SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 86
XXXX X XXX XXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
1
EEXXCCEELLEENNTTÍÍSSSSIIMMOO SSEENNHHOORR ((AA)) DDOOUUTTOORR ((AA)) JJUUIIZZ ((AA)) DDAA __ VVAARRAA CCIIVVEELL DDAA CCOOMMAARRCCAA
DDEE XXXXXXXX XXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXX –– XXXX..
XXXXXXXXXXXX && XXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXX,, iinnssccrriittaa nnoo CCPPFF//CCNNPPJJ
0000..000000..000000//00000000--0000,, ccoomm sseeddee oouu rreessiiddêênncciiaa nnaa cciiddaaddee XXXXXXXX XXXX XXXXXXXXXX –– XXXX,, RRuuaa XXXXXXXX XXXXXXXXXX
XXXXXXXXXXXXXX,, CCEEPP 0000000000--000000,, rreepprreesseennttaaddaa nneessttee aattoo ppoorr XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX,,
XXXXXXXXXXXXXXXXXX,, XXXXXXXXXXXXXXXXXX,, XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX,, iinnssccrriittoo nnoo CCPPFF//MMFF ssoobb oo nnºº 0000000000--000000,, ccéédduullaa ddee
iiddeennttiiddaaddee nnºº XXXXXXXXXXXXXX,, rreessiiddeennttee ee ddoommiicciilliiaaddoo XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX,,,,
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX -- XXXX,, ppoorr sseeuu pprrooccuurraaddoorr ee AAddvvooggaaddoo XXXXXXXXXX XXXX XXXXXXXXXX XXXXXXXXXX,, bbrraassiilleeiirroo,,
ccaassaaddoo,, OOAABB//SSPP nnºº 000000..000000,, ccoomm eessccrriittóórriioo nnaa RRuuaa 0000 XXXXXXXXXX,, 0000 -- XXXXXXXX XXXXXXXX -- CCEEPP 0000000000--000000 --
XXXXXXXXXX XXXXXXXX ddoo XXXXXXXXXX -- SSPP,, nnooss tteerrmmooss ddoo aarrtt.. 331199 ee 333300 ddoo NNoovvoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill,, vveemm
rreessppeeiittoossaammeennttee àà pprreesseennççaa ddee VVoossssaa EExxcceellêênncciiaa,, AAPPRREESSEENNTTAARR aa pprreesseennttee
AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
COM PEDIDO DE TUTELA DE URGÊNCIA
eemm ffaaccee ddoo XXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXX XXXX XXXXXXXXXXXX,, IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa ssoobb aa ffoorrmmaa ddee eemmpprreessaa pprriivvaaddaa,, ccoomm
sseeddee XXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXX XXXXXXXX,, XXXXXXXXXXXXXX--XXXX,, CCNNPPJJ//MMFF nn°° 0000..000000..000000//00000000--0000,, nnaa
ppeessssooaa ddoo sseeuu rreepprreesseennttaannttee lleeggaall,, ppeellooss mmoottiivvooss ddee ffaattoo ee ddee ddiirreeiittoo ddeelliinneeaaddooss nnaass llaauuddaass
ssuubbsseeqquueenntteess::
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
2
DDAA SSIINNOOPPSSEE FFÁÁTTIICCAA
AA AAuuttoorraa cceelleebbrroouu ccoomm aa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa pprroommoovviiddaa ccoonnttrraattoo ddee
aabbeerrttuurraa ddee ccrrééddiittoo eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, nnaa mmooddaalliiddaaddee ddee CCHHEEQQUUEE EESSPPEECCIIAALL,, aa qquuaall ddeettéémm aa
nnuummeerraaççããoo 0000--000000000000--00,, ddaa AAggêênncciiaa nnºº 00000000,, OOppeerraaççããoo 000000,, XXXXXXXXXXXX XXXX XXXXXX//SSPP,, ccuujjoo lliimmiittee
ddiissppoonníívveell ppaarraa eemmpprrééssttiimmoo éé,, aattuuaallmmeennttee ddee RR$$ ((XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX))..
AA ppeerríícciiaa ppaarrttiiccuullaarr tteevvee ccoommoo oobbjjeettiivvoo aannaalliissaarr ooss llaannççaammeennttooss ccoonnttáábbeeiiss
nnoo ââmmbbiittoo ddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, rreellaattiivvoo ààss mmoovviimmeennttaaççõõeess ddee ddéébbiittoo ee ccrrééddiittooss,, ppaarraa vveerriiffiiccaarr ssee hhoouuvvee
aaccrréésscciimmooss iinnjjuussttiiffiiccaaddooss ddee ssaallddooss ddeevveeddoorreess..
AAppóóss rreeaalliizzaaççããoo ddee aannáálliissee nnooss eexxttrraattooss bbaannccáárriiooss ddaa rreeffeerriiddaa ccoonnttaa
ccoorrrreennttee,, ccoommpprreeeennddeennddoo oo ppeerrííooddoo ddee oouuttuubbrroo 22001155 aa aabbrriill ddee 22001166,, oonnddee ffooii ccoonnssttaattaaddoo qquuee aa
ccoobbrraannççaa ddee ddéébbiittooss aaddiicciioonnaaddooss àà ccaappiittaalliizzaaççããoo mmeennssaall ddooss jjuurrooss eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ccoollaabboorraarraamm ppaarraa
oo aauummeennttoo ddooss ssaallddooss ddeevveeddoorreess,, ccoonnffoorrmmee ccoonnssttaamm aass ttaabbeellaass eemm aanneexxoo..
AA ppllaanniillhhaa ““AA””,, ffoorraamm eexxcclluuííddaass vveerrbbaass ddeebbiittaaddaass,, ccoonnssiiddeerraaddaass aattéé eennttããoo
ccoommoo iinnddeevviiddaass,, ppoorr nnããoo tteerr ssiiddoo aauuttoorriizzaaddoo ttaaiiss ddéébbiittooss eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee ee aass ttaaxxaass nnããoo tteerreemm ssiiddoo
ppaaccttuuaaddaass.. ((ddoocc.. eemm aanneexxoo))
AAss ttaaxxaass ddee jjuurrooss aapplliiccaaddaass ppaarraa ccoobbrraannççaa ddeessssaass vveerrbbaass,, ffoorraamm
ddeemmoonnssttrraaddaass mmeennssaallmmeennttee nnaa ppllaanniillhhaa ““BB””,, oonnddee ffiiccoouu ccllaarraammeennttee ddeemmoonnssttrraaddoo oo eexxcceessssoo ddooss jjuurrooss
qquuee ccoobbrraaddooss ppeelloo bbaannccoo.. ((ddoocc.. eemm aanneexxoo))
NNaa ppllaanniillhhaa ““CC””,, eessttããoo ddeemmoonnssttrraaddaass aass ttaaxxaass aapplliiccaaddaass,, ccoomm
ccaappiittaalliizzaaççããoo mmeennssaall,, qquuee ccoommppaarraaddaass ccoomm aass ttaaxxaass ddee iinnffllaaççããoo mmeennssaall mmeeddiiddaass ppeelloo IINNPPCC//IIBBGGEE,,
aaccuussoouu aa aapplliiccaaççããoo ddee ttaaxxaass eelleevvaaddííssssiimmaass ppeellaa IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa.. ((ddoocc.. eemm aanneexxoo))
OOss ddaaddooss ccoonnssttaanntteess ddaa ppllaanniillhhaa ““DD”” iinnddiiccaa qquuee oo sspprreeaadd ggaannhhoo ppeellaa
IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa,, tteennddoo ccoommoo ppaarrââmmeettrroo aa ttaaxxaa ddee ccaappttaaççããoo CCDDII ee aa ttaaxxaa aapplliiccaaddaa ttaaxxaa ddoo CCDDII ppoorr
eellaa nnoo mmeessmmoo ppeerrííooddoo””,, qquuee tteevvee ccoommoo oobbjjeettiivvoo iinnddiiccaarr oo ““sspprreeaadd”” ccoobbrraaddoo ppeelloo bbaannccoo eennttrree aa ttaaxxaa CCDDII
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
3
((CCaappttaaççããoo)) ee aass ttaaxxaass aapplliiccaaddaass nnaa ccoobbrraannççaa ddooss ssaallddooss ddeevveeddoorreess ddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, oonnddee ffiiccoouu
ccoonnssttaattaaddoo qquuee nnoo ppeerrííooddoo ddee oouuttuubbrroo ddee 22001155 aa mmaarrççoo ddee 22001166 cchheeggoouu aa ccoobbrraarr ttaaxxaa ddee 888866,,7711%%
((ooiittoocceennttooss ee ooiitteennttaa ee sseeiiss ee sseetteennttaa ee uumm ppoorr cceennttoo))..
PPaarraa aa aannáálliissee ffooii aapplliiccaaddaa aa mmeettooddoollooggiiaa ffooii aa ddee ttaaxxaass lliinneeaarreess ddee jjuurrooss
mmeennssaaiiss ee ccaappiittaalliizzaaddooss aannuuaallmmeennttee,, oonnddee ffiiccoouu ddeemmoonnssttrraaddoo uummaa eelleevvaaddaa ttaaxxaa aapplliiccaaddaa ppeellaa IInnssttiittuuiiççããoo
FFiinnaanncceeiirraa,, tteennddoo ccoommoo rreellaaççããoo àà ttaaxxaa ddoo CCDDII ee aa vvaarriiaaççããoo ddaa iinnffllaaççããoo mmeeddiiddaa ppeelloo IINNPPCC//IIBBGGEE..
AAppóóss tteerrmmiinnoouu ddaa aannáálliissee ccoonnttáábbiill,, ffiiccoouu ccoonnssttaattaaddoo qquuee aa ccoobbrraannççaa
ddeesssseess ddéébbiittooss aaddiicciioonnaaddooss àà ccaappiittaalliizzaaççããoo mmeennssaall ddooss jjuurrooss eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ccoollaabboorraarraamm ppaarraa oo
aauummeennttoo ddooss ssaallddooss ddeevveeddoorreess..
CCaappiittaalliizzaannddoo ooss eennccaarrggooss aannuuaallmmeennttee,, ddee ffoorrmmaa lliinneeaarr,, eexxppuurrggaannddoo aa
ccuummuullaattiivviiddaaddee ddee ccoommiissssããoo ddee ppeerrmmaannêênncciiaa ccoomm ccoorrrreeççããoo mmoonneettáárriiaa,, jjuurrooss oouu mmuullttaa,, ccaarraacctteerriizzaaddoorraa
ddee ““bbiiss iinn iiddeemm””,, iinnddiiccaamm qquuee oo aauuttoorr ddeevviiaa aaoo bbaannccoo aattéé 0011//0044//22001166,, aa iimmppoorrttâânncciiaa ddee RR$$ 114400..553322,,5533
((cceennttoo ee qquuaarreennttaa mmiill qquuiinnhheennttooss ee ttrriinnttaa ee ddooiiss rreeaaiiss ee cciinnqquueennttaa ee ttrrêêss cceennttaavvooss)) ee nnããoo aa qquuaannttiiaa qquuee oo
bbaannccoo aalleeggaa ddee RR$$ 119900..997755,,8833 ((cceennttoo ee nnoovveennttaa mmii,, nnoovveecceennttooss ee sseetteennttaa ee cciinnccoo rreeaaiiss ee ooiitteennttaa ee ttrrêêss
cceennttaavvooss)),, ccoonnffoorrmmee ooss ccáállccuullooss aapprreesseennttaaddooss nnaa ppllaanniillhhaa ““AA””..
NNaa ppllaanniillhhaa ““AA--11””,, aappóóss aattuuaalliizzaaççããoo ddoo ssaallddoo ddeevveeddoorr ddee aaccoorrddoo ccoomm aa
ttaabbeellaa pprrááttiiccaa ddoo ttrriibbuunnaall ddee jjuussttiiççaa,, aaccrreesscciiddaa ddooss jjuurrooss lleeggaaiiss ddee 11,,0000%% aa..mm,, ffiiccoouu ccoonnssttaattaaddoo qquuee oo
ssaallddoo ddeevveeddoorr ddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee eemm 0066//22001166 éé nnoo vvaalloorr ddee RR$$ 114444..226600,,5588 ((cceennttoo ee qquuaarreennttaa ee qquuaattrroo
mmiill,, dduuzzeennttooss ee sseesssseennttaa rreeaaiiss ee cciinnqquueennttaa ee ooiittoo cceennttaavvooss))..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
4
AAppóóss eessttaa aannáálliissee,, ffiiccoouu ccoonnssttaattaaddoo qquuee,, ccoomm aa eexxcclluussããoo ddooss jjuurrooss
ddeebbiittaaddooss qquuee nnããoo ffoorraamm ppaaccttuuaaddooss ee ddéébbiittoo ddee vveerrbbaass ccoonnssiiddeerraaddaass iinnddeevviiddaass,, ssee nnããoo ttiivveessssee ooccoorrrriiddoo
ttaaiiss ddéébbiittooss iinnddeevviiddooss oo aauuttoorr nnããoo ssee ttoorrnnaarriiaa iinnaaddiimmpplleennttee,, ee nneemm mmeessmmoo pprreecciissaarriiaa uussaarr ooss lliimmiitteess ddee
ccrrééddiittooss ccoonncceeddiiddooss ppeelloo bbaannccoo..
NNããoo tteennddoo aalltteerrnnaattiivvaa,, bbuussccaa oo PPooddeerr JJuuddiicciiáárriioo,, ppaarraa rreeqquueerreerr qquuee sseejjaa
ddeeccllaarraaddaa aa ccoobbrraannççaa aabbuussiivvaa,, iilleeggaall ee nnããoo ccoonnttrraattaaddaa,, aaffaassttaannddoo ooss eeffeeiittooss ddaa iinnaaddiimmppllêênncciiaa,,
pprreetteennddeennddoo aa rreevviissããoo ddooss tteerrmmooss ddoo qquuee ffoorraa ppaaccttuuaaddoo ((ee sseeuuss rreefflleexxooss)) qquuee iimmppoorrttaarraamm nnaa
rreemmuunneerraaççããoo ee nnooss eennccaarrggooss mmoorraattóórriiooss ppeellaa iinnaaddiimmppllêênncciiaa::
EEiiss aa ssíínntteessee ffááttiiccaa nnaarrrraaddaa..
DDOO CCAABBIIMMEENNTTOO DDAA PPRREESSEENNTTEE AAÇÇÃÃOO RREEVVIISSIIOONNAALL
NNaa eesstteeiirraa ddoo qquuee ppoonnttiiffiiccaa aa mmaaiiss rreeppuuttaaddaa ddoouuttrriinnaa,, uunniiffoorrmmeemmeennttee,,
ccaabbíívveell aa iinntteerrppoossiiççããoo ddee AAÇÇÃÃOO RREEVVIISSIIOONNAALL,, ccoommoo nnoo ccaassoo ddooss aauuttooss,, ccooaadduunnaannddoo ccoomm aa
jjuurriisspprruuddêênncciiaa ppááttrriiaa,, sseennããoo vveejjaammooss::
AAÇÇÃÃOO RREEVVIISSIIOONNAALL DDEE CCOONNTTRRAATTOOSS BBAANNCCÁÁRRIIOOSS -- CCaabbiimmeennttoo,, aaiinnddaa
qquuee oo ddéébbiittoo tteennhhaa ssiiddoo oobbjjeettoo ddee nneeggoocciiaaççããoo eemm ccoonnffiissssããoo ddee ddíívviiddaa
((SSúúmmuullaa nnºº 228866 ddoo SSTTJJ))-- OObbsseerrvvâânncciiaa ddaa lleeggiissllaaççããoo rreeffeerreennttee ààss ccéédduullaass
ddee ccrrééddiittoo ccoommeerrcciiaall,, nnoo qquuee ttaannggee aaooss ddéébbiittooss oorriiuunnddooss ddeesssseess ttííttuullooss --
CCaassoo eemm qquuee,, nnããoo hhaavveennddoo ffiixxaaççããoo ddee ttaaxxaa ddee jjuurrooss pprróópprriiaa ppeelloo CCoonnsseellhhoo
MMoonneettáárriioo NNaacciioonnaall,, ddeevvee sseerr oobbsseerrvvaaddoo oo lliimmiittee ddaa LLeeii ddee UUssuurraa --
RReeccuurrssoo pprroovviiddoo.. ((TTJJ--SSPP -- AAPPLL:: 11112288006622110000 SSPP,, RReellaattoorr:: CCyyrroo BBoonniillhhaa,,
DDaattaa ddee JJuullggaammeennttoo:: 1100//0022//22000099,, 1155ªª CCââmmaarraa ddee DDiirreeiittoo PPrriivvaaddoo,, DDaattaa
ddee PPuubblliiccaaççããoo:: 0033//0033//22000099))..FFoonnttee::
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
5
hhttttpp::////ssttjj..jjuussbbrraassiill..ccoomm..bbrr//jjuurriisspprruuddeenncciiaa//119922221111222244//rreeccuurrssoo--eessppeecciiaall--rreesspp--11336677770044--
rrss--22001133--00003355333377--11
EEmmeennttaa:: PPrroocceessssoo CCiivviill ee CCoonnssuummiiddoorr.. AAggrraavvoo ddee IInnssttrruummeennttoo..
CCoonncceessssããoo ddee EEffeeiittoo SSuussppeennssiivvoo.. MMaannddaaddoo ddee SSeegguurraannççaa.. ((......))
RReellaaççããoo ddee CCoonnssuummoo.. CCaarraacctteerriizzaaççããoo.. DDeessttiinnaaççããoo FFiinnaall FFááttiiccaa ee
EEccoonnôômmiiccaa ddoo PPrroodduuttoo oouu SSeerrvviiççoo.. AAttiivviiddaaddee EEmmpprreessaarriiaall.. MMiittiiggaaççããoo
ddaa RReeggrraa.. VVuullnneerraabbiilliiddaaddee ddaa PPeessssooaa JJuurrííddiiccaa.. PPrreessuunnççããoo RReellaattiivvaa.. [[……]]
UUmmaa iinntteerrpprreettaaççããoo ssiisstteemmááttiiccaa ee tteelleeoollóóggiiccaa ddoo CCDDCC aappoonnttaa ppaarraa aa
eexxiissttêênncciiaa ddee uummaa vvuullnneerraabbiilliiddaaddee pprreessuummiiddaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, iinncclluussiivvee
ppeessssooaass jjuurrííddiiccaass,, vviissttoo qquuee aa iimmppoossiiççããoo ddee lliimmiitteess àà pprreessuunnççããoo ddee
vvuullnneerraabbiilliiddaaddee iimmpplliiccaarriiaa rreessttrriiççããoo eexxcceessssiivvaa,, iinnccoommppaattíívveell ccoomm oo pprróópprriioo
eessppíírriittoo ddee ffaacciilliittaaççããoo ddaa ddeeffeessaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr ee ddoo rreeccoonnhheecciimmeennttoo ddee
ssuuaa hhiippoossssuuffiicciiêênncciiaa,, cciirrccuunnssttâânncciiaa qquuee nnããoo ssee ccooaadduunnaa ccoomm oo pprriinnccííppiioo
ccoonnssttiittuucciioonnaall ddee ddeeffeessaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, pprreevviissttoo nnooss aarrttss.. 55ºº,, XXXXXXIIII,, ee
117700,, VV,, ddaa CCFF.. [[......]] ((SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa –– TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa//
RRMMSS 2277551122//BBAA// RReellaattoorraa MMiinniissttrraa NNaannccyy AAnnddrriigghhii// JJuullggaaddoo eemm
2200..0088..22000099// PPuubblliiccaaddoo nnoo DDJJee eemm 2233..0099..22000099))”” ((ddeessttaaccoouu--ssee))..
CCoommoo éé ssaabbiiddoo,, ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss ssããoo ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo,, oouu sseejjaa,,
nnããoo ppeerrmmiitteemm aaoo ccoorrrreennttiissttaa aalltteerraaççããoo ddee ccllááuussuullaass ee mmooddiiffiiccaaççããoo ddee ccoonntteeúúddoo,, ccaabbeennddoo uunniiccaammeennttee
aacceeiittáá--lloo oouu nnããoo..
PPoorréémm,, mmeessmmoo aappóóss aa aassssiinnaattuurraa ddeesssseess ccoonnttrraattooss,, éé ppoossssíívveell pplleeiitteeaarr aa
rreevviissããoo ddooss mmeessmmooss eemm jjuuíízzoo,, vviissttoo qquuee nnaa ggrraannddee mmaaiioorriiaa ddaass vveezzeess,, ooss ccoonnttrraattooss eellaabboorraaddooss ppoorr
iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ssããoo rreepplleettooss ddee ccllááuussuullaass ppootteessttaattiivvaa aabbuussiivvaass,, ccaappcciioossaass,, qquuee ppooddeemm sseerr
ddeeccllaarraaddaass nnuullaass eemm jjuuíízzoo,, iinncclluussiivvee,, ddee ooffíícciioo ppeelloo mmaaggiissttrraaddoo,, vviissttoo ttrraattaarr--ssee ddee mmaattéérriiaa ddee oorrddeemm
ppúúbblliiccaa..
AA aaççããoo rreevviissiioonnaall,, ccoommoo oo pprróópprriioo nnoommee ssuuggeerree,, vviissaa rreevviissaarr oo ccoonnttrraattoo
ffiirrmmaaddoo eennttrree oo ccoonnssuummiiddoorr//ccoorrrreennttiissttaa ee aa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa,, vvaalleennddoo--ssee ddee aauuttoorriizzaaççããoo eexxpprreessssaa ddoo
CCóóddiiggoo CCiivviill ee ddoo CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr,, qquuee oouuttoorrggaamm aaoo ccoonnssuummiiddoorr oo ddiirreeiittoo ddee
qquueessttiioonnaarr eemm jjuuíízzoo aass ccllááuussuullaass qquuee rreeggeemm oo nneeggóócciioo hhaavviiddoo ccoomm aa IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa..
PPrriimmeeiirraammeennttee,, aa ffiimm ddee ffaacciilliittaarr aa aabbssoorrççããoo ddoo tteemmaa pprrooppoossttoo,, vveejjaammooss oo
eexxaattoo ssiiggnniiffiiccaaddoo ddaa ppaallaavvrraa rreevviissããoo,, ddeerriivvaaddaa ddoo llaattiimm rreevviissiioonnee,, ccoonnffoorrmmee oo DDiicciioonnáárriioo AAuurréélliioo::
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
6
““RReevviissããoo.. 11.. AAttoo oouu eeffeeiittoo ddee rreevveerr.. 22.. NNoovvoo eexxaammee.. 33.. NNoovvaa lleeiittuurraa.. 44..
AAnnáálliissee ddee uummaa lleeii oouu ddeeccrreettoo ccoomm oo ffiimm ddee oo rreeffoorrmmaarr,, rreettiiffiiccaarr oouu
aannuullaarr.. 55.. TTiipp.. TTééccnniiccaa,, aattoo oouu eeffeeiittoo ddee rreevveerr oouu rreevviissaarr.. [[......]]””
AAssssiimm,, ppeerrcceebbee--ssee qquuee ““rreevviissaarr”” tteemm ccoommoo pprreessssuuppoossttoo,, vveerr nnoovvaammeennttee,,
rreevveerr,, ddiissccuuttiirr uumm ddeetteerrmmiinnaaddoo oobbjjeettoo,, qquuee,, nnoo ccaassoo,, éé oo ccoonnttrraattoo ffiirrmmaaddoo eennttrree oo ccoorrrreennttiissttaa ee oo BBaannccoo..
OO CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr,, eemm sseeuu aarrttiiggoo 66ºº,, aaoo ddiissppoorr ssoobbrree ooss
ddiirreeiittooss bbáássiiccooss ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, iinnsseerriiuu eemm ttaall rrooll,, aa ppoossssiibbiilliiddaaddee ddee ssee mmooddiiffiiccaarr oouu rreevviissaarr ccllááuussuullaass
ccoonnttrraattuuaaiiss ccaallccaaddaass eemm oonneerroossiiddaaddee eexxcceessssiivvaa,, ccoonnffoorrmmee eexxaattooss tteerrmmooss ddoo aarrttiiggoo aabbaaiixxoo ttrraannssccrriittoo::
AArrtt.. 66ºº SSããoo ddiirreeiittooss bbáássiiccooss ddoo ccoonnssuummiiddoorr::
[[......]]
VV -- aa mmooddiiffiiccaaççããoo ddaass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss qquuee eessttaabbeelleeççaamm
pprreessttaaççõõeess ddeesspprrooppoorrcciioonnaaiiss oouu ssuuaa rreevviissããoo eemm rraazzããoo ddee ffaattooss
ssuuppeerrvveenniieenntteess qquuee aass ttoorrnneemm eexxcceessssiivvaammeennttee oonneerroossaass;;
NNaa llaabbuuttaa ddiiáárriiaa,, ppoorréémm,, ppeerrcceebbee--ssee qquuee nnããoo rraarraass vveezzeess ooss bbaannccooss
llaannççaamm jjuurrooss mmeennssaaiiss qquuee aallccaannççaamm vvaalloorreess aabbssuurrddooss,, eexxoorrbbiittaanntteess ee ddeesspprrooppoorrcciioonnaaiiss,, qquuee nnaaddaa
ccoonnddiizzeemm ccoomm oo ddiissppoossttoo eemm ccoonnttrraattoo,, ee iissssoo,, qquuaannddoo hháá ccoonnttrraattoo..
QQuuaannddoo ssee ffaallaa eemm rreevviissããoo ddee ccoonnttrraattooss,, aa aauuttoonnoommiiaa ddaa vvoonnttaaddee nnããoo
ppooddee sseerr aaddmmiittiiddaa ccoommoo ddooggmmaa,, mmaass ssiimm,, aavvaalliiaaddaa eemm ccoonnjjuunnttoo ccoomm ooss pprriinnccííppiiooss ccoonnttrraattuuaaiiss,, eennttrree
eelleess,, aa bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa ee ppaaccttaa ssuunntt sseerrvvaannddaa..
NNeessssee sseennttiiddoo,, vvaallee ddiizzeerr qquuee aa bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa,, ddeeffeennddiiddaa ppeelloo nnoovvoo
ccóóddiiggoo cciivviill ee aapplliiccaaddaa eemm ttooddoo oorrddeennaammeennttoo jjuurrííddiiccoo,, gguuaarrddaa eessttrriittaa rreellaaççããoo ccoomm ccrriittéérriiooss ééttiiccooss ee ddee
eeqquuiiddaaddee,, ddeetteerrmmiinnaannddoo nnoorrmmaass ddee ccoonndduuttaa qquuee ddeevveemm ttrraaççaarr oo ccoommppoorrttaammeennttoo ddaass ppaarrtteess..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
7
AA bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa tteevvee sseeuu ccoonncceeiittoo aaddvviinnddoo ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill AAlleemmããoo,, qquuee
eemm sseeuu ppaarráággrraaffoo 224422 jjáá ddeetteerrmmiinnaavvaa uumm mmooddeelloo ddee ccoonndduuttaa.. CCaaddaa ppeessssooaa ddeevvee aaggiirr ccoommoo hhoommeemm rreettoo::
ccoomm hhoonneessttiiddaaddee,, lleeaallddaaddee ee pprroobbiiddaaddee.. LLeevvaamm--ssee eemm ccoonnttaa ooss ffaattoorreess ccoonnccrreettooss ddoo ccaassoo,, nnããoo sseennddoo
pprreeppoonnddeerraannttee aa iinntteennççããoo ddaass ppaarrtteess,, aa ccoonnsscciiêênncciiaa iinnddiivviidduuaall ddaa lleessããoo aaoo ddiirreeiittoo aallhheeiioo oouu ddaa rreeggrraa
jjuurrííddiiccaa.. OO iimmppoorrttaannttee éé oo ppaaddrrããoo oobbjjeettiivvoo ddee ccoonndduuttaa..
SSeegguunnddoo RRuuyy RRoossaaddoo ddee AAgguuiiaarr,, ppooddeemmooss ddeeffiinniirr bbooaa--fféé ccoommoo ""uumm
pprriinnccííppiioo ggeerraall ddee DDiirreeiittoo,, sseegguunnddoo oo qquuaall ttooddooss ddeevveemm ccoommppoorrttaarr--ssee ddee aaccoorrddoo ccoomm uumm ppaaddrrããoo ééttiiccoo ddee
ccoonnffiiaannççaa ee lleeaallddaaddee.. GGeerraa ddeevveerreess sseeccuunnddáárriiooss ddee ccoonndduuttaa,, qquuee iimmppõõeemm ààss ppaarrtteess ccoommppoorrttaammeennttooss
nneecceessssáárriiooss,, aaiinnddaa qquuee nnããoo pprreevviissttooss eexxpprreessssaammeennttee nnooss ccoonnttrraattooss,, qquuee ddeevveemm sseerr oobbeeddeecciiddooss aa ffiimm ddee
ppeerrmmiittiirr aa rreeaalliizzaaççããoo ddaass jjuussttaass eexxppeeccttaattiivvaass ssuurrggiiddaass eemm rraazzããoo ddaa cceelleebbrraaççããoo ee ddaa eexxeeccuuççããoo ddaa
aavveennccaa""..
OOrraa,, iimmppoossssíívveell ssee ffaallaarr eemm ffeerriimmeennttoo aaoo pprriinnccííppiioo ddaa bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa
qquuaannddoo ssee pprrooccuurraa rreessppeeiittaarr oo pprriinnccííppiioo ddaa ddiiggnniiddaaddee ddaa ppeessssooaa hhuummaannaa,, aaffaassttaannddoo ooss aabbuussooss ooccoorrrriiddooss
eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ee aaiinnddaa,, oo pprriinnccííppiioo ddaa lleeggaalliiddaaddee,, aaffaassttaannddoo ssiittuuaaççõõeess qquuee ssããoo ccoonnttrráárriiaass aa
lleeggiissllaaççããoo,, eennttrree oouuttrrooss pprriinnccííppiiooss,, ccoommoo aa ffuunnççããoo ssoocciiaall ddoo ccoonnttrraattoo..
AAlliiááss,, rreeffeerreennttee aaoo ppaaccttaa ssuunntt sseerrvvaannddaa,, eessttee nnããoo ppooddee sseerr ccoonnssiiddeerraaddoo
óóbbiiccee àà pprreetteennssããoo rreevviissiioonnaall.. HHoouuvvee uummaa rreellaattiivviizzaaççããoo ddoo cciittaaddoo pprriinnccííppiioo pprreeggaaddoo ccoomm oo aaddvveennttoo ddoo
nnoovvoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, vviissttoo qquuee CCóóddiiggoo ddee 11991166 lleevvaavvaa aaoo eexxttrreemmoo aa aauuttoonnoommiiaa ddee vvoonnttaaddee ssoobbrree ooss rreeaaiiss
ffiinnss vviissaaddooss ppeelloo ccoonnttrraattoo.. HHooddiieerrnnaammeennttee,, pprreevvaalleeccee oo eenntteennddiimmeennttoo ddee qquuee,, mmeessmmoo ddeemmoonnssttrraannddoo
aauuttoonnoommiiaa ddee vvoonnttaaddee,, ooss ccoonnttrraattooss ddeevveemm sseerr lliimmiittaaddooss,, nnããoo ppooddeennddoo ttrraazzeerr bbeenneeffíícciiooss eemm ddeemmaassiiaa àà
uummaa ddaass ppaarrtteess ccoonnddeennaannddoo aa oouuttrraa aa uumm eennccaarrggoo eexxcceessssiivvoo..
DDeessttaa ffoorrmmaa,, ffiiccaa aaoo ccrriittéérriioo ddoo ccoorrrreennttiissttaa iinnssuurrggiirr--ssee ccoonnttrraa ooss aabbuussooss
ccoommeettiiddooss ppeellooss BBaannccooss,, oouu qquueeddaarr--ssee iinneerrttee ee ppaassssaarr uummaa vviiddaa ppaaggaannddoo jjuurrooss iinnddeevviiddooss ee
ddeessaarrrraazzooaaddooss..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
8
VVaallee ssaalliieennttaarr,, aaiinnddaa,, qquuee eemm ssee ttrraattaannddoo ddee aaççããoo ddee ccuunnhhoo ppeessssooaall,, oo
pprraazzoo pprreessccrriicciioonnaall qquuee eerraa vviinntteennáárriioo ssoobb aa ééggiiddee ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill rreevvooggaaddoo ((aarrttss.. 117777 ee 117799)),, ppaassssoouu aa
sseerr ddeecceennaall ccoomm oo aaddvveennttoo ddoo aattuuaall CCóóddiiggoo CCiivviill..
MMuuiittoo ccoommuumm eemm ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,, qquuee ccoommoo jjáá ddiittoo,, ssããoo ffiirrmmaaddooss ppoorr
aaddeessããoo,, eevviiddeenncciiaarr--ssee iinnúúmmeerraass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ee ddeesspprrooppoorrcciioonnaaiiss,, qquuee ccoollooccaamm oo ccoonnssuummiiddoorr eemm
nnííttiiddaa ddeessvvaannttaaggeemm eemm ffaaccee ddaa IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa..
TTaaiiss ccllááuussuullaass,, ccoonnssiiddeerraaddaass ppootteessttaattiivvaa,, uunniillaatteerraaiiss,, ddeevveemm sseerr rreeppuuttaaddaass
nnuullaass ppoorr sseenntteennççaa,, ddee mmooddoo aa rreessttaabbeelleecceerr oo eeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall,, nnããoo ddeeiixxaannddoo oo
ccoonnssuummiiddoorr//ccoorrrreennttiissttaa,, ccoommoo vveerrddaaddeeiirraa mmaarriioonneettee nnaass mmããooss ddooss bbaannccooss..
IImmppoorrttaannttee ssaalliieennttaarr nnoo qquuee ttaannggee aa nnuulliiddaaddee ddee ccllááuussuullaa ccoonnttrraattuuaall ppoorr
ooffeennssaa aaoo CCDDCC,, qquuee eessttaa ppooddee sseerr ddeeccllaarraaddaa nnuullaa ddee ooffíícciioo,, oouu sseejjaa,, sseemm nneecceessssiiddaaddee ddee ppeeddiiddoo
eexxpprreessssoo..
OO CCDDCC éé ccllaarroo aaoo ttrraaççaarr aa ccoonndduuttaa ééttiiccaa qquuee ddeevvee sseerr ttoommaaddaa ppeelloo
ffoorrnneecceeddoorr ddee uumm sseerrvviiççoo,, vveeddaannddoo,, iinncclluussiivvee,, aa eexxiissttêênncciiaa ddee ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass eemm ccoonnttrraattooss,,
ccoonnffoorrmmee aarrttiiggooss qquuee vvaalleemm sseerr aannaalliissaaddooss aabbaaiixxoo::
““AArrtt.. 3399:: ÉÉ vveeddaaddoo aaoo ffoorrnneecceeddoorr ddee pprroodduuttooss oouu sseerrvviiççooss,, ddeennttrree
oouuttrraass pprrááttiiccaass aabbuussiivvaass:: ((RReeddaaççããoo ddaaddaa ppeellaa LLeeii nnºº 88..888844,, ddee
1111..66..11999944))
[[......]]
VV -- eexxiiggiirr ddoo ccoonnssuummiiddoorr vvaannttaaggeemm mmaanniiffeessttaammeennttee eexxcceessssiivvaa;;
AArrtt.. 4477.. AAss ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss sseerrããoo iinntteerrpprreettaaddaass ddee mmaanneeiirraa mmaaiiss
ffaavvoorráávveell aaoo ccoonnssuummiiddoorr..
AArrtt.. 5511.. SSããoo nnuullaass ddee pplleennoo ddiirreeiittoo,, eennttrree oouuttrraass,, aass ccllááuussuullaass
ccoonnttrraattuuaaiiss rreellaattiivvaass aaoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee pprroodduuttooss ee sseerrvviiççooss qquuee::
[[......]]
IIVV -- eessttaabbeelleeççaamm oobbrriiggaaççõõeess ccoonnssiiddeerraaddaass iinnííqquuaass,, aabbuussiivvaass,, qquuee
ccoollooqquueemm oo ccoonnssuummiiddoorr eemm ddeessvvaannttaaggeemm eexxaaggeerraaddaa,, oouu sseejjaamm
iinnccoommppaattíívveeiiss ccoomm aa bbooaa--fféé oouu aa eeqquuiiddaaddee;;
[[......]]
XX -- ppeerrmmiittaamm aaoo ffoorrnneecceeddoorr,, ddiirreettaa oouu iinnddiirreettaammeennttee,, vvaarriiaaççããoo ddoo
pprreeççoo ddee mmaanneeiirraa uunniillaatteerraall;;
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
9
[[......]]
XXVV -- eesstteejjaamm eemm ddeessaaccoorrddoo ccoomm oo ssiisstteemmaa ddee pprrootteeççããoo aaoo
ccoonnssuummiiddoorr;;
§§ 11ºº PPrreessuummee--ssee eexxaaggeerraaddaa,, eennttrree oouuttrrooss ccaassooss,, aa vvoonnttaaddee qquuee::
[[......]]
IIIIII -- ssee mmoossttrraa eexxcceessssiivvaammeennttee oonneerroossaa ppaarraa oo ccoonnssuummiiddoorr,,
ccoonnssiiddeerraannddoo--ssee aa nnaattuurreezzaa ee ccoonntteeúúddoo ddoo ccoonnttrraattoo,, oo iinntteerreessssee ddaass
ppaarrtteess ee oouuttrraass cciirrccuunnssttâânncciiaass ppeeccuulliiaarreess aaoo ccaassoo..
[[......]]
§§ 44°° ÉÉ ffaaccuullttaaddoo aa qquuaallqquueerr ccoonnssuummiiddoorr oouu eennttiiddaaddee qquuee oo rreepprreesseennttee
rreeqquueerreerr aaoo MMiinniissttéérriioo PPúúbblliiccoo qquuee aajjuuíízzee aa ccoommppeetteennttee aaççããoo ppaarraa sseerr
ddeeccllaarraaddaa aa nnuulliiddaaddee ddee ccllááuussuullaa ccoonnttrraattuuaall qquuee ccoonnttrraarriiee oo ddiissppoossttoo
nneessttee ccóóddiiggoo oouu ddee qquuaallqquueerr ffoorrmmaa nnããoo aasssseegguurree oo jjuussttoo eeqquuiillííbbrriioo
eennttrree ddiirreeiittooss ee oobbrriiggaaççõõeess ddaass ppaarrtteess..
OO aarrttiiggoo 5522 ddoo eessttaattuuttoo ccoonnssuummeerriissttaa,, ppoorr ssuuaa vveezz,, ttrraattaa eexxaattaammeennttee ddoo
ffoorrnneecciimmeennttoo ddee ccrrééddiittoo oouu ccoonncceessssããoo ddee ffiinnaanncciiaammeennttoo,, oonnddee oo ffoorrnneecceeddoorr ddeevveerráá oobbsseerrvvaarr aallgguummaass
eexxiiggêênncciiaass lleeggaaiiss,, aarrrroollaaddaass nnoo cciittaaddoo aarrttiiggoo 5522,, aa ssaabbeerr::
AArrtt.. 5522:: NNoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee pprroodduuttooss oouu sseerrvviiççooss qquuee eennvvoollvvaa
oouuttoorrggaa ddee ccrrééddiittoo oouu ccoonncceessssããoo ddee ffiinnaanncciiaammeennttoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr,, oo
ffoorrnneecceeddoorr ddeevveerráá,, eennttrree oouuttrrooss rreeqquuiissiittooss,, iinnffoorrmmáá--lloo pprréévviiaa ee
aaddeeqquuaaddaammeennttee ssoobbrree::
II -- pprreeççoo ddoo pprroodduuttoo oouu sseerrvviiççoo eemm mmooeeddaa ccoorrrreennttee nnaacciioonnaall;;
IIII -- mmoonnttaannttee ddooss jjuurrooss ddee mmoorraa ee ddaa ttaaxxaa eeffeettiivvaa aannuuaall ddee jjuurrooss;;
IIIIII -- aaccrréésscciimmooss lleeggaallmmeennttee pprreevviissttooss;;
IIVV -- nnúúmmeerroo ee ppeerriiooddiicciiddaaddee ddaass pprreessttaaççõõeess;;
VV -- ssoommaa ttoottaall aa ppaaggaarr,, ccoomm ee sseemm ffiinnaanncciiaammeennttoo..
§§ 11°° AAss mmuullttaass ddee mmoorraa ddeeccoorrrreenntteess ddoo iinnaaddiimmpplleemmeennttoo ddee
oobbrriiggaaççõõeess nnoo sseeuu tteerrmmoo nnããoo ppooddeerrããoo sseerr ssuuppeerriioorreess aa ddooiiss ppoorr
cceennttoo ddoo vvaalloorr ddaa pprreessttaaççããoo.. ((RReeddaaççããoo ddaaddaa ppeellaa LLeeii nnºº 99..229988,, ddee
11ºº..88..11999966))
§§ 22ºº ÉÉ aasssseegguurraaddoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr aa lliiqquuiiddaaççããoo aanntteecciippaaddaa ddoo ddéébbiittoo,,
ttoottaall oouu ppaarrcciiaallmmeennttee,, mmeeddiiaannttee rreedduuççããoo pprrooppoorrcciioonnaall ddooss jjuurrooss ee
ddeemmaaiiss aaccrréésscciimmooss..
§§ 33ºº ((VVeettaaddoo))..
IIgguuaaiiss ddiissppoossiiççõõeess ssããoo eennccoonnttrraaddaass nnoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, qquuee ttaammbbéémm vveeddaa aa
eexxiissttêênncciiaa ddee ccllááuussuullaass ppootteessttaattiivvaa::
““AArrtt.. 112222.. SSããoo llíícciittaass,, eemm ggeerraall,, ttooddaass aass ccoonnddiiççõõeess nnããoo ccoonnttrráárriiaass àà
lleeii,, àà oorrddeemm ppúúbblliiccaa oouu aaooss bboonnss ccoossttuummeess;; eennttrree aass ccoonnddiiççõõeess
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
10
ddeeffeessaass ssee iinncclluueemm aass qquuee pprriivvaarreemm ddee ttooddoo eeffeeiittoo oo nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo,,
oouu oo ssuujjeeiittaarreemm aaoo ppuurroo aarrbbííttrriioo ddee uummaa ddaass ppaarrtteess..””
DDeessttaa ffoorrmmaa,, vvaalleennddoo--ssee ddaa AAççããoo RReevviissiioonnaall,, oo ccoorrrreennttiissttaa ppooddeerráá
rreeqquueerreerr aa nnuulliiddaaddee ddaass ccllááuussuullaass iinnsseerriiddaass eemm ccoonnttrraattoo qquuee llhhee aaccaarrrreetteemm oonneerroossiiddaaddee eexxcceessssiivvaa ee
ccoonnsseeqquueennttee bbeenneeffíícciioo eemm ddeemmaassiiaa aaoo bbaannccoo..
OO rreevvooggaaddoo AArrtt.. 119922,, §§33ºº,, ddaa CCoonnssttiittuuiiççããoo FFeeddeerraall,, aanntteess ddaass mmuuddaannççaass
iinnsseerriiddaass ppeellaa EEmmeennddaa CCoonnssttiittuucciioonnaall nn..ºº 4400 ddee 1199 ddee mmaaiioo ddee 22000033,, aassssiimm ddiissppuunnhhaa::
AArrtt.. 119922:: [[......]]
§§33ºº -- AAss ttaaxxaass ddee jjuurrooss rreeaaiiss,, nneellaass iinncclluuííddaass ccoommiissssõõeess ee qquuaaiissqquueerr
oouuttrraass rreemmuunneerraaççõõeess ddiirreettaa oouu iinnddiirreettaammeennttee rreeffeerriiddaass àà ccoonncceessssããoo
ddee ccrrééddiittoo,, nnããoo ppooddeerrããoo sseerr ssuuppeerriioorreess aa ddoozzee ppoorr cceennttoo aaoo aannoo;; aa
ccoobbrraannççaa aacciimmaa ddeessttee lliimmiittee sseerráá ccoonncceeiittuuaaddaa ccoommoo ccrriimmee ddee uussuurraa,,
ppuunniinnddoo,, eemm ttooddaass aass mmooddaalliiddaaddeess,, nnooss tteerrmmooss qquuee aa lleeii ddeetteerrmmiinnaarr..
OO qquuee ccaauussoouu aa rreevvooggaaççããoo ddoo aarrttiiggoo aacciimmaa ttrraannssccrriittoo,, aalléémm ddee iinntteerreesssseess
