti Adriatik 105 km; Itali 8 km). Pika më e
lartë -1800 m mbi nivelin e detit në malet shqiptare, pika më e ulët - 820 m në thellësi të ujërave
në Adriatik.

Greqi
Gjatësia :545 km.
Seksioni më i gjatë i TAP-it, do të nisë
në Kipoi, dhe do të përfundojë
në kufirin grek me Shqipërinë
në jugperëndim të Ieropigi.
Do pëfshihet : një stacion kompresor
në afërsi të Kipoi-t për kapacitetin
10 bcm dhe një stacion shtesë
në afërsi të Serres nëse kapaciteti
i TAP-it rritet deri në 20 bcm.
Përgjatë gjurmës në Greqi do të ketë
23 stacione valvulash bllokimi.

Shqiperi
o Shtrihet në 38 bashki dhe komuna të qarqeve Korçë, Berat dhe Fier
oTAP hyn në tokën shqiptare në jug të qytetit Bilisht, vazhdon në fushat e Devollit
dhe Korçës, kalon në qytetin e Çorovodës, anashkalon në veri qytetin e Beratit,
kalon qytetin e Fierit për në Seman dhe Topojë deri në seksionin shqiptar të daljes në
detin Adriatik, deri në Leçe të Italisë.

Shqiperi
Një stacion matës/kompresimi do të
jetë në afërsi të Bilishtit, ku objektet
dhe rrjeti elektrik do të lidhen me të si
linjë e tensionit të mesëm, afër 1.5 km e
gjatë pranë kufirit Shqipëri-Greqi.
do të zgjerohet duke u shndërruar në një stad të mëvonshëm në një
stacion kompresori për të rritur kapacitetin e gazsjellësit në 20 mmk/vit.
Një stacion kompresimi dhe rrjeti elektrik të tensionit të mesëm, afër 8 km e
gjatë do të jetë pranë qytetit të Fierit.
Gjithashtu do të ndërtohen afër 10 stacione valvulash të bllokimit përgjatë
gjurmës në tokë në intervale deri 30 km për të ndërprerë rrjedhën e gazit në
rast mirëmbajtjeje, apo emergjence.

Shqiperi
Një tubacion 48″, 210 km i gjatë,
futur nëntokë, nga kufiri Greqi -
Shqipëri do të zgjatet deri në
stacionin e kompresorëve në Topojë
në Fier.
Një tubacion i vjetër 36″ do të kalojë nga stacioni i kompresorëve në Topojë, deri tek
dalja nga toka në det në brigjet e detit Adriatik, afër 60 km i gjatë në territorin detar të
Shqipërisë.
Më pas do të lidhet me terminalin për pritjen e gazsjellësit do të ndërtohet në Leçe
(Itali)

Vlera e investimit ne Shqiperi
Kompresorët
Terminali
1,5 miliardë $
Blerjen e tokes
Valvulat
Në zonat malore, do të ndërtohen afërsisht 58 km rrugë të reja dytësore,
ndërsa 44 km ekzistuese do të përmirësohen.
Do të rehabilitohen 50 ura dhe do të ndërtohen dy të reja. Këto punime
planifikohen të nisin në vitin 2015.

Itali
Në afërsi të bregdetit italian, pasi të ketë përshkuar ujërat territoriale italiane prej
25 km, tubacioni do të kalojë përmes një mikrotuneli prej 1.5 km. të ndërtuar
posaçërisht, duke hyrë kështu në tokën italiane në një thellësi prej 25 metrash.
Tubacioni nuk do të jetë i dukshëm nga bregdeti dhe do të jetë i padukshëm
përgjatë të gjithë gjurmës.

Itali
Gjatësia totale e tubacionit tokësor në
Itali do të jetë rreth 8 km.
Do të vendoset një stacion valvule
bllokimi në afërsi të hyrjes në tokë dhe
do të ndërtohet një Terminal Pritës për
Gazsjellësin (PRT) në Bashkinë e
Meledugno-s, 8.2 km. larg bregut dhe
zonave të mbrojtura.
PRT-ja do të jetë qendra e mbikëqyrjes dhe kontrollit e TAP.

