10. โครงสร้างและหน้าที่ของ DNA และ RNA
โครงสร้างและหน้าที่ของ DNA
โครงสร้างของ DNA มีลักษณะเป็นเกลียวคู่
(Double helix) เกิดจากสายโพลีนิวคลีโอไทด์สาย
เดี่ยวที่บิด หรือขดคล้ายบันไดเวียนที่เรียก อัลฟาเฮ
ลิกซ์ (X – helix) สองสายมาพันกันเป็นเกลียวคู่
โดยที่ปลายของสายโพลีนิวคลีโอไทด์จะอยู่ตรง
ข้ามกัน ส่วนที่เป็นน้าตาลและฟอสเฟตจะทา
หน้าที่เป็นแกนอยู่ข้างนอก เบสต่าง ๆ จะยื่นเข้าไป
ในเกลียวแล้วจับคู่กันระหว่างเบสคู่สม
(Commplementary bases) ทั้งสองสายด้วย
พันธะไฮโดรเจน (รูป ก) โครงสร้างของ DNA
เกลียวคู่ที่แสดงในรูป ข เป็นเกลียว DNA แบบ บี
(B – DNA) ซึ่งมีลักษณะเป็นเกลียวเวียนขวามี
ระยะหนึ่งรอบเกลียว เท่ากับ 3.4 nm. และมีเบสคู่
สมประมาณ 10 คู่ต่อรอบ
MENU NEXT
11. โครงสร้างและหน้าที่ของ DNA และ RNA
ลักษณะเบสในโมเลกุลของ DNA โดยทั่วไปมีดังนี้
1) เบสที่เป็นองค์ประกอบของ DNA จะมีเฉพาะ A,G,T และ C ไม่มี U
2) การจับคู่เบสเป็นการจับคู่เบสแบบวัทสัน-คริก (Watson-Crick base pairing) คือ
เบสเพียวริน A จับคู่กับไพริมิดีน T และ G จับกับ C ด้วยพันธะไฮโดรเจนจานวนพันธะจะเป็น 2 และ 3
พันธะ ตามลาดับ ดังนั้น DNA ที่มีเบส G และ C มากจะเสถียรกว่า DNA ที่มีเบส A กับ T มากเพราะ
พันธะระหว่าง G-C มี 3 พันธะ
3) ปริมาณของเบสเพียวรินจะเท่ากับเบสไพริมิดีน (A+G=T+C) โดยเฉพาะ A=T และ
G=C หรืออัตราส่วน A:T=1 และอัตราส่วน G:C=1 เช่นกัน
จากการศึกษา DNA ในสิ่งมีชีวิตหลายชนิดพบว่ามีขนาดแตกต่างกันตั้งแต่ ขนาดเล็ก
เช่น DNA ของไวรัส ไปจนถึงขนาดใหญ่ เช่น DNA ในโครโมโซมของคน ทาหน้าที่ควบคุมพันธุกรรม การ
เจริญเติบโตของสิ่งมีชีวิตซึ่งจะได้กล่าวในบทต่อไป
MENU NEXT
BACK
12. โครงสร้างและหน้าที่ของ DNA และ RNA
โครงสร้างและหน้าที่ของ DNA
RNA เป็นกรดนิวคลีอิคที่มีโครงสร้าง
คล้ายกันกับ DNA คือ ประกอบด้วยนิวคลีโอ
ไทด์เชื่อมโยงด้วยพันธะฟอสโฟไดเอสเทอร์
ส่วนประกอบที่สาคัญที่ต่างไปจาก DNA
ได้แก่น้าตาลไรโบส (ดีออกซีไรโบสใน DNA)
และเบสยูราซิล (เบสไธมีนใน DNA) และ
ตามปกติ RNA จะมีโครงสร้างเป็นเส้นเดี่ยว
(Single stranded) ทาหน้าที่เป็น
ตัวกลางในการถ่ายทอดลักษณะพันธุกรรม
และในเซลล์บางชนิด RNA อาจเป็นสาร
พันธุกรรมด้วย
MENU NEXT
BACK