aallhheeiiooss,, ffooii jjuussttaammeennttee aa nneecceessssiiddaaddee ddee uummaa lleeii ccoommpplleemmeennttaarr qquuee rreegguullaammeennttaassssee oo cciittaaddoo aarrttiiggoo,,
vviissttoo sseerr uummaa nnoorrmmaa ddee eeffiiccáácciiaa lliimmiittaaddaa,, oouu sseejjaa,, qquuee ddeeppeennddiiaa ddaa eeddiiççããoo ddee uummaa nnoovvaa lleeii qquuee oo
ttoorrnnaassssee aauuttooaapplliiccáávveell..
AAssssiimm,, qquuaannttoo àà ccoobbrraannççaa ddee jjuurrooss ssuuppeerriioorreess aa 1122%% aaoo aannoo,, aa ddiissccuussssããoo
ssoobbrree àà aauuttoo aapplliiccaabbiilliiddaaddee ddoo AArrtt.. 119922,, §§33ºº,, ddaa CCFF,, ppeerrddeeuu sseeuu oobbjjeettoo aannttee aa rreevvooggaaççããoo ddee rreeffeerriiddaa
nnoorrmmaa.. NNããoo bbaassttaannddoo iissssoo,, oo EExxcceellssoo SSuupprreemmoo TTrriibbuunnaall FFeeddeerraall eeddiittoouu aa SSúúmmuullaa 664488,, ffiirrmmaannddoo aa tteessee
ddee qquuee aaqquueellaa nnoorrmmaa nnããoo eerraa aauuttooaapplliiccáávveell..
TTaammbbéémm oo DDeeccrreettoo nn..ºº 2222..662266//3333,, ccoonnhheecciiddoo ccoommoo LLeeii ddaa UUssuurraa,, nnããoo ssee
aapplliiccaamm ààss iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass,, ccoonnffoorrmmee SSúúmmuullaa 559966 ddoo SSTTFF..
PPaarrttiinnddoo ddeessssee pprreessssuuppoossttoo,, oo SSTTJJ tteemm eenntteennddiimmeennttoo aasssseennttee ddee qquuee ccoomm
oo aaddvveennttoo ddaa LLeeii nn..ºº 44..559955//6644,, qquuee ddiissppõõee ssoobbrree aa PPoollííttiiccaa ee aass IInnssttiittuuiiççõõeess MMoonneettáárriiaass,, BBaannccáárriiaass ee
CCrreeddiittíícciiaass,, ee ccrriioouu oo CCoonnsseellhhoo MMoonneettáárriioo NNaacciioonnaall,, aass lliimmiittaaççõõeess iinnssccuullppiiddaass ppeelloo DDeeccrreettoo nn..ºº 2222..662266//3333
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
11
nnããoo ssee aapplliiccaamm aaooss ccoonnttrraattooss cceelleebbrraaddooss ccoomm iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass nnoo qquuee ttaannggee aa lliimmiittaaççããoo ddee jjuurrooss
eemm 1122%% aaoo aannoo..
MMaass aaiinnddaa aassssiimm,, aa ccoobbrraannççaa ddee jjuurrooss aabbuussiivvooss ccoonnttiinnuuaa ddeeffeessaa eemm nnoossssoo
oorrddeennaammeennttoo jjuurrííddiiccoo,, eemm eessppeecciiaall ppeellaass ddiissppoossiiççõõeess ddoo CCDDCC.. PPoorréémm,, nnããoo bbaassttaamm mmeerraass aalleeggaaççõõeess ddee
aabbuussiivviiddaaddee.. EEssttaass ddeevveemm sseerr eeffeettiivvaammeennttee ddeemmoonnssttrraaddaass aannttee uumm ccaassoo ccoonnccrreettoo,, ccoomm aa ddeevviiddaa
ffuunnddaammeennttaaççããoo ee rreessppaallddoo jjuurrííddiiccoo ee ttééccnniiccoo,, qquuee mmuuiittaass vveezzeess ssee mmaanniiffeessttaa aattrraavvééss ddee ppaarreecceerr ddee
aasssseessssoorr ppeerriicciiaall,, ddee ffoorrmmaa qquuee rreessttee ccllaarroo qquuee aass ttaaxxaass qquuee iinncciiddiirraamm ssoobbrree aa ccoonnttaa ccoorrrreennttee eemm
aannáálliissee,, ddiissccrreeppaarraamm ccoonnssiiddeerraavveellmmeennttee ddoo ddiissppoossttoo eemm ccoonnttrraattoo oouu ddaa mmééddiiaa ddee mmeerrccaaddoo..
MMeessmmoo ccoomm aa eeddiiççããoo ddee SSúúmmuullaass qquuee rreegguullaammeennttaamm aa mmaattéérriiaa,, ttaannttoo ppeelloo
SSTTJJ ccoommoo ppeelloo SSTTFF,, ooss mmaaiiss ddiivveerrssooss ttrriibbuunnaaiiss ddoo ppaaííss ttêêmm ssiiddoo pprraattiiccaammeennttee uunnâânniimmeess nnoo sseennttiiddoo ddee
qquuee,, nnaa aauussêênncciiaa ddee ccoonnttrraattoo vváálliiddoo nnooss aauuttooss,, oouu sseejjaa,, nnooss ccaassooss eemm qquuee aa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa nnããoo
aapprreesseennttaa oo ccoonnttrraattoo eemm ccoonntteessttaaççããoo,, ooss jjuurrooss ddeevveemm sseerr rreeccaallccuullaaddooss tteennddoo ppoorr ppaarrââmmeettrroo aa mmááxxiimmaa
ddee 1122%% aaoo aannoo..
OOss jjuurrooss ttaammbbéémm ddeevveemm ffiiccaarr nneessttee ppaattaammaarr,, nnooss ccaassooss eemm qquuee,, mmeessmmoo
aapprreesseennttaannddoo oo ccoonnttrraattoo rreegguullaarrmmeennttee ffiirrmmaaddoo eennttrree aass ppaarrtteess,, ssee mmoossttrraa ffaacciillmmeennttee ppeerrcceeppttíívveell aa
aabbuussiivviiddaaddee nnaa ccllááuussuullaa qquuee oo rreegguullaammeennttaa,, ccoommoo eemm ccoonnttrraattooss eemm qquuee aass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass
ddiissppõõeemm qquuee ““ooss jjuurrooss sseerrããoo ccoommppuuttaaddooss ccoonnffoorrmmee aa mmééddiiaa ddee mmeerrccaaddoo””..
OOrraa,, cciittaaddaa ccllááuussuullaa nnaaddaa mmaaiiss éé ddoo qquuee uummaa ““ccaarrttaa bbrraannccaa””
mmaalliicciioossaammeennttee oobbttiiddaa ppeelloo bbaannccoo ppaarraa llaannççaarr jjuurrooss eemm ccoonnttaa aaoo sseeuu ttaallaannttee.. AAssssiimm,, eevviiddeennttee ttrraattaarr--ssee
ddee ccllááuussuullaa ccaappcciioossaa,, lleeoonniinnaa,, qquuee ddeevvee sseerr ccoonnssiiddeerraaddaa nnuullaa,, ppeerrmmiittiinnddoo oo eexxppuurrggoo ddooss jjuurrooss
eexxcceessssiivvaammeennttee ccoobbrraaddooss eemm ccoonnttaa aannttee oo rreeccáállccuulloo ffiinnaanncceeiirroo ee ppoosstteerriioorr rreeppeettiiççããoo ddoo iinnddéébbiittoo..
DDeessttaa ffoorrmmaa,, nnããoo hhaavveennddoo ccoonnttrraattoo vváálliiddoo nnooss aauuttooss,, oouu nnooss ccaassooss eemm
qquuee aa ccllááuussuullaa qquuee rreegguullaammeennttaa ooss jjuurrooss ffoorr ccoonnssiiddeerraaddaa lleeoonniinnaa,, ddeevvee pprreevvaalleecceerr aa ttaaxxaa lleeggaall,, qquuee,,
ccoonnffoorrmmee ddiissppoossiiççããoo ddoo aarrtt.. 440066 ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, éé ddee 11%% aaoo mmêêss,, pprreevviissttaa nnoo aarrtt.. 116611,, §§11ºº,, CCTTNN..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
12
HHáá ccoommoo ssee aaffeerriirr,, iinncclluussiivvee,, aa nnuulliiddaaddee ddee ccoonnttrraattooss ddee eemmpprrééssttiimmooss
ffiirrmmaaddooss ccoomm aa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa,, ssee rreessttaarreemm eevviiddeenncciiaaddoo qquuee ooss mmeessmmooss ffoorraamm ffeeiittooss ppaarraa
ssaallddaarreemm ddéébbiittoo eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, jjáá vviicciiaaddoo hháá lloonnggaa ddaattaa ppoorr llaannççaammeennttooss iinnddeevviiddooss ddee jjuurrooss,,
eennccaarrggooss ee ttaarriiffaass bbaannccáárriiaass..
AA ddiiffiiccuullddaaddee ccoommuummeennttee eennffrreennttaaddaa eemm aaççõõeess rreevviissiioonnaaiiss éé aa oobbtteennççããoo
ddee ddooccuummeennttooss qquuee ppoossssiibbiilliitteemm aa ddiissccuussssããoo ddooss vvaalloorreess ccoobbrraaddooss ppeellaass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ee
ccoonnsseeqquueennttee ddeeffeerriimmeennttoo ddoo ppeeddiiddoo ppoossttuullaaddoo eemm jjuuíízzoo..
EEnnttrree ttaaiiss ddooccuummeennttooss,, eessttããoo ooss ccoonnttrraattooss ffiirrmmaaddooss eennttrree oo ccoorrrreennttiissttaa ee oo
bbaannccoo,, ddooss qquuaaiiss ooss ccoorrrreennttiissttaass rraarraammeennttee ttêêmm aacceessssoo,, ee ooss eexxttrraattooss ddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee dduurraannttee ooss
lloonnggooss ppeerrííooddooss ddee mmoovviimmeennttaaççããoo ffiinnaanncceeiirraa..
RReessssaallttee--ssee qquuee aass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ttêêmm aa oobbrriiggaaççããoo ddee ccoonnsseerrvvaarr
rreeffeerriiddooss ddooccuummeennttooss ppeelloo pprraazzoo pprreessccrriicciioonnaall,, nnooss tteerrmmooss ddoo AArrttiiggoo 1188 ddoo DDeecc.. 11..779999//9966,, qquuee pprrooccllaammaa::
““OOss mmiiccrrooffiillmmeess oorriiggiinnaaiiss ee ooss ffiillmmeess ccóóppiiaass rreessuullttaanntteess ddee
mmiiccrrooffiillmmaaggeemm ddee ddooccuummeennttooss ssuujjeeiittooss àà ffiissccaalliizzaaççããoo,, oouu
nneecceessssáárriiooss àà pprreessttaaççããoo ddee ccoonnttaass,, ddeevveerrããoo sseerr mmaannttiiddooss ppeellooss
pprraazzooss ddee pprreessccrriiççããoo aa qquuee eessttaarriiaamm ssuujjeeiittooss rreessppeeccttiivvooss oorriiggiinnaaiiss..””
OOrraa,, nnííttiiddaa aa iinntteennççããoo ppuunniittiivvaa ddoo lleeggiissllaaddoorr,, qquuee,, nnaa tteennttaattiivvaa ddee ccooiibbiirr
aabbuussooss eemm ddeessffaavvoorr ddooss ccoonnssuummiiddoorreess,, ddeetteerrmmiinnoouu qquuee ttuuddoo qquuee ffoorraa ppaaggoo aa mmaaiioorr ddeevvee sseerr rreessttiittuuííddoo,,
ddeevviiddaammeennttee ccoorrrriiggiiddoo ee eemm ddoobbrroo..
AA iilleeggaalliiddaaddee nnaass ccoobbrraannççaass éé ddee eevviiddeennttee mmáá--fféé,, nnããoo sseennddoo ppoossssíívveell àà
iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa jjuussttiiffiiccaarr oo iinnjjuussttiiffiiccáávveell,, aattéé ppoorr nnããoo ppooddeerr aalleeggaarr iiggnnoorrâânncciiaa oouu eerrrraaddaa
ccoommpprreeeennssããoo ddaass nnoorrmmaass qquuee rreeggeemm sseeuu nneeggóócciioo..
AAiinnddaa,, oo aarrtt.. 887777 ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, qquuee ddiissppõõee sseerr ddee qquueemm ppaaggoouu oo
iinnddeevviiddoo oo ôônnuuss ddee pprroovvaarr ttêê--lloo ffeeiittoo ppoorr eerrrroo,, nnããoo ccoonnssttiittuuii óóbbiiccee àà pprreetteennssããoo ddee rreeppeettiiççããoo ddoo iinnddéébbiittoo,,
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
13
aaiinnddaa mmaaiiss aappóóss aa eeddiiççããoo ddaa SSúúmmuullaa 332222 ddoo SSTTJJ qquuee ddeetteerrmmiinnaa,, eexxpprreessssaammeennttee,, sseerr ddeessnneecceessssáárriiaa aa
pprroovvaa ddoo eerrrroo nnaa rreeppeettiiççããoo ddoo iinnddéébbiittoo nnooss ccoonnttrraattooss ddee aabbeerrttuurraa ddee ccrrééddiittoo eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee..
AAnnttee aass iinnúúmmeerraass ccoobbrraannççaass aabbuussiivvaass nnããoo rraarraammeennttee ooffeerrttaaddaass ppeellaass
iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass,, bbeemm ccoommoo,, ppeelloo ccoorrrriiqquueeiirroo eennddiivviiddaammeennttoo ddee ccoorrrreennttiissttaass qquuee nneecceessssiittaamm
uuttiilliizzaarr oo lliimmiittee ddiissppoonníívveell eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, aalliiaaddoo aaoo eenntteennddiimmeennttoo jjáá ppaacciiffiiccaaddoo ppeellooss EEggrrééggiiooss
TTrriibbuunnaaiiss ddoo ppaaííss,, mmoossttrraa--ssee,, aa AAççããoo ddee RReevviissããoo CCoonnttrraattuuaall,, vveerrddaaddeeiirraa aarrmmaa lleeggaall aa sseerr uuttiilliizzaaddoo ppeelloo
ccoonnssuummiiddoorr nnaa ddeeffeessaa ddee sseeuuss ddiirreeiittooss..
OOss lluuccrrooss aannuuaallmmeennttee aapprreesseennttaaddooss ppeellooss bbaannccooss,, bbaatteennddoo rreeccoorrddee eemm
cciimmaa ddee rreeccoorrddeess,, ttaallvveezz ssee jjuussttiiffiiqquueemm ppeellaa mmáá ggeerrêênncciiaa ddaass mmoovviimmeennttaaççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ddooss
ccoorrrreennttiissttaass,, bbeemm ccoommoo,, ppeellaa ccoonnhheecciiddaa pprreessssããoo eexxeerrcciiddaa ssoobbrree ooss ffuunncciioonnáárriiooss ddooss bbaannccooss nnoo
ccuummpprriimmeennttoo ddee mmeettaass,, qquuee cceerrttaammeennttee,, aaiinnddaa qquuee ddee mmaanneeiirraa iinnddiirreettaa,, iinnffllaamm ooss ssaallddooss ddeevveeddoorreess eemm
ccoonnttaa ccoorrrreennttee ppoorr ttooddoo oo ppaaííss..
AAssssiimm,, ccaabbee aa nnóóss,, ooppeerraaddoorreess ddoo ddiirreeiittoo,, vvaalleerr--nnooss ddooss ddiittaammeess lleeggaaiiss,,
ccoomm ppaarrcciimmôônniiaa ee rreessppoonnssaabbiilliiddaaddee,, nnoo eessccooppoo ddee rreessttaabbeelleecceerr oo aallmmeejjaaddoo eeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall nnaass
rreellaaççõõeess eennttrree ccoorrrreennttiissttaa ee iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa,, nnããoo ppeerrmmiittiinnddoo oo aauummeennttoo aarrbbiittrráárriioo ddooss lluuccrrooss eemm ffaaccee
ddoo eennddiivviiddaammeennttoo ccoolleettiivvoo..
DDeessttaarrttee,, ppeerrffeeiittaammeennttee ccaabbíívveell ee aaddmmiissssíívveell aa pprreesseennttee aaççããoo ppoorr
pprreeeenncchheerr ttooddooss ooss rreeqquuiissiittooss iinnddiissppeennssáávveeiiss aaoo sseeuu ccoonnhheecciimmeennttoo..
O CÓDIGO CIVIL, O CÓDIGO DE DEFESA DO CONSUMIDOR E A TEORIA DA
IMPREVISÃO
NNOO CCÓÓDDIIGGOO CCIIVVIILL
AA tteeoorriiaa ddaa iimmpprreevviissããoo iinnddiissccuuttiivveellmmeennttee tteemm pprreevviissããoo lleeggaall nnooss aarrttiiggooss
447788 ee sseegguuiinntteess ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill bbrraassiilleeiirroo.. TTooddaavviiaa,, aallgguummaass ddoouuttrriinnaass ccoonnssiiddeerraamm qquuee ttaammbbéémm aa tteeoorriiaa
eennccoonnttrraa gguuaarriiddaa nnoo aarrttiiggoo 331166.. AA eessttee rreessppeeiittoo,, eenntteennddeemmooss qquuee oo aarrttiiggoo ssee aapplliiccaa mmeellhhoorr àà ccllááuussuullaa ddee
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
14
eessccaallaa mmóóvveell qquuee ssee rreeffeerree aa uummaa eessttiippuullaaççããoo ddooss ccoonnttrraattaanntteess qquuaannttoo àà aattuuaalliizzaaççããoo mmoonneettáárriiaa pprreesseennttee
nnaass ddíívviiddaass eessttiippuullaaddaass nnaass oobbrriiggaaççõõeess eemm ppeeccúúnniiaa..
PPoorr oouuttrroo llaaddoo,, aa tteeoorriiaa ddaa iimmpprreevviissããoo ssóó ssee aapplliiccaa qquuaannddoo ooccoorrrreerr ffaattooss
ssuuppeerrvveenniieenntteess,, iimmpprreevviissíívveeiiss ee nnããoo iimmppuuttáávveeiiss aaooss ccoonnttrraattaanntteess,, ccoomm rreefflleexxooss ssoobbrree oo oobbjjeettoo oouu oo vvaalloorr
ddoo ccoonnttrraattoo,, ee iissssoo ppooddeerráá eennsseejjaarr aa ssuuaa rreevviissããoo oouu oo sseeuu ddeessffaazziimmeennttoo..
QQuuaannddoo aaddvviirr mmoottiivvooss iimmpprreevviissíívveeiiss,, nnoo ccuurrssoo ddoo ccoonnttrraattoo,, ddeevveemm aass
ppaarrtteess rreeccoorrrreerr aaoo jjuuiizz,, ppaarraa aa ddeevviiddaa ccoorrrreeççããoo ddoo vvaalloorr aavveennççaaddoo ((aarrttiiggoo 331177)).. UUmm eexxeemmpplloo ddee
oosscciillaaççõõeess qquuee ppooddeemm aaccoonntteecceerr nnoo ddeeccoorrrreerr ddoo ccoonnttrraattoo ssããoo aass mmooddiiffiiccaaççõõeess nnooss pprreeççooss qquuee
ggeerraallmmeennttee ooccoorrrreemm nnooss ccoonnttrraattooss ddee mmúúttuuoo ee ddeeppóóssiittoo.. OOuuttrroo eexxeemmpplloo sseerriiaa oo ccaassoo ddaass ““ccoonnsseeqquuêênncciiaass
nneeggaattiivvaass ddaa eexxcceessssiivvaa oonneerroossiiddaaddee ssoobbrreevviinnddaa àà ppaarrttee ppoorr ffoorrççaa ddee ffaattoorr eexxtteerrnnoo,, ccoommoo aa aasscceennssããoo ddee
pprreeççoo ddee mmaatteerriiaaiiss nneecceessssáárriiooss nnaa eeddiiffiiccaaççããoo ddee pprrééddiioo”” ((BBIITTTTAARR,, 22000044,, pp.. 5511))..
OO aarrttiiggoo 447799,, qquuee ttaammbbéémm ssee rreeffeerree àà tteeoorriiaa ddaa iimmpprreevviissããoo,, pprreevvêê qquuee aa
rreessoolluuççããoo ppooddeerráá sseerr eevviittaaddaa,, ooffeerreecceennddoo--ssee oo rrééuu ((ccoonnttrraattaannttee qquuee nnããoo ssee eennccoonnttrraa nnuummaa ssiittuuaaççããoo ddee
pprreejjuuíízzoo)) aa mmooddiiffiiccaarr eeqquuiittaattiivvaammeennttee aass ccoonnddiiççõõeess ddoo ccoonnttrraattoo..
OO aarrttiiggoo 448800 ddiissppõõee qquuee ssee nnoo ccoonnttrraattoo aass oobbrriiggaaççõõeess ccoorrrreessppoonnddeerreemm aa
aappeennaass uummaa ddaass ppaarrtteess,, ppooddeerráá eellaa pplleeiitteeaarr qquuee aa ssuuaa pprreessttaaççããoo sseejjaa rreedduuzziiddaa oouu aalltteerraaddaa aa ffoorrmmaa ddee
eexxeeccuuttáá--llaa,, aa ffiimm ddee eevviittaarr aa oonneerroossiiddaaddee eexxcceessssiivvaa..
EEsstteess ddiissppoossiittiivvooss ccooaadduunnaamm ccoomm aa nnooççããoo ddee aapprroovveeiittaammeennttoo ddoo nneeggóócciioo
jjuurrííddiiccoo,, aaoo iinnvvééss ddee ssiimmpplleessmmeennttee ddeessccaarrttáá--lloo eemm rreessppeeiittoo aaoo pprriinnccííppiioo ddaa ccoonnsseerrvvaaççããoo ddooss ccoonnttrraattooss,,
qquuee bbuussccaa pprreesseerrvvaarr oo nneeggóócciioo qquuaannddoo hháá aa ppoossssiibbiilliiddaaddee ddee sseeuu rroommppiimmeennttoo.. OO mmaaggiissttrraaddoo ddeevvee
ccoonnsseerrvvaarr oo ccoonnttrraattoo jjáá eemm eexxeeccuuççããoo,, ppooddeennddoo mmooddiiffiiccáá--lloo,, sseegguunnddoo ccrriittéérriiooss ddee eeqquuiiddaaddee ee
rraazzooaabbiilliiddaaddee,, ddee mmooddoo aa ttoorrnnáá--lloo mmeennooss oonneerroossoo ppaarraa uummaa ddaass ppaarrtteess..
NNOO CCÓÓDDIIGGOO DDEE DDEEFFEESSAA DDOO CCOONNSSUUMMIIDDOORR
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
15
SSaabbeemmooss qquuee aa ddeeffeessaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr éé uumm pprriinnccííppiioo iinnffoorrmmaaddoorr ddaa
oorrddeemm eeccoonnôômmiiccaa ((aarrttiiggoo 117700,, iinncciissoo VV ddaa CCFF)),, aalléémm ddee sseerr ttaammbbéémm uumm ddiirreeiittoo ffuunnddaammeennttaall pprreevviissttoo nnoo
aarrttiiggoo 55ºº,, iinncciissoo XXXXXXIIII ddaa CCFF.. AA CCoonnssttiittuuiiççããoo FFeeddeerraall ee aa LLeeii 88..007788//9900 ttêêmm ppoorr oobbjjeettiivvoo aatteennddeerr aass
nneecceessssiiddaaddeess ddooss ccoonnssuummiiddoorreess,, ““oo rreessppeeiittoo àà ssuuaa ddiiggnniiddaaddee,, ssaaúúddee ee sseegguurraannççaa,, aa pprrootteeççããoo ddee sseeuuss
iinntteerreesssseess eeccoonnôômmiiccooss,, aa mmeellhhoorriiaa ddaa ssuuaa qquuaalliiddaaddee ddee vviiddaa,, bbeemm ccoommoo aa ttrraannssppaarrêênncciiaa ee hhaarrmmoonniiaa ddaass
rreellaaççõõeess ddee ccoonnssuummoo”” ((NNAALLIINN,, 22000022,, pp..227788))..
OO CCóóddiiggoo ddee PPrrootteeççããoo ee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr ((CCDDCC)) ccuummpprriiuu uumm ppaappeell
rreelleevvaannttee aaoo aappoonnttaarr sseerr ppoossssíívveell uumm rreeggiimmee ccoonnttrraattuuaall nnããoo ffuunnddaaddoo nnoo ddooggmmaa ddaa vvoonnttaaddee,, oo qquuee
ppaarreecciiaa sseerr iimmppoossssíívveell àà lluuzz ddaa cciivviilliissttaa ppááttrriiaa ccoommoo uumm ttooddoo.. PPoorréémm,, nnããoo ssee eennccoonnttrraa aa LLeeii 88..007788//11999900
nnaa cceennttrraalliiddaaddee ddee uummaa TTeeoorriiaa GGeerraall ddooss CCoonnttrraattooss,, aattéé ppoorrqquuee eessssaa lleeggiissllaaççããoo nnaaddaa mmaaiiss ffeezz ddoo qquuee
tteennttaarr ccoommppaattiibbiilliizzaarr aa lliivvrree iinniicciiaattiivvaa mmaassssiiffiiccaaddaa ee aa jjuussttiiççaa ssoocciiaall..
AA rreellaaççããoo ccoonnttrraattuuaall,, nnoo ccaammppoo ddaa rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo,, aatteennddee ààss
sseegguuiinntteess ccaarraacctteerrííssttiiccaass:: aa)) eennvvoollvvee dduuaass ppaarrtteess bbeemm ddeeffiinniiddaa:: oo aaddqquuiirreennttee ddee uumm pprroodduuttoo oouu sseerrvviiççoo
((ccoonnssuummiiddoorr)) ee oo ffoorrnneecceeddoorr oouu vveennddeeddoorr ddee uumm pprroodduuttoo oouu sseerrvviiççoo ((pprroodduuttoorr//ffoorrnneecceeddoorr));; bb)) ttaall rreellaaççããoo
ddeessttiinnaa--ssee àà ssaattiissffaaççããoo ddee uummaa nneecceessssiiddaaddee pprriivvaaddaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr;; cc)) oo ccoonnssuummiiddoorr,, nnããoo ppoossssuuiinnddoo,,
ppoorr ssii ssóó,, ddee ccoonnttrroollee ssoobbrree aa pprroodduuççããoo ddee bbeennss ddee ccoonnssuummoo oouu pprreessttaaççããoo ddee sseerrvviiççooss qquuee llhhee ssããoo
ddeessttiinnaaddooss,, ssuubbmmeettee--ssee aaoo ppooddeerr ee ccoonnddiiççõõeess ddee pprroodduuttoorreess ddaaqquueelleess mmeessmmooss bbeennss ee sseerrvviiççooss
((FFIILLOOMMEENNOO aappuudd GGRRIINNOOVVEERR,, 22000000,, pp..2266))..
AA tteeoorriiaa ddaa iimmpprreevviissããoo ttaammbbéémm eennccoonnttrraa pprreevviissããoo nnoo aarrttiiggoo 66ºº,, iinncciissoo VV ddoo
CCDDCC.. EEssttee CCóóddiiggoo iinnddiiccaa dduuaass ssiittuuaaççõõeess:: aa pprriimmeeiirraa nnoo ttooccaannttee àà mmooddiiffiiccaaççããoo ddaass ccllááuussuullaass nnoo ccaassoo ddee
pprreessttaaççõõeess ddeesspprrooppoorrcciioonnaaiiss;; ee aa sseegguunnddaa rreellaacciioonnaaddaa àà rreevviissããoo ddeeccoorrrreennttee ddee ffaattooss ssuuppeerrvveenniieenntteess qquuee
ttoorrnnee aa pprreessttaaççããoo eexxcceessssiivvaammeennttee oonneerroossaa..
AA pprriimmeeiirraa ssiittuuaaççããoo rreeffeerree--ssee ààss ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass.. NNeessttee ppoonnttoo,,
rreessssaallttaammooss qquuee ttaall ccllááuussuullaa éé uumm ffeennôômmeennoo qquuee ppooddee ooccoorrrreerr nnooss ccoonnttrraattooss ddee ccoonnssuummoo ddee mmooddoo
ggeerraall,, ee nnããoo aappeennaass nnooss ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo.. CCoonncceerrnneennttee aa iissssoo,, NNeellssoonn NNeerryy JJuunniioorr ((22000000,, pp..333344))
eexxppõõee qquuee::
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
16
AAss ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass nnããoo ssee rreessttrriinnggeemm aaooss ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo,, mmaass aa
ttooddoo ee qquuaallqquueerr ccoonnttrraattoo ddee ccoonnssuummoo,, eessccrriittoo oouu vveerrbbaall,, ppooiiss oo ddeesseeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall,, ccoomm aa
ssuupprreemmaacciiaa ddoo ffoorrnneecceeddoorr ssoobbrree oo ccoonnssuummiiddoorr,, ppooddee ooccoorrrreerr aa qquuaallqquueerr ccoonnttrraattoo,, ccoonncclluuííddoo mmeeddiiaannttee
qquuaallqquueerr ttééccnniiccaa ccoonnttrraattuuaall.. OO CCDDCC vviissaa pprrootteeggeerr oo ccoonnssuummiiddoorr ccoonnttrraa aass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ttoouutt ccoouurrtt ee
nnããoo ssoommeennttee oo aaddeerreennttee ddoo ccoonnttrraattoo ddee aaddeessããoo..
AAlleerrttaammooss qquuee aass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss aabbuussiivvaass ppooddeemm eessttaarr pprreesseenntteess
eemm qquuaallqquueerr ccoonnttrraattoo,, ee nnããoo aappeennaass nnaaqquueelleess qquuee ssee rreeffeerreemm aaoo mmooddeelloo ddee aaddeessããoo.. AA jjuussttiiffiiccaattiivvaa
bbáássiiccaa ppaarraa eessssaa ccoonncclluussããoo rreessiiddee nnoo ffaattoo ddee qquuee aa pprrootteeççããoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr éé pprreemmiissssaa ccoonnssttiittuucciioonnaall,,
ddeevveennddoo,, aassssiimm,, sseerr aasssseegguurraaddaa eemm ttooddaass aass rreellaaççõõeess jjuurrííddiiccaass ((DDUUQQUUEE,, 22000077,, pp.. 111100--111111))..
OO CCDDCC,, nnaa sseegguunnddaa ssiittuuaaççããoo,, rreegguullaa aa ccllááuussuullaa rreebbuuss ssiicc ssttaannttiibbuuss
ppaauuttaaddaa nnooss sseegguuiinntteess pprreessssuuppoossttooss:: ffaattooss ssuuppeerrvveenniieenntteess ee oonneerroossiiddaaddee eexxcceessssiivvaa,, tteennddoo ppoorr
ccoonnsseeqquuêênncciiaa aa rreevviissããoo ddoo ccoonnttrraattoo ((aarrttiiggoo 66ºº,, iinncciissoo VV))..
NNaa rreellaaççããoo ccoonnssuummeerriissttaa,, oo ddeesseeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall ppooddee sseerr vveerriiffiiccaaddoo
ccoomm aa eexxcceessssiivvaa oonneerroossiiddaaddee aaoo ccoonnssuummiiddoorr,, jjáá nnoo CCóóddiiggoo CCiivviill sseerráá ttaammbbéémm eexxiiggiiddaa aa ccoommpprroovvaaççããoo ddaa
eexxttrreemmaa vvaannttaaggeemm aaoo oouuttrroo ccoonnttrraattaannttee.. SSeennddoo aassssiimm,, ppeelloo CCDDCC sseerráá ssuuffiicciieennttee qquuee aa pprreessttaaççããoo sseejjaa
ccuussttoossaa aaoo ccoonnssuummiiddoorr ppaarraa qquuee iinncciiddaa aa ccllááuussuullaa rreebbuuss ssiicc ssttaannttiibbuuss..
DDeessttaa ffoorrmmaa,, pprreeooccuuppaannddoo--ssee ccoomm aa mmaannuutteennççããoo ddee uummaa ssiittuuaaççããoo qquuee jjáá
rreessttoouu ccoonnffiigguurraaddaa,, ggeerroouu eexxppeeccttaattiivvaass ee ccoommpprroommeetteeuu oo ppaattrriimmôônniioo ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, ddeevvee oo mmaaggiissttrraaddoo
ooppttaarr ppeellaa ccoonnsseerrvvaaççããoo ddoo nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo,, ppooiiss eessttaarráá eemm ssiinnttoonniiaa ccoomm ooss pprriinnccííppiiooss ddaa ssoocciiaalliiddaaddee ee
ddaa rreevviissããoo ccoonnttrraattuuaall ttaammbbéémm nnoo CCDDCC..
DDeevveemmooss eemm ttooddaa iinntteerrpprreettaaççããoo qquuee eennvvoollvvaa rreellaaççõõeess ddee ccoonnssuummoo,,
rreeccoonnhheecceerr aa vvuullnneerraabbiilliiddaaddee ddee uumm ccoonnttrraattaannttee eemm rreellaaççããoo aaoo oouuttrroo,, ddee mmooddoo qquuee oo nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo
vveennhhaa aa ssooffrreerr lliimmiittaaççõõeess ppoorr mmeeiioo ddee aaççõõeess iinntteerrvveennttiivvaass rreeaalliizzaaddaass ppeelloo PPooddeerr JJuuddiicciiáárriioo ((DDUUQQUUEE,,
22000077,, pp.. 111144))..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
17
AA ssoocciieeddaaddee ddeevvee ssee rreessppoonnssaabbiilliizzaarr ppeellaa eexxiissttêênncciiaa ssoocciiaall ddooss sseeuuss
mmeemmbbrrooss ee iinncceennttiivvaarr oo rreessppeeiittoo ppeellooss ddiirreeiittooss ddooss ccoonnssuummiiddoorreess ee ddooss ppaarrttiiccuullaarreess,, ttuuddoo iissssoo pprroovvooccaa aa
rreellaattiivviizzaaççããoo ddooss ddiirreeiittooss ssuubbjjeettiivvooss ccoomm oo uussoo ddoo pprriinnccííppiioo ddaa ffuunnççããoo ssoocciiaall nnaass rreellaaççõõeess pprriivvaaddaass..
AA aauuttoonnoommiiaa ddaa vvoonnttaaddee,, aassssiimm,, ppooddee sseerr mmiittiiggaaddaa ddee ffoorrmmaa aa aasssseegguurraarr oo
eeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall ee pprroommoovveerr aa ssoocciiaalliiddaaddee nnaass rreellaaççõõeess pprriivvaaddaass,, aaiinnddaa qquuee oo iinntteerreessssee tteennhhaa ssiiddoo
iinniicciiaallmmeennttee ppaattrriimmoonniiaall..
NNooss ccoonnttrraattooss qquuee ppoossssuueemm uummaa dduurraaççããoo mmaaiiss pprroolloonnggaaddaa,, oo pprriinnccííppiioo ddaa
ffuunnççããoo ssoocciiaall ddoo ccoonnttrraattoo pprreetteennddee ccoonnccrreettiizzaarr aa tteennddêênncciiaa aattuuaall ddee ssoocciiaalliizzaaççããoo,, ppoorr vviiaa ddaa rreevviissããoo ddoo
nneeggóócciioo.. AAssssiimm,, oo aassppeeccttoo ssoocciiaall ppaassssaa aa eessttaarr pprreesseennttee eemm ttooddooss ooss ddiirreeiittooss ee ooss ddeevveerreess ccrriiaaddooss ppeellooss
ccoonnttrraattaanntteess qquuee ddeevveemm sseerr rreeaalliizzaaddooss ffuunncciioonnaallmmeennttee,, mmaass sseemm ssee aaffaassttaarr ddooss ffiinnss eeccoonnôômmiiccooss ee
ssoocciiaaiiss ppeellooss qquuaaiiss oo ccoonnttrraattoo ffooii cceelleebbrraaddoo..
DDiiaannttee ddaa ppeerrssppeeccttiivvaa ddee ssoocciiaalliiddaaddee,, ppeerrcceebbee--ssee qquuee oo ddiirreeiittoo ccoonnttrraattuuaall,,
eemm ffaaccee ddaass nnoovvaass rreeaalliiddaaddeess ssoocciiooeeccoonnôômmiiccaass,, pprreecciissoouu ssee aaddaappttaarr ee ggaannhhaarr uummaa nnoovvaa ffuunnççããoo,, qquuee,,
nnoo ddiizzeerr ddee CCllááuuddiiaa LLiimmaa MMaarrqquueess ((22000022,, pp..115544)) ssiiggnniiffiiccaa aa rreeaalliizzaaççããoo ddaa jjuussttiiççaa ee oo eeqquuiillííbbrriioo
ccoonnttrraattuuaall..
AA bbooaa--fféé aaccoollhhee uumm pprriinnccííppiioo ééttiiccoo,, ffuunnddaaddoo nnaa lleeaallddaaddee,, ccoonnffiiaannççaa ee
pprroobbiiddaaddee.. CCaabbeerráá aaoo jjuuiizz ccoonnssttiittuuiirr aa ccoonndduuttaa qquuee ddeevveerriiaa tteerr ssiiddoo ttoommaaddaa ppeelloo ccoonnttrraattaannttee lleevvaannddoo eemm
ccoonnttaa aaiinnddaa ooss uussooss ee ccoossttuummeess ((GGOONNÇÇAALLVVEESS,, 22000044,, pp..3366))..
AA eeffeettiivviiddaaddee ddoo pprriinnccííppiioo ddaa bbooaa--fféé ddeevvee aaccoommppaannhhaarr aa eexxeeccuuççããoo ddooss
ccoonnttrraattooss,, qquuaannddoo ccoonnffiigguurraaddoo oo eennrriiqquueecciimmeennttoo iillíícciittoo.. AA mmooddiiffiiccaaççããoo ddee ttaall ssiittuuaaççããoo ddeevveerráá oobbeeddeecceerr
aaoo jjuuíízzoo ddee eeqquuiiddaaddee..
VViivveemmooss oo mmoommeennttoo ddee uummaa rreennoovvaaççããoo tteeóórriiccaa ddoo ccoonnttrraattoo ee eessttee
mmoommeennttoo rreeffeerree--ssee àà ssoocciiaalliizzaaççããoo ddaa tteeoorriiaa ccoonnttrraattuuaall.. PPrrooccuurraammooss aa ppaarrttiirr ddoo pprriinnccííppiioo ddaa ssoocciiaalliiddaaddee
aassssoocciiaaddoo aaoo pprriinnccííppiioo ddaa ccoonnsseerrvvaaççããoo ddoo ccoonnttrraattoo,, iinnddiiccaarr aass ssoolluuççõõeess ppllaauussíívveeiiss aa sseerreemm aaddoottaaddaass
ppeellooss ccoonnttrraattaanntteess,, ddiiaannttee ddoo ccuummpprriimmeennttoo ddoo aaccoorrddoo ee ddaa rreedduuççããoo ddaa oonneerroossiiddaaddee ppoorr vviiaa jjuuddiicciiaall..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
18
PPrrooppoommooss,, aassssiimm,, aa oobbsseerrvvâânncciiaa ddoo mmaarrccoo ddiivviissóórriioo,, eennttããoo,, eennttrree aa rreevviissããoo
ee aa eexxttiinnççããoo ccoonnttrraattuuaall qquuee ddeevvee sseerr aa uuttiilliiddaaddee ee aa iinnuuttiilliiddaaddee ddaa pprreessttaaççããoo,, ee ttaammbbéémm oo iinntteerreessssee ddaass
ppaarrtteess nnaa mmaannuutteennççããoo ddoo nneeggóócciioo.. NNoo pprriimmeeiirroo ccaassoo,, ppaarraa pprriivviilleeggiiaarr aa pprreessttaaççããoo eemm eessppéécciiee ee,, nnoo
sseegguunnddoo ccaassoo,, ppaarraa pprreesseerrvvaarr aa sseegguurraannççaa ddaass rreellaaççõõeess ee ddaass eexxppeeccttaattiivvaass ddee ddiirreeiittooss ccoonnttrraattuuaaiiss
ggeerraaddooss..
O CÓDIGO DE DEFESA DO CONSUMIDOR E
OS CONTRATOS BANCÁRIOS
OOss EEssttaabbeelleecciimmeennttooss bbaannccáárriiooss ssããoo hhoojjee,, sseemm ddúúvviiddaa aallgguummaa,, uumm ddooss
ppiillaarreess mmaaiiss iimmppoorrttaanntteess ddaa SSoocciieeddaaddee MMooddeerrnnaa.. RReelleevvâânncciiaa qquuee ddeeccoorrrree,, pprriinncciippaallmmeennttee,, ddaa
ppoossssiibbiilliiddaaddee qquuee ddeettêêmm ddee aauummeennttoo,, cciirrccuullaaççããoo ee ffoommeennttoo ddee rriiqquueezzaass,, ggaarraannttiinnddoo aapplliiccaaççõõeess rreennttáávveeiiss
aaoo ccaappiittaall,, aattuuaalliizzaaççããoo ddooss rreeccuurrssooss aapplliiccaaddooss ee ppoossssiibbiilliiddaaddee ddee oobbtteennççããoo ddee nnoovvooss rreeccuurrssooss,, ttããoo
nneecceessssáárriiooss aaoo iinnccrreemmeennttoo ee ffoommeennttoo ddee aattiivviiddaaddeess eemmpprreessaarriiaass.. EE,, ttaammbbéémm,, ppoorrqquuee ddiirreettaa oouu
iinnddiirreettaammeennttee,, aass aattiivviiddaaddeess bbaannccáárriiaass eessttããoo sseemmpprree eennvvoollvveennddoo aa vviiddaa qquuoottiiddiiaannaa,, ddoo rreecceebbiimmeennttoo ddee
ssaalláárriiooss oouu aappoosseennttaaddoorriiaass,, ppaassssaannddoo ppeelloo ppaaggaammeennttoo ddaass mmaaiiss ddiivveerrssaass ccoonnttaass aattéé ooss eemmpprrééssttiimmooss ee
ffiinnaanncciiaammeennttooss..
CCoommoo qquuaallqquueerr oouuttrroo eessttaabbeelleecciimmeennttoo ccoommeerrcciiaall,, vviissaamm ooss BBaannccooss,, aaoo
lluuccrroo,, oobbttiiddoo pprriinncciippaallmmeennttee nnoo sspprreeaadd ccoobbrraaddoo.. OOccoorrrree qquuee nneemm sseemmpprree aa bbuussccaa ddeessssee lluuccrroo,, aattrraavvééss
ddoo rreessuullttaaddoo óóttiimmoo nnaa rreellaaççããoo:: RReeccuurrssooss OObbttiiddooss oo sspprreeaadd aapprreesseennttaa--ssee ddee ffoorrmmaa mmeeddiiddaa ee aacceeiittáávveell..
EEmmbboorraa eexxpprreessssaammeennttee ddeeffiinniiddooss ccoommoo ffoorrnneecceeddoorreess ((aarrtt.. 33ºº,, §§22ºº ddoo
CCDDCC)),, ggrraannddee éé oo ddeebbaattee ddoouuttrriinnáárriioo ssoobbrree aa iinncciiddêênncciiaa ddaass nnoorrmmaass ddee pprrootteeççããoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr nnooss
ccoonnttrraattooss ffiirrmmaaddooss eennttrree cclliieennttee ee iinnssttiittuuiiççããoo bbaannccáárriiaa..
AA ooppoossiiççããoo ddoo sseettoorr bbaannccáárriioo aa eessssee ddiissppoossiittiivvoo éé mmaanniiffeessttaa,, ssoobb oo
aarrgguummeennttoo ddee qquuee nnããoo hháá ccoommoo ssee ffaallaarr eemm rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo nnooss ccoonnttrraattooss aassssiinnaaddooss eennttrree oo cclliieennttee
((ppeessssooaa ffííssiiccaa oouu jjuurrííddiiccaa)) ee oo EEssttaabbeelleecciimmeennttoo bbaannccáárriioo.. DDeeffeennddeennddoo eessssaa ppoossiiççããoo eennccoonnttrraammooss,, ppoorr
eexxeemmpplloo,, oo iilluussttrree PPrrooffºº AArrnnoollddoo WWaalldd,, ssoobb oo aarrgguummeennttoo qquuee nnããoo éé ppoossssíívveell qquuee oo ccrrééddiittoo sseejjaa uussaaddoo
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
19
ppoorr uumm ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall,, jjáá qquuee,, ppoorr ssuuaa pprróópprriiaa nnaattuurreezzaa,, ddeessttiinnaa-- ssee àà cciirrccuullaaççããoo ccoommoo mmeeiioo ddee
ppaaggaammeennttoo.. PPoorr oouuttrroo llaaddoo,, sseerriiaa aapplliiccáávveell oo CCDDCC aaooss sseerrvviiççooss bbaannccáárriiooss,, ccoommoo,, ppoorr eexxeemmpplloo,, gguuaarrddaa
ddee ddooccuummeennttooss ee llooccaaççããoo ddee ccooffrreess..
HHáá,, eennttrreettaannttoo,, oouuttrraass ppoossiiççõõeess,, ccoommoo aa ddee LLuuiizz RRooddrriigguueess WWaammbbiieerr,,
