Medya Araçlarına ve Toplumsal Etkilerine Tarihi Bir Yolculuk
Duygusal zeka
1. İlker Kaldı Eğitim Danışmanlık
İş Yaşamında
Duygusal Zekâ
İlker Kaldı
21 Kasım 2014
2. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Beş yaşındayken annem hep,
"Mutluluk hayatın anahtarıdır" derdi.
Okula gittiğimde, büyüdüğüm zaman
Ne olmak istediğimi sordular.
"Mutlu" yazdım.
Onlar bana,
Soruyu anlamadığımı belirttiler.
Ben de onlara hayatı anlamadıklarını söyledim...
John Lennon
5. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
İş Başarısının Yeni Ölçütü
• Araştırmalar, düşünsel
zekanın iş başarısını
ortalama % 6, duygusal
zekanın ise % 27 ile %
45 arasında etkilediğini
göstermiştir.*
* Kaynak: http://www.baltas-
baltas.com/web/makaleler/dz_4.htm
6. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Duygusal Zekâ
• Bireylerin öncelikle kendi duygularını anlamalarını
ve yönetebilmelerini sağlayan,
• Başkalarının duygularını anlayabilme, empati
kurabilme,
• Motivasyon artırma ve özgüven duygusunu
geliştirme olanağı tanıyan bir kavramdır.
7. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
• İyi bir binicinin atını anlayabilmesi
için önce kendisini anlaması ve
yönetmesi gerekir.
• İ.Ö. 3500 yıllarında Ukrayna
bozkırları…
• İnsan ilişkilerinde de, bir bireyin
karşısındakini anlayabilmesi ve iyi
ilişkiler kurabilmesi için önce
kendisini anlaması ve yönetmesi
gerekmektedir.
10. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
IQ - EQ
• EQ ise;
– Kendini harekete geçirebilme,
– Aksiliklere rağmen yoluna
devam edebilme,
– Dürtüleri kontrol ederek tatmini
erteleyebilme,
– Ruh halini düzenleyebilme,
– Sıkıntıların düşünmeyi
engellemesine izin vermeme,
– Kendini başkasının yerine
koyabilme
– Umut besleme...
13. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
İşverenlerin İstediği Şey*
• Öğrenmeye devam etme ve işinde ilerleme hevesi
• Dinleme ve sözlü iletişim
• Uyum sağlayabilme
• Yenilgilere ve engellere yaratıcı tepki
• Kişisel yönetim, özgüven, hedeflerle çalışma
• Motivasyon, başardığı işlerle gurur duyma
• İşbirliği ve ekip çalışmasına yatkınlık
• Çatışma çözme becerileri
• Liderlik potansiyeli
* Workplace Basics: The Skills Employer Wants, U.S Department of Labor Employment and Training
Administration
15. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Duygusal Zekâ İşin
Püf Noktasıdır
• İş ne kadar karmaşıksa,
duygusal zeka o kadar önem
kazanır. Çünkü;
• Duygusal zekâdaki eksiklik,
kişinin sahip olabileceği
teknik uzmanlık ya da üstün
zekânın kullanımını
engelleyebilir.
16. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Duygusal Zekâ İşin
Püf Noktasıdır
• Başarılı çalışanların ortalama
işlerde vasatlara oranla % 85, en
karmaşık işlerde ise % 127
oranında daha verimli olduğu
bulunmuştur.
• Bu farkın üçte biri teknik beceri
ve bilişsel yeterliklerden, üçte
ikisi duygusal yetkinliklerden
kaynaklanmaktadır..*
* Kaynak: http://www.baltas-
baltas.com/web/makaleler/dz_4.htm
21. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Duygusal Farkındalık
(Kendi Duygularını ve Bunların Etkilerini Kavramak)
• Hangi duyguları hissettiklerini ve bunların
nedenlerini bilirler.
• Düşündükleri, söyledikleri ve yaptıkları şeylerle
hisleri arasındaki bağların farkındadırlar.
• Hislerinin performanslarını nasıl etkilediğini anlarlar.
22. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Ne İşe Yarar?
• Barometre işlevi görür. Yaptığımız şeyin,
gerçekten yapmaya değip değmeyeceğini
ölçer.
• Duygusal bilincin izinden ayrılmadan yapılan
tercihler enerji verir.
25. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Kendini Doğru Değerlendirme
(İçsel Kaynaklarını, Yetilerini ve Sınırlarını Bilmek)
• Güçlü ve zayıf yanlarının farkındadırlar.
• Kendilerini gözlemler ve deneyimlerinden ders
alırlar.
• Samimi geri bildirime, yeni bakış açılarına, sürekli
öğrenmeye, kendini geliştirmeye açıktırlar.
• Kendilerine yönelik hoşgörülü bakış açısı
sergileyebilirler.
27. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Kör Noktalar
• Kör hırs
• Gerçekçi olmayan hedefler
• İşkoliklik
• Mikro yönetim
• İktidar açlığı
• İtibar bağımlılığı
• Dış görünüşle aşırı meşgul olma
• Kusursuz olma ihtiyacı
29. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Doğru Özdeğerlendirme
• Çalışma hayatının tüm yeterlilikleri öğrenilmiş
alışkanlıklardır.
• İlk adım, bazı alışkanlıkların zarar verdiğini ve
zehirlediğini fark etmektir.
• Başkaları tarafından nasıl algılandığımız gerçek
performansımızın göstergesidir.
31. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Özgüven
(Kendi Değerini ve Yeteneklerini Hissetmek)
• Kendinden emin bir izlenim bırakırlar, varlıklarını
hissettirirler.
• Beğenilmeyen fikirleri dile getirebilirler.
• Doğru bildikleri yolda her şeyi göze alırlar.
• Kararlıdırlar. Belirsizlik ve baskı durumlarında sağlıklı
karar alabilirler.
32. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Özgüven
• Üstün performansın ön koşuludur.
• Özgüven yoksa her başarısızlık bir yetersizlik hissi
doğurur.
• Aşırı özgüven –sosyal beceri yoksa- kibir olarak
algılanır.
• Özgüven ile küstahlığı karıştırmamak lazım.
34. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Amigdala
• Alt-Orta-Üst Beyin.
• Amigdala beynin duygu deposudur.
• Şimdi olanları içeride kalıplaşmış olanlarla
karşılaştırır.
• Kriz durumunda anahtar rolünü oynar. Neokorteksle
bağlantıyı devre dışı bırakır.
• Stres iyice birikir ve küçücük bir sebep patlamaya
neden olur. Amigdala panik düğmesine basmıştır.
36. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Ne İşe Yarar?
• Beyindeki prefrontal loblar, beynin alarmı
amigdalaya «hayır» diyerek onu kısıtlar.
• İşte amigdalayı alarm durumundan çıkartan bu
kısıtlayıcı devrenin temelinde stres altındayken
«özdenetim» ve «değişime ayak uydurabilme» yer
alır.
• Bu iki yeti, kriz, belirsizlik ve değişken engellerle yüz
yüze kalındığında sakinleşmeye yardımcı olur.
39. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Özdenetim
(Yıkıcı Duyguları ve Güdüleri Kontrol Altında Tutmak)
• Güdüsel hislerini ve sıkıntı verici duygularını iyi idare
ederler.
• Çok zor anlarda bile sakin, olumlu ve soğukkanlı
davranırlar.
• Düşünceleri berraktır. Baskı altındayken dikkatleri
dağılmaz.
41. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Özdenetim İşbaşında
• Özdenetimden yoksun birisiyle muhatap
olunduğunda aynı şekilde karşılık verilirse şiddet
olasılığı artar.
• Başlangıçta biri size ağır bir şey söylediğinde,
bedeniniz tepki vermek ister. (Polisler).
42. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Güvenilirlik ve Vicdanlılık
(Dürüstlüğü Korumak ve Kişisel Performansın
Sorumluluğunu Üstlenmek)
• Ahlak kurallarına uygun davranırlar.
• Özü sözü birdirler.