Itali
Me një personel të përllogaritur prej 32
personash, do të zërë një hapësirë prej 12
hektarësh dhe është projektuar që të integrohet
me mjedisin përreth duke ndikuar thuajse aspak
nga ana pamore.
Pas këshillimeve me palët vendore të interesit,
PRT-ja u zvogëlua në madhësi me 40%.
Pika e lidhjes me sistemin e Snam Rete Gas do të bëhet tek
gardhi i ambientit të TAP-it

Aksesi ne toke
3

Projekti do të ndikojë në rreth 26.750 ngastra toke: 15.500 në Greqi; 11.000
në Shqipëri dhe 250 në Itali.
Po kështu do të ndikohen rreth 55.000 përdorues dhe pronarë tokash.

Aksesi i përkohshëm
Në Greqi dhe në Shqipëri, në shumicën e rasteve TAP-it do t’i duhet akses i
përkohshëm në tokë brenda korridorit të tubacionit, që do të jetë rreth 52 metra
i gjerë.
Në Itali, korridori do të jetë rreth 26 metra i gjerë, dhe i reduktuar deri në 22
metra aty ku është e mundur, si rrjedhojë e diametrit më të vogël të tubacionit
në Itali.
Aksesi i përkohshëm në tokë do të nevojitet gjithashtu edhe për disa mjedise të
lëvizshme si sheshet e tubave dhe kampet e punëtorëve.
Toka e kërkuar përkohësisht do të merret në përdorim nga TAP-i për rreth dy
vite dhe do t’iu kthehet pronarëve në gjendje tërësisht të riaftësuar.

Aksesi i përhershëm
Instalimet e projektit në sipërfaqe, si stacionet kompresorë,
stacionet e valvulave të bllokimit, dhe disa rrugë dytësore në
Shqipëri, do të kërkojnë akses të përhershëm në tokë.
Kjo do të thotë se TAP-i duhet të blejë tokën nga pronarët e saj
aktualë.

Akses i përhershëm në tokë : Kompensimi
TAP-i do ta blejë tokën vetëm nëse ngastra ndodhet në një
territor ku është planifikuar të ndërtohen stacionet kompresorë,
stacionet e valvulave të bllokimit ose instalime të tjera në
sipërfaqe.
•Kompensim për tokën me vlerën e zëvendësimit.
•Kompensim për të gjitha strukturat ose zhvillimet në tokë të
cilat janë në pronësi me vlerën e zëvendësimit.
•Kompensim për të gjithë të mbjellat aktuale një ose
shumëvjeçare me vlerën e zëvendësimit.

Akses i përkohshëm në tokë : Kompensimi
Do të nevojitet për disa mjedise të përkohshme, si sheshet e
magazinimit të tubave dhe sheshet e ndërtimit. Toka që do të merret
me qira ose në përdorim nga TAP-i, për rreth dy vjet do t’iu rikthehet
pronarëve në kushte tërësisht të rehabilituara. Ata do të kenë mundësi
të kultivojnë në të më tej pa asnjë lloj kufizimi.
•Një pagesë qiraje për të kompensuar humbjen e prodhimit bujqësor
gjatë kohës së ndërtimit. Kjo do të përllogaritet bazuar në të ardhurat e
pritshme vjetore bujqësore, në zonën tuaj gjeografike për jetëgjatësinë
e zakonshme të të mbjellave, të shumëzuar me dy vite.
•Kompensim për të gjitha të mbjellat një ose shumëvjeçare me vlerë
zëvendësimi.

Angazhimi i TAP
4

Për mjedisin
Në të gjitha vendet ku do të kalojë
gazsjellësi janë ndërmarrë Vlerësime të
detajuara të Ndikimit Mjedisor dhe Social
(VNMS).
VNMS-të paraqesin në hartë të gjitha
ndikimet e mundshme mjedisore, kulturore
dhe social-ekonomike që mund të
paraqiten nga realizimi i projektit dhe
përfshijnë masa për të shmangur dhe
lehtësuar këto ndikime gjatë dhe pas
ndërtimit, ose dhe gjatë operimit.
Gazsjellësi do të sjellë miliarda metra kub gaz natyror, që
është karburanti më i pastër fosil, në tregjet Evropiane

Shmang, minimizo, lehtëso
Gjurma e TAP-it : Të shmangë zonat me
ndjeshmëri mjedisore
Në mënyrë që të reduktojë shkarkimet e tij në
këto ambjente do të veprohet në mënyrë të tillë që
të gjitha ndikimet fizike dhe ekologjike të
reduktohen.
Ndërtimi dhe veprimtaria e TAP-it do të
minimizojë konsumin energjetik, shkarkimet në
ajër, shkarkimin e mbetjeve të lëngshme dhe
prodhimin e mbetjeve.
Pasi të përfundohet ndërtimi i gazsjellësit, TAP-i do ta rikthejë tokën në
gjendjen e mëparshme. Pjesa e sipërme e dheut do të zëvendësohet, të gjithë
kryqëzimet e përkohshme dhe infrastruktura do të largohen dhe të gjithë
mjediset fillestare dhe bimësia do të kthehen në gjendjen e mëparshme.