qquuee aaffiirrmmaa qquuee ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss eessttããoo ssuujjeeiittooss aaoo CCDDCC,, ssee ccaarraacctteerriizzaaddaa aa rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo,,
iissttoo éé,, qquuee oo ccoonnttrraattaannttee sseejjaa oo pprróópprriioo ccoonnssuummiiddoorr ((iinneexxiissttiinnddoo nnaa rreellaaççããoo qquuaallqquueerr iinntteerrmmeeddiiáárriioo))..
AAssssiimm,, ""SSee,, ttooddaavviiaa,, oo ttoommaaddoorr ddooss rreeccuurrssooss ssee uuttiilliizzoouu ddoo mmoonnttaannttee oobbttiiddoo ppoorr mmeeiioo ddee ooppeerraaççããoo ddee
ccrrééddiittoo ((eemm sseennttiiddoo aammpplloo)) ppaarraa aa rreeaalliizzaaççããoo ddee aattiivviiddaaddeess pprróópprriiaass,, ttaannttoo ddee pprroodduuççããoo qquuaannttoo ddee
ccoonnssuummoo,, eessttaarráá eeffeettiivvaammeennttee ccoonnssuummiinnddoo aaqquueelleess rreeccuurrssooss ee,, ccoomm iissssoo,, ssuujjeeiittaannddoo aa ooppeerraaççããoo
bbaannccáárriiaa aaoo ccrriivvoo ddoo CCDDCC.."" WWaammbbiieerr nnããoo aacceeiittaa aa aarrgguummeennttaaççããoo ddee WWaalldd,, ee eessccllaarreeccee qquuee oo ttoommaaddoorr
ddoo eemmpprrééssttiimmoo éé ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall nnoo sseennttiiddoo ddee qquuee éé oo úúllttiimmoo ddeessttiinnaattáárriioo ddaaqquueellaa rreellaaççããoo ddee
ccoonnssuummoo.. UUmmaa vveezz qquuee uuttiilliizzee ooss rreeccuurrssooss ccoonnssttiittuuiirráá oouuttrraass rreellaaççõõeess ccoommpplleettaammeennttee ddeessvviinnccuullaaddaass ddaa
aanntteerriioorr..
TTaammbbéémm aaddmmiittee aaqquueellaa aapplliiccaaççããoo JJoosséé GGeerraallddoo BBrriittoo FFiilloommeennoo qquuaannddoo
aaffiirrmmaa qquuee aass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass pprreessttaamm sseerrvviiççooss llaattoo sseennssuu aaooss ccoonnssuummiiddoorreess qquueerr qquuaannddoo
pprreessttaamm sseerrvviiççooss aaooss sseeuuss cclliieenntteess ((ccoobbrraannççaa ddee ccoonnttaass,, eexxppeeddiiççããoo ddee eexxttrraattooss,, eettcc..)) qquueerr qquuaannddoo
ccoonncceeddeemm mmúúttuuooss oouu ffiinnaanncciiaammeennttooss..
JJaammeess MMaarriinnss ttaammbbéémm éé ddaa ooppiinniiããoo ddee qquuee ttooddooss ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,,
iinncclluussiivvee aaqquueelleess qquuee eennvvoollvveemm ooppeerraaççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ddee rriissccoo,, eessttaarriiaamm ssuujjeeiittooss aaoo CCDDCC,, ppooiiss ssee
ttrraattaamm ddee aattiivviiddaaddeess ooffeerreecciiddaass aaoo ppúúbblliiccoo,, nnoo mmeerrccaaddoo ddee ccoonnssuummoo,, mmeeddiiaannttee rreemmuunneerraaççããoo.. AA mmeessmmaa
ooppiinniiããoo éé ccoommppaarrttiillhhaaddaa ppoorr AAnnttôônniioo CCaarrllooss EEffiinngg.. AAmmbbooss ooss aauuttoorreess bbaasseeiiaamm--ssee nnaa eexxtteennssããoo
ccoonnffeerriiddaa ppeelloo aarrtt.. 2299 ddoo CCDDCC aa ttooddooss aaqquueelleess ppootteenncciiaallmmeennttee aattiinnggiiddooss ppoorr pprrááttiiccaass aabbuussiivvaass,,
pprriinncciippaallmmeennttee ppoorrqquuee nnaa mmaaiioorriiaa ddooss ccaassooss ttrraattaa--ssee ddee ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo..
WWaammbbiieerr mmaaiiss uummaa vveezz ddiissccoorrddaa,, pprriinncciippaallmmeennttee ppoorrqquuee oo ccoonncceeiittoo ddee
ccoonnssuummiiddoorr nnããoo sseerriiaa ttããoo eelláássttiiccoo,, ee ssee ffoossssee rreeaallmmeennttee eessssaa aa iinntteerrpprreettaaççããoo aaddeeqquuaaddaa nnããoo hhaavveerriiaa ppoorr
qquuee eexxiissttiirr oo ccoonncceeiittoo rreessttrriittoo ddee ccoonnssuummiiddoorr eessttaabbeelleecciiddoo ppeellaa pprróópprriiaa lleeii.. PPaarraa oo aauuttoorr oo qquuee oo aarrtt.. 2299
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
20
pprreetteennddiiaa aallbbeerrggaarr sseerriiaamm ooss eenntteess ddeessppeerrssoonnaalliizzaaddooss ((mmaassssaa ffaalliiddaa,, ccoonnddoommíínniioo,, eettcc..)) qquuaannddoo eemm
ccoonnddiiççõõeess eeqquuiippaarráávveeiiss aaooss ccoonnssuummiiddoorreess..
AAppeessaarr ddaa ddiiggnniiddaaddee ddooss aarrgguummeennttooss,, eessssaa ooppiinniiããoo nnããoo ppaarreeccee sseerr aa mmaaiiss
aaddeeqquuaaddaa,, uummaa vveezz qquuee aalléémm ddee eexxpprreessssoo oo ddiissppoossiittiivvoo lleeggaall,, nnããoo ccaabbee aaoo iinnttéérrpprreettee ccrriiaarr rreessttrriiççõõeess
qquuaannddoo aa pprróópprriiaa lleeii nnããoo oo ffaazz.. AAlléémm ddiissssoo,, aa eexxtteennssããoo ddoo aarrtt.. 2299 nnããoo éé uummaa eexxtteennssããoo aa ttooddooss ee
qquuaaiissqquueerr ccaassooss,, mmaass aappeennaass ààqquueelleess eemm qquuee ssee ffiigguurraa aabbuussiivviiddaaddee ccoonnttrraattuuaall.. AAlléémm ddiissssoo,, uummaa vveezz
qquuee ooss eenntteess ddeessppeerrssoonnaalliizzaaddooss eesstteejjaamm eemm ssiittuuaaççããoo eeqquuiippaarráávveell aaoo ccoonnssuummiiddoorr eessttaarrããoo aabbrraannggiiddooss
ppeelloo pprróópprriioo ccaassoo ddoo aarrtt.. 22ºº..
CCeerrttoo éé qquuee,, uummaa vveezz eeddiittaaddaa aa LLeeii nnºº 88..007788//9900,, mmuuiittoo ssee aarrgguummeennttoouu qquuee
nnããoo ssee ppooddeerriiaa aacceeiittaarr ssuuaa vviiggêênncciiaa nnooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,, ppooiiss nnããoo sseerriiaamm eesssseess ddee ccoonnssuummoo.. TTaall
aarrgguummeennttoo eemmbbaassaavvaa--ssee nnoo ffaattoo ddee qquuee,, ccoommoo ssee nneeggoocciiaavvaa ccrrééddiittoo,, nnããoo ssuujjeeiittaannddoo,, ddeessssee mmooddoo,, aa
rreellaaççããoo aaoo ddiissppoossttoo nnoo CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr,, ppooiiss nnããoo hhaavveerriiaa ccoommoo ssee ccoonnssuummiirr oo ddiinnhheeiirroo
ee,, ppoorrttaannttoo,, nnããoo ppooddeerriiaa eexxiissttiirr rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo..
PPrriimmeeiirraammeennttee,, ccaabbee lleemmbbrraarr qquuee,, ddee aaccoorrddoo ccoomm oo ddiissppoossttoo nnoo aarrtt.. 5511 ddoo
CCóóddiiggoo CCiivviill,, ddiinnhheeiirroo éé uumm bbeemm ccoonnssuummíívveell.. EEssttaa éé aa ppoossiiççããoo ddaa mmeellhhoorr ddoouuttrriinnaa rreepprreesseennttaaddaa ppoorr
CCllóóvviiss BBeevviillááqquuaa:: OOrraa,, ssee oo ddiinnhheeiirroo éé bbeemm jjuurriiddiiccaammeennttee ccoonnssuummíívveell,, oo aarrgguummeennttoo ddee qquuee nnããoo ppooddee
hhaavveerr rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo eennvvoollvveennddoo--oo ttoorrnnaa--ssee vvaazziioo.. CCoonnffoorrmmee ccoommeennttaa WWaammbbiieerr:: ""SSoobb eessssee
aarrgguummeennttoo ((sseerr ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall)) nnããoo ssee ppooddeemm eexxcclluuiirr ddaa iinncciiddêênncciiaa ddaass nnoorrmmaass ddoo CCDDCC ooss ccoonnttrraattooss
ddee ccrrééddiittoo,, ccuujjooss rreeccuurrssooss sseejjaamm ttoommaaddooss ppeelloo ccoonnssuummiiddoorr ppaarraa ffaazzeerr ffrreennttee aass ddeessppeessaass ddee pprroodduuççããoo
oouu ddee ccoonnssuummoo,, ppooiiss aa cciirrccuunnssttâânncciiaa ddee ""ggaassttaarr"" eessssee ddiinnhheeiirroo ttoommaaddoo ddoo bbaannccoo nnããoo oo iinncclluuii nnaa ccaaddeeiiaa
ddee ffoorrnneecceeddoorreess..""
AAlléémm ddeessssee aarrgguummeennttoo,, aaqquueelleess qquuee pprreetteennddeemm vveerr aaffaassttaaddaa aa iinncciiddêênncciiaa
ddoo CCDDCC aaooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,, aalleeggaamm qquuee nnããoo ppooddeerriiaa hhaavveerr ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall aaoo ccrrééddiittoo.. DDeevvee--ssee
rreeccoonnhheecceerr qquuee aa pprriinncciippaall ffuunnççããoo ddoo ccrrééddiittoo éé aa ddee mmeeiioo ddee cciirrccuullaaççããoo ddaass rriiqquueezzaass,, eennttrreettaannttoo,, nneeggaarr
qquuee ppooddee sseerr ppoossssuuííddoo eemm ccoonnssuummoo ffiinnaall éé eessqquueecceerr--ssee ddee qquuee nnããoo ssee ppooddee oobbrriiggaarr oo ""cclliieennttee"" aa mmaanntteerr
ccoonnssiiggoo oo ccrrééddiittoo oobbttiiddoo.. NNaa vveerrddaaddee,, ttrraattaa--ssee ddee dduuaass rreellaaççõõeess ddiissttiinnttaass,, ccoommoo ddeemmoonnssttrraa WWaammbbiieerr.. AA
pprriimmeeiirraa rreeffeerree--ssee àà rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo eennttrree oo cclliieennttee ee aa iinnssttiittuuiiççããoo bbaannccáárriiaa,, nnaa qquuaall aaqquueellee éé
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
21
ccoonnssuummiiddoorr ffiinnaall ddoo ccrrééddiittoo oobbttiiddoo,, ee qquuee ppooddee oouu nnããoo sseerr sseegguuiiddoo ddee oouuttrraass rreellaaççõõeess.. OObbvviiaammeennttee,, ssee oo
ccrrééddiittoo oobbttiiddoo ffoorr uuttiilliizzaaddoo ccoommoo iinnssuummoo ppaarraa oo iinnccrreemmeennttoo ddaa aattiivviiddaaddee eemmpprreessaarriiaall ddoo ""cclliieennttee"",, nnããoo hháá
qquuee ssee ffaallaarr eemm rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo,, ppooiiss hhaavveerráá rreellaaççããoo ddee iinntteerrmmeeddiiaaççããoo.. NNaaddaa iimmppeeddee,, ccoonnttuuddoo,, qquuee
ssee aapplliiqquuee aa eexxtteennssããoo ddoo ccoonncceeiittoo ddee ccoonnssuummiiddoorr nnoo ccaassoo ddoo aarrtt.. 2299 CCDDCC..
HHáá aaiinnddaa aaqquueelleess qquuee aaccrreeddiittaamm eexxiissttiirr uummaa pprreessuunnççããoo iiuurriiss ttaannttuumm ddee
qquuee oo ccrrééddiittoo oobbttiiddoo sseerráá uuttiilliizzaaddoo ccoommoo ffaattoorr ddee pprroodduuççããoo,, nnããoo hhaavveennddoo ccoonnssuummoo ffiinnaall ppoorr ppaarrttee ddoo
cclliieennttee.. EE qquuee,, aalléémm ddiissssoo,, ssóó ppooddeerriiaa ssee ffaallaarr eemm aabbrraannggêênncciiaa ppeelloo CCDDCC nnooss sseerrvviiççooss,, ooppeerraaççõõeess
ppaassssiivvaass ((ppoouuppaannççaa ee ccoonnttaa ccoorrrreennttee sseemm ccoonncceessssããoo ddee ccrrééddiittoo,, aapplliiccaaççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ee ccoonnttrraattooss
aattííppiiccooss –– ccuussttóóddiiaa ddee vvaalloorreess,, aalluugguueell ddee ccooffrreess,, eettcc..))..
PPrriimmeeiirraammeennttee ddeevvee--ssee iinnddaaggaarr oo ppoorrqquuêê ddaa eexxiissttêênncciiaa ddee uummaa pprreessuunnççããoo
qquuee iinnddiiqquuee qquuee oo ccrrééddiittoo sseerráá uuttiilliizzaaddoo ccoommoo mmeeiioo ddee pprroodduuççããoo ((nnããoo hháá qquuaallqquueerr rreessppoossttaa llóóggiiccaa nneessttee
sseennttiiddoo)).. PPooddeerriiaa iinncclluussiivvee ssee ddiizzeerr ddaa eexxiissttêênncciiaa ddaa pprreessuunnççããoo ccoonnttrráárriiaa ffrreennttee,, ddaaíí ssiimm vveerrddaaddeeiirraa,, àà
pprreessuunnççããoo ddee ffrraaggiilliiddaaddee ddoo ccoonnssuummiiddoorr.. EEmm sseegguunnddoo lluuggaarr nnããoo hháá ppoorrqquuee ssee eexxcclluuiirr aass aattiivviiddaaddeess
bbaannccáárriiaass ddiittaass aattiivvaass ((99)),, vviissttoo qquuee aalléémm ddoo ooffeerreecciimmeennttoo ddoo pprroodduuttoo ""ccrrééddiittoo"" hháá aa pprreessttaaççããoo ddee sseerrvviiççoo
ppoorr ppaarrttee ddoo EEssttaabbeelleecciimmeennttoo bbaannccáárriioo nnaass ooppeerraaççõõeess bbaannccáárriiaass aattiivvaass..
EEssttee,, aalliiááss,, éé oo ppoonnttoo ddee mmaaiioorr ccoonnttrroovvéérrssiiaa nnoo qquuee ccoonncceerrnnee àà aapplliiccaaççããoo
ddoo CCDDCC ààss aattiivviiddaaddeess bbaannccáárriiaass.. AA ddoouuttrriinnaa aaiinnddaa nnããoo ssee aasssseennttoouu,, ee mmuuiittoo mmeennooss aa jjuurriisspprruuddêênncciiaa,,
ssoobbrree ccoommoo ttrraattaarr aass ooppeerraaççõõeess bbaannccáárriiaass ffuunnddaammeennttaaiiss aattiivvaass.. CCoommoo ssee ddeepprreeeennddee ddaa aarrgguummeennttaaççããoo
aanntteerriioorrmmeennttee eexxppoossttaa,, oo mmeellhhoorr eenntteennddiimmeennttoo éé aaqquueellee qquuee aacceeiittaa aa iinncciiddêênncciiaa ddoo CCDDCC,, ddeessddee qquuee oo
ccoonnssuummiiddoorr nnããoo uuttiilliizzee oo ccrrééddiittoo ccoommoo iinnssuummoo ppaarraa aattiivviiddaaddee lluuccrraattiivvaa oouuttrraa ((ppooiiss nnaa vveerrddaaddee
ccaarraacctteerriizzaarr--ssee--iiaa iinntteerrmmeeddiiaaççããoo)).. EEnnttrreettaannttoo,, ssee oo ccoonnssuummiiddoorr éé oo ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall ddeessssee ccrrééddiittoo,, nnoo
sseennttiiddoo ddee qquuee nnããoo oo uuttiilliizzaarráá ppaarraa ccrriiaarr aaiinnddaa mmaaiiss ccrrééddiittoo,, éé ppaaccííffiiccaa ee iinndduubbiittáávveell ssuuaa aabbrraannggêênncciiaa ppeelloo
CCDDCC.. AAttéé ppoorrqquuee,, nnããoo hháá ccrriittéérriioo llóóggiiccoo oouu lleeggaall ppaarraa aa ddeessccrriimmiinnaaççããoo eennttrree aass ooppeerraaççõõeess aattiivvaass ee
ppaassssiivvaass,, aammbbaass mmeerreecceeddoorraass ddaa pprrootteeççããoo ccoonnssuummeerriissttaa..
NNeewwttoonn ddee LLuuccccaa eennssiinnaa qquuee aa oorriiggeemm ddoo CCDDCC eessttáá mmuuiittoo lliiggaaddaa aaooss
aabbuussooss ccoommeettiiddooss ppeellaass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ccoonnttrraa sseeuuss cclliieenntteess.. PPaarraa oo iilluussttrree PPrrooffeessssoorr nnããoo ssee
ppooddee,, aattrraavvééss ddaa iinntteerrpprreettaaççããoo,, cchheeggaarr--ssee aa uumm aabbssuurrddoo.. AAcceeiittaarr qquuee oo CCDDCC nnããoo ssee aapplliiccaa aaooss BBaannccooss
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
22
ppeerrmmiittiirr--llhheess--iiaa aa vveeiiccuullaaççããoo ddee pprrooppaaggaannddaa eennggaannoossaa,, uuttiilliizzaaççããoo ddee ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass,, eettcc.. sseemm
qquuaallqquueerr ttiippoo ddee ssaannççããoo..
CCoonncclluuiinnddoo ccoomm aa ccllaarreezzaa íímmppaarr ddee CCllááuuddiiaa LLiimmaa MMaarrqquueess,, ppooddeemmooss
aaffiirrmmaarr qquuee:: ""AA ccaarraacctteerriizzaaççããoo ddoo bbaannccoo oouu iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa ccoommoo ffoorrnneecceeddoorr eessttáá ppoossiittiivvaaddaa nnoo aarrtt..
33ºº,, ccaappuutt ddoo CCDDCC ee eessppeecciiaallmmeennttee nnoo §§ 22ºº ddoo rreeffeerriiddoo aarrttiiggoo,, oo qquuaall mmeenncciioonnaa eexxpprreessssaammeennttee ccoommoo
sseerrvviiççooss aass aattiivviiddaaddeess ddee ‘‘nnaattuurreezzaa bbaannccáárriiaa,, ffiinnaanncceeiirraa,, ddee ccrrééddiittoo’’.."" EE mmaaiiss aaddiiaannttee:: ""AA ccaarraacctteerriizzaaççããoo
ddoo bbaannccoo oouu iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa ccoommoo ffoorrnneecceeddoorr ssoobb aa iinncciiddêênncciiaa ddoo CCDDCC,, éé hhoojjee ppaaccííffiiccaa.."" AA mmeessttrree
ggaaúúcchhaa aaccrreesscceennttaa aaiinnddaa:: ""OO CCDDCC rreeggee aass ooppeerraaççõõeess bbaannccáárriiaass,, iinncclluussiivvee aass ddee mmúúttuuoo oouu ddee aabbeerrttuurraa
ddee ccrrééddiittoo,, ppooiiss rreellaaççõõeess ddee ccoonnssuummoo..
OO pprroodduuttoo ddaa eemmpprreessaa bbaannccoo éé oo ddiinnhheeiirroo oouu oo ccrrééddiittoo,, bbeemm jjuurriiddiiccaammeennttee
ccoonnssuummíívveell,, sseennddoo,, ppoorrttaannttoo,, ffoorrnneecceeddoorraa;; ee ccoonnssuummiiddoorr oo mmuuttuuáárriioo oouu ccrreeddiittaaddoo..
DDiiaannttee ddooss aarrgguummeennttooss ttrraazziiddooss ppeellaa mmeellhhoorr ddoouuttrriinnaa,, nnããoo hháá ccoommoo ssee
nneeggaarr aa aapplliiccaaççããoo ddaass rreeggrraass pprrootteettiivvaass ddoo CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr àà aattiivviiddaaddee bbaannccáárriiaa ee
ssuuaass ooppeerraaççõõeess,, qquueerr ffuunnddaammeennttaaiiss ((aattiivvaass ee ppaassssiivvaass)),, qquueerr aacceessssóórriiaass qquuaannddoo oo pprroodduuttoo ((ccrrééddiittoo)) ffoorr
uuttiilliizzaaddoo ppeelloo ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall eemm aattiivviiddaaddee nnããoo lluuccrraattiivvaa ((nnããoo ccaarraacctteerriizzaannddoo iinnssuummoo))..
PPoorrttaannttoo,, aa ddoouuttrriinnaa ee aa jjuurriisspprruuddêênncciiaa,, eemm uunnííssssoonnoo,, aattrriibbuueemm aaooss
nneeggóócciiooss cceelleebbrraaddooss eennttrree oo AAuuttoorr ee aa RRéé oo ccaarráátteerr ddee ccoonnttrraattoo ddee aaddeessããoo ppoorr eexxcceellêênncciiaa..
TTaall mmooddaalliiddaaddee ddee ccoonnttrraattoo oobbvviiaammeennttee ssuubbttrraaii aa uummaa ddaass ppaarrtteess
ccoonnttrraattaanntteess aa aaddeerreennttee pprraattiiccaammeennttee ttooddaa ee qquuaallqquueerr mmaanniiffeessttaaççããoo ddaa lliivvrree aauuttoonnoommiiaa nnaa vvoonnttaaddee ddee
ccoonnttrraattaarr,, ccoonnssttrraannggeennddoo àà rreeaalliizzaaççããoo ddee nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo sseemm mmaaiioorreess qquueessttiioonnaammeennttooss..
FFeelliizzmmeennttee,, oo DDiirreeiittoo rreesseerrvvaa ggrraannddee pprrootteeççããoo àà ppaarrttee aaddeerreennttee,, ccuujjaa
eexxpprreessssããoo ddee vvoonnttaaddee lliimmiittaassssee àà ccoonnccoorrddâânncciiaa qquuaannttoo ààss ccllááuussuullaass pprreevviiaammeennttee eessttaabbeelleecciiddaass..
AA lleeggiissllaaççããoo ppááttrriiaa ddiisscciipplliinnaa,, eessppeecciiffiiccaammeennttee nnoo CCDDCC ((aarrttss.. 5544 ee 1188 &&
22ºº)) ooss ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo,, eessttaabbeelleecceennddoo nnoorrmmaass qquuee ccooííbbeemm aa uussuurraa ee bbaanneemm oo aannaattoocciissmmoo..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
23
PPRRIINNCCÍÍPPIIOO DDAA PPRROOIIBBIIÇÇÃÃOO LLEEGGAALL DDAASS CCLLÁÁUUSSUULLAASS AABBUUSSIIVVAASS NNOOSS CCOONNTTRRAATTOOSS
AAss nnoorrmmaass ddoo CCDDCC ssããoo iimmppeerraattiivvaass.. PPoorrttaannttoo,, qquuaallqquueerr ccllááuussuullaa ““rreellaattiivvaa
aaoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee pprroodduuttooss ee sseerrvviiççooss qquuee eessttaabbeelleeççaamm oobbrriiggaaççõõeess ccoonnssiiddeerraaddaass iinnííqquuaass,, aabbuussiivvaass,,
[[......]] iinnccoommppaattíívveeiiss ccoomm aa bbooaa--fféé oouu eeqquuiiddaaddee;;”” ((aarrtt..5511,, iinncc..IIVV,, CCDDCC)),, ssããoo lleeggaallmmeennttee ccllaassssiiffiiccaaddaass ccoommoo
ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ee nnuullaass..
OO PPooddeerr JJuuddiicciiáárriioo ddeeccllaarraarráá aa nnuulliiddaaddee aabbssoolluuttaa ddeessttaass ccllááuussuullaass,, aa
ppeeddiiddoo ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, ddee ssuuaass eennttiiddaaddeess ddee pprrootteeççããoo,, ddoo MMiinniissttéérriioo
PPúúbblliiccoo ee mmeessmmoo iinncciiddeennttaallmmeennttee,, eexx ooffíícciioo.. ((MMAARRQQUUEESS,, 11999999,, pp..339911))..
MMeessmmoo qquuee oo ccoonnssuummiiddoorr rreeaalliizzee oo aattoo ffoorrmmaall ddee aassssiinnaattuurraa ddoo ccoonnttrraattoo ee,,
ppoorrttaannttoo,, aauuttoorriizzee oo ccuummpprriimmeennttoo ddaa ccllááuussuullaa aabbuussiivvaa,, eessttaa ffeerree nnoorrmmaa ddee oorrddeemm ppúúbblliiccaa,, ddeevveennddoo oo
mmaaggiissttrraaddoo ddeeccllaarraarr ssuuaa nnuulliiddaaddee ddee ooffíícciioo ppaarraa iimmppeeddiirr aa ccoonnccrreettiizzaaççããoo ddoo ggrraavvee ddaannoo aannttii--ssoocciiaall,, aattoo
qquuee iinncclluussiivvee,, ppooddeerráá sseerr iinntteerrpprreettaaddoo ee ccoonnssiiddeerraaddoo iinncciiddeennttaallmmeennttee ee ddeerriivvaaddaammeennttee iinnccoonnssttiittuucciioonnaall..
((aarrtt..55ºº,, iinncciissoo XXXXXXIIII,, CCFF))..
PPrreessssuuppoossttoo qquuee aa aannáálliissee ee oo ccoonnttrroollee jjuuddiicciiaall ddaass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss
ccoonnssuummeerriissttaass éé ddeetteerrmmiinnaaddoo lleeggaallmmeennttee ssoobb oo ccrriittéérriioo ddaa eeqquuiiddaaddee ccoonnttrraattuuaall ee bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa,, nnããoo
ssoommeennttee oo rrooll eexxeemmpplliiffiiccaattiivvoo pprreevviissttoo nnoo aarrttiiggoo 5511 ddoo CCDDCC éé vváálliiddoo nnaa aannuullaaççããoo ddaass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass
ccoonnttrraattuuaaiiss.. OOss ppaarrââmmeettrrooss lleeggaaiiss aammppllooss ee aabbeerrttooss ddaa eeqquuiiddaaddee ee bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa aauuttoorriizzaamm oo
mmaaggiissttrraaddoo aa rreeccoorrrreerr aa oouuttrraass nnoorrmmaass ddee ddiirreeiittoo eeccoonnôômmiiccoo ccoommoo aa lleeii ddaa eeccoonnoommiiaa ppooppuullaarr,, lleeii
aannttiittrruussttee,, lleeii ddee ccrriimmeess ccoonnttrraa aa oorrddeemm eeccoonnôômmiiccaa,, ddeennttrree oouuttrraass..
EExxeemmpplloo ddaa aammpplliittuuddee ee aabbeerrttuurraa lleeggaall ddaa bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa ee eeqquuiiddaaddee
ccoonnttrraattuuaall nnaa ddeetteerrmmiinnaaççããoo ddaa aabbuussiivviiddaaddee ddoo ccoonntteeúúddoo ddaass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss éé aa eexxiissttêênncciiaa ddee
eemmpprreessáárriiooss aattuuaanntteess eemm oolliiggooppóólliiooss,, ccaarrttééiiss,, mmoonnooppóólliiooss,, iinnccoorrppoorraaççõõeess ee ffuussõõeess eemmpprreessaarriiaaiiss qquuee
eelliimmiinnaamm aass ppoossssiibbiilliiddaaddeess ddee eeqquuiillííbbrriioo ddooss pprreeççooss ee qquuaannttiiddaaddeess ooffeerrttaaddaass ddee mmeerrccaaddoorriiaass cciirrccuullaanntteess,,
aa cchhaammaaddaa ““ccoonnccoorrrrêênncciiaa ppeerrffeeiittaa””,, qquuee ddáá eessttaabbiilliiddaaddee àà eeccoonnoommiiaa ee aa ssoocciieeddaaddee..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
24
OO pprriinnccííppiioo oobbrriiggaattóórriioo ddaa aauuttoonnoommiiaa pprriivvaaddaa nnooss ccoonnttrraattooss nnaa ccoonnsseeccuuççããoo
ddooss iinntteerreesssseess iinnddiivviidduuaaiiss,, lliimmiittaaddoo ppeelloo oobbjjeettiivvoo ssoocciiaall ddoo ccoonnttrraattoo,, éé ddeeffeeiittuuoossoo,, vviicciiaaddoo qquuaannddoo ooccoorrrree
aa ccooaaççããoo ddee ccoonnssuummiiddoorreess aa ppaaggaarr ddeetteerrmmiinnaaddoo vvaalloorr eemm ttrrooccaa ddee uummaa mmeerrccaaddoorriiaa ppaarraa ooss ggrraannddeess
pprroopprriieettáárriiooss ee pprroodduuttoorreess ((ffoorrnneecceeddoorreess)),, oorrggaanniizzaaddooss iilliicciittaammeennttee ppaarraa eelliimmiinnaarr ooss pprreeççooss aaddvviinnddooss ddaa
ccoonnccoorrrrêênncciiaa ppeerrffeeiittaa..
RReessssaallttee--ssee qquuee oo pprreeççoo aabbuussiivvoo ee ooss jjuurrooss aabbuussiivvooss ssããoo aass ccllááuussuullaass
aabbuussiivvaass mmaaiiss iimmppaaccttaanntteess aaoo ccoonnssuummiiddoorr ee oo pprriinnccííppiioo ddaa eeqquuiiddaaddee oobbjjeettiivvaa oo pprreeççoo jjuussttoo nnooss
ccoonnttrraattooss..
IImmppoorrttaannttee rreessssaallttaarr nnoovvaammeennttee qquuee oo ccrriittéérriioo ddee nnuulliiddaaddee ccoonnttrraattuuaall ddoo
CCDDCC éé ddiiffeerreenncciiaaddoo ddaaqquueellee pprróópprriioo ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill.. AA nnoorrmmaa ccoonnssuummeerriissttaa bbrraassiilleeiirraa eexxpprreessssaammeennttee
ddeeccllaarraa aa nnuulliiddaaddee aabbssoolluuttaa ddaass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass nnooss ccoonnttrraattooss ddee ccoonnssuummoo,, ppeerrmmiittiinnddoo aaoo
mmaaggiissttrraaddoo ssuupprriimmii--llaass sseemm qquuee ttaall aattoo sseejjaa ppaarrttee ddoo oobbjjeettoo ddaa aaççããoo jjuuddiicciiaall..
AA ssiisstteemmááttiiccaa pprroocceessssuuaall ddee ddeeffeessaa ee pprrootteeççããoo ddooss ddiirreeiittooss mmaatteerriiaaiiss ddoo
ccoonnssuummiiddoorr,, pprreevviissttaa lleeggaallmmeennttee nnoo TTííttuulloo IIIIII,, CCDDCC,, éé ddiiffeerreenncciiaaddaa ppoorrqquuee mmaannddaa qquuee ssee ffaacciilliittee oo
aacceessssoo ddoo ccoonnssuummiiddoorr vvuullnneerráávveell àà jjuussttiiççaa ssoobb ppeennaa ddaa nnããoo eeffeettiivvaaççããoo ddoo CCóóddiiggoo.. DDeessssaa ffoorrmmaa,, iinnsseerree--
ssee nneessttee ccoonntteexxttoo jjuurrííddiiccoo aa ddeeccllaarraaççããoo ddee ooffíícciioo ddee ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ccoonnssuummeerriissttaass,, qquueessttããoo ddee
oorrddeemm ppúúbblliiccaa,, pprreeffeerreenncciiaallmmeennttee,, aanntteess ddaa ooccoorrrrêênncciiaa ddoo ddaannoo,, nnaa ffaassee ddee eexxeeccuuççããoo ddoo ccoonnttrraattoo..
CCoonncclluuii--ssee qquuee ““aass nnoorrmmaass pprrooiibbiittóórriiaass ddee ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ssããoo nnoorrmmaass
ddee oorrddeemm ppúúbblliiccaa,, nnoorrmmaass iimmppeerraattiivvaass,, iinnaaffaassttáávveeiiss ppeellaa vvoonnttaaddee ddaass ppaarrtteess,, ccoommppeennssaannddoo aa
vvuullnneerraabbiilliiddaaddee ffááttiiccaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr..”” ((MMAARRQQUUEESS 11999999,, pp..440011))..
SSeegguunnddoo RRiizzzzaarrddoo ((22000066,, pp..11993388)) ““CCoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss ssããoo aaqquueelleess eemm
qquuee uummaa ddaass ppaarrtteess éé oo bbaannccoo ee ccuujjoo oobbjjeettoo vveemm aa sseerr oo ccrrééddiittoo..””
““BBaannccoo éé aa eemmpprreessaa qquuee,, ccoomm ffuunnddooss pprróópprriiooss oouu ddee tteerrcceeiirrooss,, ffaazz ddaa
nneeggoocciiaaççããoo ddoo ccrrééddiittoo aa ssuuaa aattiivviiddaaddee pprriinncciippaall”” ((RRIIZZZZAARRDDOO,, 22000066,, pp..11339977)).. PPoorrttaannttoo,, oo eemmpprreessáárriioo
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
25
bbaannccáárriioo éé oo iinntteerrmmeeddiiáárriioo nnaa nneeggoocciiaaççããoo ddoo ccrrééddiittoo,, ccaappttaannddoo--oo ddoo ppúúbblliiccoo oouu oouuttrraass ddee ffoonntteess ee
rreeppaassssaannddoo--oo nnoovvaammeennttee aaoo ppúúbblliiccoo,, ppoorréémm ccoomm áággiioo,, cchhaammaaddoo ddee sspprreeaadd bbaannccáárriioo..
IImmppoorrttaannttee ddeessttaaccaarr qquuee oo ccrrééddiittoo bbaannccáárriioo ppooddee sseerr ddiivviiddiiddoo eemm dduuaass
eessppéécciieess:: ccrrééddiittoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr ee ccrrééddiittoo àà pprroodduuççããoo ddaaddoo qquuee aa iinncciiddêênncciiaa ddoo CCDDCC ddeevveerráá
rreegguullaammeennttaarr ssoommeennttee aaqquueellee ddeessttiinnaaddoo aaoo ccoonnssuummoo,, eexxcclluuiinnddoo aaqquueellaass ppeessssooaass ffííssiiccaass oouu jjuurrííddiiccaass
qquuee ccoonnttrraattaamm oo ccrrééddiittoo ppaarraa iinnvveessttiirr nnaa pprroodduuççããoo ddee bbeennss oouu sseerrvviiççooss.. EEssttaa lliinnhhaa ddee rraacciiooccíínniioo éé
ccooeerreennttee ccoomm aa tteeoorriiaa ffiinnaalliissttaa ddee ccoonncceeiittoo ddee ccoonnssuummiiddoorr..
CCllááuuddiiaa LLiimmaa MMaarrqquueess eessccllaarreeccee::
““PPooddeemmooss ddeennoommiinnaarr,, ggeenneerriiccaammeennttee,, ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss aaqquueelleess
ccoonncclluuííddooss ccoomm uumm bbaannccoo oouu uummaa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa.. EEnnttrree eelleess
ddeessttaaccaamm--ssee oo ddeeppóóssiittoo bbaannccáárriioo,, ddeeppóóssiittoo eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ccoonnttaa
ppoouuppaannççaa,, oouu aa pprraazzoo ffiixxoo,, oo ccoonnttrraattoo ddee ccuussttóóddiiaa ee gguuaarrddaa ddee
vvaalloorreess,, oo ccoonnttrraattoo ddee aabbeerrttuurraa ddee ccrrééddiittoo,, ddee eemmpprrééssttiimmoo ee oo ddee
ffiinnaanncciiaammeennttoo.. NNaa ssoocciieeddaaddee aattuuaall ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss
ppooppuullaarriizzaamm--ssee,, nnããoo hhaavveennddoo ccllaassssee ssoocciiaall qquuee nnããoo ssee ddiirriijjaa aaooss
bbaannccooss ppaarraa lleevvaannttaarr ccaappiittaall,, ppaarraa rreeccoollhheerr ssuuaass eeccoonnoommiiaass,, ppaarraa
ddeeppoossiittaarr sseeuuss vvaalloorreess oouu ssiimmpplleessmmeennttee ppaaggaarr ssuuaass ccoonnttaass.. ÉÉ oo
ccoonnttrraattoo ddee aaddeessããoo ppoorr eexxcceellêênncciiaa,, éé uummaa ddaass rreellaaççõõeess ddee
ccoonnssuummiiddoorr--ffoorrnneecceeddoorr qquuee mmaaiiss ssee uuttiilliizzaa ddoo mmééttooddoo ddee ccoonnttrraattaaççããoo
ppoorr aaddeessããoo ee ccoomm ““ccoonnddiiççõõeess ggeerraaiiss”” iimmppoossttaass ee ddeessccoonnhheecciiddaass..
((MMAARRQQUUEESS,,11999999,,pp..119977))””
CCoonnssttaattaa--ssee qquuee aa pprróópprriiaa LLeeii 88..007788 nnoo sseeuu aarrtt..33ºº ppaarráággrraaffoo 22ºº,, éé bbeemm
oobbjjeettiivvaa qquuaannddoo ddeetteerrmmiinnaa qquuee ““sseerrvviiççoo éé qquuaallqquueerr aattiivviiddaaddee ffoorrnneecciiddaa nnoo mmeerrccaaddoo ddee ccoonnssuummoo,,
mmeeddiiaannttee rreemmuunneerraaççããoo,, iinncclluussiivvee aass ddee nnaattuurreezzaa bbaannccáárriiaa,, ffiinnaanncceeiirraa,, ddee ccrrééddiittoo ee sseeccuurriittáárriiaa,, ssaallvvoo aass
ddeeccoorrrreenntteess ddaass rreellaaççõõeess ddee ccaarráátteerr ttrraabbaallhhiissttaass””.. OOuu sseejjaa,, aa ggrraannddee mmaaiioorriiaa ddooss ccoonnttrraattooss rreeaalliizzaaddooss
ppeellooss bbaannccooss éé ppaassssíívveell ddaa aapplliiccaaççããoo ddaa nnoorrmmaa ccoonnssuummeerriissttaa..
CCoommoo jjáá ddiittoo,, ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss eemm ssuuaa ggrraannddee mmaaiioorriiaa ssããoo ccoonnttrraattooss
ddee aaddeessããoo ppoorr eexxcceellêênncciiaa,, ppoorréémm ccoonnttrraattooss ddee ttaall ffoorrmmaaççããoo ssããoo oorrddeennaaddooss ppeelloo aarrttiiggoo 4466 ddoo CCDDCC..
XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX
Assessoria Jurídica Online
Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP
Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com
26
OO CCDDCC ttaammbbéémm ddáá ssuusstteennttaaççããoo jjuurrííddiiccaa aaooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss ddee
aaddeessããoo eemm sseeuu aarrttiiggoo 5544,, ppaarráággrraaffoo 33ºº:: ““OOss ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo eessccrriittooss sseerrããoo rreeddiiggiiddooss eemm tteerrmmooss
ccllaarrooss ee ccoomm ccaarraacctteerreess oosstteennssiivvooss ee lleeggíívveeiiss,, ddee mmooddoo aa ffaacciilliittaarr ssuuaa ccoommpprreeeennssããoo”” ((BBRRAASSIILL,, 22001111dd))..
DDeessssaa ffoorrmmaa,, éé oobbrriiggaattóórriiaa aa aapplliiccaaççããoo ddoo CCDDCC aaooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,,
ppooiiss nneesstteess ““pprroolliiffeerraamm aass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ee lleeoonniinnaass,, pprreevviiaammeennttee eessttaabbeelleecciiddaass,, iimmooddiiffiiccáávveeiiss,, ee
iinnddiissccuuttíívveeiiss qquuaannddoo ddaa aassssiinnaattuurraa ddooss ccoonnttrraattooss..”” ((RRIIZZZZAARRDDOO,, 22000066,, pp..2244))..
OOuuttrraass ddiissppoossiiççõõeess ddoo CCóóddiiggoo oorrddeennaamm ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss
ccoonnssuummeerriissttaass.. OO aarrtt..5522,, iinncciissooss IIII ee IIIIII,, ee ppaarráággrraaffoo 22ºº ddoo iinncciissoo VV,, CCDDCC,, eessttiippuullaamm::
““NNoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee pprroodduuttooss ee sseerrvviiççooss qquuee eennvvoollvvaa oouuttoorrggaa ddee
ccrrééddiittoo oouu ccoonncceessssããoo ddee ffiinnaanncciiaammeennttoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr,, oo ffoorrnneecceeddoorr
ddeevveerráá,, eennttrree oouuttrrooss rreeqquuiissiittooss,, iinnffoorrmmáá--lloo pprréévviiaa ee aaddeeqquuaaddaammeennttee
ssoobbrree [[......]] oo mmoonnttaannttee ddee jjuurrooss ddee mmoorraa ee ddaa ttaaxxaa eeffeettiivvaa aannuuaall ddee
jjuurrooss ee aaccrréésscciimmooss lleeggaallmmeennttee pprreevviissttooss.. [[......]] ÉÉ aasssseegguurraaddoo aaoo
ccoonnssuummiiddoorr àà lliiqquuiiddaaççããoo aanntteecciippaaddaa ddoo ddéébbiittoo,, ttoottaall oouu ppaarrcciiaallmmeennttee,,
mmeeddiiaannttee rreedduuççããoo pprrooppoorrcciioonnaall ddooss jjuurrooss ee ddeemmaaiiss aaccrréésscciimmooss..
((BBRRAASSIILL,, 22001111dd))””
PPoorrttaannttoo,, ssããoo nnuullaass ppeelloo CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr aass ccllááuussuullaass
aabbuussiivvaass ddee eelleeiiççããoo ddee ffoorroo,, eessccoollhhaa uunniillaatteerraall ppeelloo bbaannccoo ddee íínnddiiccee ddee ccoorrrreeççããoo mmoonneettáárriiaa,, ttaaxxaa ddee
jjuurrooss,, vveenncciimmeennttoo aanntteecciippaaddoo ddoo ccoonnttrraattoo eemm ccaassoo ddee iinnaaddiimmppllêênncciiaa,, ddeennttrree oouuttrraass,, ttííppiiccaass ddee ccoonnttrraattooss
bbaannccáárriiooss..
PPoorr ffiimm,, tteemmooss aa SSúúmmuullaa 229977 ddoo pprróópprriioo SSTTJJ ccuujjoo ccoonntteeúúddoo éé oo qquuee ssee
sseegguuee:: ““OO CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr éé aapplliiccáávveell ààss iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass””.. TTaall eenntteennddiimmeennttoo
ppaacciiffiiccaaddoo iinncclluussiivvee nnoo SSuupprreemmoo TTrriibbuunnaall FFeeddeerraall ((SSTTFF)),, ppoorr mmeeiioo ddaa AAççããoo ddee IInnccoonnssttiittuucciioonnaalliiddaaddee
22559911,, ssóó ffaazz ccoonnffiirrmmaarr aa eexxpprreessssaa pprreevviissããoo lleeggaall,, ccoonnttiiddaa nnoo aarrttiiggoo 33ºº,, ppaarráággrraaffoo 22ºº ddoo CCDDCC qquuee
ccllaarraammeennttee ddiizz qquuee éé oobbjjeettoo ddee ccoonnssuummoo sseerrvviiççooss ddee nnaattuurreezzaa bbaannccáárriiaa,, ffiinnaanncceeiirraa ee ddee ccrrééddiittoo,,
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO
1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