• Kendi hatalarını kabullenirler.
• Herkesin hoşuna gitmese de kararlı ve ilkeli bir tavır
sergilerler.
• Sözlerini tutarlar.
• Sonuçlardan sorumluluk üstlenirler. Suçlamazlar.
• Düzenli ve dikkatli çalışırlar.
43. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Sessiz Erdem: Vicdan
• Vicdan, her alanda başarının temelidir.
• İş dünyasında vicdanlılık, işinde özenli, dakik,
sorumlulukları konusunda titiz olmak, sahip olduğu
imkanları kötüye kullanmamak demektir.
45. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Yenilikçilik ve Uyum Sağlayabilmek
(Yeni Fikir ve Yaklaşımlara Açık Olmak ve Değişime Tepki
Verirken Esnek Davranmak)
• Çeşitli kaynaklardan taze fikirler arayıp bulurlar.
• Sorunları çözecek özgün fikirler beslerler.
• Yeni fikirler üretirler.
• Yeni riskleri göze alabilirler.
• Değişik talepler, sürekli değişen öncelikler ve hızlı değişimle
başa çıkabilirler.
• Tepkilerini ve taktiklerini sürekli değişen koşullara
uyarlayabilirler.
• Olaylara geniş açıdan bakabilirler.
58. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
• Ağaca tırmanırsınız.
• Ağaca merdiven dayayıp tırmanırsınız.
• "Gel pisi pisi," diye seslenirsiniz.
• Dişi bir kedi bulup ağacın altına getirirsiniz.
• İtfaiye gibi kurtarıcı görevlileri ararsınız.
Duygusal Zeka Testi
59. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Sonuç
• Ağaca tırmandıysanız; cesur ve girişkensiniz.
• Ağaca merdiven dayayıp tırmandıysanız; hedefe nasıl ve ne
yöntemlerle ulaşacağınızı planlayabiliyorsunuz.
• "Gel pisi pisi," diye seslendiyseniz, saflık derecesinde iyimsersiniz.
Ne yaparsanız, yapın, sakın kendi işinizi kurmayın.
• Dişi bir kedi bulup ağacın altına getirdiyseniz; kendi işinizi kurup
çok başarılı ve ünlü olabilirsiniz.
• İtfaiye gibi kurtarıcı görevlileri aradıysanız; sorumluluğu
başkalarına atmayı iyi beceriyorsunuz. "İyi bir üst düzey yönetici"
olursunuz.
64. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Diğer İnsanları Anlamak
• Kişinin başka insanların duygularını ve bakış açılarını
fark etmesi, bu konuda duyarlılık geliştirmesi ve
onların kaygılarıyla, yargılamadan ve savunmaya
geçmeden samimi olarak ilgilenmesi.
66. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Başkalarını Geliştirmek
• Kişinin birlikte çalıştığı insanların ihtiyaçlarını fark
edip onları becerileri ölçüsünde geliştirmesi.
• Bu özellik, bir yöneticinin yönlendirme ve yol
gösterme (coaching) becerisinin temelini oluşturur.
68. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Hizmete Yönelik Olmak
• Kişinin iç ve dış müşterilerinin ihtiyaçlarını fark
etmesi, karşılaması ve onları memnun etmekten
mutluluk duyması.
• Bu yetkinlik, hizmet sektöründe çalışanlar için temel
özelliktir.
84. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
İlişki Kurmak
• Kişinin sosyal, aile ve iş çevresinde anlamlı ve
doyumlu ilişkiler kurması, gündelik ilişkilerde
insanlarla ilişki kurmak ve geliştirmek konusunda
zorluk çekmemesi.
86. İlkerKaldıEğitimDanışmanlık
Gücün Farkında Olmak
• Kişinin içinde bulunduğu çevredeki güç sahipleriyle
ilişkisini sağlıklı biçimde düzenlemesi. Gerektiği
durumlarda uyum göstermesi, karşı çıkması
gerektiğine inandığı durumlarda mücadelesini
stratejik bir temelde sürdürmesi..