کنترل و پیشگیری بیماری های مرکبات به روش ارگانیک با سود جستن از قارچ کش و باکتری کش بردوفیکس

1. .‫مرکبات‬ ‫های‬ ‫بیماری‬ ‫کنترل‬
Citrus diseases

2. .
‫باغب‬ ‫شیمیایی‬ ‫تولیدی‬ ‫و‬ ‫تحقیقاتی‬ ‫شرکت‬‫تاک‬ ‫ان‬

3. ‫بردوفیکس‬
‫بهترین‬‫سالمترین‬ ‫و‬‫کش‬ ‫قارچ‬‫کش‬ ‫باکتری‬ ‫و‬‫ارگانیک‬
‫کشاورزی‬ ‫در‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬

4. ‫مقدمه‬:
‫مرکبات‬‫یکی‬‫از‬‫ترین‬‫مهم‬‫خانواده‬‫های‬‫میوه‬‫نیمه‬‫گرمسی‬‫ری‬
‫بوده‬‫و‬‫از‬‫دیرباز‬‫به‬‫عنوان‬‫بخشی‬‫از‬‫رژیم‬،‫غذایی‬‫دارای‬‫ارز‬‫ش‬
‫فراوانی‬‫بوده‬‫است‬.‫طعم‬‫مرکبات‬‫برای‬‫اکثر‬‫مردم‬‫دنیا‬‫ق‬‫ابل‬
‫پذیرش‬،‫است‬‫عالوه‬‫بر‬‫آن‬‫دارای‬‫مزایا‬‫و‬‫اثرات‬‫مفید‬‫دیگ‬‫ری‬
‫نیز‬‫باشد‬‫می‬.

5. .
‫مرکبات‬‫و‬‫محصوالت‬‫آنها‬‫منابع‬‫غنی‬‫از‬،‫ها‬‫ویتامین‬‫مواد‬
‫معدنی‬‫و‬‫فیبر‬‫هستند‬‫که‬‫برای‬‫رشد‬‫و‬‫تکامل‬‫افراد‬‫ضر‬‫وری‬
‫باشند‬‫می‬.‫همچنین‬‫یک‬‫سری‬‫ترکیبات‬‫غیر‬‫مغذی‬‫در‬
‫مرکبات‬‫دیده‬‫شده‬‫است‬‫که‬‫توانند‬‫می‬‫خطر‬‫بسیاری‬‫از‬
‫های‬‫بیماری‬‫مزمن‬‫را‬‫کاهش‬‫دهند‬.

6. .
‫سطح‬‫کل‬‫باغات‬‫مرکبات‬‫دنیا‬7.600.000‫هکتار‬‫و‬‫میزان‬
‫محصول‬103.800.000‫تن‬‫باشد‬‫می‬.‫ایران‬‫با‬8/3‫درصد‬
‫سطح‬‫زیر‬‫کشت‬‫دنیا‬‫مقام‬‫هشتم‬‫و‬‫از‬‫نظر‬،‫تولید‬‫مقام‬‫ه‬‫فتم‬
‫را‬‫در‬‫بین‬‫کشورهای‬‫تولید‬‫کننده‬‫مرکبات‬‫دارا‬‫است‬.‫س‬‫طح‬
‫زیر‬‫کشت‬‫مرکبات‬‫اعم‬‫از‬‫بارور‬‫و‬‫غیر‬‫بارور‬(‫آبی‬‫و‬‫دیم‬)‫د‬‫ر‬
‫کشور‬‫حدود‬291.000‫هکتار‬‫باشد‬‫می‬.