2113 - REVISIONAL - CPC Atualizado 2018
2113 - REVISIONAL - CPC Atualizado 20182113 - REVISIONAL - CPC Atualizado 2018
2113 - REVISIONAL - CPC Atualizado 2018Consultor JRSantana
 
2087 - EMBARGOS A EXECUÇÃO - CPC Atualizado
2087 - EMBARGOS A EXECUÇÃO - CPC Atualizado2087 - EMBARGOS A EXECUÇÃO - CPC Atualizado
2087 - EMBARGOS A EXECUÇÃO - CPC AtualizadoConsultor JRSantana
 
1058- Agravo de Instrumento em Exceção de Pre-executividade
1058- Agravo de Instrumento em Exceção de Pre-executividade1058- Agravo de Instrumento em Exceção de Pre-executividade
1058- Agravo de Instrumento em Exceção de Pre-executividadeConsultor JRSantana
 
2078 - CONTRA RAZÕES CPC Atualizado
2078 - CONTRA RAZÕES CPC Atualizado2078 - CONTRA RAZÕES CPC Atualizado
2078 - CONTRA RAZÕES CPC AtualizadoConsultor JRSantana
 
2076 - CONTESTAÇÃO 2018 - CPC Atualizado
2076 - CONTESTAÇÃO 2018  - CPC Atualizado2076 - CONTESTAÇÃO 2018  - CPC Atualizado
2076 - CONTESTAÇÃO 2018 - CPC AtualizadoConsultor JRSantana
 
Réplica a contestação família
Réplica a contestação   famíliaRéplica a contestação   família
Réplica a contestação famíliaConsultor JRSantana
 
equilibrio químico y velocidades de reacción
equilibrio químico y velocidades de reacciónequilibrio químico y velocidades de reacción
equilibrio químico y velocidades de reacciónMeli Aguilera
 
equilibrio ácido-base
equilibrio ácido-baseequilibrio ácido-base
equilibrio ácido-baseMeli Aguilera
 
A constituicao do campo da saude do trabalhador
A constituicao do campo da saude do trabalhadorA constituicao do campo da saude do trabalhador
A constituicao do campo da saude do trabalhadorNilton Goulart
 
2104 - RECURSO DE REVISTA - CPC Atualizado 2018
2104 - RECURSO DE REVISTA - CPC Atualizado 20182104 - RECURSO DE REVISTA - CPC Atualizado 2018
2104 - RECURSO DE REVISTA - CPC Atualizado 2018Consultor JRSantana
 
Skill development for assessing cognitive impairment in elderly 24 nov15
Skill development for assessing cognitive impairment in elderly 24 nov15Skill development for assessing cognitive impairment in elderly 24 nov15
Skill development for assessing cognitive impairment in elderly 24 nov15Dr. Rakesh Tripathi
 
2097 - RECLAMAÇÃO TRABALHISTA - CPC Atualizado 2018
2097 - RECLAMAÇÃO TRABALHISTA - CPC Atualizado 20182097 - RECLAMAÇÃO TRABALHISTA - CPC Atualizado 2018
2097 - RECLAMAÇÃO TRABALHISTA - CPC Atualizado 2018Consultor JRSantana
 
Convention cnudci - responsabilité des exploitants de terminaux
Convention   cnudci - responsabilité des exploitants de terminauxConvention   cnudci - responsabilité des exploitants de terminaux
Convention cnudci - responsabilité des exploitants de terminauxRabah HELAL
 
2096 - IMPUGNAÇÃO AO CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - Atualizado Novo Cpc
2096 - IMPUGNAÇÃO AO CUMPRIMENTO DE SENTENÇA  - Atualizado Novo Cpc2096 - IMPUGNAÇÃO AO CUMPRIMENTO DE SENTENÇA  - Atualizado Novo Cpc
2096 - IMPUGNAÇÃO AO CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - Atualizado Novo CpcConsultor JRSantana
 
1presentacionleyjurisdiccionvoluntarialic juliocesarmerinoescobar-12031309585...
1presentacionleyjurisdiccionvoluntarialic juliocesarmerinoescobar-12031309585...1presentacionleyjurisdiccionvoluntarialic juliocesarmerinoescobar-12031309585...
1presentacionleyjurisdiccionvoluntarialic juliocesarmerinoescobar-12031309585...Will Rodriguez
 
21 High-quality programming code construction part-ii
21 High-quality programming code construction part-ii21 High-quality programming code construction part-ii
21 High-quality programming code construction part-iimaznabili
 
2072 - ALEGAÇÕES PRELIMINARES - CPC Atualizado
2072 - ALEGAÇÕES PRELIMINARES  - CPC Atualizado2072 - ALEGAÇÕES PRELIMINARES  - CPC Atualizado
2072 - ALEGAÇÕES PRELIMINARES - CPC AtualizadoConsultor JRSantana
 

La actualidad más candente (20)

2113 - REVISIONAL - CPC Atualizado 2018
2113 - REVISIONAL - CPC Atualizado 20182113 - REVISIONAL - CPC Atualizado 2018
2113 - REVISIONAL - CPC Atualizado 2018
 
2087 - EMBARGOS A EXECUÇÃO - CPC Atualizado
2087 - EMBARGOS A EXECUÇÃO - CPC Atualizado2087 - EMBARGOS A EXECUÇÃO - CPC Atualizado
2087 - EMBARGOS A EXECUÇÃO - CPC Atualizado
 
1058- Agravo de Instrumento em Exceção de Pre-executividade
1058- Agravo de Instrumento em Exceção de Pre-executividade1058- Agravo de Instrumento em Exceção de Pre-executividade
1058- Agravo de Instrumento em Exceção de Pre-executividade
 
2078 - CONTRA RAZÕES CPC Atualizado
2078 - CONTRA RAZÕES CPC Atualizado2078 - CONTRA RAZÕES CPC Atualizado
2078 - CONTRA RAZÕES CPC Atualizado
 
2076 - CONTESTAÇÃO 2018 - CPC Atualizado
2076 - CONTESTAÇÃO 2018  - CPC Atualizado2076 - CONTESTAÇÃO 2018  - CPC Atualizado
2076 - CONTESTAÇÃO 2018 - CPC Atualizado
 
2080 - CONTRA RAZOES - NOVO CPC
2080 - CONTRA RAZOES - NOVO CPC2080 - CONTRA RAZOES - NOVO CPC
2080 - CONTRA RAZOES - NOVO CPC
 
Replica em Contestação Civel
Replica em Contestação CivelReplica em Contestação Civel
Replica em Contestação Civel
 
Réplica a contestação família
Réplica a contestação   famíliaRéplica a contestação   família
Réplica a contestação família
 
equilibrio químico y velocidades de reacción
equilibrio químico y velocidades de reacciónequilibrio químico y velocidades de reacción
equilibrio químico y velocidades de reacción
 
equilibrio ácido-base
equilibrio ácido-baseequilibrio ácido-base
equilibrio ácido-base
 
A constituicao do campo da saude do trabalhador
A constituicao do campo da saude do trabalhadorA constituicao do campo da saude do trabalhador
A constituicao do campo da saude do trabalhador
 
2104 - RECURSO DE REVISTA - CPC Atualizado 2018
2104 - RECURSO DE REVISTA - CPC Atualizado 20182104 - RECURSO DE REVISTA - CPC Atualizado 2018
2104 - RECURSO DE REVISTA - CPC Atualizado 2018
 
Skill development for assessing cognitive impairment in elderly 24 nov15
Skill development for assessing cognitive impairment in elderly 24 nov15Skill development for assessing cognitive impairment in elderly 24 nov15
Skill development for assessing cognitive impairment in elderly 24 nov15
 
2097 - RECLAMAÇÃO TRABALHISTA - CPC Atualizado 2018
2097 - RECLAMAÇÃO TRABALHISTA - CPC Atualizado 20182097 - RECLAMAÇÃO TRABALHISTA - CPC Atualizado 2018
2097 - RECLAMAÇÃO TRABALHISTA - CPC Atualizado 2018
 
Convention cnudci - responsabilité des exploitants de terminaux
Convention   cnudci - responsabilité des exploitants de terminauxConvention   cnudci - responsabilité des exploitants de terminaux
Convention cnudci - responsabilité des exploitants de terminaux
 
2096 - IMPUGNAÇÃO AO CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - Atualizado Novo Cpc
2096 - IMPUGNAÇÃO AO CUMPRIMENTO DE SENTENÇA  - Atualizado Novo Cpc2096 - IMPUGNAÇÃO AO CUMPRIMENTO DE SENTENÇA  - Atualizado Novo Cpc
2096 - IMPUGNAÇÃO AO CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - Atualizado Novo Cpc
 
Defesa administrativa ibama
Defesa administrativa   ibamaDefesa administrativa   ibama
Defesa administrativa ibama
 
1presentacionleyjurisdiccionvoluntarialic juliocesarmerinoescobar-12031309585...
1presentacionleyjurisdiccionvoluntarialic juliocesarmerinoescobar-12031309585...1presentacionleyjurisdiccionvoluntarialic juliocesarmerinoescobar-12031309585...
1presentacionleyjurisdiccionvoluntarialic juliocesarmerinoescobar-12031309585...
 