Për shëndetin dhe sigurinë
Pikësynimet e projektit janë: asnjë humbje
jete dhe asnjë incident serioz.
TAP-i do të krijojë një kulturë
mësimesh të marra përmes rrjeteve të
shëndetit dhe sigurisë, ku përvojat e
përditshme të mund të ndahen dhe të
integrohen në veprimtari.
Projekti i gazsjellësit është i bazuar në standarde të pranuara
sigurie kombëtare dhe ndërkombëtare, si dhe në praktikën më të
mirë të industrisë.

Për të ardhmen
E ardhmja e energjisë
Ndërkohë që prodhimi i gazit brenda Evropës
ulet, gazsjellësi do të ndihmojë për sigurimin e
të ardhmes energjetike të kontinentit, duke
mundësuar transportin e gazit natyror nga një
burim i ri për në Evropë.
E ardhmja mjedisore
Duke përmirësuar rrjedhën e gazit për në Evropë, TAP-i do të japë gjithashtu
kontribut për të ardhmen mjedisore të Evropës.
Si karburanti më i pastër fosil, gazi do të luajë një rol gjithmonë në rritje, në
përmbushjen e angazhimit të Evropës për reduktimin e shkarkimeve të karbonit dhe
arritjen e synimeve të saj mjedisore.

Për të ardhmen
E ardhmja ekonomike
Projekti do të tërheqë investime të
rëndësishme të huaja, ndërsa
zhvillimi ekonomik do të nxitet nga
hyrja e furnizimeve të reja me energji
dhe nga tregjet më konkurruese
energjetike.
E ardhmja e punësimit
TAP do të hapë shumë vende pune, në mënyrë të drejtpërdrejtë përmes
kontraktorëve të tij dhe në mënyrë të tërthortë përmes efekteve të shumta
‘rrjedhëse’ në prodhim, shërbime komunale, transport, komunikacion, shërbime
financiare e biznesi.

Mundesite e projektit
5

Mundësi për profesionistë me aftësi
TAP-i do të nxisë hapjen e mijërave vendesh pune, si në mënyrë të
drejtpërdrejtë përmes kontraktorëve të tij ashtu edhe në mënyrë të tërthortë
përmes efekteve ‘rrjedhëse’ ekonomike gjatë jetëgjatësisë së gazsjellësit, duke
përforcuar bizneset ekzistuese dhe duke nxitur hapjen e ndërmarrjeve të reja.
Kontraktorët dhe nënkontraktorët e TAP-it do të punësojnë një
numër të konsiderueshëm specialistësh për t’i ofruar shërbimet e
tyre TAP-it.

Për Shqipërine
TAP-i pritet të jetë investimi i huaj direkt më i madh në
Shqipëri deri tani
Rëndësi rajonale dhe gjeo-strategjike të vendit ndërsa promovon stabilitet të
vazhdueshëm dhe përgatit vendin për anëtarësinë e mundshme në BE.
TAP-i mund të mbështesë gjithashtu Shqipërinë në përmbushjen e nevojave
të veta energjetike në të ardhmen duke zhvilluar një treg të brendshëm
energjetik.

Për Shqipërine
Kërkesa për gaz natyror për tregun shqiptar në vitin 2030
parashikohet të arrijë në rreth 1.6 miliardë m3, ndërsa vlerësohet se
kontributi i gazit natyror në konsumin final të energjisë në Shqipëri,
do të arrijë në 37%.
Rreth 70% e gazit natyror në konsum parashikohet të përdoret për
prodhimin e energjisë elektrike në vitin 2030.
Fillimisht, gazi natyror parashikohet të përdoret nga industritë e
mëdha dhe prodhuesit e energjisë termike për prodhimin e
energjisë elektrike. Pas vitit 2020 parashikohet që gazi natyror të
nisë të përdoret nga konsumatorët familjarë dhe në sektorin e
shërbimit duke u rritur çdo vit.

Faleminderit per vemendjen.
Pyetje dhe diskutime
www.themegallery.com Company Logo

Trans Adriatic Pipeline

Recommended

Recommended

More Related Content

Featured

Featured (20)

Trans Adriatic Pipeline