7. ‫گموز‬ ‫یا‬ ‫انگومک‬
‫انگومک‬‫مرکبات‬‫به‬‫نام‬‫پوسیدگی‬‫فیتوفتورایی‬‫طوقه‬‫و‬‫ریشه‬
‫مرکبات‬‫و‬‫گموز‬‫مرکبات‬‫هم‬‫نامیده‬‫شود‬‫می‬.
‫این‬‫بیماری‬‫در‬‫مناطق‬‫مرکبات‬‫کاری‬‫های‬‫استان‬‫شمالی‬‫و‬
‫جنوبی‬‫کشور‬‫مشاهده‬‫شده‬‫و‬‫بیشتر‬‫در‬‫ها‬‫خزانه‬‫و‬‫های‬‫باغ‬
‫مرکبات‬‫قدیمی‬‫که‬‫درختان‬‫آنها‬‫روی‬‫پایه‬‫پرتقال‬‫یا‬‫لیمو‬‫پیوند‬
‫اند‬‫شده‬‫خسارت‬‫وارد‬‫سازد‬‫می‬.

8. ‫بیماری‬ ‫عالیم‬:
‫از‬‫عالئم‬‫مهم‬،‫بیماری‬‫ترشح‬‫صمغ‬‫در‬‫نواحی‬‫طوقه‬‫تا‬‫ارتفاع‬
‫متری‬‫نیم‬‫از‬‫سطح‬‫خاک‬‫باشد‬‫می‬.‫صمغ‬‫ابتدا‬‫آبکی‬‫و‬‫رن‬‫بی‬‫گ‬‫است‬
‫که‬‫پس‬‫از‬‫خشک‬‫شدن‬‫در‬،‫هوا‬‫سخت‬‫شده‬‫و‬‫به‬‫رنگ‬‫خرمایی‬
‫آید‬‫درمی‬.‫در‬‫مناطق‬‫مرطوب‬‫و‬‫پر‬‫باران‬‫صمغ‬‫در‬‫اثر‬‫بارندگی‬‫ح‬‫ل‬
‫و‬‫شسته‬،‫شده‬‫سپس‬‫پوسیدگی‬‫ای‬‫قهوه‬‫در‬‫طوقه‬‫و‬‫ریشه‬‫ب‬‫ه‬
‫وجود‬‫آید‬‫می‬.‫هایی‬‫زخم‬‫که‬‫در‬‫اثر‬‫این‬‫بیماری‬‫در‬‫تنه‬‫ایجاد‬
‫شوند‬‫می‬‫به‬‫سمت‬‫پایین‬(‫طوقه‬)‫و‬‫حتی‬‫ریشه‬‫توسعه‬‫پی‬‫دا‬
‫کنند‬‫می‬‫و‬‫سبب‬‫پوسیدگی‬‫در‬‫طوقه‬‫و‬‫ریشه‬‫گردند‬‫می‬.

9. .
‫پوست‬‫تنه‬‫در‬‫این‬‫ناحیه‬‫به‬‫صورت‬‫ورقه‬‫های‬‫خشک‬‫و‬‫به‬
‫طور‬‫عمودی‬‫از‬‫درخت‬‫جدا‬‫شود‬‫می‬.‫با‬‫فاسد‬‫شدن‬‫پوست‬‫در‬
‫ی‬‫ناحیه‬‫طوقه‬‫در‬‫جریان‬‫شیره‬‫پرورده‬‫اختالالتی‬‫بروز‬‫ک‬‫رده‬‫یا‬
‫ممکن‬‫است‬‫به‬‫طور‬‫کلی‬‫قطع‬‫گردد‬‫و‬‫درخت‬‫از‬‫پا‬‫درآید‬.
‫عالئم‬‫بیماری‬‫گموز‬‫ممکن‬‫است‬‫روی‬،‫برگ‬‫جوانه‬‫و‬‫شاخه‬
‫نیز‬‫ظاهر‬‫گردد‬.‫های‬‫جوانه‬‫آلوده‬‫رشد‬‫کنند‬‫نمی‬‫و‬‫بتدریج‬
‫فاسد‬‫و‬‫ای‬‫قهوه‬‫شوند‬‫می‬.