21 High-quality programming code construction part-ii
21 High-quality programming code construction part-ii21 High-quality programming code construction part-ii
21 High-quality programming code construction part-ii
 
2072 - ALEGAÇÕES PRELIMINARES - CPC Atualizado
2072 - ALEGAÇÕES PRELIMINARES  - CPC Atualizado2072 - ALEGAÇÕES PRELIMINARES  - CPC Atualizado
2072 - ALEGAÇÕES PRELIMINARES - CPC Atualizado
 

Similar a 1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO

2125 - Tutela de Urgência na Execução - Atualizado Novo CPC
2125 - Tutela de Urgência na Execução - Atualizado Novo CPC 2125 - Tutela de Urgência na Execução - Atualizado Novo CPC
2125 - Tutela de Urgência na Execução - Atualizado Novo CPC Consultor JRSantana
 
1010 - Ação anulatória de Alienação Fiduciária Extrajudicial 2
1010 - Ação anulatória de Alienação Fiduciária Extrajudicial 21010 - Ação anulatória de Alienação Fiduciária Extrajudicial 2
1010 - Ação anulatória de Alienação Fiduciária Extrajudicial 2Consultor JRSantana
 
1033- AÇÃO DECLARATÓRIA DE RETENÇÃO CC. INDENIZAÇÃO E TUTELA
1033- AÇÃO DECLARATÓRIA DE RETENÇÃO CC. INDENIZAÇÃO E TUTELA1033- AÇÃO DECLARATÓRIA DE RETENÇÃO CC. INDENIZAÇÃO E TUTELA
1033- AÇÃO DECLARATÓRIA DE RETENÇÃO CC. INDENIZAÇÃO E TUTELAConsultor JRSantana
 
1061- Agravo de Instrumento -METALÚRGICA
1061- Agravo de Instrumento -METALÚRGICA1061- Agravo de Instrumento -METALÚRGICA
1061- Agravo de Instrumento -METALÚRGICAConsultor JRSantana
 
1002 - Tutela de Urgência na Ação anulatória
1002 - Tutela de Urgência  na Ação anulatória1002 - Tutela de Urgência  na Ação anulatória
1002 - Tutela de Urgência na Ação anulatóriaConsultor JRSantana
 
1003 - Tutela de urgência em ação anulatória
1003 - Tutela de urgência em ação anulatória1003 - Tutela de urgência em ação anulatória
1003 - Tutela de urgência em ação anulatóriaConsultor JRSantana
 
2075 -CONTESTAÇÃO - CPC Atualizado 2018
2075 -CONTESTAÇÃO  - CPC Atualizado 20182075 -CONTESTAÇÃO  - CPC Atualizado 2018
2075 -CONTESTAÇÃO - CPC Atualizado 2018Consultor JRSantana
 
1023 - Ação de Obrigação de Fazer com Pedido Alternativo e Tutela
1023 - Ação de Obrigação de Fazer com Pedido Alternativo e Tutela1023 - Ação de Obrigação de Fazer com Pedido Alternativo e Tutela
1023 - Ação de Obrigação de Fazer com Pedido Alternativo e TutelaConsultor JRSantana
 
2084 - CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - CPC Atualizado
2084 - CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - CPC Atualizado2084 - CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - CPC Atualizado
2084 - CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - CPC AtualizadoConsultor JRSantana
 
1008 - Ação anulatória de Arrematação Judicial
1008 - Ação anulatória de Arrematação Judicial1008 - Ação anulatória de Arrematação Judicial
1008 - Ação anulatória de Arrematação JudicialConsultor JRSantana
 
2042 - Contrarrazões de RO Trabalhista
2042 - Contrarrazões de RO Trabalhista2042 - Contrarrazões de RO Trabalhista
2042 - Contrarrazões de RO TrabalhistaConsultor JRSantana
 
2089 - Embargos a Execução - 2018 - CPC Atualizado
2089 - Embargos a Execução - 2018 - CPC Atualizado2089 - Embargos a Execução - 2018 - CPC Atualizado
2089 - Embargos a Execução - 2018 - CPC AtualizadoConsultor JRSantana
 
1015- Ação de Cobrança de Corretagem
1015- Ação de Cobrança de Corretagem1015- Ação de Cobrança de Corretagem
1015- Ação de Cobrança de CorretagemConsultor JRSantana
 
Responsabilidaddaoambientalcostarica 131010155842-phpapp02
Responsabilidaddaoambientalcostarica 131010155842-phpapp02Responsabilidaddaoambientalcostarica 131010155842-phpapp02
Responsabilidaddaoambientalcostarica 131010155842-phpapp02Phenelophe Michel
 
2073 - Apelação - CPC Atualizado
2073 - Apelação  - CPC Atualizado2073 - Apelação  - CPC Atualizado
2073 - Apelação - CPC AtualizadoConsultor JRSantana
 
Definiendo el surrealismo
Definiendo el surrealismoDefiniendo el surrealismo
Definiendo el surrealismoMarlencia Prez
 

Similar a 1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO (20)

2125 - Tutela de Urgência na Execução - Atualizado Novo CPC
2125 - Tutela de Urgência na Execução - Atualizado Novo CPC 2125 - Tutela de Urgência na Execução - Atualizado Novo CPC
2125 - Tutela de Urgência na Execução - Atualizado Novo CPC
 
1010 - Ação anulatória de Alienação Fiduciária Extrajudicial 2
1010 - Ação anulatória de Alienação Fiduciária Extrajudicial 21010 - Ação anulatória de Alienação Fiduciária Extrajudicial 2
1010 - Ação anulatória de Alienação Fiduciária Extrajudicial 2
 
1033- AÇÃO DECLARATÓRIA DE RETENÇÃO CC. INDENIZAÇÃO E TUTELA
1033- AÇÃO DECLARATÓRIA DE RETENÇÃO CC. INDENIZAÇÃO E TUTELA1033- AÇÃO DECLARATÓRIA DE RETENÇÃO CC. INDENIZAÇÃO E TUTELA
1033- AÇÃO DECLARATÓRIA DE RETENÇÃO CC. INDENIZAÇÃO E TUTELA
 
1061- Agravo de Instrumento -METALÚRGICA
1061- Agravo de Instrumento -METALÚRGICA1061- Agravo de Instrumento -METALÚRGICA
1061- Agravo de Instrumento -METALÚRGICA
 
1002 - Tutela de Urgência na Ação anulatória
1002 - Tutela de Urgência  na Ação anulatória1002 - Tutela de Urgência  na Ação anulatória
1002 - Tutela de Urgência na Ação anulatória
 
1003 - Tutela de urgência em ação anulatória
1003 - Tutela de urgência em ação anulatória1003 - Tutela de urgência em ação anulatória
1003 - Tutela de urgência em ação anulatória
 
2075 -CONTESTAÇÃO - CPC Atualizado 2018
2075 -CONTESTAÇÃO  - CPC Atualizado 20182075 -CONTESTAÇÃO  - CPC Atualizado 2018
2075 -CONTESTAÇÃO - CPC Atualizado 2018
 
1023 - Ação de Obrigação de Fazer com Pedido Alternativo e Tutela
1023 - Ação de Obrigação de Fazer com Pedido Alternativo e Tutela1023 - Ação de Obrigação de Fazer com Pedido Alternativo e Tutela
1023 - Ação de Obrigação de Fazer com Pedido Alternativo e Tutela
 
2084 - CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - CPC Atualizado
2084 - CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - CPC Atualizado2084 - CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - CPC Atualizado
2084 - CUMPRIMENTO DE SENTENÇA - CPC Atualizado
 
2011 - Execução de Alimentos
2011 - Execução de Alimentos2011 - Execução de Alimentos
2011 - Execução de Alimentos
 
Transe Integrativo e Psicossomática
Transe Integrativo e PsicossomáticaTranse Integrativo e Psicossomática
Transe Integrativo e Psicossomática
 
1008 - Ação anulatória de Arrematação Judicial
1008 - Ação anulatória de Arrematação Judicial1008 - Ação anulatória de Arrematação Judicial
1008 - Ação anulatória de Arrematação Judicial
 
Thalasemia
ThalasemiaThalasemia
Thalasemia
 
2042 - Contrarrazões de RO Trabalhista
2042 - Contrarrazões de RO Trabalhista2042 - Contrarrazões de RO Trabalhista
2042 - Contrarrazões de RO Trabalhista
 
2089 - Embargos a Execução - 2018 - CPC Atualizado
2089 - Embargos a Execução - 2018 - CPC Atualizado2089 - Embargos a Execução - 2018 - CPC Atualizado
2089 - Embargos a Execução - 2018 - CPC Atualizado
 
1015- Ação de Cobrança de Corretagem
1015- Ação de Cobrança de Corretagem1015- Ação de Cobrança de Corretagem
1015- Ação de Cobrança de Corretagem
 
Diarreas agudas y
Diarreas agudas yDiarreas agudas y
Diarreas agudas y
 
Responsabilidaddaoambientalcostarica 131010155842-phpapp02
Responsabilidaddaoambientalcostarica 131010155842-phpapp02Responsabilidaddaoambientalcostarica 131010155842-phpapp02
Responsabilidaddaoambientalcostarica 131010155842-phpapp02
 
2073 - Apelação - CPC Atualizado
2073 - Apelação  - CPC Atualizado2073 - Apelação  - CPC Atualizado
2073 - Apelação - CPC Atualizado
 
Definiendo el surrealismo
Definiendo el surrealismoDefiniendo el surrealismo
Definiendo el surrealismo
 

Más de Consultor JRSantana

APELAÇÃO - previdenciária .docx
APELAÇÃO - previdenciária .docxAPELAÇÃO - previdenciária .docx
APELAÇÃO - previdenciária .docxConsultor JRSantana
 
MANIFESTAÇÃO - Saneamento processo.docx
MANIFESTAÇÃO - Saneamento processo.docxMANIFESTAÇÃO - Saneamento processo.docx
MANIFESTAÇÃO - Saneamento processo.docxConsultor JRSantana
 
7-Contrarrazões de RECURSO EXTRAORRDINARIO - STF.doc
7-Contrarrazões de RECURSO EXTRAORRDINARIO - STF.doc7-Contrarrazões de RECURSO EXTRAORRDINARIO - STF.doc
7-Contrarrazões de RECURSO EXTRAORRDINARIO - STF.docConsultor JRSantana
 
4-CONTESTAÇÃO TRABALHISTA - Empregador.docx
4-CONTESTAÇÃO TRABALHISTA - Empregador.docx4-CONTESTAÇÃO TRABALHISTA - Empregador.docx
4-CONTESTAÇÃO TRABALHISTA - Empregador.docxConsultor JRSantana
 
1-PARECER. JURIDICO PROCESSUAL.docx
1-PARECER. JURIDICO PROCESSUAL.docx1-PARECER. JURIDICO PROCESSUAL.docx
1-PARECER. JURIDICO PROCESSUAL.docxConsultor JRSantana
 
2-HABEAS CORPUS Cc Liminar - STJ.docx
2-HABEAS CORPUS Cc Liminar - STJ.docx2-HABEAS CORPUS Cc Liminar - STJ.docx
2-HABEAS CORPUS Cc Liminar - STJ.docxConsultor JRSantana
 
5-CONTESTAÇÃO em Ação Civil Pública.docx
5-CONTESTAÇÃO em  Ação Civil Pública.docx5-CONTESTAÇÃO em  Ação Civil Pública.docx
5-CONTESTAÇÃO em Ação Civil Pública.docxConsultor JRSantana
 
Agravo em recurso extraordinario stf - master classica
Agravo em recurso extraordinario   stf - master classicaAgravo em recurso extraordinario   stf - master classica
Agravo em recurso extraordinario stf - master classicaConsultor JRSantana
 
Agravo em recurso extraordinario stf - master classica
Agravo em recurso extraordinario   stf - master classicaAgravo em recurso extraordinario   stf - master classica
Agravo em recurso extraordinario stf - master classicaConsultor JRSantana
 
Recurso especial gratuidade processual - premium
Recurso especial   gratuidade processual - premiumRecurso especial   gratuidade processual - premium
Recurso especial gratuidade processual - premiumConsultor JRSantana
 
2127 - AGRAVO REGIMENTAL - NOVO CPC
2127 - AGRAVO REGIMENTAL - NOVO CPC 2127 - AGRAVO REGIMENTAL - NOVO CPC
2127 - AGRAVO REGIMENTAL - NOVO CPC Consultor JRSantana
 
2131 - CONTRARRAZÕES DE APELAÇÃO - NOVO CPC
2131 - CONTRARRAZÕES DE APELAÇÃO - NOVO CPC2131 - CONTRARRAZÕES DE APELAÇÃO - NOVO CPC
2131 - CONTRARRAZÕES DE APELAÇÃO - NOVO CPCConsultor JRSantana
 
2133 - Tutela Cautelar Antecedente - Reduzida - Novo CPC
2133 - Tutela Cautelar Antecedente - Reduzida - Novo CPC2133 - Tutela Cautelar Antecedente - Reduzida - Novo CPC
2133 - Tutela Cautelar Antecedente - Reduzida - Novo CPCConsultor JRSantana
 
2132 - MANIFESTAÇÃO ESPECIFICAÇÃO DE PROVAS - NOVO CPC
2132 - MANIFESTAÇÃO ESPECIFICAÇÃO DE PROVAS - NOVO CPC 2132 - MANIFESTAÇÃO ESPECIFICAÇÃO DE PROVAS - NOVO CPC
2132 - MANIFESTAÇÃO ESPECIFICAÇÃO DE PROVAS - NOVO CPC Consultor JRSantana
 
2130 - REPLICA A CONTESTAÇÃO - NOVO CPC
2130 - REPLICA A CONTESTAÇÃO - NOVO CPC2130 - REPLICA A CONTESTAÇÃO - NOVO CPC
2130 - REPLICA A CONTESTAÇÃO - NOVO CPCConsultor JRSantana
 
2129 - AGRAVO DE INSTRUMENTO - NOVO CPC
2129 - AGRAVO DE INSTRUMENTO - NOVO CPC 2129 - AGRAVO DE INSTRUMENTO - NOVO CPC
2129 - AGRAVO DE INSTRUMENTO - NOVO CPC Consultor JRSantana
 
2128 - CONTRARRAZÕES - Aualizado Novo CPC
2128 - CONTRARRAZÕES - Aualizado Novo CPC 2128 - CONTRARRAZÕES - Aualizado Novo CPC
2128 - CONTRARRAZÕES - Aualizado Novo CPC Consultor JRSantana
 
2124 - Tutela Cautelar Antecedente - Atualizado Novo CPC
2124 - Tutela Cautelar Antecedente - Atualizado Novo CPC 2124 - Tutela Cautelar Antecedente - Atualizado Novo CPC
2124 - Tutela Cautelar Antecedente - Atualizado Novo CPC Consultor JRSantana
 

Más de Consultor JRSantana (20)

REVISÃO CRIMINAL.docx
REVISÃO CRIMINAL.docxREVISÃO CRIMINAL.docx
REVISÃO CRIMINAL.docx
 
APELAÇÃO - previdenciária .docx
APELAÇÃO - previdenciária .docxAPELAÇÃO - previdenciária .docx
APELAÇÃO - previdenciária .docx
 
MANIFESTAÇÃO - Saneamento processo.docx
MANIFESTAÇÃO - Saneamento processo.docxMANIFESTAÇÃO - Saneamento processo.docx
MANIFESTAÇÃO - Saneamento processo.docx
 
7-Contrarrazões de RECURSO EXTRAORRDINARIO - STF.doc
7-Contrarrazões de RECURSO EXTRAORRDINARIO - STF.doc7-Contrarrazões de RECURSO EXTRAORRDINARIO - STF.doc
7-Contrarrazões de RECURSO EXTRAORRDINARIO - STF.doc
 
4-CONTESTAÇÃO TRABALHISTA - Empregador.docx
4-CONTESTAÇÃO TRABALHISTA - Empregador.docx4-CONTESTAÇÃO TRABALHISTA - Empregador.docx
4-CONTESTAÇÃO TRABALHISTA - Empregador.docx
 
1-PARECER. JURIDICO PROCESSUAL.docx
1-PARECER. JURIDICO PROCESSUAL.docx1-PARECER. JURIDICO PROCESSUAL.docx
1-PARECER. JURIDICO PROCESSUAL.docx
 
2-HABEAS CORPUS Cc Liminar - STJ.docx
2-HABEAS CORPUS Cc Liminar - STJ.docx2-HABEAS CORPUS Cc Liminar - STJ.docx
2-HABEAS CORPUS Cc Liminar - STJ.docx
 
6-MANIFESTAÇÃO EM ACP.docx
6-MANIFESTAÇÃO EM ACP.docx6-MANIFESTAÇÃO EM ACP.docx
6-MANIFESTAÇÃO EM ACP.docx
 
5-CONTESTAÇÃO em Ação Civil Pública.docx
5-CONTESTAÇÃO em  Ação Civil Pública.docx5-CONTESTAÇÃO em  Ação Civil Pública.docx
5-CONTESTAÇÃO em Ação Civil Pública.docx
 
Agravo em recurso extraordinario stf - master classica
Agravo em recurso extraordinario   stf - master classicaAgravo em recurso extraordinario   stf - master classica
Agravo em recurso extraordinario stf - master classica
 
Agravo em recurso extraordinario stf - master classica
Agravo em recurso extraordinario   stf - master classicaAgravo em recurso extraordinario   stf - master classica
Agravo em recurso extraordinario stf - master classica
 
Recurso especial gratuidade processual - premium
Recurso especial   gratuidade processual - premiumRecurso especial   gratuidade processual - premium
Recurso especial gratuidade processual - premium
 
2127 - AGRAVO REGIMENTAL - NOVO CPC
2127 - AGRAVO REGIMENTAL - NOVO CPC 2127 - AGRAVO REGIMENTAL - NOVO CPC
2127 - AGRAVO REGIMENTAL - NOVO CPC
 
2131 - CONTRARRAZÕES DE APELAÇÃO - NOVO CPC
2131 - CONTRARRAZÕES DE APELAÇÃO - NOVO CPC2131 - CONTRARRAZÕES DE APELAÇÃO - NOVO CPC
2131 - CONTRARRAZÕES DE APELAÇÃO - NOVO CPC
 
2133 - Tutela Cautelar Antecedente - Reduzida - Novo CPC
2133 - Tutela Cautelar Antecedente - Reduzida - Novo CPC2133 - Tutela Cautelar Antecedente - Reduzida - Novo CPC
2133 - Tutela Cautelar Antecedente - Reduzida - Novo CPC
 
2132 - MANIFESTAÇÃO ESPECIFICAÇÃO DE PROVAS - NOVO CPC
2132 - MANIFESTAÇÃO ESPECIFICAÇÃO DE PROVAS - NOVO CPC 2132 - MANIFESTAÇÃO ESPECIFICAÇÃO DE PROVAS - NOVO CPC
2132 - MANIFESTAÇÃO ESPECIFICAÇÃO DE PROVAS - NOVO CPC
 
2130 - REPLICA A CONTESTAÇÃO - NOVO CPC
2130 - REPLICA A CONTESTAÇÃO - NOVO CPC2130 - REPLICA A CONTESTAÇÃO - NOVO CPC
2130 - REPLICA A CONTESTAÇÃO - NOVO CPC
 
2129 - AGRAVO DE INSTRUMENTO - NOVO CPC
2129 - AGRAVO DE INSTRUMENTO - NOVO CPC 2129 - AGRAVO DE INSTRUMENTO - NOVO CPC
2129 - AGRAVO DE INSTRUMENTO - NOVO CPC
 
2128 - CONTRARRAZÕES - Aualizado Novo CPC
2128 - CONTRARRAZÕES - Aualizado Novo CPC 2128 - CONTRARRAZÕES - Aualizado Novo CPC
2128 - CONTRARRAZÕES - Aualizado Novo CPC
 
2124 - Tutela Cautelar Antecedente - Atualizado Novo CPC
2124 - Tutela Cautelar Antecedente - Atualizado Novo CPC 2124 - Tutela Cautelar Antecedente - Atualizado Novo CPC
2124 - Tutela Cautelar Antecedente - Atualizado Novo CPC
 