10. .
‫برگ‬‫درختان‬‫مبتال‬‫از‬‫ناحیه‬‫دمبرگ‬‫حالت‬‫رنگ‬‫پریدگی‬‫به‬
‫خود‬‫گرفته‬‫و‬‫به‬‫تدریج‬‫زرد‬‫شود‬‫می‬‫این‬‫زردی‬‫در‬‫رگبرگ‬‫های‬
‫میانی‬‫به‬‫خوبی‬‫قابل‬‫تشخیص‬‫است‬.‫پس‬‫از‬‫مدتی‬‫برگ‬‫های‬
‫رنگ‬‫پریده‬‫ریزش‬‫کنند‬‫می‬‫و‬‫گیاه‬‫ضعیف‬‫شود‬‫می‬.‫شدت‬
‫ضعف‬‫گیاه‬‫از‬‫نوک‬‫درخت‬‫شروع‬‫شده‬‫و‬‫به‬‫تدریج‬‫به‬
‫های‬‫قسمت‬‫دیگر‬‫تنه‬‫درخت‬‫سرایت‬‫کند‬‫می‬‫و‬‫در‬‫نتیجه‬
‫موجب‬‫مرگ‬‫سرشاخه‬‫گردد‬‫می‬.

11. .

12. ‫آن‬ ‫چرخه‬ ‫و‬ ‫بیماری‬ ‫عامل‬:
‫شایع‬‫ترین‬‫عوامل‬‫انگومک‬‫مرکبات‬‫جهان‬‫دو‬‫گونه‬‫قارچ‬‫ا‬‫ز‬
‫جنس‬Phytophthora nicotianae‫و‬P.citrophthora‫هستند‬.

13. .
‫قارچ‬‫عامل‬‫بیماری‬‫انگومک‬‫مرکبات‬‫به‬‫خوبی‬‫در‬‫خاک‬‫های‬‫ی‬
‫که‬‫رطوبت‬‫کافی‬‫برای‬‫حرکت‬‫زئوسپورها‬‫فراهم‬‫است‬‫رش‬‫د‬‫و‬
‫نمو‬‫نماید‬‫می‬.‫زئوسپورها‬‫توسط‬‫هایی‬‫تاژک‬‫که‬‫دارند‬‫در‬‫خ‬‫اک‬
‫حرکت‬‫کرده‬‫تا‬‫خو‬‫را‬‫به‬‫ریشه‬‫یا‬‫طوقه‬‫میزبان‬‫برسانند‬‫و‬‫در‬
‫غیر‬‫این‬‫صورت‬‫از‬‫بین‬‫روند‬‫می‬.
‫ترین‬‫مناسب‬‫درجه‬‫حرارت‬‫برای‬‫رشد‬‫این‬‫قارچ‬‫حدود‬30
‫درجه‬‫گراد‬‫سانتی‬‫را‬‫تحمل‬‫نماید‬‫می‬.‫قارچ‬‫در‬‫برابر‬‫خشک‬‫ی‬
‫خاک‬‫بسیار‬‫حساس‬‫است‬‫و‬‫فعالیت‬‫آن‬‫کامال‬‫متوقف‬‫می‬‫شود‬.

14. .
pH‫مناسب‬‫برای‬‫قارچ‬5/7-6‫است‬.‫نفوذ‬‫قارچ‬‫از‬‫طریق‬‫زخم‬‫یا‬
‫های‬‫ترک‬‫موجود‬‫روی‬‫طوقه‬‫بوده‬‫و‬‫با‬‫برخورد‬‫قطرات‬‫باران‬‫و‬
‫یا‬‫عوامل‬،‫دیگر‬‫زئوسپور‬‫در‬‫داخل‬‫زخم‬‫یا‬‫ها‬‫ترک‬‫وارد‬‫شده‬‫و‬
‫آلودگی‬‫شروع‬‫شود‬‫می‬.

15. ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫پیشگیری‬ ‫های‬‫راه‬:
‫استفاده‬‫از‬‫های‬‫پایه‬‫مقاوم‬
‫محل‬‫پیوند‬،‫ها‬‫نهال‬‫باید‬‫حداقل‬15‫تا‬20‫متر‬‫سانتی‬‫از‬
‫سطح‬‫خاک‬‫بلندتر‬‫باشد‬.
‫از‬‫انباشتن‬‫خاک‬‫و‬‫کود‬‫در‬‫اطراف‬‫طوقه‬‫خودداری‬‫گردد‬.
‫چنانچه‬‫زمین‬‫محل‬‫کاشت‬‫به‬‫مدت‬6‫الی‬12‫ماه‬‫به‬
‫صورت‬‫آیش‬‫گذاشته‬،‫شود‬‫جمعیت‬‫های‬‫گونه‬‫فیتوفت‬‫ورا‬‫به‬
‫طور‬‫موثر‬‫کاهش‬‫یابد‬‫می‬.

16. .
‫مدیریت‬‫صحیح‬‫آبیاری‬‫و‬‫به‬‫باغی‬
‫خاک‬‫دور‬‫طوقه‬‫درخت‬‫مبتال‬‫را‬‫کنار‬‫زده‬‫و‬‫محل‬‫آلودگی‬‫و‬
‫های‬‫بافت‬‫پوست‬‫ریشه‬‫و‬‫طوقه‬‫درختان‬‫عفونی‬‫را‬‫که‬
‫ای‬‫قهوه‬،‫اند‬‫شده‬‫باید‬‫با‬‫یک‬‫چاقوی‬،‫تیز‬‫تراشیده‬‫تا‬‫ب‬‫ه‬‫نسج‬
‫زنده‬‫و‬‫سالم‬‫درخت‬‫برسد‬.‫سپس‬‫محل‬‫تراشیده‬‫شده‬‫را‬‫ب‬‫ا‬
‫بردوفیکس‬‫غلیظ‬‫یا‬‫خمیر‬‫بردو‬‫آغشته‬،‫کرده‬‫سپس‬‫تاج‬
‫درخت‬‫با‬‫بردوفیکس‬‫به‬‫میزان‬5‫در‬‫هزار‬‫سمپاشی‬‫شود‬.

17. ‫ای‬ ‫قهوه‬ ‫پوسیدگی‬
‫پوسیدگی‬‫ای‬‫قهوه‬‫مرکبات‬‫یکی‬‫از‬‫مهمترین‬‫بیماریها‬‫ی‬
‫قارچی‬‫است‬‫که‬‫موجب‬‫خسارت‬‫میوه‬‫در‬‫باغ‬‫و‬‫انبار‬‫مرکبات‬
‫شود‬‫می‬.‫این‬‫بیماری‬‫در‬‫مناطق‬‫مرکبات‬‫خیزی‬‫دیده‬‫ش‬‫می‬‫ود‬
‫که‬‫در‬‫اواخر‬‫دوره‬‫تشکیل‬،‫میوه‬‫بارندگی‬‫وجود‬‫دارد‬.

18. ‫بیماری‬ ‫عالیم‬:
‫پوسیدگی‬‫ابتدا‬‫با‬‫تغییر‬‫رنگ‬‫پوست‬‫میوه‬‫به‬‫ا‬‫قهوه‬‫ی‬‫روشن‬
‫بروز‬‫کند‬‫می‬.‫قسمت‬‫پوسیده‬‫پوست‬‫سفت‬‫و‬‫چرمی‬‫است‬‫و‬
‫استحکام‬‫و‬‫سطح‬‫آن‬‫مثل‬‫پوست‬‫سالم‬‫مجاور‬‫آن‬‫است‬.‫در‬
‫شرایط‬‫مرطوب‬‫میسلیوم‬‫سفید‬‫ظریفی‬‫در‬‫سطح‬‫پوس‬‫ت‬
‫تشکیل‬‫شود‬‫می‬.‫میوه‬‫آلوده‬‫بوی‬‫نامطبوع‬‫ای‬‫زننده‬‫دارد‬.

19. .

20. ‫عامل‬‫بیماری‬‫و‬‫چرخه‬‫آن‬:
‫ترین‬‫شایع‬‫عوامل‬‫پوسیدگی‬‫ای‬‫قهوه‬‫های‬‫قارچ‬Phytophthora
Nicotianae‫و‬P.Citrophthora‫باشند‬‫می‬.
‫در‬‫شرایط‬،‫مرطوب‬‫زئوسپورها‬‫از‬‫خاک‬‫به‬‫روی‬‫هایی‬‫میوه‬
‫پخش‬‫شوند‬‫می‬‫که‬‫روی‬‫های‬‫شاخه‬‫پایین‬‫درخت‬‫قرار‬‫دارند‬‫و‬
‫در‬‫شرایط‬‫مناسب‬‫از‬‫روی‬‫این‬‫ها‬‫میوه‬‫به‬‫داخل‬‫های‬‫قسمت‬
‫باالتر‬‫تاج‬‫درخت‬‫پخش‬‫شوند‬‫می‬.