1044- AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO

  • 1. XXXX X XXX XXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 1 EEXXCCEELLEENNTTÍÍSSSSIIMMOO SSEENNHHOORR ((AA)) DDOOUUTTOORR ((AA)) JJUUIIZZ ((AA)) DDAA __ VVAARRAA CCIIVVEELL DDAA CCOOMMAARRCCAA DDEE XXXXXXXX XXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXX –– XXXX.. XXXXXXXXXXXX && XXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXX,, iinnssccrriittaa nnoo CCPPFF//CCNNPPJJ 0000..000000..000000//00000000--0000,, ccoomm sseeddee oouu rreessiiddêênncciiaa nnaa cciiddaaddee XXXXXXXX XXXX XXXXXXXXXX –– XXXX,, RRuuaa XXXXXXXX XXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXX,, CCEEPP 0000000000--000000,, rreepprreesseennttaaddaa nneessttee aattoo ppoorr XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX,, XXXXXXXXXXXXXXXXXX,, XXXXXXXXXXXXXXXXXX,, XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX,, iinnssccrriittoo nnoo CCPPFF//MMFF ssoobb oo nnºº 0000000000--000000,, ccéédduullaa ddee iiddeennttiiddaaddee nnºº XXXXXXXXXXXXXX,, rreessiiddeennttee ee ddoommiicciilliiaaddoo XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX,,,, XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX -- XXXX,, ppoorr sseeuu pprrooccuurraaddoorr ee AAddvvooggaaddoo XXXXXXXXXX XXXX XXXXXXXXXX XXXXXXXXXX,, bbrraassiilleeiirroo,, ccaassaaddoo,, OOAABB//SSPP nnºº 000000..000000,, ccoomm eessccrriittóórriioo nnaa RRuuaa 0000 XXXXXXXXXX,, 0000 -- XXXXXXXX XXXXXXXX -- CCEEPP 0000000000--000000 -- XXXXXXXXXX XXXXXXXX ddoo XXXXXXXXXX -- SSPP,, nnooss tteerrmmooss ddoo aarrtt.. 331199 ee 333300 ddoo NNoovvoo CCóóddiiggoo ddee PPrroocceessssoo CCiivviill,, vveemm rreessppeeiittoossaammeennttee àà pprreesseennççaa ddee VVoossssaa EExxcceellêênncciiaa,, AAPPRREESSEENNTTAARR aa pprreesseennttee AÇÃO REVISIONAL DE LIMITE DE CRÉDITO BANCÁRIO COM PEDIDO DE TUTELA DE URGÊNCIA eemm ffaaccee ddoo XXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXX XXXX XXXXXXXXXXXX,, IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa ssoobb aa ffoorrmmaa ddee eemmpprreessaa pprriivvaaddaa,, ccoomm sseeddee XXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXX XXXXXXXX,, XXXXXXXXXXXXXX--XXXX,, CCNNPPJJ//MMFF nn°° 0000..000000..000000//00000000--0000,, nnaa ppeessssooaa ddoo sseeuu rreepprreesseennttaannttee lleeggaall,, ppeellooss mmoottiivvooss ddee ffaattoo ee ddee ddiirreeiittoo ddeelliinneeaaddooss nnaass llaauuddaass ssuubbsseeqquueenntteess::
  • 2. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 2 DDAA SSIINNOOPPSSEE FFÁÁTTIICCAA AA AAuuttoorraa cceelleebbrroouu ccoomm aa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa pprroommoovviiddaa ccoonnttrraattoo ddee aabbeerrttuurraa ddee ccrrééddiittoo eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, nnaa mmooddaalliiddaaddee ddee CCHHEEQQUUEE EESSPPEECCIIAALL,, aa qquuaall ddeettéémm aa nnuummeerraaççããoo 0000--000000000000--00,, ddaa AAggêênncciiaa nnºº 00000000,, OOppeerraaççããoo 000000,, XXXXXXXXXXXX XXXX XXXXXX//SSPP,, ccuujjoo lliimmiittee ddiissppoonníívveell ppaarraa eemmpprrééssttiimmoo éé,, aattuuaallmmeennttee ddee RR$$ ((XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX)).. AA ppeerríícciiaa ppaarrttiiccuullaarr tteevvee ccoommoo oobbjjeettiivvoo aannaalliissaarr ooss llaannççaammeennttooss ccoonnttáábbeeiiss nnoo ââmmbbiittoo ddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, rreellaattiivvoo ààss mmoovviimmeennttaaççõõeess ddee ddéébbiittoo ee ccrrééddiittooss,, ppaarraa vveerriiffiiccaarr ssee hhoouuvvee aaccrréésscciimmooss iinnjjuussttiiffiiccaaddooss ddee ssaallddooss ddeevveeddoorreess.. AAppóóss rreeaalliizzaaççããoo ddee aannáálliissee nnooss eexxttrraattooss bbaannccáárriiooss ddaa rreeffeerriiddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ccoommpprreeeennddeennddoo oo ppeerrííooddoo ddee oouuttuubbrroo 22001155 aa aabbrriill ddee 22001166,, oonnddee ffooii ccoonnssttaattaaddoo qquuee aa ccoobbrraannççaa ddee ddéébbiittooss aaddiicciioonnaaddooss àà ccaappiittaalliizzaaççããoo mmeennssaall ddooss jjuurrooss eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ccoollaabboorraarraamm ppaarraa oo aauummeennttoo ddooss ssaallddooss ddeevveeddoorreess,, ccoonnffoorrmmee ccoonnssttaamm aass ttaabbeellaass eemm aanneexxoo.. AA ppllaanniillhhaa ““AA””,, ffoorraamm eexxcclluuííddaass vveerrbbaass ddeebbiittaaddaass,, ccoonnssiiddeerraaddaass aattéé eennttããoo ccoommoo iinnddeevviiddaass,, ppoorr nnããoo tteerr ssiiddoo aauuttoorriizzaaddoo ttaaiiss ddéébbiittooss eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee ee aass ttaaxxaass nnããoo tteerreemm ssiiddoo ppaaccttuuaaddaass.. ((ddoocc.. eemm aanneexxoo)) AAss ttaaxxaass ddee jjuurrooss aapplliiccaaddaass ppaarraa ccoobbrraannççaa ddeessssaass vveerrbbaass,, ffoorraamm ddeemmoonnssttrraaddaass mmeennssaallmmeennttee nnaa ppllaanniillhhaa ““BB””,, oonnddee ffiiccoouu ccllaarraammeennttee ddeemmoonnssttrraaddoo oo eexxcceessssoo ddooss jjuurrooss qquuee ccoobbrraaddooss ppeelloo bbaannccoo.. ((ddoocc.. eemm aanneexxoo)) NNaa ppllaanniillhhaa ““CC””,, eessttããoo ddeemmoonnssttrraaddaass aass ttaaxxaass aapplliiccaaddaass,, ccoomm ccaappiittaalliizzaaççããoo mmeennssaall,, qquuee ccoommppaarraaddaass ccoomm aass ttaaxxaass ddee iinnffllaaççããoo mmeennssaall mmeeddiiddaass ppeelloo IINNPPCC//IIBBGGEE,, aaccuussoouu aa aapplliiccaaççããoo ddee ttaaxxaass eelleevvaaddííssssiimmaass ppeellaa IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa.. ((ddoocc.. eemm aanneexxoo)) OOss ddaaddooss ccoonnssttaanntteess ddaa ppllaanniillhhaa ““DD”” iinnddiiccaa qquuee oo sspprreeaadd ggaannhhoo ppeellaa IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa,, tteennddoo ccoommoo ppaarrââmmeettrroo aa ttaaxxaa ddee ccaappttaaççããoo CCDDII ee aa ttaaxxaa aapplliiccaaddaa ttaaxxaa ddoo CCDDII ppoorr eellaa nnoo mmeessmmoo ppeerrííooddoo””,, qquuee tteevvee ccoommoo oobbjjeettiivvoo iinnddiiccaarr oo ““sspprreeaadd”” ccoobbrraaddoo ppeelloo bbaannccoo eennttrree aa ttaaxxaa CCDDII
  • 3. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 3 ((CCaappttaaççããoo)) ee aass ttaaxxaass aapplliiccaaddaass nnaa ccoobbrraannççaa ddooss ssaallddooss ddeevveeddoorreess ddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, oonnddee ffiiccoouu ccoonnssttaattaaddoo qquuee nnoo ppeerrííooddoo ddee oouuttuubbrroo ddee 22001155 aa mmaarrççoo ddee 22001166 cchheeggoouu aa ccoobbrraarr ttaaxxaa ddee 888866,,7711%% ((ooiittoocceennttooss ee ooiitteennttaa ee sseeiiss ee sseetteennttaa ee uumm ppoorr cceennttoo)).. PPaarraa aa aannáálliissee ffooii aapplliiccaaddaa aa mmeettooddoollooggiiaa ffooii aa ddee ttaaxxaass lliinneeaarreess ddee jjuurrooss mmeennssaaiiss ee ccaappiittaalliizzaaddooss aannuuaallmmeennttee,, oonnddee ffiiccoouu ddeemmoonnssttrraaddoo uummaa eelleevvaaddaa ttaaxxaa aapplliiccaaddaa ppeellaa IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa,, tteennddoo ccoommoo rreellaaççããoo àà ttaaxxaa ddoo CCDDII ee aa vvaarriiaaççããoo ddaa iinnffllaaççããoo mmeeddiiddaa ppeelloo IINNPPCC//IIBBGGEE.. AAppóóss tteerrmmiinnoouu ddaa aannáálliissee ccoonnttáábbiill,, ffiiccoouu ccoonnssttaattaaddoo qquuee aa ccoobbrraannççaa ddeesssseess ddéébbiittooss aaddiicciioonnaaddooss àà ccaappiittaalliizzaaççããoo mmeennssaall ddooss jjuurrooss eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ccoollaabboorraarraamm ppaarraa oo aauummeennttoo ddooss ssaallddooss ddeevveeddoorreess.. CCaappiittaalliizzaannddoo ooss eennccaarrggooss aannuuaallmmeennttee,, ddee ffoorrmmaa lliinneeaarr,, eexxppuurrggaannddoo aa ccuummuullaattiivviiddaaddee ddee ccoommiissssããoo ddee ppeerrmmaannêênncciiaa ccoomm ccoorrrreeççããoo mmoonneettáárriiaa,, jjuurrooss oouu mmuullttaa,, ccaarraacctteerriizzaaddoorraa ddee ““bbiiss iinn iiddeemm””,, iinnddiiccaamm qquuee oo aauuttoorr ddeevviiaa aaoo bbaannccoo aattéé 0011//0044//22001166,, aa iimmppoorrttâânncciiaa ddee RR$$ 114400..553322,,5533 ((cceennttoo ee qquuaarreennttaa mmiill qquuiinnhheennttooss ee ttrriinnttaa ee ddooiiss rreeaaiiss ee cciinnqquueennttaa ee ttrrêêss cceennttaavvooss)) ee nnããoo aa qquuaannttiiaa qquuee oo bbaannccoo aalleeggaa ddee RR$$ 119900..997755,,8833 ((cceennttoo ee nnoovveennttaa mmii,, nnoovveecceennttooss ee sseetteennttaa ee cciinnccoo rreeaaiiss ee ooiitteennttaa ee ttrrêêss cceennttaavvooss)),, ccoonnffoorrmmee ooss ccáállccuullooss aapprreesseennttaaddooss nnaa ppllaanniillhhaa ““AA””.. NNaa ppllaanniillhhaa ““AA--11””,, aappóóss aattuuaalliizzaaççããoo ddoo ssaallddoo ddeevveeddoorr ddee aaccoorrddoo ccoomm aa ttaabbeellaa pprrááttiiccaa ddoo ttrriibbuunnaall ddee jjuussttiiççaa,, aaccrreesscciiddaa ddooss jjuurrooss lleeggaaiiss ddee 11,,0000%% aa..mm,, ffiiccoouu ccoonnssttaattaaddoo qquuee oo ssaallddoo ddeevveeddoorr ddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee eemm 0066//22001166 éé nnoo vvaalloorr ddee RR$$ 114444..226600,,5588 ((cceennttoo ee qquuaarreennttaa ee qquuaattrroo mmiill,, dduuzzeennttooss ee sseesssseennttaa rreeaaiiss ee cciinnqquueennttaa ee ooiittoo cceennttaavvooss))..
  • 4. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 4 AAppóóss eessttaa aannáálliissee,, ffiiccoouu ccoonnssttaattaaddoo qquuee,, ccoomm aa eexxcclluussããoo ddooss jjuurrooss ddeebbiittaaddooss qquuee nnããoo ffoorraamm ppaaccttuuaaddooss ee ddéébbiittoo ddee vveerrbbaass ccoonnssiiddeerraaddaass iinnddeevviiddaass,, ssee nnããoo ttiivveessssee ooccoorrrriiddoo ttaaiiss ddéébbiittooss iinnddeevviiddooss oo aauuttoorr nnããoo ssee ttoorrnnaarriiaa iinnaaddiimmpplleennttee,, ee nneemm mmeessmmoo pprreecciissaarriiaa uussaarr ooss lliimmiitteess ddee ccrrééddiittooss ccoonncceeddiiddooss ppeelloo bbaannccoo.. NNããoo tteennddoo aalltteerrnnaattiivvaa,, bbuussccaa oo PPooddeerr JJuuddiicciiáárriioo,, ppaarraa rreeqquueerreerr qquuee sseejjaa ddeeccllaarraaddaa aa ccoobbrraannççaa aabbuussiivvaa,, iilleeggaall ee nnããoo ccoonnttrraattaaddaa,, aaffaassttaannddoo ooss eeffeeiittooss ddaa iinnaaddiimmppllêênncciiaa,, pprreetteennddeennddoo aa rreevviissããoo ddooss tteerrmmooss ddoo qquuee ffoorraa ppaaccttuuaaddoo ((ee sseeuuss rreefflleexxooss)) qquuee iimmppoorrttaarraamm nnaa rreemmuunneerraaççããoo ee nnooss eennccaarrggooss mmoorraattóórriiooss ppeellaa iinnaaddiimmppllêênncciiaa:: EEiiss aa ssíínntteessee ffááttiiccaa nnaarrrraaddaa.. DDOO CCAABBIIMMEENNTTOO DDAA PPRREESSEENNTTEE AAÇÇÃÃOO RREEVVIISSIIOONNAALL NNaa eesstteeiirraa ddoo qquuee ppoonnttiiffiiccaa aa mmaaiiss rreeppuuttaaddaa ddoouuttrriinnaa,, uunniiffoorrmmeemmeennttee,, ccaabbíívveell aa iinntteerrppoossiiççããoo ddee AAÇÇÃÃOO RREEVVIISSIIOONNAALL,, ccoommoo nnoo ccaassoo ddooss aauuttooss,, ccooaadduunnaannddoo ccoomm aa jjuurriisspprruuddêênncciiaa ppááttrriiaa,, sseennããoo vveejjaammooss:: AAÇÇÃÃOO RREEVVIISSIIOONNAALL DDEE CCOONNTTRRAATTOOSS BBAANNCCÁÁRRIIOOSS -- CCaabbiimmeennttoo,, aaiinnddaa qquuee oo ddéébbiittoo tteennhhaa ssiiddoo oobbjjeettoo ddee nneeggoocciiaaççããoo eemm ccoonnffiissssããoo ddee ddíívviiddaa ((SSúúmmuullaa nnºº 228866 ddoo SSTTJJ))-- OObbsseerrvvâânncciiaa ddaa lleeggiissllaaççããoo rreeffeerreennttee ààss ccéédduullaass ddee ccrrééddiittoo ccoommeerrcciiaall,, nnoo qquuee ttaannggee aaooss ddéébbiittooss oorriiuunnddooss ddeesssseess ttííttuullooss -- CCaassoo eemm qquuee,, nnããoo hhaavveennddoo ffiixxaaççããoo ddee ttaaxxaa ddee jjuurrooss pprróópprriiaa ppeelloo CCoonnsseellhhoo MMoonneettáárriioo NNaacciioonnaall,, ddeevvee sseerr oobbsseerrvvaaddoo oo lliimmiittee ddaa LLeeii ddee UUssuurraa -- RReeccuurrssoo pprroovviiddoo.. ((TTJJ--SSPP -- AAPPLL:: 11112288006622110000 SSPP,, RReellaattoorr:: CCyyrroo BBoonniillhhaa,, DDaattaa ddee JJuullggaammeennttoo:: 1100//0022//22000099,, 1155ªª CCââmmaarraa ddee DDiirreeiittoo PPrriivvaaddoo,, DDaattaa ddee PPuubblliiccaaççããoo:: 0033//0033//22000099))..FFoonnttee::
  • 5. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 5 hhttttpp::////ssttjj..jjuussbbrraassiill..ccoomm..bbrr//jjuurriisspprruuddeenncciiaa//119922221111222244//rreeccuurrssoo--eessppeecciiaall--rreesspp--11336677770044-- rrss--22001133--00003355333377--11 EEmmeennttaa:: PPrroocceessssoo CCiivviill ee CCoonnssuummiiddoorr.. AAggrraavvoo ddee IInnssttrruummeennttoo.. CCoonncceessssããoo ddee EEffeeiittoo SSuussppeennssiivvoo.. MMaannddaaddoo ddee SSeegguurraannççaa.. ((......)) RReellaaççããoo ddee CCoonnssuummoo.. CCaarraacctteerriizzaaççããoo.. DDeessttiinnaaççããoo FFiinnaall FFááttiiccaa ee EEccoonnôômmiiccaa ddoo PPrroodduuttoo oouu SSeerrvviiççoo.. AAttiivviiddaaddee EEmmpprreessaarriiaall.. MMiittiiggaaççããoo ddaa RReeggrraa.. VVuullnneerraabbiilliiddaaddee ddaa PPeessssooaa JJuurrííddiiccaa.. PPrreessuunnççããoo RReellaattiivvaa.. [[……]] UUmmaa iinntteerrpprreettaaççããoo ssiisstteemmááttiiccaa ee tteelleeoollóóggiiccaa ddoo CCDDCC aappoonnttaa ppaarraa aa eexxiissttêênncciiaa ddee uummaa vvuullnneerraabbiilliiddaaddee pprreessuummiiddaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, iinncclluussiivvee ppeessssooaass jjuurrííddiiccaass,, vviissttoo qquuee aa iimmppoossiiççããoo ddee lliimmiitteess àà pprreessuunnççããoo ddee vvuullnneerraabbiilliiddaaddee iimmpplliiccaarriiaa rreessttrriiççããoo eexxcceessssiivvaa,, iinnccoommppaattíívveell ccoomm oo pprróópprriioo eessppíírriittoo ddee ffaacciilliittaaççããoo ddaa ddeeffeessaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr ee ddoo rreeccoonnhheecciimmeennttoo ddee ssuuaa hhiippoossssuuffiicciiêênncciiaa,, cciirrccuunnssttâânncciiaa qquuee nnããoo ssee ccooaadduunnaa ccoomm oo pprriinnccííppiioo ccoonnssttiittuucciioonnaall ddee ddeeffeessaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, pprreevviissttoo nnooss aarrttss.. 55ºº,, XXXXXXIIII,, ee 117700,, VV,, ddaa CCFF.. [[......]] ((SSuuppeerriioorr TTrriibbuunnaall ddee JJuussttiiççaa –– TTeerrcceeiirraa TTuurrmmaa// RRMMSS 2277551122//BBAA// RReellaattoorraa MMiinniissttrraa NNaannccyy AAnnddrriigghhii// JJuullggaaddoo eemm 2200..0088..22000099// PPuubblliiccaaddoo nnoo DDJJee eemm 2233..0099..22000099))”” ((ddeessttaaccoouu--ssee)).. CCoommoo éé ssaabbiiddoo,, ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss ssããoo ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo,, oouu sseejjaa,, nnããoo ppeerrmmiitteemm aaoo ccoorrrreennttiissttaa aalltteerraaççããoo ddee ccllááuussuullaass ee mmooddiiffiiccaaççããoo ddee ccoonntteeúúddoo,, ccaabbeennddoo uunniiccaammeennttee aacceeiittáá--lloo oouu nnããoo.. PPoorréémm,, mmeessmmoo aappóóss aa aassssiinnaattuurraa ddeesssseess ccoonnttrraattooss,, éé ppoossssíívveell pplleeiitteeaarr aa rreevviissããoo ddooss mmeessmmooss eemm jjuuíízzoo,, vviissttoo qquuee nnaa ggrraannddee mmaaiioorriiaa ddaass vveezzeess,, ooss ccoonnttrraattooss eellaabboorraaddooss ppoorr iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ssããoo rreepplleettooss ddee ccllááuussuullaass ppootteessttaattiivvaa aabbuussiivvaass,, ccaappcciioossaass,, qquuee ppooddeemm sseerr ddeeccllaarraaddaass nnuullaass eemm jjuuíízzoo,, iinncclluussiivvee,, ddee ooffíícciioo ppeelloo mmaaggiissttrraaddoo,, vviissttoo ttrraattaarr--ssee ddee mmaattéérriiaa ddee oorrddeemm ppúúbblliiccaa.. AA aaççããoo rreevviissiioonnaall,, ccoommoo oo pprróópprriioo nnoommee ssuuggeerree,, vviissaa rreevviissaarr oo ccoonnttrraattoo ffiirrmmaaddoo eennttrree oo ccoonnssuummiiddoorr//ccoorrrreennttiissttaa ee aa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa,, vvaalleennddoo--ssee ddee aauuttoorriizzaaççããoo eexxpprreessssaa ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill ee ddoo CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr,, qquuee oouuttoorrggaamm aaoo ccoonnssuummiiddoorr oo ddiirreeiittoo ddee qquueessttiioonnaarr eemm jjuuíízzoo aass ccllááuussuullaass qquuee rreeggeemm oo nneeggóócciioo hhaavviiddoo ccoomm aa IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa.. PPrriimmeeiirraammeennttee,, aa ffiimm ddee ffaacciilliittaarr aa aabbssoorrççããoo ddoo tteemmaa pprrooppoossttoo,, vveejjaammooss oo eexxaattoo ssiiggnniiffiiccaaddoo ddaa ppaallaavvrraa rreevviissããoo,, ddeerriivvaaddaa ddoo llaattiimm rreevviissiioonnee,, ccoonnffoorrmmee oo DDiicciioonnáárriioo AAuurréélliioo::
  • 6. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 6 ““RReevviissããoo.. 11.. AAttoo oouu eeffeeiittoo ddee rreevveerr.. 22.. NNoovvoo eexxaammee.. 33.. NNoovvaa lleeiittuurraa.. 44.. AAnnáálliissee ddee uummaa lleeii oouu ddeeccrreettoo ccoomm oo ffiimm ddee oo rreeffoorrmmaarr,, rreettiiffiiccaarr oouu aannuullaarr.. 55.. TTiipp.. TTééccnniiccaa,, aattoo oouu eeffeeiittoo ddee rreevveerr oouu rreevviissaarr.. [[......]]”” AAssssiimm,, ppeerrcceebbee--ssee qquuee ““rreevviissaarr”” tteemm ccoommoo pprreessssuuppoossttoo,, vveerr nnoovvaammeennttee,, rreevveerr,, ddiissccuuttiirr uumm ddeetteerrmmiinnaaddoo oobbjjeettoo,, qquuee,, nnoo ccaassoo,, éé oo ccoonnttrraattoo ffiirrmmaaddoo eennttrree oo ccoorrrreennttiissttaa ee oo BBaannccoo.. OO CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr,, eemm sseeuu aarrttiiggoo 66ºº,, aaoo ddiissppoorr ssoobbrree ooss ddiirreeiittooss bbáássiiccooss ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, iinnsseerriiuu eemm ttaall rrooll,, aa ppoossssiibbiilliiddaaddee ddee ssee mmooddiiffiiccaarr oouu rreevviissaarr ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss ccaallccaaddaass eemm oonneerroossiiddaaddee eexxcceessssiivvaa,, ccoonnffoorrmmee eexxaattooss tteerrmmooss ddoo aarrttiiggoo aabbaaiixxoo ttrraannssccrriittoo:: AArrtt.. 66ºº SSããoo ddiirreeiittooss bbáássiiccooss ddoo ccoonnssuummiiddoorr:: [[......]] VV -- aa mmooddiiffiiccaaççããoo ddaass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss qquuee eessttaabbeelleeççaamm pprreessttaaççõõeess ddeesspprrooppoorrcciioonnaaiiss oouu ssuuaa rreevviissããoo eemm rraazzããoo ddee ffaattooss ssuuppeerrvveenniieenntteess qquuee aass ttoorrnneemm eexxcceessssiivvaammeennttee oonneerroossaass;; NNaa llaabbuuttaa ddiiáárriiaa,, ppoorréémm,, ppeerrcceebbee--ssee qquuee nnããoo rraarraass vveezzeess ooss bbaannccooss llaannççaamm jjuurrooss mmeennssaaiiss qquuee aallccaannççaamm vvaalloorreess aabbssuurrddooss,, eexxoorrbbiittaanntteess ee ddeesspprrooppoorrcciioonnaaiiss,, qquuee nnaaddaa ccoonnddiizzeemm ccoomm oo ddiissppoossttoo eemm ccoonnttrraattoo,, ee iissssoo,, qquuaannddoo hháá ccoonnttrraattoo.. QQuuaannddoo ssee ffaallaa eemm rreevviissããoo ddee ccoonnttrraattooss,, aa aauuttoonnoommiiaa ddaa vvoonnttaaddee nnããoo ppooddee sseerr aaddmmiittiiddaa ccoommoo ddooggmmaa,, mmaass ssiimm,, aavvaalliiaaddaa eemm ccoonnjjuunnttoo ccoomm ooss pprriinnccííppiiooss ccoonnttrraattuuaaiiss,, eennttrree eelleess,, aa bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa ee ppaaccttaa ssuunntt sseerrvvaannddaa.. NNeessssee sseennttiiddoo,, vvaallee ddiizzeerr qquuee aa bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa,, ddeeffeennddiiddaa ppeelloo nnoovvoo ccóóddiiggoo cciivviill ee aapplliiccaaddaa eemm ttooddoo oorrddeennaammeennttoo jjuurrííddiiccoo,, gguuaarrddaa eessttrriittaa rreellaaççããoo ccoomm ccrriittéérriiooss ééttiiccooss ee ddee eeqquuiiddaaddee,, ddeetteerrmmiinnaannddoo nnoorrmmaass ddee ccoonndduuttaa qquuee ddeevveemm ttrraaççaarr oo ccoommppoorrttaammeennttoo ddaass ppaarrtteess..
  • 7. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 7 AA bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa tteevvee sseeuu ccoonncceeiittoo aaddvviinnddoo ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill AAlleemmããoo,, qquuee eemm sseeuu ppaarráággrraaffoo 224422 jjáá ddeetteerrmmiinnaavvaa uumm mmooddeelloo ddee ccoonndduuttaa.. CCaaddaa ppeessssooaa ddeevvee aaggiirr ccoommoo hhoommeemm rreettoo:: ccoomm hhoonneessttiiddaaddee,, lleeaallddaaddee ee pprroobbiiddaaddee.. LLeevvaamm--ssee eemm ccoonnttaa ooss ffaattoorreess ccoonnccrreettooss ddoo ccaassoo,, nnããoo sseennddoo pprreeppoonnddeerraannttee aa iinntteennççããoo ddaass ppaarrtteess,, aa ccoonnsscciiêênncciiaa iinnddiivviidduuaall ddaa lleessããoo aaoo ddiirreeiittoo aallhheeiioo oouu ddaa rreeggrraa jjuurrííddiiccaa.. OO iimmppoorrttaannttee éé oo ppaaddrrããoo oobbjjeettiivvoo ddee ccoonndduuttaa.. SSeegguunnddoo RRuuyy RRoossaaddoo ddee AAgguuiiaarr,, ppooddeemmooss ddeeffiinniirr bbooaa--fféé ccoommoo ""uumm pprriinnccííppiioo ggeerraall ddee DDiirreeiittoo,, sseegguunnddoo oo qquuaall ttooddooss ddeevveemm ccoommppoorrttaarr--ssee ddee aaccoorrddoo ccoomm uumm ppaaddrrããoo ééttiiccoo ddee ccoonnffiiaannççaa ee lleeaallddaaddee.. GGeerraa ddeevveerreess sseeccuunnddáárriiooss ddee ccoonndduuttaa,, qquuee iimmppõõeemm ààss ppaarrtteess ccoommppoorrttaammeennttooss nneecceessssáárriiooss,, aaiinnddaa qquuee nnããoo pprreevviissttooss eexxpprreessssaammeennttee nnooss ccoonnttrraattooss,, qquuee ddeevveemm sseerr oobbeeddeecciiddooss aa ffiimm ddee ppeerrmmiittiirr aa rreeaalliizzaaççããoo ddaass jjuussttaass eexxppeeccttaattiivvaass ssuurrggiiddaass eemm rraazzããoo ddaa cceelleebbrraaççããoo ee ddaa eexxeeccuuççããoo ddaa aavveennccaa"".. OOrraa,, iimmppoossssíívveell ssee ffaallaarr eemm ffeerriimmeennttoo aaoo pprriinnccííppiioo ddaa bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa qquuaannddoo ssee pprrooccuurraa rreessppeeiittaarr oo pprriinnccííppiioo ddaa ddiiggnniiddaaddee ddaa ppeessssooaa hhuummaannaa,, aaffaassttaannddoo ooss aabbuussooss ooccoorrrriiddooss eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ee aaiinnddaa,, oo pprriinnccííppiioo ddaa lleeggaalliiddaaddee,, aaffaassttaannddoo ssiittuuaaççõõeess qquuee ssããoo ccoonnttrráárriiaass aa lleeggiissllaaççããoo,, eennttrree oouuttrrooss pprriinnccííppiiooss,, ccoommoo aa ffuunnççããoo ssoocciiaall ddoo ccoonnttrraattoo.. AAlliiááss,, rreeffeerreennttee aaoo ppaaccttaa ssuunntt sseerrvvaannddaa,, eessttee nnããoo ppooddee sseerr ccoonnssiiddeerraaddoo óóbbiiccee àà pprreetteennssããoo rreevviissiioonnaall.. HHoouuvvee uummaa rreellaattiivviizzaaççããoo ddoo cciittaaddoo pprriinnccííppiioo pprreeggaaddoo ccoomm oo aaddvveennttoo ddoo nnoovvoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, vviissttoo qquuee CCóóddiiggoo ddee 11991166 lleevvaavvaa aaoo eexxttrreemmoo aa aauuttoonnoommiiaa ddee vvoonnttaaddee ssoobbrree ooss rreeaaiiss ffiinnss vviissaaddooss ppeelloo ccoonnttrraattoo.. HHooddiieerrnnaammeennttee,, pprreevvaalleeccee oo eenntteennddiimmeennttoo ddee qquuee,, mmeessmmoo ddeemmoonnssttrraannddoo aauuttoonnoommiiaa ddee vvoonnttaaddee,, ooss ccoonnttrraattooss ddeevveemm sseerr lliimmiittaaddooss,, nnããoo ppooddeennddoo ttrraazzeerr bbeenneeffíícciiooss eemm ddeemmaassiiaa àà uummaa ddaass ppaarrtteess ccoonnddeennaannddoo aa oouuttrraa aa uumm eennccaarrggoo eexxcceessssiivvoo.. DDeessttaa ffoorrmmaa,, ffiiccaa aaoo ccrriittéérriioo ddoo ccoorrrreennttiissttaa iinnssuurrggiirr--ssee ccoonnttrraa ooss aabbuussooss ccoommeettiiddooss ppeellooss BBaannccooss,, oouu qquueeddaarr--ssee iinneerrttee ee ppaassssaarr uummaa vviiddaa ppaaggaannddoo jjuurrooss iinnddeevviiddooss ee ddeessaarrrraazzooaaddooss..
  • 8. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 8 VVaallee ssaalliieennttaarr,, aaiinnddaa,, qquuee eemm ssee ttrraattaannddoo ddee aaççããoo ddee ccuunnhhoo ppeessssooaall,, oo pprraazzoo pprreessccrriicciioonnaall qquuee eerraa vviinntteennáárriioo ssoobb aa ééggiiddee ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill rreevvooggaaddoo ((aarrttss.. 117777 ee 117799)),, ppaassssoouu aa sseerr ddeecceennaall ccoomm oo aaddvveennttoo ddoo aattuuaall CCóóddiiggoo CCiivviill.. MMuuiittoo ccoommuumm eemm ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,, qquuee ccoommoo jjáá ddiittoo,, ssããoo ffiirrmmaaddooss ppoorr aaddeessããoo,, eevviiddeenncciiaarr--ssee iinnúúmmeerraass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ee ddeesspprrooppoorrcciioonnaaiiss,, qquuee ccoollooccaamm oo ccoonnssuummiiddoorr eemm nnííttiiddaa ddeessvvaannttaaggeemm eemm ffaaccee ddaa IInnssttiittuuiiççããoo FFiinnaanncceeiirraa.. TTaaiiss ccllááuussuullaass,, ccoonnssiiddeerraaddaass ppootteessttaattiivvaa,, uunniillaatteerraaiiss,, ddeevveemm sseerr rreeppuuttaaddaass nnuullaass ppoorr sseenntteennççaa,, ddee mmooddoo aa rreessttaabbeelleecceerr oo eeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall,, nnããoo ddeeiixxaannddoo oo ccoonnssuummiiddoorr//ccoorrrreennttiissttaa,, ccoommoo vveerrddaaddeeiirraa mmaarriioonneettee nnaass mmããooss ddooss bbaannccooss.. IImmppoorrttaannttee ssaalliieennttaarr nnoo qquuee ttaannggee aa nnuulliiddaaddee ddee ccllááuussuullaa ccoonnttrraattuuaall ppoorr ooffeennssaa aaoo CCDDCC,, qquuee eessttaa ppooddee sseerr ddeeccllaarraaddaa nnuullaa ddee ooffíícciioo,, oouu sseejjaa,, sseemm nneecceessssiiddaaddee ddee ppeeddiiddoo eexxpprreessssoo.. OO CCDDCC éé ccllaarroo aaoo ttrraaççaarr aa ccoonndduuttaa ééttiiccaa qquuee ddeevvee sseerr ttoommaaddaa ppeelloo ffoorrnneecceeddoorr ddee uumm sseerrvviiççoo,, vveeddaannddoo,, iinncclluussiivvee,, aa eexxiissttêênncciiaa ddee ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass eemm ccoonnttrraattooss,, ccoonnffoorrmmee aarrttiiggooss qquuee vvaalleemm sseerr aannaalliissaaddooss aabbaaiixxoo:: ““AArrtt.. 3399:: ÉÉ vveeddaaddoo aaoo ffoorrnneecceeddoorr ddee pprroodduuttooss oouu sseerrvviiççooss,, ddeennttrree oouuttrraass pprrááttiiccaass aabbuussiivvaass:: ((RReeddaaççããoo ddaaddaa ppeellaa LLeeii nnºº 88..888844,, ddee 1111..66..11999944)) [[......]] VV -- eexxiiggiirr ddoo ccoonnssuummiiddoorr vvaannttaaggeemm mmaanniiffeessttaammeennttee eexxcceessssiivvaa;; AArrtt.. 4477.. AAss ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss sseerrããoo iinntteerrpprreettaaddaass ddee mmaanneeiirraa mmaaiiss ffaavvoorráávveell aaoo ccoonnssuummiiddoorr.. AArrtt.. 5511.. SSããoo nnuullaass ddee pplleennoo ddiirreeiittoo,, eennttrree oouuttrraass,, aass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss rreellaattiivvaass aaoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee pprroodduuttooss ee sseerrvviiççooss qquuee:: [[......]] IIVV -- eessttaabbeelleeççaamm oobbrriiggaaççõõeess ccoonnssiiddeerraaddaass iinnííqquuaass,, aabbuussiivvaass,, qquuee ccoollooqquueemm oo ccoonnssuummiiddoorr eemm ddeessvvaannttaaggeemm eexxaaggeerraaddaa,, oouu sseejjaamm iinnccoommppaattíívveeiiss ccoomm aa bbooaa--fféé oouu aa eeqquuiiddaaddee;; [[......]] XX -- ppeerrmmiittaamm aaoo ffoorrnneecceeddoorr,, ddiirreettaa oouu iinnddiirreettaammeennttee,, vvaarriiaaççããoo ddoo pprreeççoo ddee mmaanneeiirraa uunniillaatteerraall;;
  • 9. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 9 [[......]] XXVV -- eesstteejjaamm eemm ddeessaaccoorrddoo ccoomm oo ssiisstteemmaa ddee pprrootteeççããoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr;; §§ 11ºº PPrreessuummee--ssee eexxaaggeerraaddaa,, eennttrree oouuttrrooss ccaassooss,, aa vvoonnttaaddee qquuee:: [[......]] IIIIII -- ssee mmoossttrraa eexxcceessssiivvaammeennttee oonneerroossaa ppaarraa oo ccoonnssuummiiddoorr,, ccoonnssiiddeerraannddoo--ssee aa nnaattuurreezzaa ee ccoonntteeúúddoo ddoo ccoonnttrraattoo,, oo iinntteerreessssee ddaass ppaarrtteess ee oouuttrraass cciirrccuunnssttâânncciiaass ppeeccuulliiaarreess aaoo ccaassoo.. [[......]] §§ 44°° ÉÉ ffaaccuullttaaddoo aa qquuaallqquueerr ccoonnssuummiiddoorr oouu eennttiiddaaddee qquuee oo rreepprreesseennttee rreeqquueerreerr aaoo MMiinniissttéérriioo PPúúbblliiccoo qquuee aajjuuíízzee aa ccoommppeetteennttee aaççããoo ppaarraa sseerr ddeeccllaarraaddaa aa nnuulliiddaaddee ddee ccllááuussuullaa ccoonnttrraattuuaall qquuee ccoonnttrraarriiee oo ddiissppoossttoo nneessttee ccóóddiiggoo oouu ddee qquuaallqquueerr ffoorrmmaa nnããoo aasssseegguurree oo jjuussttoo eeqquuiillííbbrriioo eennttrree ddiirreeiittooss ee oobbrriiggaaççõõeess ddaass ppaarrtteess.. OO aarrttiiggoo 5522 ddoo eessttaattuuttoo ccoonnssuummeerriissttaa,, ppoorr ssuuaa vveezz,, ttrraattaa eexxaattaammeennttee ddoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee ccrrééddiittoo oouu ccoonncceessssããoo ddee ffiinnaanncciiaammeennttoo,, oonnddee oo ffoorrnneecceeddoorr ddeevveerráá oobbsseerrvvaarr aallgguummaass eexxiiggêênncciiaass lleeggaaiiss,, aarrrroollaaddaass nnoo cciittaaddoo aarrttiiggoo 5522,, aa ssaabbeerr:: AArrtt.. 5522:: NNoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee pprroodduuttooss oouu sseerrvviiççooss qquuee eennvvoollvvaa oouuttoorrggaa ddee ccrrééddiittoo oouu ccoonncceessssããoo ddee ffiinnaanncciiaammeennttoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr,, oo ffoorrnneecceeddoorr ddeevveerráá,, eennttrree oouuttrrooss rreeqquuiissiittooss,, iinnffoorrmmáá--lloo pprréévviiaa ee aaddeeqquuaaddaammeennttee ssoobbrree:: II -- pprreeççoo ddoo pprroodduuttoo oouu sseerrvviiççoo eemm mmooeeddaa ccoorrrreennttee nnaacciioonnaall;; IIII -- mmoonnttaannttee ddooss jjuurrooss ddee mmoorraa ee ddaa ttaaxxaa eeffeettiivvaa aannuuaall ddee jjuurrooss;; IIIIII -- aaccrréésscciimmooss lleeggaallmmeennttee pprreevviissttooss;; IIVV -- nnúúmmeerroo ee ppeerriiooddiicciiddaaddee ddaass pprreessttaaççõõeess;; VV -- ssoommaa ttoottaall aa ppaaggaarr,, ccoomm ee sseemm ffiinnaanncciiaammeennttoo.. §§ 11°° AAss mmuullttaass ddee mmoorraa ddeeccoorrrreenntteess ddoo iinnaaddiimmpplleemmeennttoo ddee oobbrriiggaaççõõeess nnoo sseeuu tteerrmmoo nnããoo ppooddeerrããoo sseerr ssuuppeerriioorreess aa ddooiiss ppoorr cceennttoo ddoo vvaalloorr ddaa pprreessttaaççããoo.. ((RReeddaaççããoo ddaaddaa ppeellaa LLeeii nnºº 99..229988,, ddee 11ºº..88..11999966)) §§ 22ºº ÉÉ aasssseegguurraaddoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr aa lliiqquuiiddaaççããoo aanntteecciippaaddaa ddoo ddéébbiittoo,, ttoottaall oouu ppaarrcciiaallmmeennttee,, mmeeddiiaannttee rreedduuççããoo pprrooppoorrcciioonnaall ddooss jjuurrooss ee ddeemmaaiiss aaccrréésscciimmooss.. §§ 33ºº ((VVeettaaddoo)).. IIgguuaaiiss ddiissppoossiiççõõeess ssããoo eennccoonnttrraaddaass nnoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, qquuee ttaammbbéémm vveeddaa aa eexxiissttêênncciiaa ddee ccllááuussuullaass ppootteessttaattiivvaa:: ““AArrtt.. 112222.. SSããoo llíícciittaass,, eemm ggeerraall,, ttooddaass aass ccoonnddiiççõõeess nnããoo ccoonnttrráárriiaass àà lleeii,, àà oorrddeemm ppúúbblliiccaa oouu aaooss bboonnss ccoossttuummeess;; eennttrree aass ccoonnddiiççõõeess