21. .
‫کنترل‬ ‫و‬ ‫پیشگیری‬ ‫های‬‫راه‬:
‫مدیریت‬‫صحیح‬‫آبیاری‬
‫جلوگیری‬‫از‬‫رشد‬‫پوشش‬‫گیاهی‬‫زیر‬‫درختان‬
‫هرس‬‫های‬‫شاخه‬‫پایین‬‫درخت‬‫و‬‫انهدام‬‫آنها‬
‫زهکشی‬‫مناسب‬‫خاک‬
‫سمپاشی‬‫تاج‬‫درختان‬‫قبل‬‫از‬‫شروع‬‫باران‬‫پاییزی‬‫و‬‫قبل‬
‫از‬‫برداشت‬‫محصول‬‫با‬‫بردوفیکس‬‫به‬‫میزان‬5‫در‬‫هزار‬

22. ‫شانکر‬‫باکتریایی‬
‫این‬‫بیماری‬‫در‬‫بسیاری‬‫از‬‫نواحی‬‫گرمسیری‬‫و‬‫نیمه‬‫گرم‬‫سیری‬
‫دنیا‬‫به‬‫صورت‬‫اپیدمیک‬(‫پی‬‫در‬‫پی‬)‫در‬‫باغات‬‫مرکبات‬‫بروز‬
‫کند‬‫می‬.‫عالوه‬‫بر‬‫این‬‫تحت‬‫شرایط‬‫خشکی‬‫زیاد‬‫در‬‫منطق‬‫ه‬
‫خاورمیانه‬‫نیز‬‫مشاهده‬‫شده‬‫است‬.

23. .
‫این‬‫بیماری‬‫به‬‫لحاظ‬‫اینکه‬‫دارای‬‫دامنه‬‫وسیع‬‫میزبانی‬‫بوده‬‫و‬
‫به‬‫طور‬‫کلی‬‫همه‬‫کولتیوارهای‬‫خانواده‬‫مرکبات‬‫و‬‫گیاهان‬
،‫مرتبط‬‫نسبت‬‫به‬‫آن‬‫حساس‬‫هستند‬‫و‬‫نیز‬‫به‬‫جهت‬‫داش‬‫تن‬
‫بیشترین‬‫رکورد‬‫میزان‬‫طغیان‬‫و‬‫اپیدمی‬‫در‬‫مناطق‬‫مرک‬‫بات‬
‫خیز‬،‫دنیا‬‫از‬‫ترین‬‫خطرناک‬‫های‬‫بیماری‬‫درختان‬‫مرکبات‬‫ت‬‫لقی‬
‫گردد‬‫می‬.

24. ‫بیماری‬ ‫عالیم‬:
‫های‬‫زخم‬‫ناشی‬‫از‬‫شانکر‬‫ابتدا‬‫به‬‫صورت‬‫های‬‫جوش‬،‫کوچک‬
،‫گرد‬‫اسفنجی‬‫و‬‫کمی‬‫برجسته‬‫به‬‫رنگ‬‫زرد‬‫روشن‬‫در‬‫سط‬‫ح‬
‫زیرین‬،‫ها‬‫برگ‬‫ها‬‫سرشاخه‬‫و‬‫ها‬‫میوه‬‫توسعه‬‫یابد‬‫می‬.