  • 10. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 10 ddeeffeessaass ssee iinncclluueemm aass qquuee pprriivvaarreemm ddee ttooddoo eeffeeiittoo oo nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo,, oouu oo ssuujjeeiittaarreemm aaoo ppuurroo aarrbbííttrriioo ddee uummaa ddaass ppaarrtteess..”” DDeessttaa ffoorrmmaa,, vvaalleennddoo--ssee ddaa AAççããoo RReevviissiioonnaall,, oo ccoorrrreennttiissttaa ppooddeerráá rreeqquueerreerr aa nnuulliiddaaddee ddaass ccllááuussuullaass iinnsseerriiddaass eemm ccoonnttrraattoo qquuee llhhee aaccaarrrreetteemm oonneerroossiiddaaddee eexxcceessssiivvaa ee ccoonnsseeqquueennttee bbeenneeffíícciioo eemm ddeemmaassiiaa aaoo bbaannccoo.. OO rreevvooggaaddoo AArrtt.. 119922,, §§33ºº,, ddaa CCoonnssttiittuuiiççããoo FFeeddeerraall,, aanntteess ddaass mmuuddaannççaass iinnsseerriiddaass ppeellaa EEmmeennddaa CCoonnssttiittuucciioonnaall nn..ºº 4400 ddee 1199 ddee mmaaiioo ddee 22000033,, aassssiimm ddiissppuunnhhaa:: AArrtt.. 119922:: [[......]] §§33ºº -- AAss ttaaxxaass ddee jjuurrooss rreeaaiiss,, nneellaass iinncclluuííddaass ccoommiissssõõeess ee qquuaaiissqquueerr oouuttrraass rreemmuunneerraaççõõeess ddiirreettaa oouu iinnddiirreettaammeennttee rreeffeerriiddaass àà ccoonncceessssããoo ddee ccrrééddiittoo,, nnããoo ppooddeerrããoo sseerr ssuuppeerriioorreess aa ddoozzee ppoorr cceennttoo aaoo aannoo;; aa ccoobbrraannççaa aacciimmaa ddeessttee lliimmiittee sseerráá ccoonncceeiittuuaaddaa ccoommoo ccrriimmee ddee uussuurraa,, ppuunniinnddoo,, eemm ttooddaass aass mmooddaalliiddaaddeess,, nnooss tteerrmmooss qquuee aa lleeii ddeetteerrmmiinnaarr.. OO qquuee ccaauussoouu aa rreevvooggaaççããoo ddoo aarrttiiggoo aacciimmaa ttrraannssccrriittoo,, aalléémm ddee iinntteerreesssseess aallhheeiiooss,, ffooii jjuussttaammeennttee aa nneecceessssiiddaaddee ddee uummaa lleeii ccoommpplleemmeennttaarr qquuee rreegguullaammeennttaassssee oo cciittaaddoo aarrttiiggoo,, vviissttoo sseerr uummaa nnoorrmmaa ddee eeffiiccáácciiaa lliimmiittaaddaa,, oouu sseejjaa,, qquuee ddeeppeennddiiaa ddaa eeddiiççããoo ddee uummaa nnoovvaa lleeii qquuee oo ttoorrnnaassssee aauuttooaapplliiccáávveell.. AAssssiimm,, qquuaannttoo àà ccoobbrraannççaa ddee jjuurrooss ssuuppeerriioorreess aa 1122%% aaoo aannoo,, aa ddiissccuussssããoo ssoobbrree àà aauuttoo aapplliiccaabbiilliiddaaddee ddoo AArrtt.. 119922,, §§33ºº,, ddaa CCFF,, ppeerrddeeuu sseeuu oobbjjeettoo aannttee aa rreevvooggaaççããoo ddee rreeffeerriiddaa nnoorrmmaa.. NNããoo bbaassttaannddoo iissssoo,, oo EExxcceellssoo SSuupprreemmoo TTrriibbuunnaall FFeeddeerraall eeddiittoouu aa SSúúmmuullaa 664488,, ffiirrmmaannddoo aa tteessee ddee qquuee aaqquueellaa nnoorrmmaa nnããoo eerraa aauuttooaapplliiccáávveell.. TTaammbbéémm oo DDeeccrreettoo nn..ºº 2222..662266//3333,, ccoonnhheecciiddoo ccoommoo LLeeii ddaa UUssuurraa,, nnããoo ssee aapplliiccaamm ààss iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass,, ccoonnffoorrmmee SSúúmmuullaa 559966 ddoo SSTTFF.. PPaarrttiinnddoo ddeessssee pprreessssuuppoossttoo,, oo SSTTJJ tteemm eenntteennddiimmeennttoo aasssseennttee ddee qquuee ccoomm oo aaddvveennttoo ddaa LLeeii nn..ºº 44..559955//6644,, qquuee ddiissppõõee ssoobbrree aa PPoollííttiiccaa ee aass IInnssttiittuuiiççõõeess MMoonneettáárriiaass,, BBaannccáárriiaass ee CCrreeddiittíícciiaass,, ee ccrriioouu oo CCoonnsseellhhoo MMoonneettáárriioo NNaacciioonnaall,, aass lliimmiittaaççõõeess iinnssccuullppiiddaass ppeelloo DDeeccrreettoo nn..ºº 2222..662266//3333
  • 11. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 11 nnããoo ssee aapplliiccaamm aaooss ccoonnttrraattooss cceelleebbrraaddooss ccoomm iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass nnoo qquuee ttaannggee aa lliimmiittaaççããoo ddee jjuurrooss eemm 1122%% aaoo aannoo.. MMaass aaiinnddaa aassssiimm,, aa ccoobbrraannççaa ddee jjuurrooss aabbuussiivvooss ccoonnttiinnuuaa ddeeffeessaa eemm nnoossssoo oorrddeennaammeennttoo jjuurrííddiiccoo,, eemm eessppeecciiaall ppeellaass ddiissppoossiiççõõeess ddoo CCDDCC.. PPoorréémm,, nnããoo bbaassttaamm mmeerraass aalleeggaaççõõeess ddee aabbuussiivviiddaaddee.. EEssttaass ddeevveemm sseerr eeffeettiivvaammeennttee ddeemmoonnssttrraaddaass aannttee uumm ccaassoo ccoonnccrreettoo,, ccoomm aa ddeevviiddaa ffuunnddaammeennttaaççããoo ee rreessppaallddoo jjuurrííddiiccoo ee ttééccnniiccoo,, qquuee mmuuiittaass vveezzeess ssee mmaanniiffeessttaa aattrraavvééss ddee ppaarreecceerr ddee aasssseessssoorr ppeerriicciiaall,, ddee ffoorrmmaa qquuee rreessttee ccllaarroo qquuee aass ttaaxxaass qquuee iinncciiddiirraamm ssoobbrree aa ccoonnttaa ccoorrrreennttee eemm aannáálliissee,, ddiissccrreeppaarraamm ccoonnssiiddeerraavveellmmeennttee ddoo ddiissppoossttoo eemm ccoonnttrraattoo oouu ddaa mmééddiiaa ddee mmeerrccaaddoo.. MMeessmmoo ccoomm aa eeddiiççããoo ddee SSúúmmuullaass qquuee rreegguullaammeennttaamm aa mmaattéérriiaa,, ttaannttoo ppeelloo SSTTJJ ccoommoo ppeelloo SSTTFF,, ooss mmaaiiss ddiivveerrssooss ttrriibbuunnaaiiss ddoo ppaaííss ttêêmm ssiiddoo pprraattiiccaammeennttee uunnâânniimmeess nnoo sseennttiiddoo ddee qquuee,, nnaa aauussêênncciiaa ddee ccoonnttrraattoo vváálliiddoo nnooss aauuttooss,, oouu sseejjaa,, nnooss ccaassooss eemm qquuee aa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa nnããoo aapprreesseennttaa oo ccoonnttrraattoo eemm ccoonntteessttaaççããoo,, ooss jjuurrooss ddeevveemm sseerr rreeccaallccuullaaddooss tteennddoo ppoorr ppaarrââmmeettrroo aa mmááxxiimmaa ddee 1122%% aaoo aannoo.. OOss jjuurrooss ttaammbbéémm ddeevveemm ffiiccaarr nneessttee ppaattaammaarr,, nnooss ccaassooss eemm qquuee,, mmeessmmoo aapprreesseennttaannddoo oo ccoonnttrraattoo rreegguullaarrmmeennttee ffiirrmmaaddoo eennttrree aass ppaarrtteess,, ssee mmoossttrraa ffaacciillmmeennttee ppeerrcceeppttíívveell aa aabbuussiivviiddaaddee nnaa ccllááuussuullaa qquuee oo rreegguullaammeennttaa,, ccoommoo eemm ccoonnttrraattooss eemm qquuee aass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ddiissppõõeemm qquuee ““ooss jjuurrooss sseerrããoo ccoommppuuttaaddooss ccoonnffoorrmmee aa mmééddiiaa ddee mmeerrccaaddoo””.. OOrraa,, cciittaaddaa ccllááuussuullaa nnaaddaa mmaaiiss éé ddoo qquuee uummaa ““ccaarrttaa bbrraannccaa”” mmaalliicciioossaammeennttee oobbttiiddaa ppeelloo bbaannccoo ppaarraa llaannççaarr jjuurrooss eemm ccoonnttaa aaoo sseeuu ttaallaannttee.. AAssssiimm,, eevviiddeennttee ttrraattaarr--ssee ddee ccllááuussuullaa ccaappcciioossaa,, lleeoonniinnaa,, qquuee ddeevvee sseerr ccoonnssiiddeerraaddaa nnuullaa,, ppeerrmmiittiinnddoo oo eexxppuurrggoo ddooss jjuurrooss eexxcceessssiivvaammeennttee ccoobbrraaddooss eemm ccoonnttaa aannttee oo rreeccáállccuulloo ffiinnaanncceeiirroo ee ppoosstteerriioorr rreeppeettiiççããoo ddoo iinnddéébbiittoo.. DDeessttaa ffoorrmmaa,, nnããoo hhaavveennddoo ccoonnttrraattoo vváálliiddoo nnooss aauuttooss,, oouu nnooss ccaassooss eemm qquuee aa ccllááuussuullaa qquuee rreegguullaammeennttaa ooss jjuurrooss ffoorr ccoonnssiiddeerraaddaa lleeoonniinnaa,, ddeevvee pprreevvaalleecceerr aa ttaaxxaa lleeggaall,, qquuee,, ccoonnffoorrmmee ddiissppoossiiççããoo ddoo aarrtt.. 440066 ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, éé ddee 11%% aaoo mmêêss,, pprreevviissttaa nnoo aarrtt.. 116611,, §§11ºº,, CCTTNN..
  • 12. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 12 HHáá ccoommoo ssee aaffeerriirr,, iinncclluussiivvee,, aa nnuulliiddaaddee ddee ccoonnttrraattooss ddee eemmpprrééssttiimmooss ffiirrmmaaddooss ccoomm aa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa,, ssee rreessttaarreemm eevviiddeenncciiaaddoo qquuee ooss mmeessmmooss ffoorraamm ffeeiittooss ppaarraa ssaallddaarreemm ddéébbiittoo eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, jjáá vviicciiaaddoo hháá lloonnggaa ddaattaa ppoorr llaannççaammeennttooss iinnddeevviiddooss ddee jjuurrooss,, eennccaarrggooss ee ttaarriiffaass bbaannccáárriiaass.. AA ddiiffiiccuullddaaddee ccoommuummeennttee eennffrreennttaaddaa eemm aaççõõeess rreevviissiioonnaaiiss éé aa oobbtteennççããoo ddee ddooccuummeennttooss qquuee ppoossssiibbiilliitteemm aa ddiissccuussssããoo ddooss vvaalloorreess ccoobbrraaddooss ppeellaass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ee ccoonnsseeqquueennttee ddeeffeerriimmeennttoo ddoo ppeeddiiddoo ppoossttuullaaddoo eemm jjuuíízzoo.. EEnnttrree ttaaiiss ddooccuummeennttooss,, eessttããoo ooss ccoonnttrraattooss ffiirrmmaaddooss eennttrree oo ccoorrrreennttiissttaa ee oo bbaannccoo,, ddooss qquuaaiiss ooss ccoorrrreennttiissttaass rraarraammeennttee ttêêmm aacceessssoo,, ee ooss eexxttrraattooss ddaa ccoonnttaa ccoorrrreennttee dduurraannttee ooss lloonnggooss ppeerrííooddooss ddee mmoovviimmeennttaaççããoo ffiinnaanncceeiirraa.. RReessssaallttee--ssee qquuee aass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ttêêmm aa oobbrriiggaaççããoo ddee ccoonnsseerrvvaarr rreeffeerriiddooss ddooccuummeennttooss ppeelloo pprraazzoo pprreessccrriicciioonnaall,, nnooss tteerrmmooss ddoo AArrttiiggoo 1188 ddoo DDeecc.. 11..779999//9966,, qquuee pprrooccllaammaa:: ““OOss mmiiccrrooffiillmmeess oorriiggiinnaaiiss ee ooss ffiillmmeess ccóóppiiaass rreessuullttaanntteess ddee mmiiccrrooffiillmmaaggeemm ddee ddooccuummeennttooss ssuujjeeiittooss àà ffiissccaalliizzaaççããoo,, oouu nneecceessssáárriiooss àà pprreessttaaççããoo ddee ccoonnttaass,, ddeevveerrããoo sseerr mmaannttiiddooss ppeellooss pprraazzooss ddee pprreessccrriiççããoo aa qquuee eessttaarriiaamm ssuujjeeiittooss rreessppeeccttiivvooss oorriiggiinnaaiiss..”” OOrraa,, nnííttiiddaa aa iinntteennççããoo ppuunniittiivvaa ddoo lleeggiissllaaddoorr,, qquuee,, nnaa tteennttaattiivvaa ddee ccooiibbiirr aabbuussooss eemm ddeessffaavvoorr ddooss ccoonnssuummiiddoorreess,, ddeetteerrmmiinnoouu qquuee ttuuddoo qquuee ffoorraa ppaaggoo aa mmaaiioorr ddeevvee sseerr rreessttiittuuííddoo,, ddeevviiddaammeennttee ccoorrrriiggiiddoo ee eemm ddoobbrroo.. AA iilleeggaalliiddaaddee nnaass ccoobbrraannççaass éé ddee eevviiddeennttee mmáá--fféé,, nnããoo sseennddoo ppoossssíívveell àà iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa jjuussttiiffiiccaarr oo iinnjjuussttiiffiiccáávveell,, aattéé ppoorr nnããoo ppooddeerr aalleeggaarr iiggnnoorrâânncciiaa oouu eerrrraaddaa ccoommpprreeeennssããoo ddaass nnoorrmmaass qquuee rreeggeemm sseeuu nneeggóócciioo.. AAiinnddaa,, oo aarrtt.. 887777 ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, qquuee ddiissppõõee sseerr ddee qquueemm ppaaggoouu oo iinnddeevviiddoo oo ôônnuuss ddee pprroovvaarr ttêê--lloo ffeeiittoo ppoorr eerrrroo,, nnããoo ccoonnssttiittuuii óóbbiiccee àà pprreetteennssããoo ddee rreeppeettiiççããoo ddoo iinnddéébbiittoo,,
  • 13. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 13 aaiinnddaa mmaaiiss aappóóss aa eeddiiççããoo ddaa SSúúmmuullaa 332222 ddoo SSTTJJ qquuee ddeetteerrmmiinnaa,, eexxpprreessssaammeennttee,, sseerr ddeessnneecceessssáárriiaa aa pprroovvaa ddoo eerrrroo nnaa rreeppeettiiççããoo ddoo iinnddéébbiittoo nnooss ccoonnttrraattooss ddee aabbeerrttuurraa ddee ccrrééddiittoo eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee.. AAnnttee aass iinnúúmmeerraass ccoobbrraannççaass aabbuussiivvaass nnããoo rraarraammeennttee ooffeerrttaaddaass ppeellaass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass,, bbeemm ccoommoo,, ppeelloo ccoorrrriiqquueeiirroo eennddiivviiddaammeennttoo ddee ccoorrrreennttiissttaass qquuee nneecceessssiittaamm uuttiilliizzaarr oo lliimmiittee ddiissppoonníívveell eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, aalliiaaddoo aaoo eenntteennddiimmeennttoo jjáá ppaacciiffiiccaaddoo ppeellooss EEggrrééggiiooss TTrriibbuunnaaiiss ddoo ppaaííss,, mmoossttrraa--ssee,, aa AAççããoo ddee RReevviissããoo CCoonnttrraattuuaall,, vveerrddaaddeeiirraa aarrmmaa lleeggaall aa sseerr uuttiilliizzaaddoo ppeelloo ccoonnssuummiiddoorr nnaa ddeeffeessaa ddee sseeuuss ddiirreeiittooss.. OOss lluuccrrooss aannuuaallmmeennttee aapprreesseennttaaddooss ppeellooss bbaannccooss,, bbaatteennddoo rreeccoorrddee eemm cciimmaa ddee rreeccoorrddeess,, ttaallvveezz ssee jjuussttiiffiiqquueemm ppeellaa mmáá ggeerrêênncciiaa ddaass mmoovviimmeennttaaççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ddooss ccoorrrreennttiissttaass,, bbeemm ccoommoo,, ppeellaa ccoonnhheecciiddaa pprreessssããoo eexxeerrcciiddaa ssoobbrree ooss ffuunncciioonnáárriiooss ddooss bbaannccooss nnoo ccuummpprriimmeennttoo ddee mmeettaass,, qquuee cceerrttaammeennttee,, aaiinnddaa qquuee ddee mmaanneeiirraa iinnddiirreettaa,, iinnffllaamm ooss ssaallddooss ddeevveeddoorreess eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee ppoorr ttooddoo oo ppaaííss.. AAssssiimm,, ccaabbee aa nnóóss,, ooppeerraaddoorreess ddoo ddiirreeiittoo,, vvaalleerr--nnooss ddooss ddiittaammeess lleeggaaiiss,, ccoomm ppaarrcciimmôônniiaa ee rreessppoonnssaabbiilliiddaaddee,, nnoo eessccooppoo ddee rreessttaabbeelleecceerr oo aallmmeejjaaddoo eeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall nnaass rreellaaççõõeess eennttrree ccoorrrreennttiissttaa ee iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa,, nnããoo ppeerrmmiittiinnddoo oo aauummeennttoo aarrbbiittrráárriioo ddooss lluuccrrooss eemm ffaaccee ddoo eennddiivviiddaammeennttoo ccoolleettiivvoo.. DDeessttaarrttee,, ppeerrffeeiittaammeennttee ccaabbíívveell ee aaddmmiissssíívveell aa pprreesseennttee aaççããoo ppoorr pprreeeenncchheerr ttooddooss ooss rreeqquuiissiittooss iinnddiissppeennssáávveeiiss aaoo sseeuu ccoonnhheecciimmeennttoo.. O CÓDIGO CIVIL, O CÓDIGO DE DEFESA DO CONSUMIDOR E A TEORIA DA IMPREVISÃO NNOO CCÓÓDDIIGGOO CCIIVVIILL AA tteeoorriiaa ddaa iimmpprreevviissããoo iinnddiissccuuttiivveellmmeennttee tteemm pprreevviissããoo lleeggaall nnooss aarrttiiggooss 447788 ee sseegguuiinntteess ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill bbrraassiilleeiirroo.. TTooddaavviiaa,, aallgguummaass ddoouuttrriinnaass ccoonnssiiddeerraamm qquuee ttaammbbéémm aa tteeoorriiaa eennccoonnttrraa gguuaarriiddaa nnoo aarrttiiggoo 331166.. AA eessttee rreessppeeiittoo,, eenntteennddeemmooss qquuee oo aarrttiiggoo ssee aapplliiccaa mmeellhhoorr àà ccllááuussuullaa ddee
  • 14. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 14 eessccaallaa mmóóvveell qquuee ssee rreeffeerree aa uummaa eessttiippuullaaççããoo ddooss ccoonnttrraattaanntteess qquuaannttoo àà aattuuaalliizzaaççããoo mmoonneettáárriiaa pprreesseennttee nnaass ddíívviiddaass eessttiippuullaaddaass nnaass oobbrriiggaaççõõeess eemm ppeeccúúnniiaa.. PPoorr oouuttrroo llaaddoo,, aa tteeoorriiaa ddaa iimmpprreevviissããoo ssóó ssee aapplliiccaa qquuaannddoo ooccoorrrreerr ffaattooss ssuuppeerrvveenniieenntteess,, iimmpprreevviissíívveeiiss ee nnããoo iimmppuuttáávveeiiss aaooss ccoonnttrraattaanntteess,, ccoomm rreefflleexxooss ssoobbrree oo oobbjjeettoo oouu oo vvaalloorr ddoo ccoonnttrraattoo,, ee iissssoo ppooddeerráá eennsseejjaarr aa ssuuaa rreevviissããoo oouu oo sseeuu ddeessffaazziimmeennttoo.. QQuuaannddoo aaddvviirr mmoottiivvooss iimmpprreevviissíívveeiiss,, nnoo ccuurrssoo ddoo ccoonnttrraattoo,, ddeevveemm aass ppaarrtteess rreeccoorrrreerr aaoo jjuuiizz,, ppaarraa aa ddeevviiddaa ccoorrrreeççããoo ddoo vvaalloorr aavveennççaaddoo ((aarrttiiggoo 331177)).. UUmm eexxeemmpplloo ddee oosscciillaaççõõeess qquuee ppooddeemm aaccoonntteecceerr nnoo ddeeccoorrrreerr ddoo ccoonnttrraattoo ssããoo aass mmooddiiffiiccaaççõõeess nnooss pprreeççooss qquuee ggeerraallmmeennttee ooccoorrrreemm nnooss ccoonnttrraattooss ddee mmúúttuuoo ee ddeeppóóssiittoo.. OOuuttrroo eexxeemmpplloo sseerriiaa oo ccaassoo ddaass ““ccoonnsseeqquuêênncciiaass nneeggaattiivvaass ddaa eexxcceessssiivvaa oonneerroossiiddaaddee ssoobbrreevviinnddaa àà ppaarrttee ppoorr ffoorrççaa ddee ffaattoorr eexxtteerrnnoo,, ccoommoo aa aasscceennssããoo ddee pprreeççoo ddee mmaatteerriiaaiiss nneecceessssáárriiooss nnaa eeddiiffiiccaaççããoo ddee pprrééddiioo”” ((BBIITTTTAARR,, 22000044,, pp.. 5511)).. OO aarrttiiggoo 447799,, qquuee ttaammbbéémm ssee rreeffeerree àà tteeoorriiaa ddaa iimmpprreevviissããoo,, pprreevvêê qquuee aa rreessoolluuççããoo ppooddeerráá sseerr eevviittaaddaa,, ooffeerreecceennddoo--ssee oo rrééuu ((ccoonnttrraattaannttee qquuee nnããoo ssee eennccoonnttrraa nnuummaa ssiittuuaaççããoo ddee pprreejjuuíízzoo)) aa mmooddiiffiiccaarr eeqquuiittaattiivvaammeennttee aass ccoonnddiiççõõeess ddoo ccoonnttrraattoo.. OO aarrttiiggoo 448800 ddiissppõõee qquuee ssee nnoo ccoonnttrraattoo aass oobbrriiggaaççõõeess ccoorrrreessppoonnddeerreemm aa aappeennaass uummaa ddaass ppaarrtteess,, ppooddeerráá eellaa pplleeiitteeaarr qquuee aa ssuuaa pprreessttaaççããoo sseejjaa rreedduuzziiddaa oouu aalltteerraaddaa aa ffoorrmmaa ddee eexxeeccuuttáá--llaa,, aa ffiimm ddee eevviittaarr aa oonneerroossiiddaaddee eexxcceessssiivvaa.. EEsstteess ddiissppoossiittiivvooss ccooaadduunnaamm ccoomm aa nnooççããoo ddee aapprroovveeiittaammeennttoo ddoo nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo,, aaoo iinnvvééss ddee ssiimmpplleessmmeennttee ddeessccaarrttáá--lloo eemm rreessppeeiittoo aaoo pprriinnccííppiioo ddaa ccoonnsseerrvvaaççããoo ddooss ccoonnttrraattooss,, qquuee bbuussccaa pprreesseerrvvaarr oo nneeggóócciioo qquuaannddoo hháá aa ppoossssiibbiilliiddaaddee ddee sseeuu rroommppiimmeennttoo.. OO mmaaggiissttrraaddoo ddeevvee ccoonnsseerrvvaarr oo ccoonnttrraattoo jjáá eemm eexxeeccuuççããoo,, ppooddeennddoo mmooddiiffiiccáá--lloo,, sseegguunnddoo ccrriittéérriiooss ddee eeqquuiiddaaddee ee rraazzooaabbiilliiddaaddee,, ddee mmooddoo aa ttoorrnnáá--lloo mmeennooss oonneerroossoo ppaarraa uummaa ddaass ppaarrtteess.. NNOO CCÓÓDDIIGGOO DDEE DDEEFFEESSAA DDOO CCOONNSSUUMMIIDDOORR
  • 15. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 15 SSaabbeemmooss qquuee aa ddeeffeessaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr éé uumm pprriinnccííppiioo iinnffoorrmmaaddoorr ddaa oorrddeemm eeccoonnôômmiiccaa ((aarrttiiggoo 117700,, iinncciissoo VV ddaa CCFF)),, aalléémm ddee sseerr ttaammbbéémm uumm ddiirreeiittoo ffuunnddaammeennttaall pprreevviissttoo nnoo aarrttiiggoo 55ºº,, iinncciissoo XXXXXXIIII ddaa CCFF.. AA CCoonnssttiittuuiiççããoo FFeeddeerraall ee aa LLeeii 88..007788//9900 ttêêmm ppoorr oobbjjeettiivvoo aatteennddeerr aass nneecceessssiiddaaddeess ddooss ccoonnssuummiiddoorreess,, ““oo rreessppeeiittoo àà ssuuaa ddiiggnniiddaaddee,, ssaaúúddee ee sseegguurraannççaa,, aa pprrootteeççããoo ddee sseeuuss iinntteerreesssseess eeccoonnôômmiiccooss,, aa mmeellhhoorriiaa ddaa ssuuaa qquuaalliiddaaddee ddee vviiddaa,, bbeemm ccoommoo aa ttrraannssppaarrêênncciiaa ee hhaarrmmoonniiaa ddaass rreellaaççõõeess ddee ccoonnssuummoo”” ((NNAALLIINN,, 22000022,, pp..227788)).. OO CCóóddiiggoo ddee PPrrootteeççããoo ee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr ((CCDDCC)) ccuummpprriiuu uumm ppaappeell rreelleevvaannttee aaoo aappoonnttaarr sseerr ppoossssíívveell uumm rreeggiimmee ccoonnttrraattuuaall nnããoo ffuunnddaaddoo nnoo ddooggmmaa ddaa vvoonnttaaddee,, oo qquuee ppaarreecciiaa sseerr iimmppoossssíívveell àà lluuzz ddaa cciivviilliissttaa ppááttrriiaa ccoommoo uumm ttooddoo.. PPoorréémm,, nnããoo ssee eennccoonnttrraa aa LLeeii 88..007788//11999900 nnaa cceennttrraalliiddaaddee ddee uummaa TTeeoorriiaa GGeerraall ddooss CCoonnttrraattooss,, aattéé ppoorrqquuee eessssaa lleeggiissllaaççããoo nnaaddaa mmaaiiss ffeezz ddoo qquuee tteennttaarr ccoommppaattiibbiilliizzaarr aa lliivvrree iinniicciiaattiivvaa mmaassssiiffiiccaaddaa ee aa jjuussttiiççaa ssoocciiaall.. AA rreellaaççããoo ccoonnttrraattuuaall,, nnoo ccaammppoo ddaa rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo,, aatteennddee ààss sseegguuiinntteess ccaarraacctteerrííssttiiccaass:: aa)) eennvvoollvvee dduuaass ppaarrtteess bbeemm ddeeffiinniiddaa:: oo aaddqquuiirreennttee ddee uumm pprroodduuttoo oouu sseerrvviiççoo ((ccoonnssuummiiddoorr)) ee oo ffoorrnneecceeddoorr oouu vveennddeeddoorr ddee uumm pprroodduuttoo oouu sseerrvviiççoo ((pprroodduuttoorr//ffoorrnneecceeddoorr));; bb)) ttaall rreellaaççããoo ddeessttiinnaa--ssee àà ssaattiissffaaççããoo ddee uummaa nneecceessssiiddaaddee pprriivvaaddaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr;; cc)) oo ccoonnssuummiiddoorr,, nnããoo ppoossssuuiinnddoo,, ppoorr ssii ssóó,, ddee ccoonnttrroollee ssoobbrree aa pprroodduuççããoo ddee bbeennss ddee ccoonnssuummoo oouu pprreessttaaççããoo ddee sseerrvviiççooss qquuee llhhee ssããoo ddeessttiinnaaddooss,, ssuubbmmeettee--ssee aaoo ppooddeerr ee ccoonnddiiççõõeess ddee pprroodduuttoorreess ddaaqquueelleess mmeessmmooss bbeennss ee sseerrvviiççooss ((FFIILLOOMMEENNOO aappuudd GGRRIINNOOVVEERR,, 22000000,, pp..2266)).. AA tteeoorriiaa ddaa iimmpprreevviissããoo ttaammbbéémm eennccoonnttrraa pprreevviissããoo nnoo aarrttiiggoo 66ºº,, iinncciissoo VV ddoo CCDDCC.. EEssttee CCóóddiiggoo iinnddiiccaa dduuaass ssiittuuaaççõõeess:: aa pprriimmeeiirraa nnoo ttooccaannttee àà mmooddiiffiiccaaççããoo ddaass ccllááuussuullaass nnoo ccaassoo ddee pprreessttaaççõõeess ddeesspprrooppoorrcciioonnaaiiss;; ee aa sseegguunnddaa rreellaacciioonnaaddaa àà rreevviissããoo ddeeccoorrrreennttee ddee ffaattooss ssuuppeerrvveenniieenntteess qquuee ttoorrnnee aa pprreessttaaççããoo eexxcceessssiivvaammeennttee oonneerroossaa.. AA pprriimmeeiirraa ssiittuuaaççããoo rreeffeerree--ssee ààss ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass.. NNeessttee ppoonnttoo,, rreessssaallttaammooss qquuee ttaall ccllááuussuullaa éé uumm ffeennôômmeennoo qquuee ppooddee ooccoorrrreerr nnooss ccoonnttrraattooss ddee ccoonnssuummoo ddee mmooddoo ggeerraall,, ee nnããoo aappeennaass nnooss ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo.. CCoonncceerrnneennttee aa iissssoo,, NNeellssoonn NNeerryy JJuunniioorr ((22000000,, pp..333344)) eexxppõõee qquuee::
  • 16. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 16 AAss ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass nnããoo ssee rreessttrriinnggeemm aaooss ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo,, mmaass aa ttooddoo ee qquuaallqquueerr ccoonnttrraattoo ddee ccoonnssuummoo,, eessccrriittoo oouu vveerrbbaall,, ppooiiss oo ddeesseeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall,, ccoomm aa ssuupprreemmaacciiaa ddoo ffoorrnneecceeddoorr ssoobbrree oo ccoonnssuummiiddoorr,, ppooddee ooccoorrrreerr aa qquuaallqquueerr ccoonnttrraattoo,, ccoonncclluuííddoo mmeeddiiaannttee qquuaallqquueerr ttééccnniiccaa ccoonnttrraattuuaall.. OO CCDDCC vviissaa pprrootteeggeerr oo ccoonnssuummiiddoorr ccoonnttrraa aass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ttoouutt ccoouurrtt ee nnããoo ssoommeennttee oo aaddeerreennttee ddoo ccoonnttrraattoo ddee aaddeessããoo.. AAlleerrttaammooss qquuee aass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss aabbuussiivvaass ppooddeemm eessttaarr pprreesseenntteess eemm qquuaallqquueerr ccoonnttrraattoo,, ee nnããoo aappeennaass nnaaqquueelleess qquuee ssee rreeffeerreemm aaoo mmooddeelloo ddee aaddeessããoo.. AA jjuussttiiffiiccaattiivvaa bbáássiiccaa ppaarraa eessssaa ccoonncclluussããoo rreessiiddee nnoo ffaattoo ddee qquuee aa pprrootteeççããoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr éé pprreemmiissssaa ccoonnssttiittuucciioonnaall,, ddeevveennddoo,, aassssiimm,, sseerr aasssseegguurraaddaa eemm ttooddaass aass rreellaaççõõeess jjuurrííddiiccaass ((DDUUQQUUEE,, 22000077,, pp.. 111100--111111)).. OO CCDDCC,, nnaa sseegguunnddaa ssiittuuaaççããoo,, rreegguullaa aa ccllááuussuullaa rreebbuuss ssiicc ssttaannttiibbuuss ppaauuttaaddaa nnooss sseegguuiinntteess pprreessssuuppoossttooss:: ffaattooss ssuuppeerrvveenniieenntteess ee oonneerroossiiddaaddee eexxcceessssiivvaa,, tteennddoo ppoorr ccoonnsseeqquuêênncciiaa aa rreevviissããoo ddoo ccoonnttrraattoo ((aarrttiiggoo 66ºº,, iinncciissoo VV)).. NNaa rreellaaççããoo ccoonnssuummeerriissttaa,, oo ddeesseeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall ppooddee sseerr vveerriiffiiccaaddoo ccoomm aa eexxcceessssiivvaa oonneerroossiiddaaddee aaoo ccoonnssuummiiddoorr,, jjáá nnoo CCóóddiiggoo CCiivviill sseerráá ttaammbbéémm eexxiiggiiddaa aa ccoommpprroovvaaççããoo ddaa eexxttrreemmaa vvaannttaaggeemm aaoo oouuttrroo ccoonnttrraattaannttee.. SSeennddoo aassssiimm,, ppeelloo CCDDCC sseerráá ssuuffiicciieennttee qquuee aa pprreessttaaççããoo sseejjaa ccuussttoossaa aaoo ccoonnssuummiiddoorr ppaarraa qquuee iinncciiddaa aa ccllááuussuullaa rreebbuuss ssiicc ssttaannttiibbuuss.. DDeessttaa ffoorrmmaa,, pprreeooccuuppaannddoo--ssee ccoomm aa mmaannuutteennççããoo ddee uummaa ssiittuuaaççããoo qquuee jjáá rreessttoouu ccoonnffiigguurraaddaa,, ggeerroouu eexxppeeccttaattiivvaass ee ccoommpprroommeetteeuu oo ppaattrriimmôônniioo ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, ddeevvee oo mmaaggiissttrraaddoo ooppttaarr ppeellaa ccoonnsseerrvvaaççããoo ddoo nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo,, ppooiiss eessttaarráá eemm ssiinnttoonniiaa ccoomm ooss pprriinnccííppiiooss ddaa ssoocciiaalliiddaaddee ee ddaa rreevviissããoo ccoonnttrraattuuaall ttaammbbéémm nnoo CCDDCC.. DDeevveemmooss eemm ttooddaa iinntteerrpprreettaaççããoo qquuee eennvvoollvvaa rreellaaççõõeess ddee ccoonnssuummoo,, rreeccoonnhheecceerr aa vvuullnneerraabbiilliiddaaddee ddee uumm ccoonnttrraattaannttee eemm rreellaaççããoo aaoo oouuttrroo,, ddee mmooddoo qquuee oo nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo vveennhhaa aa ssooffrreerr lliimmiittaaççõõeess ppoorr mmeeiioo ddee aaççõõeess iinntteerrvveennttiivvaass rreeaalliizzaaddaass ppeelloo PPooddeerr JJuuddiicciiáárriioo ((DDUUQQUUEE,, 22000077,, pp.. 111144))..
  • 17. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 17 AA ssoocciieeddaaddee ddeevvee ssee rreessppoonnssaabbiilliizzaarr ppeellaa eexxiissttêênncciiaa ssoocciiaall ddooss sseeuuss mmeemmbbrrooss ee iinncceennttiivvaarr oo rreessppeeiittoo ppeellooss ddiirreeiittooss ddooss ccoonnssuummiiddoorreess ee ddooss ppaarrttiiccuullaarreess,, ttuuddoo iissssoo pprroovvooccaa aa rreellaattiivviizzaaççããoo ddooss ddiirreeiittooss ssuubbjjeettiivvooss ccoomm oo uussoo ddoo pprriinnccííppiioo ddaa ffuunnççããoo ssoocciiaall nnaass rreellaaççõõeess pprriivvaaddaass.. AA aauuttoonnoommiiaa ddaa vvoonnttaaddee,, aassssiimm,, ppooddee sseerr mmiittiiggaaddaa ddee ffoorrmmaa aa aasssseegguurraarr oo eeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall ee pprroommoovveerr aa ssoocciiaalliiddaaddee nnaass rreellaaççõõeess pprriivvaaddaass,, aaiinnddaa qquuee oo iinntteerreessssee tteennhhaa ssiiddoo iinniicciiaallmmeennttee ppaattrriimmoonniiaall.. NNooss ccoonnttrraattooss qquuee ppoossssuueemm uummaa dduurraaççããoo mmaaiiss pprroolloonnggaaddaa,, oo pprriinnccííppiioo ddaa ffuunnççããoo ssoocciiaall ddoo ccoonnttrraattoo pprreetteennddee ccoonnccrreettiizzaarr aa tteennddêênncciiaa aattuuaall ddee ssoocciiaalliizzaaççããoo,, ppoorr vviiaa ddaa rreevviissããoo ddoo nneeggóócciioo.. AAssssiimm,, oo aassppeeccttoo ssoocciiaall ppaassssaa aa eessttaarr pprreesseennttee eemm ttooddooss ooss ddiirreeiittooss ee ooss ddeevveerreess ccrriiaaddooss ppeellooss ccoonnttrraattaanntteess qquuee ddeevveemm sseerr rreeaalliizzaaddooss ffuunncciioonnaallmmeennttee,, mmaass sseemm ssee aaffaassttaarr ddooss ffiinnss eeccoonnôômmiiccooss ee ssoocciiaaiiss ppeellooss qquuaaiiss oo ccoonnttrraattoo ffooii cceelleebbrraaddoo.. DDiiaannttee ddaa ppeerrssppeeccttiivvaa ddee ssoocciiaalliiddaaddee,, ppeerrcceebbee--ssee qquuee oo ddiirreeiittoo ccoonnttrraattuuaall,, eemm ffaaccee ddaass nnoovvaass rreeaalliiddaaddeess ssoocciiooeeccoonnôômmiiccaass,, pprreecciissoouu ssee aaddaappttaarr ee ggaannhhaarr uummaa nnoovvaa ffuunnççããoo,, qquuee,, nnoo ddiizzeerr ddee CCllááuuddiiaa LLiimmaa MMaarrqquueess ((22000022,, pp..115544)) ssiiggnniiffiiccaa aa rreeaalliizzaaççããoo ddaa jjuussttiiççaa ee oo eeqquuiillííbbrriioo ccoonnttrraattuuaall.. AA bbooaa--fféé aaccoollhhee uumm pprriinnccííppiioo ééttiiccoo,, ffuunnddaaddoo nnaa lleeaallddaaddee,, ccoonnffiiaannççaa ee pprroobbiiddaaddee.. CCaabbeerráá aaoo jjuuiizz ccoonnssttiittuuiirr aa ccoonndduuttaa qquuee ddeevveerriiaa tteerr ssiiddoo ttoommaaddaa ppeelloo ccoonnttrraattaannttee lleevvaannddoo eemm ccoonnttaa aaiinnddaa ooss uussooss ee ccoossttuummeess ((GGOONNÇÇAALLVVEESS,, 22000044,, pp..3366)).. AA eeffeettiivviiddaaddee ddoo pprriinnccííppiioo ddaa bbooaa--fféé ddeevvee aaccoommppaannhhaarr aa eexxeeccuuççããoo ddooss ccoonnttrraattooss,, qquuaannddoo ccoonnffiigguurraaddoo oo eennrriiqquueecciimmeennttoo iillíícciittoo.. AA mmooddiiffiiccaaççããoo ddee ttaall ssiittuuaaççããoo ddeevveerráá oobbeeddeecceerr aaoo jjuuíízzoo ddee eeqquuiiddaaddee.. VViivveemmooss oo mmoommeennttoo ddee uummaa rreennoovvaaççããoo tteeóórriiccaa ddoo ccoonnttrraattoo ee eessttee mmoommeennttoo rreeffeerree--ssee àà ssoocciiaalliizzaaççããoo ddaa tteeoorriiaa ccoonnttrraattuuaall.. PPrrooccuurraammooss aa ppaarrttiirr ddoo pprriinnccííppiioo ddaa ssoocciiaalliiddaaddee aassssoocciiaaddoo aaoo pprriinnccííppiioo ddaa ccoonnsseerrvvaaççããoo ddoo ccoonnttrraattoo,, iinnddiiccaarr aass ssoolluuççõõeess ppllaauussíívveeiiss aa sseerreemm aaddoottaaddaass ppeellooss ccoonnttrraattaanntteess,, ddiiaannttee ddoo ccuummpprriimmeennttoo ddoo aaccoorrddoo ee ddaa rreedduuççããoo ddaa oonneerroossiiddaaddee ppoorr vviiaa jjuuddiicciiaall..
  • 18. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 18 PPrrooppoommooss,, aassssiimm,, aa oobbsseerrvvâânncciiaa ddoo mmaarrccoo ddiivviissóórriioo,, eennttããoo,, eennttrree aa rreevviissããoo ee aa eexxttiinnççããoo ccoonnttrraattuuaall qquuee ddeevvee sseerr aa uuttiilliiddaaddee ee aa iinnuuttiilliiddaaddee ddaa pprreessttaaççããoo,, ee ttaammbbéémm oo iinntteerreessssee ddaass ppaarrtteess nnaa mmaannuutteennççããoo ddoo nneeggóócciioo.. NNoo pprriimmeeiirroo ccaassoo,, ppaarraa pprriivviilleeggiiaarr aa pprreessttaaççããoo eemm eessppéécciiee ee,, nnoo sseegguunnddoo ccaassoo,, ppaarraa pprreesseerrvvaarr aa sseegguurraannççaa ddaass rreellaaççõõeess ee ddaass eexxppeeccttaattiivvaass ddee ddiirreeiittooss ccoonnttrraattuuaaiiss ggeerraaddooss.. O CÓDIGO DE DEFESA DO CONSUMIDOR E OS CONTRATOS BANCÁRIOS OOss EEssttaabbeelleecciimmeennttooss bbaannccáárriiooss ssããoo hhoojjee,, sseemm ddúúvviiddaa aallgguummaa,, uumm ddooss ppiillaarreess mmaaiiss iimmppoorrttaanntteess ddaa SSoocciieeddaaddee MMooddeerrnnaa.. RReelleevvâânncciiaa qquuee ddeeccoorrrree,, pprriinncciippaallmmeennttee,, ddaa ppoossssiibbiilliiddaaddee qquuee ddeettêêmm ddee aauummeennttoo,, cciirrccuullaaççããoo ee ffoommeennttoo ddee rriiqquueezzaass,, ggaarraannttiinnddoo aapplliiccaaççõõeess rreennttáávveeiiss aaoo ccaappiittaall,, aattuuaalliizzaaççããoo ddooss rreeccuurrssooss aapplliiccaaddooss ee ppoossssiibbiilliiddaaddee ddee oobbtteennççããoo ddee nnoovvooss rreeccuurrssooss,, ttããoo nneecceessssáárriiooss aaoo iinnccrreemmeennttoo ee ffoommeennttoo ddee aattiivviiddaaddeess eemmpprreessaarriiaass.. EE,, ttaammbbéémm,, ppoorrqquuee ddiirreettaa oouu iinnddiirreettaammeennttee,, aass aattiivviiddaaddeess bbaannccáárriiaass eessttããoo sseemmpprree eennvvoollvveennddoo aa vviiddaa qquuoottiiddiiaannaa,, ddoo rreecceebbiimmeennttoo ddee ssaalláárriiooss oouu aappoosseennttaaddoorriiaass,, ppaassssaannddoo ppeelloo ppaaggaammeennttoo ddaass mmaaiiss ddiivveerrssaass ccoonnttaass aattéé ooss eemmpprrééssttiimmooss ee ffiinnaanncciiaammeennttooss.. CCoommoo qquuaallqquueerr oouuttrroo eessttaabbeelleecciimmeennttoo ccoommeerrcciiaall,, vviissaamm ooss BBaannccooss,, aaoo lluuccrroo,, oobbttiiddoo pprriinncciippaallmmeennttee nnoo sspprreeaadd ccoobbrraaddoo.. OOccoorrrree qquuee nneemm sseemmpprree aa bbuussccaa ddeessssee lluuccrroo,, aattrraavvééss ddoo rreessuullttaaddoo óóttiimmoo nnaa rreellaaççããoo:: RReeccuurrssooss OObbttiiddooss oo sspprreeaadd aapprreesseennttaa--ssee ddee ffoorrmmaa mmeeddiiddaa ee aacceeiittáávveell.. EEmmbboorraa eexxpprreessssaammeennttee ddeeffiinniiddooss ccoommoo ffoorrnneecceeddoorreess ((aarrtt.. 33ºº,, §§22ºº ddoo CCDDCC)),, ggrraannddee éé oo ddeebbaattee ddoouuttrriinnáárriioo ssoobbrree aa iinncciiddêênncciiaa ddaass nnoorrmmaass ddee pprrootteeççããoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr nnooss ccoonnttrraattooss ffiirrmmaaddooss eennttrree cclliieennttee ee iinnssttiittuuiiççããoo bbaannccáárriiaa.. AA ooppoossiiççããoo ddoo sseettoorr bbaannccáárriioo aa eessssee ddiissppoossiittiivvoo éé mmaanniiffeessttaa,, ssoobb oo aarrgguummeennttoo ddee qquuee nnããoo hháá ccoommoo ssee ffaallaarr eemm rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo nnooss ccoonnttrraattooss aassssiinnaaddooss eennttrree oo cclliieennttee ((ppeessssooaa ffííssiiccaa oouu jjuurrííddiiccaa)) ee oo EEssttaabbeelleecciimmeennttoo bbaannccáárriioo.. DDeeffeennddeennddoo eessssaa ppoossiiççããoo eennccoonnttrraammooss,, ppoorr eexxeemmpplloo,, oo iilluussttrree PPrrooffºº AArrnnoollddoo WWaalldd,, ssoobb oo aarrgguummeennttoo qquuee nnããoo éé ppoossssíívveell qquuee oo ccrrééddiittoo sseejjaa uussaaddoo
  • 19. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 19 ppoorr uumm ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall,, jjáá qquuee,, ppoorr ssuuaa pprróópprriiaa nnaattuurreezzaa,, ddeessttiinnaa-- ssee àà cciirrccuullaaççããoo ccoommoo mmeeiioo ddee ppaaggaammeennttoo.. PPoorr oouuttrroo llaaddoo,, sseerriiaa aapplliiccáávveell oo CCDDCC aaooss sseerrvviiççooss bbaannccáárriiooss,, ccoommoo,, ppoorr eexxeemmpplloo,, gguuaarrddaa ddee ddooccuummeennttooss ee llooccaaççããoo ddee ccooffrreess.. HHáá,, eennttrreettaannttoo,, oouuttrraass ppoossiiççõõeess,, ccoommoo aa ddee LLuuiizz RRooddrriigguueess WWaammbbiieerr,, qquuee aaffiirrmmaa qquuee ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss eessttããoo ssuujjeeiittooss aaoo CCDDCC,, ssee ccaarraacctteerriizzaaddaa aa rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo,, iissttoo éé,, qquuee oo ccoonnttrraattaannttee sseejjaa oo pprróópprriioo ccoonnssuummiiddoorr ((iinneexxiissttiinnddoo nnaa rreellaaççããoo qquuaallqquueerr iinntteerrmmeeddiiáárriioo)).. AAssssiimm,, ""SSee,, ttooddaavviiaa,, oo ttoommaaddoorr ddooss rreeccuurrssooss ssee uuttiilliizzoouu ddoo mmoonnttaannttee oobbttiiddoo ppoorr mmeeiioo ddee ooppeerraaççããoo ddee ccrrééddiittoo ((eemm sseennttiiddoo aammpplloo)) ppaarraa aa rreeaalliizzaaççããoo ddee aattiivviiddaaddeess pprróópprriiaass,, ttaannttoo ddee pprroodduuççããoo qquuaannttoo ddee ccoonnssuummoo,, eessttaarráá eeffeettiivvaammeennttee ccoonnssuummiinnddoo aaqquueelleess rreeccuurrssooss ee,, ccoomm iissssoo,, ssuujjeeiittaannddoo aa ooppeerraaççããoo bbaannccáárriiaa aaoo ccrriivvoo ddoo CCDDCC.."" WWaammbbiieerr nnããoo aacceeiittaa aa aarrgguummeennttaaççããoo ddee WWaalldd,, ee eessccllaarreeccee qquuee oo ttoommaaddoorr ddoo eemmpprrééssttiimmoo éé ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall nnoo sseennttiiddoo ddee qquuee éé oo úúllttiimmoo ddeessttiinnaattáárriioo ddaaqquueellaa rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo.. UUmmaa vveezz qquuee uuttiilliizzee ooss rreeccuurrssooss ccoonnssttiittuuiirráá oouuttrraass rreellaaççõõeess ccoommpplleettaammeennttee ddeessvviinnccuullaaddaass ddaa aanntteerriioorr.. TTaammbbéémm aaddmmiittee aaqquueellaa aapplliiccaaççããoo JJoosséé GGeerraallddoo BBrriittoo FFiilloommeennoo qquuaannddoo aaffiirrmmaa qquuee aass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass pprreessttaamm sseerrvviiççooss llaattoo sseennssuu aaooss ccoonnssuummiiddoorreess qquueerr qquuaannddoo pprreessttaamm sseerrvviiççooss aaooss sseeuuss cclliieenntteess ((ccoobbrraannççaa ddee ccoonnttaass,, eexxppeeddiiççããoo ddee eexxttrraattooss,, eettcc..)) qquueerr qquuaannddoo ccoonncceeddeemm mmúúttuuooss oouu ffiinnaanncciiaammeennttooss.. JJaammeess MMaarriinnss ttaammbbéémm éé ddaa ooppiinniiããoo ddee qquuee ttooddooss ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,, iinncclluussiivvee aaqquueelleess qquuee eennvvoollvveemm ooppeerraaççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ddee rriissccoo,, eessttaarriiaamm ssuujjeeiittooss aaoo CCDDCC,, ppooiiss ssee ttrraattaamm ddee aattiivviiddaaddeess ooffeerreecciiddaass aaoo ppúúbblliiccoo,, nnoo mmeerrccaaddoo ddee ccoonnssuummoo,, mmeeddiiaannttee rreemmuunneerraaççããoo.. AA mmeessmmaa ooppiinniiããoo éé ccoommppaarrttiillhhaaddaa ppoorr AAnnttôônniioo CCaarrllooss EEffiinngg.. AAmmbbooss ooss aauuttoorreess bbaasseeiiaamm--ssee nnaa eexxtteennssããoo ccoonnffeerriiddaa ppeelloo aarrtt.. 2299 ddoo CCDDCC aa ttooddooss aaqquueelleess ppootteenncciiaallmmeennttee aattiinnggiiddooss ppoorr pprrááttiiccaass aabbuussiivvaass,, pprriinncciippaallmmeennttee ppoorrqquuee nnaa mmaaiioorriiaa ddooss ccaassooss ttrraattaa--ssee ddee ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo.. WWaammbbiieerr mmaaiiss uummaa vveezz ddiissccoorrddaa,, pprriinncciippaallmmeennttee ppoorrqquuee oo ccoonncceeiittoo ddee ccoonnssuummiiddoorr nnããoo sseerriiaa ttããoo eelláássttiiccoo,, ee ssee ffoossssee rreeaallmmeennttee eessssaa aa iinntteerrpprreettaaççããoo aaddeeqquuaaddaa nnããoo hhaavveerriiaa ppoorr qquuee eexxiissttiirr oo ccoonncceeiittoo rreessttrriittoo ddee ccoonnssuummiiddoorr eessttaabbeelleecciiddoo ppeellaa pprróópprriiaa lleeii.. PPaarraa oo aauuttoorr oo qquuee oo aarrtt.. 2299
  • 20. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 20 pprreetteennddiiaa aallbbeerrggaarr sseerriiaamm ooss eenntteess ddeessppeerrssoonnaalliizzaaddooss ((mmaassssaa ffaalliiddaa,, ccoonnddoommíínniioo,, eettcc..)) qquuaannddoo eemm ccoonnddiiççõõeess eeqquuiippaarráávveeiiss aaooss ccoonnssuummiiddoorreess.. AAppeessaarr ddaa ddiiggnniiddaaddee ddooss aarrgguummeennttooss,, eessssaa ooppiinniiããoo nnããoo ppaarreeccee sseerr aa mmaaiiss aaddeeqquuaaddaa,, uummaa vveezz qquuee aalléémm ddee eexxpprreessssoo oo ddiissppoossiittiivvoo lleeggaall,, nnããoo ccaabbee aaoo iinnttéérrpprreettee ccrriiaarr rreessttrriiççõõeess qquuaannddoo aa pprróópprriiaa lleeii nnããoo oo ffaazz.. AAlléémm ddiissssoo,, aa eexxtteennssããoo ddoo aarrtt.. 2299 nnããoo éé uummaa eexxtteennssããoo aa ttooddooss ee qquuaaiissqquueerr ccaassooss,, mmaass aappeennaass ààqquueelleess eemm qquuee ssee ffiigguurraa aabbuussiivviiddaaddee ccoonnttrraattuuaall.. AAlléémm ddiissssoo,, uummaa vveezz qquuee ooss eenntteess ddeessppeerrssoonnaalliizzaaddooss eesstteejjaamm eemm ssiittuuaaççããoo eeqquuiippaarráávveell aaoo ccoonnssuummiiddoorr eessttaarrããoo aabbrraannggiiddooss ppeelloo pprróópprriioo ccaassoo ddoo aarrtt.. 22ºº.. CCeerrttoo éé qquuee,, uummaa vveezz eeddiittaaddaa aa LLeeii nnºº 88..007788//9900,, mmuuiittoo ssee aarrgguummeennttoouu qquuee nnããoo ssee ppooddeerriiaa aacceeiittaarr ssuuaa vviiggêênncciiaa nnooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,, ppooiiss nnããoo sseerriiaamm eesssseess ddee ccoonnssuummoo.. TTaall aarrgguummeennttoo eemmbbaassaavvaa--ssee nnoo ffaattoo ddee qquuee,, ccoommoo ssee nneeggoocciiaavvaa ccrrééddiittoo,, nnããoo ssuujjeeiittaannddoo,, ddeessssee mmooddoo,, aa rreellaaççããoo aaoo ddiissppoossttoo nnoo CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr,, ppooiiss nnããoo hhaavveerriiaa ccoommoo ssee ccoonnssuummiirr oo ddiinnhheeiirroo ee,, ppoorrttaannttoo,, nnããoo ppooddeerriiaa eexxiissttiirr rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo.. PPrriimmeeiirraammeennttee,, ccaabbee lleemmbbrraarr qquuee,, ddee aaccoorrddoo ccoomm oo ddiissppoossttoo nnoo aarrtt.. 5511 ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill,, ddiinnhheeiirroo éé uumm bbeemm ccoonnssuummíívveell.. EEssttaa éé aa ppoossiiççããoo ddaa mmeellhhoorr ddoouuttrriinnaa rreepprreesseennttaaddaa ppoorr CCllóóvviiss BBeevviillááqquuaa:: OOrraa,, ssee oo ddiinnhheeiirroo éé bbeemm jjuurriiddiiccaammeennttee ccoonnssuummíívveell,, oo aarrgguummeennttoo ddee qquuee nnããoo ppooddee hhaavveerr rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo eennvvoollvveennddoo--oo ttoorrnnaa--ssee vvaazziioo.. CCoonnffoorrmmee ccoommeennttaa WWaammbbiieerr:: ""SSoobb eessssee aarrgguummeennttoo ((sseerr ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall)) nnããoo ssee ppooddeemm eexxcclluuiirr ddaa iinncciiddêênncciiaa ddaass nnoorrmmaass ddoo CCDDCC ooss ccoonnttrraattooss ddee ccrrééddiittoo,, ccuujjooss rreeccuurrssooss sseejjaamm ttoommaaddooss ppeelloo ccoonnssuummiiddoorr ppaarraa ffaazzeerr ffrreennttee aass ddeessppeessaass ddee pprroodduuççããoo oouu ddee ccoonnssuummoo,, ppooiiss aa cciirrccuunnssttâânncciiaa ddee ""ggaassttaarr"" eessssee ddiinnhheeiirroo ttoommaaddoo ddoo bbaannccoo nnããoo oo iinncclluuii nnaa ccaaddeeiiaa ddee ffoorrnneecceeddoorreess.."" AAlléémm ddeessssee aarrgguummeennttoo,, aaqquueelleess qquuee pprreetteennddeemm vveerr aaffaassttaaddaa aa iinncciiddêênncciiaa ddoo CCDDCC aaooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,, aalleeggaamm qquuee nnããoo ppooddeerriiaa hhaavveerr ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall aaoo ccrrééddiittoo.. DDeevvee--ssee rreeccoonnhheecceerr qquuee aa pprriinncciippaall ffuunnççããoo ddoo ccrrééddiittoo éé aa ddee mmeeiioo ddee cciirrccuullaaççããoo ddaass rriiqquueezzaass,, eennttrreettaannttoo,, nneeggaarr qquuee ppooddee sseerr ppoossssuuííddoo eemm ccoonnssuummoo ffiinnaall éé eessqquueecceerr--ssee ddee qquuee nnããoo ssee ppooddee oobbrriiggaarr oo ""cclliieennttee"" aa mmaanntteerr ccoonnssiiggoo oo ccrrééddiittoo oobbttiiddoo.. NNaa vveerrddaaddee,, ttrraattaa--ssee ddee dduuaass rreellaaççõõeess ddiissttiinnttaass,, ccoommoo ddeemmoonnssttrraa WWaammbbiieerr.. AA pprriimmeeiirraa rreeffeerree--ssee àà rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo eennttrree oo cclliieennttee ee aa iinnssttiittuuiiççããoo bbaannccáárriiaa,, nnaa qquuaall aaqquueellee éé
  • 21. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 21 ccoonnssuummiiddoorr ffiinnaall ddoo ccrrééddiittoo oobbttiiddoo,, ee qquuee ppooddee oouu nnããoo sseerr sseegguuiiddoo ddee oouuttrraass rreellaaççõõeess.. OObbvviiaammeennttee,, ssee oo ccrrééddiittoo oobbttiiddoo ffoorr uuttiilliizzaaddoo ccoommoo iinnssuummoo ppaarraa oo iinnccrreemmeennttoo ddaa aattiivviiddaaddee eemmpprreessaarriiaall ddoo ""cclliieennttee"",, nnããoo hháá qquuee ssee ffaallaarr eemm rreellaaççããoo ddee ccoonnssuummoo,, ppooiiss hhaavveerráá rreellaaççããoo ddee iinntteerrmmeeddiiaaççããoo.. NNaaddaa iimmppeeddee,, ccoonnttuuddoo,, qquuee ssee aapplliiqquuee aa eexxtteennssããoo ddoo ccoonncceeiittoo ddee ccoonnssuummiiddoorr nnoo ccaassoo ddoo aarrtt.. 2299 CCDDCC.. HHáá aaiinnddaa aaqquueelleess qquuee aaccrreeddiittaamm eexxiissttiirr uummaa pprreessuunnççããoo iiuurriiss ttaannttuumm ddee qquuee oo ccrrééddiittoo oobbttiiddoo sseerráá uuttiilliizzaaddoo ccoommoo ffaattoorr ddee pprroodduuççããoo,, nnããoo hhaavveennddoo ccoonnssuummoo ffiinnaall ppoorr ppaarrttee ddoo cclliieennttee.. EE qquuee,, aalléémm ddiissssoo,, ssóó ppooddeerriiaa ssee ffaallaarr eemm aabbrraannggêênncciiaa ppeelloo CCDDCC nnooss sseerrvviiççooss,, ooppeerraaççõõeess ppaassssiivvaass ((ppoouuppaannççaa ee ccoonnttaa ccoorrrreennttee sseemm ccoonncceessssããoo ddee ccrrééddiittoo,, aapplliiccaaççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ee ccoonnttrraattooss aattííppiiccooss –– ccuussttóóddiiaa ddee vvaalloorreess,, aalluugguueell ddee ccooffrreess,, eettcc..)).. PPrriimmeeiirraammeennttee ddeevvee--ssee iinnddaaggaarr oo ppoorrqquuêê ddaa eexxiissttêênncciiaa ddee uummaa pprreessuunnççããoo qquuee iinnddiiqquuee qquuee oo ccrrééddiittoo sseerráá uuttiilliizzaaddoo ccoommoo mmeeiioo ddee pprroodduuççããoo ((nnããoo hháá qquuaallqquueerr rreessppoossttaa llóóggiiccaa nneessttee sseennttiiddoo)).. PPooddeerriiaa iinncclluussiivvee ssee ddiizzeerr ddaa eexxiissttêênncciiaa ddaa pprreessuunnççããoo ccoonnttrráárriiaa ffrreennttee,, ddaaíí ssiimm vveerrddaaddeeiirraa,, àà pprreessuunnççããoo ddee ffrraaggiilliiddaaddee ddoo ccoonnssuummiiddoorr.. EEmm sseegguunnddoo lluuggaarr nnããoo hháá ppoorrqquuee ssee eexxcclluuiirr aass aattiivviiddaaddeess bbaannccáárriiaass ddiittaass aattiivvaass ((99)),, vviissttoo qquuee aalléémm ddoo ooffeerreecciimmeennttoo ddoo pprroodduuttoo ""ccrrééddiittoo"" hháá aa pprreessttaaççããoo ddee sseerrvviiççoo ppoorr ppaarrttee ddoo EEssttaabbeelleecciimmeennttoo bbaannccáárriioo nnaass ooppeerraaççõõeess bbaannccáárriiaass aattiivvaass.. EEssttee,, aalliiááss,, éé oo ppoonnttoo ddee mmaaiioorr ccoonnttrroovvéérrssiiaa nnoo qquuee ccoonncceerrnnee àà aapplliiccaaççããoo ddoo CCDDCC ààss aattiivviiddaaddeess bbaannccáárriiaass.. AA ddoouuttrriinnaa aaiinnddaa nnããoo ssee aasssseennttoouu,, ee mmuuiittoo mmeennooss aa jjuurriisspprruuddêênncciiaa,, ssoobbrree ccoommoo ttrraattaarr aass ooppeerraaççõõeess bbaannccáárriiaass ffuunnddaammeennttaaiiss aattiivvaass.. CCoommoo ssee ddeepprreeeennddee ddaa aarrgguummeennttaaççããoo aanntteerriioorrmmeennttee eexxppoossttaa,, oo mmeellhhoorr eenntteennddiimmeennttoo éé aaqquueellee qquuee aacceeiittaa aa iinncciiddêênncciiaa ddoo CCDDCC,, ddeessddee qquuee oo ccoonnssuummiiddoorr nnããoo uuttiilliizzee oo ccrrééddiittoo ccoommoo iinnssuummoo ppaarraa aattiivviiddaaddee lluuccrraattiivvaa oouuttrraa ((ppooiiss nnaa vveerrddaaddee ccaarraacctteerriizzaarr--ssee--iiaa iinntteerrmmeeddiiaaççããoo)).. EEnnttrreettaannttoo,, ssee oo ccoonnssuummiiddoorr éé oo ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall ddeessssee ccrrééddiittoo,, nnoo sseennttiiddoo ddee qquuee nnããoo oo uuttiilliizzaarráá ppaarraa ccrriiaarr aaiinnddaa mmaaiiss ccrrééddiittoo,, éé ppaaccííffiiccaa ee iinndduubbiittáávveell ssuuaa aabbrraannggêênncciiaa ppeelloo CCDDCC.. AAttéé ppoorrqquuee,, nnããoo hháá ccrriittéérriioo llóóggiiccoo oouu lleeggaall ppaarraa aa ddeessccrriimmiinnaaççããoo eennttrree aass ooppeerraaççõõeess aattiivvaass ee ppaassssiivvaass,, aammbbaass mmeerreecceeddoorraass ddaa pprrootteeççããoo ccoonnssuummeerriissttaa.. NNeewwttoonn ddee LLuuccccaa eennssiinnaa qquuee aa oorriiggeemm ddoo CCDDCC eessttáá mmuuiittoo lliiggaaddaa aaooss aabbuussooss ccoommeettiiddooss ppeellaass iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass ccoonnttrraa sseeuuss cclliieenntteess.. PPaarraa oo iilluussttrree PPrrooffeessssoorr nnããoo ssee ppooddee,, aattrraavvééss ddaa iinntteerrpprreettaaççããoo,, cchheeggaarr--ssee aa uumm aabbssuurrddoo.. AAcceeiittaarr qquuee oo CCDDCC nnããoo ssee aapplliiccaa aaooss BBaannccooss
  • 22. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 22 ppeerrmmiittiirr--llhheess--iiaa aa vveeiiccuullaaççããoo ddee pprrooppaaggaannddaa eennggaannoossaa,, uuttiilliizzaaççããoo ddee ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass,, eettcc.. sseemm qquuaallqquueerr ttiippoo ddee ssaannççããoo.. CCoonncclluuiinnddoo ccoomm aa ccllaarreezzaa íímmppaarr ddee CCllááuuddiiaa LLiimmaa MMaarrqquueess,, ppooddeemmooss aaffiirrmmaarr qquuee:: ""AA ccaarraacctteerriizzaaççããoo ddoo bbaannccoo oouu iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa ccoommoo ffoorrnneecceeddoorr eessttáá ppoossiittiivvaaddaa nnoo aarrtt.. 33ºº,, ccaappuutt ddoo CCDDCC ee eessppeecciiaallmmeennttee nnoo §§ 22ºº ddoo rreeffeerriiddoo aarrttiiggoo,, oo qquuaall mmeenncciioonnaa eexxpprreessssaammeennttee ccoommoo sseerrvviiççooss aass aattiivviiddaaddeess ddee ‘‘nnaattuurreezzaa bbaannccáárriiaa,, ffiinnaanncceeiirraa,, ddee ccrrééddiittoo’’.."" EE mmaaiiss aaddiiaannttee:: ""AA ccaarraacctteerriizzaaççããoo ddoo bbaannccoo oouu iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa ccoommoo ffoorrnneecceeddoorr ssoobb aa iinncciiddêênncciiaa ddoo CCDDCC,, éé hhoojjee ppaaccííffiiccaa.."" AA mmeessttrree ggaaúúcchhaa aaccrreesscceennttaa aaiinnddaa:: ""OO CCDDCC rreeggee aass ooppeerraaççõõeess bbaannccáárriiaass,, iinncclluussiivvee aass ddee mmúúttuuoo oouu ddee aabbeerrttuurraa ddee ccrrééddiittoo,, ppooiiss rreellaaççõõeess ddee ccoonnssuummoo.. OO pprroodduuttoo ddaa eemmpprreessaa bbaannccoo éé oo ddiinnhheeiirroo oouu oo ccrrééddiittoo,, bbeemm jjuurriiddiiccaammeennttee ccoonnssuummíívveell,, sseennddoo,, ppoorrttaannttoo,, ffoorrnneecceeddoorraa;; ee ccoonnssuummiiddoorr oo mmuuttuuáárriioo oouu ccrreeddiittaaddoo.. DDiiaannttee ddooss aarrgguummeennttooss ttrraazziiddooss ppeellaa mmeellhhoorr ddoouuttrriinnaa,, nnããoo hháá ccoommoo ssee nneeggaarr aa aapplliiccaaççããoo ddaass rreeggrraass pprrootteettiivvaass ddoo CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr àà aattiivviiddaaddee bbaannccáárriiaa ee ssuuaass ooppeerraaççõõeess,, qquueerr ffuunnddaammeennttaaiiss ((aattiivvaass ee ppaassssiivvaass)),, qquueerr aacceessssóórriiaass qquuaannddoo oo pprroodduuttoo ((ccrrééddiittoo)) ffoorr uuttiilliizzaaddoo ppeelloo ddeessttiinnaattáárriioo ffiinnaall eemm aattiivviiddaaddee nnããoo lluuccrraattiivvaa ((nnããoo ccaarraacctteerriizzaannddoo iinnssuummoo)).. PPoorrttaannttoo,, aa ddoouuttrriinnaa ee aa jjuurriisspprruuddêênncciiaa,, eemm uunnííssssoonnoo,, aattrriibbuueemm aaooss nneeggóócciiooss cceelleebbrraaddooss eennttrree oo AAuuttoorr ee aa RRéé oo ccaarráátteerr ddee ccoonnttrraattoo ddee aaddeessããoo ppoorr eexxcceellêênncciiaa.. TTaall mmooddaalliiddaaddee ddee ccoonnttrraattoo oobbvviiaammeennttee ssuubbttrraaii aa uummaa ddaass ppaarrtteess ccoonnttrraattaanntteess aa aaddeerreennttee pprraattiiccaammeennttee ttooddaa ee qquuaallqquueerr mmaanniiffeessttaaççããoo ddaa lliivvrree aauuttoonnoommiiaa nnaa vvoonnttaaddee ddee ccoonnttrraattaarr,, ccoonnssttrraannggeennddoo àà rreeaalliizzaaççããoo ddee nneeggóócciioo jjuurrííddiiccoo sseemm mmaaiioorreess qquueessttiioonnaammeennttooss.. FFeelliizzmmeennttee,, oo DDiirreeiittoo rreesseerrvvaa ggrraannddee pprrootteeççããoo àà ppaarrttee aaddeerreennttee,, ccuujjaa eexxpprreessssããoo ddee vvoonnttaaddee lliimmiittaassssee àà ccoonnccoorrddâânncciiaa qquuaannttoo ààss ccllááuussuullaass pprreevviiaammeennttee eessttaabbeelleecciiddaass.. AA lleeggiissllaaççããoo ppááttrriiaa ddiisscciipplliinnaa,, eessppeecciiffiiccaammeennttee nnoo CCDDCC ((aarrttss.. 5544 ee 1188 && 22ºº)) ooss ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo,, eessttaabbeelleecceennddoo nnoorrmmaass qquuee ccooííbbeemm aa uussuurraa ee bbaanneemm oo aannaattoocciissmmoo..
  • 23. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 23 PPRRIINNCCÍÍPPIIOO DDAA PPRROOIIBBIIÇÇÃÃOO LLEEGGAALL DDAASS CCLLÁÁUUSSUULLAASS AABBUUSSIIVVAASS NNOOSS CCOONNTTRRAATTOOSS AAss nnoorrmmaass ddoo CCDDCC ssããoo iimmppeerraattiivvaass.. PPoorrttaannttoo,, qquuaallqquueerr ccllááuussuullaa ““rreellaattiivvaa aaoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee pprroodduuttooss ee sseerrvviiççooss qquuee eessttaabbeelleeççaamm oobbrriiggaaççõõeess ccoonnssiiddeerraaddaass iinnííqquuaass,, aabbuussiivvaass,, [[......]] iinnccoommppaattíívveeiiss ccoomm aa bbooaa--fféé oouu eeqquuiiddaaddee;;”” ((aarrtt..5511,, iinncc..IIVV,, CCDDCC)),, ssããoo lleeggaallmmeennttee ccllaassssiiffiiccaaddaass ccoommoo ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ee nnuullaass.. OO PPooddeerr JJuuddiicciiáárriioo ddeeccllaarraarráá aa nnuulliiddaaddee aabbssoolluuttaa ddeessttaass ccllááuussuullaass,, aa ppeeddiiddoo ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, ddee ssuuaass eennttiiddaaddeess ddee pprrootteeççããoo,, ddoo MMiinniissttéérriioo PPúúbblliiccoo ee mmeessmmoo iinncciiddeennttaallmmeennttee,, eexx ooffíícciioo.. ((MMAARRQQUUEESS,, 11999999,, pp..339911)).. MMeessmmoo qquuee oo ccoonnssuummiiddoorr rreeaalliizzee oo aattoo ffoorrmmaall ddee aassssiinnaattuurraa ddoo ccoonnttrraattoo ee,, ppoorrttaannttoo,, aauuttoorriizzee oo ccuummpprriimmeennttoo ddaa ccllááuussuullaa aabbuussiivvaa,, eessttaa ffeerree nnoorrmmaa ddee oorrddeemm ppúúbblliiccaa,, ddeevveennddoo oo mmaaggiissttrraaddoo ddeeccllaarraarr ssuuaa nnuulliiddaaddee ddee ooffíícciioo ppaarraa iimmppeeddiirr aa ccoonnccrreettiizzaaççããoo ddoo ggrraavvee ddaannoo aannttii--ssoocciiaall,, aattoo qquuee iinncclluussiivvee,, ppooddeerráá sseerr iinntteerrpprreettaaddoo ee ccoonnssiiddeerraaddoo iinncciiddeennttaallmmeennttee ee ddeerriivvaaddaammeennttee iinnccoonnssttiittuucciioonnaall.. ((aarrtt..55ºº,, iinncciissoo XXXXXXIIII,, CCFF)).. PPrreessssuuppoossttoo qquuee aa aannáálliissee ee oo ccoonnttrroollee jjuuddiicciiaall ddaass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss ccoonnssuummeerriissttaass éé ddeetteerrmmiinnaaddoo lleeggaallmmeennttee ssoobb oo ccrriittéérriioo ddaa eeqquuiiddaaddee ccoonnttrraattuuaall ee bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa,, nnããoo ssoommeennttee oo rrooll eexxeemmpplliiffiiccaattiivvoo pprreevviissttoo nnoo aarrttiiggoo 5511 ddoo CCDDCC éé vváálliiddoo nnaa aannuullaaççããoo ddaass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ccoonnttrraattuuaaiiss.. OOss ppaarrââmmeettrrooss lleeggaaiiss aammppllooss ee aabbeerrttooss ddaa eeqquuiiddaaddee ee bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa aauuttoorriizzaamm oo mmaaggiissttrraaddoo aa rreeccoorrrreerr aa oouuttrraass nnoorrmmaass ddee ddiirreeiittoo eeccoonnôômmiiccoo ccoommoo aa lleeii ddaa eeccoonnoommiiaa ppooppuullaarr,, lleeii aannttiittrruussttee,, lleeii ddee ccrriimmeess ccoonnttrraa aa oorrddeemm eeccoonnôômmiiccaa,, ddeennttrree oouuttrraass.. EExxeemmpplloo ddaa aammpplliittuuddee ee aabbeerrttuurraa lleeggaall ddaa bbooaa--fféé oobbjjeettiivvaa ee eeqquuiiddaaddee ccoonnttrraattuuaall nnaa ddeetteerrmmiinnaaççããoo ddaa aabbuussiivviiddaaddee ddoo ccoonntteeúúddoo ddaass ccllááuussuullaass ccoonnttrraattuuaaiiss éé aa eexxiissttêênncciiaa ddee eemmpprreessáárriiooss aattuuaanntteess eemm oolliiggooppóólliiooss,, ccaarrttééiiss,, mmoonnooppóólliiooss,, iinnccoorrppoorraaççõõeess ee ffuussõõeess eemmpprreessaarriiaaiiss qquuee eelliimmiinnaamm aass ppoossssiibbiilliiddaaddeess ddee eeqquuiillííbbrriioo ddooss pprreeççooss ee qquuaannttiiddaaddeess ooffeerrttaaddaass ddee mmeerrccaaddoorriiaass cciirrccuullaanntteess,, aa cchhaammaaddaa ““ccoonnccoorrrrêênncciiaa ppeerrffeeiittaa””,, qquuee ddáá eessttaabbiilliiddaaddee àà eeccoonnoommiiaa ee aa ssoocciieeddaaddee..
  • 24. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 24 OO pprriinnccííppiioo oobbrriiggaattóórriioo ddaa aauuttoonnoommiiaa pprriivvaaddaa nnooss ccoonnttrraattooss nnaa ccoonnsseeccuuççããoo ddooss iinntteerreesssseess iinnddiivviidduuaaiiss,, lliimmiittaaddoo ppeelloo oobbjjeettiivvoo ssoocciiaall ddoo ccoonnttrraattoo,, éé ddeeffeeiittuuoossoo,, vviicciiaaddoo qquuaannddoo ooccoorrrree aa ccooaaççããoo ddee ccoonnssuummiiddoorreess aa ppaaggaarr ddeetteerrmmiinnaaddoo vvaalloorr eemm ttrrooccaa ddee uummaa mmeerrccaaddoorriiaa ppaarraa ooss ggrraannddeess pprroopprriieettáárriiooss ee pprroodduuttoorreess ((ffoorrnneecceeddoorreess)),, oorrggaanniizzaaddooss iilliicciittaammeennttee ppaarraa eelliimmiinnaarr ooss pprreeççooss aaddvviinnddooss ddaa ccoonnccoorrrrêênncciiaa ppeerrffeeiittaa.. RReessssaallttee--ssee qquuee oo pprreeççoo aabbuussiivvoo ee ooss jjuurrooss aabbuussiivvooss ssããoo aass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass mmaaiiss iimmppaaccttaanntteess aaoo ccoonnssuummiiddoorr ee oo pprriinnccííppiioo ddaa eeqquuiiddaaddee oobbjjeettiivvaa oo pprreeççoo jjuussttoo nnooss ccoonnttrraattooss.. IImmppoorrttaannttee rreessssaallttaarr nnoovvaammeennttee qquuee oo ccrriittéérriioo ddee nnuulliiddaaddee ccoonnttrraattuuaall ddoo CCDDCC éé ddiiffeerreenncciiaaddoo ddaaqquueellee pprróópprriioo ddoo CCóóddiiggoo CCiivviill.. AA nnoorrmmaa ccoonnssuummeerriissttaa bbrraassiilleeiirraa eexxpprreessssaammeennttee ddeeccllaarraa aa nnuulliiddaaddee aabbssoolluuttaa ddaass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass nnooss ccoonnttrraattooss ddee ccoonnssuummoo,, ppeerrmmiittiinnddoo aaoo mmaaggiissttrraaddoo ssuupprriimmii--llaass sseemm qquuee ttaall aattoo sseejjaa ppaarrttee ddoo oobbjjeettoo ddaa aaççããoo jjuuddiicciiaall.. AA ssiisstteemmááttiiccaa pprroocceessssuuaall ddee ddeeffeessaa ee pprrootteeççããoo ddooss ddiirreeiittooss mmaatteerriiaaiiss ddoo ccoonnssuummiiddoorr,, pprreevviissttaa lleeggaallmmeennttee nnoo TTííttuulloo IIIIII,, CCDDCC,, éé ddiiffeerreenncciiaaddaa ppoorrqquuee mmaannddaa qquuee ssee ffaacciilliittee oo aacceessssoo ddoo ccoonnssuummiiddoorr vvuullnneerráávveell àà jjuussttiiççaa ssoobb ppeennaa ddaa nnããoo eeffeettiivvaaççããoo ddoo CCóóddiiggoo.. DDeessssaa ffoorrmmaa,, iinnsseerree-- ssee nneessttee ccoonntteexxttoo jjuurrííddiiccoo aa ddeeccllaarraaççããoo ddee ooffíícciioo ddee ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ccoonnssuummeerriissttaass,, qquueessttããoo ddee oorrddeemm ppúúbblliiccaa,, pprreeffeerreenncciiaallmmeennttee,, aanntteess ddaa ooccoorrrrêênncciiaa ddoo ddaannoo,, nnaa ffaassee ddee eexxeeccuuççããoo ddoo ccoonnttrraattoo.. CCoonncclluuii--ssee qquuee ““aass nnoorrmmaass pprrooiibbiittóórriiaass ddee ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ssããoo nnoorrmmaass ddee oorrddeemm ppúúbblliiccaa,, nnoorrmmaass iimmppeerraattiivvaass,, iinnaaffaassttáávveeiiss ppeellaa vvoonnttaaddee ddaass ppaarrtteess,, ccoommppeennssaannddoo aa vvuullnneerraabbiilliiddaaddee ffááttiiccaa ddoo ccoonnssuummiiddoorr..”” ((MMAARRQQUUEESS 11999999,, pp..440011)).. SSeegguunnddoo RRiizzzzaarrddoo ((22000066,, pp..11993388)) ““CCoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss ssããoo aaqquueelleess eemm qquuee uummaa ddaass ppaarrtteess éé oo bbaannccoo ee ccuujjoo oobbjjeettoo vveemm aa sseerr oo ccrrééddiittoo..”” ““BBaannccoo éé aa eemmpprreessaa qquuee,, ccoomm ffuunnddooss pprróópprriiooss oouu ddee tteerrcceeiirrooss,, ffaazz ddaa nneeggoocciiaaççããoo ddoo ccrrééddiittoo aa ssuuaa aattiivviiddaaddee pprriinncciippaall”” ((RRIIZZZZAARRDDOO,, 22000066,, pp..11339977)).. PPoorrttaannttoo,, oo eemmpprreessáárriioo
  • 25. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 25 bbaannccáárriioo éé oo iinntteerrmmeeddiiáárriioo nnaa nneeggoocciiaaççããoo ddoo ccrrééddiittoo,, ccaappttaannddoo--oo ddoo ppúúbblliiccoo oouu oouuttrraass ddee ffoonntteess ee rreeppaassssaannddoo--oo nnoovvaammeennttee aaoo ppúúbblliiccoo,, ppoorréémm ccoomm áággiioo,, cchhaammaaddoo ddee sspprreeaadd bbaannccáárriioo.. IImmppoorrttaannttee ddeessttaaccaarr qquuee oo ccrrééddiittoo bbaannccáárriioo ppooddee sseerr ddiivviiddiiddoo eemm dduuaass eessppéécciieess:: ccrrééddiittoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr ee ccrrééddiittoo àà pprroodduuççããoo ddaaddoo qquuee aa iinncciiddêênncciiaa ddoo CCDDCC ddeevveerráá rreegguullaammeennttaarr ssoommeennttee aaqquueellee ddeessttiinnaaddoo aaoo ccoonnssuummoo,, eexxcclluuiinnddoo aaqquueellaass ppeessssooaass ffííssiiccaass oouu jjuurrííddiiccaass qquuee ccoonnttrraattaamm oo ccrrééddiittoo ppaarraa iinnvveessttiirr nnaa pprroodduuççããoo ddee bbeennss oouu sseerrvviiççooss.. EEssttaa lliinnhhaa ddee rraacciiooccíínniioo éé ccooeerreennttee ccoomm aa tteeoorriiaa ffiinnaalliissttaa ddee ccoonncceeiittoo ddee ccoonnssuummiiddoorr.. CCllááuuddiiaa LLiimmaa MMaarrqquueess eessccllaarreeccee:: ““PPooddeemmooss ddeennoommiinnaarr,, ggeenneerriiccaammeennttee,, ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss aaqquueelleess ccoonncclluuííddooss ccoomm uumm bbaannccoo oouu uummaa iinnssttiittuuiiççããoo ffiinnaanncceeiirraa.. EEnnttrree eelleess ddeessttaaccaamm--ssee oo ddeeppóóssiittoo bbaannccáárriioo,, ddeeppóóssiittoo eemm ccoonnttaa ccoorrrreennttee,, ccoonnttaa ppoouuppaannççaa,, oouu aa pprraazzoo ffiixxoo,, oo ccoonnttrraattoo ddee ccuussttóóddiiaa ee gguuaarrddaa ddee vvaalloorreess,, oo ccoonnttrraattoo ddee aabbeerrttuurraa ddee ccrrééddiittoo,, ddee eemmpprrééssttiimmoo ee oo ddee ffiinnaanncciiaammeennttoo.. NNaa ssoocciieeddaaddee aattuuaall ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss ppooppuullaarriizzaamm--ssee,, nnããoo hhaavveennddoo ccllaassssee ssoocciiaall qquuee nnããoo ssee ddiirriijjaa aaooss bbaannccooss ppaarraa lleevvaannttaarr ccaappiittaall,, ppaarraa rreeccoollhheerr ssuuaass eeccoonnoommiiaass,, ppaarraa ddeeppoossiittaarr sseeuuss vvaalloorreess oouu ssiimmpplleessmmeennttee ppaaggaarr ssuuaass ccoonnttaass.. ÉÉ oo ccoonnttrraattoo ddee aaddeessããoo ppoorr eexxcceellêênncciiaa,, éé uummaa ddaass rreellaaççõõeess ddee ccoonnssuummiiddoorr--ffoorrnneecceeddoorr qquuee mmaaiiss ssee uuttiilliizzaa ddoo mmééttooddoo ddee ccoonnttrraattaaççããoo ppoorr aaddeessããoo ee ccoomm ““ccoonnddiiççõõeess ggeerraaiiss”” iimmppoossttaass ee ddeessccoonnhheecciiddaass.. ((MMAARRQQUUEESS,,11999999,,pp..119977))”” CCoonnssttaattaa--ssee qquuee aa pprróópprriiaa LLeeii 88..007788 nnoo sseeuu aarrtt..33ºº ppaarráággrraaffoo 22ºº,, éé bbeemm oobbjjeettiivvaa qquuaannddoo ddeetteerrmmiinnaa qquuee ““sseerrvviiççoo éé qquuaallqquueerr aattiivviiddaaddee ffoorrnneecciiddaa nnoo mmeerrccaaddoo ddee ccoonnssuummoo,, mmeeddiiaannttee rreemmuunneerraaççããoo,, iinncclluussiivvee aass ddee nnaattuurreezzaa bbaannccáárriiaa,, ffiinnaanncceeiirraa,, ddee ccrrééddiittoo ee sseeccuurriittáárriiaa,, ssaallvvoo aass ddeeccoorrrreenntteess ddaass rreellaaççõõeess ddee ccaarráátteerr ttrraabbaallhhiissttaass””.. OOuu sseejjaa,, aa ggrraannddee mmaaiioorriiaa ddooss ccoonnttrraattooss rreeaalliizzaaddooss ppeellooss bbaannccooss éé ppaassssíívveell ddaa aapplliiccaaççããoo ddaa nnoorrmmaa ccoonnssuummeerriissttaa.. CCoommoo jjáá ddiittoo,, ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss eemm ssuuaa ggrraannddee mmaaiioorriiaa ssããoo ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo ppoorr eexxcceellêênncciiaa,, ppoorréémm ccoonnttrraattooss ddee ttaall ffoorrmmaaççããoo ssããoo oorrddeennaaddooss ppeelloo aarrttiiggoo 4466 ddoo CCDDCC..
  • 26. XXXXXX XX XXXXXX XXX XXXXXX Assessoria Jurídica Online Rua XXXX XX XXXX, 00 – XXXXX XXXX - CEP 00000-000 - XXX XXXXX XX XXXX – SP Tels: (00) 0000-0000 / (00) 0000-0000 – e-mail: XXXXXXXXXX@hotmail.com 26 OO CCDDCC ttaammbbéémm ddáá ssuusstteennttaaççããoo jjuurrííddiiccaa aaooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss ddee aaddeessããoo eemm sseeuu aarrttiiggoo 5544,, ppaarráággrraaffoo 33ºº:: ““OOss ccoonnttrraattooss ddee aaddeessããoo eessccrriittooss sseerrããoo rreeddiiggiiddooss eemm tteerrmmooss ccllaarrooss ee ccoomm ccaarraacctteerreess oosstteennssiivvooss ee lleeggíívveeiiss,, ddee mmooddoo aa ffaacciilliittaarr ssuuaa ccoommpprreeeennssããoo”” ((BBRRAASSIILL,, 22001111dd)).. DDeessssaa ffoorrmmaa,, éé oobbrriiggaattóórriiaa aa aapplliiccaaççããoo ddoo CCDDCC aaooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss,, ppooiiss nneesstteess ““pprroolliiffeerraamm aass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ee lleeoonniinnaass,, pprreevviiaammeennttee eessttaabbeelleecciiddaass,, iimmooddiiffiiccáávveeiiss,, ee iinnddiissccuuttíívveeiiss qquuaannddoo ddaa aassssiinnaattuurraa ddooss ccoonnttrraattooss..”” ((RRIIZZZZAARRDDOO,, 22000066,, pp..2244)).. OOuuttrraass ddiissppoossiiççõõeess ddoo CCóóddiiggoo oorrddeennaamm ooss ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss ccoonnssuummeerriissttaass.. OO aarrtt..5522,, iinncciissooss IIII ee IIIIII,, ee ppaarráággrraaffoo 22ºº ddoo iinncciissoo VV,, CCDDCC,, eessttiippuullaamm:: ““NNoo ffoorrnneecciimmeennttoo ddee pprroodduuttooss ee sseerrvviiççooss qquuee eennvvoollvvaa oouuttoorrggaa ddee ccrrééddiittoo oouu ccoonncceessssããoo ddee ffiinnaanncciiaammeennttoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr,, oo ffoorrnneecceeddoorr ddeevveerráá,, eennttrree oouuttrrooss rreeqquuiissiittooss,, iinnffoorrmmáá--lloo pprréévviiaa ee aaddeeqquuaaddaammeennttee ssoobbrree [[......]] oo mmoonnttaannttee ddee jjuurrooss ddee mmoorraa ee ddaa ttaaxxaa eeffeettiivvaa aannuuaall ddee jjuurrooss ee aaccrréésscciimmooss lleeggaallmmeennttee pprreevviissttooss.. [[......]] ÉÉ aasssseegguurraaddoo aaoo ccoonnssuummiiddoorr àà lliiqquuiiddaaççããoo aanntteecciippaaddaa ddoo ddéébbiittoo,, ttoottaall oouu ppaarrcciiaallmmeennttee,, mmeeddiiaannttee rreedduuççããoo pprrooppoorrcciioonnaall ddooss jjuurrooss ee ddeemmaaiiss aaccrréésscciimmooss.. ((BBRRAASSIILL,, 22001111dd))”” PPoorrttaannttoo,, ssããoo nnuullaass ppeelloo CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr aass ccllááuussuullaass aabbuussiivvaass ddee eelleeiiççããoo ddee ffoorroo,, eessccoollhhaa uunniillaatteerraall ppeelloo bbaannccoo ddee íínnddiiccee ddee ccoorrrreeççããoo mmoonneettáárriiaa,, ttaaxxaa ddee jjuurrooss,, vveenncciimmeennttoo aanntteecciippaaddoo ddoo ccoonnttrraattoo eemm ccaassoo ddee iinnaaddiimmppllêênncciiaa,, ddeennttrree oouuttrraass,, ttííppiiccaass ddee ccoonnttrraattooss bbaannccáárriiooss.. PPoorr ffiimm,, tteemmooss aa SSúúmmuullaa 229977 ddoo pprróópprriioo SSTTJJ ccuujjoo ccoonntteeúúddoo éé oo qquuee ssee sseegguuee:: ““OO CCóóddiiggoo ddee DDeeffeessaa ddoo CCoonnssuummiiddoorr éé aapplliiccáávveell ààss iinnssttiittuuiiççõõeess ffiinnaanncceeiirraass””.. TTaall eenntteennddiimmeennttoo ppaacciiffiiccaaddoo iinncclluussiivvee nnoo SSuupprreemmoo TTrriibbuunnaall FFeeddeerraall ((SSTTFF)),, ppoorr mmeeiioo ddaa AAççããoo ddee IInnccoonnssttiittuucciioonnaalliiddaaddee 22559911,, ssóó ffaazz ccoonnffiirrmmaarr aa eexxpprreessssaa pprreevviissããoo lleeggaall,, ccoonnttiiddaa nnoo aarrttiiggoo 33ºº,, ppaarráággrraaffoo 22ºº ddoo CCDDCC qquuee ccllaarraammeennttee ddiizz qquuee éé oobbjjeettoo ddee ccoonnssuummoo sseerrvviiççooss ddee nnaattuurreezzaa bbaannccáárriiaa,, ffiinnaanncceeiirraa ee ddee ccrrééddiittoo,,