25. .
‫با‬‫گسترش‬،‫ها‬‫زخم‬‫های‬‫جوش‬‫اسفنجی‬‫متالشی‬‫و‬‫فرو‬
‫های‬‫رفتگی‬‫ای‬‫قهوه‬‫رنگی‬‫در‬‫بخش‬‫مرکزی‬‫آنها‬‫ظاهر‬‫شده‬‫و‬
‫ظاهر‬‫آتشفشانی‬‫شکلی‬‫پیدا‬‫کند‬‫می‬.‫های‬‫لبه‬،‫ها‬‫زخم‬‫در‬
‫باالی‬‫سطح‬‫بافت‬‫میزبان‬‫به‬‫صورت‬‫برجسته‬‫باقی‬‫مان‬‫ده‬‫و‬‫با‬
‫ظاهر‬‫روغنی‬‫مانندی‬‫که‬،‫دارد‬‫ا‬‫ال‬‫کام‬‫قابل‬‫تشخیص‬‫است‬.
‫زمانیکه‬‫بیماری‬‫گسترش‬،‫یابد‬‫می‬‫های‬‫بخش‬‫مرکزی‬‫ب‬،‫رجسته‬
‫سفت‬‫و‬‫سفید‬‫مایل‬‫به‬‫خاکستری‬‫شده‬‫و‬‫به‬‫صورت‬‫باف‬‫ت‬‫مرده‬
‫چوب‬‫ای‬‫پنبه‬‫زبر‬‫و‬‫خشن‬‫با‬‫های‬‫هاله‬‫زرد‬‫رنگ‬‫در‬‫آیند‬‫می‬.

26. .
‫با‬‫افزایش‬‫سن‬،‫ها‬‫زخم‬‫ممکن‬‫است‬‫که‬‫حاشیه‬‫آبسوخته‬‫ا‬‫ز‬
‫بین‬‫برود‬.‫در‬‫ارقام‬‫مقاوم‬‫این‬‫حاشیه‬‫تشکیل‬‫شود‬‫نمی‬.
‫های‬‫زخم‬‫برجسته‬‫حاصل‬‫از‬‫آلودگی‬،‫ای‬‫روزنه‬‫به‬‫طور‬‫تیپی‬‫ک‬
‫در‬‫هر‬‫دو‬‫طرف‬‫برگ‬‫قابل‬‫مشاهده‬‫بوده‬‫و‬‫در‬‫صورت‬‫شدت‬
‫آلودگی‬‫ها‬‫برگ‬‫ریزش‬‫پیدا‬‫کنند‬‫می‬.

27. .
‫عالئم‬‫روی‬‫ها‬‫شاخه‬‫و‬‫ها‬‫میوه‬‫مشابه‬‫بوده‬‫و‬‫به‬‫صورت‬
‫های‬‫زخم‬‫برجسته‬‫ای‬‫پنبه‬‫چوب‬‫با‬‫حاشیه‬‫روغنی‬‫یا‬
‫آبسوخته‬‫ظاهر‬‫شود‬‫می‬.‫های‬‫زخم‬‫ایجاد‬‫شده‬‫روی‬‫شاخه‬
‫فاقد‬‫هاله‬‫زرد‬‫رنگ‬،‫است‬‫در‬‫حالی‬‫که‬‫این‬‫هاله‬‫در‬
‫های‬‫زخم‬‫ایجاد‬‫شده‬‫روی‬‫میوه‬‫وجود‬‫دارد‬.
‫اندازه‬‫های‬‫زخم‬‫ناشی‬‫از‬‫شانکر‬‫بین‬5‫تا‬10‫متر‬‫میلی‬
‫بسته‬‫به‬‫حساسیت‬‫و‬‫سن‬‫گیاه‬‫میزبان‬‫متفاوت‬‫می‬‫باشد‬‫به‬
‫طوری‬‫که‬‫در‬‫درختان‬‫جوان‬،‫حساس‬‫ا‬‫ا‬‫تقریب‬‫صد‬‫در‬‫صد‬
‫ها‬‫برگ‬‫و‬‫ها‬‫میوه‬‫آلوده‬‫شوند‬‫می‬‫و‬‫رشد‬‫و‬‫توسعه‬‫درختان‬
‫جوان‬‫ا‬‫ا‬‫شدید‬‫آلوده‬‫ممکن‬‫است‬‫چند‬‫سال‬‫به‬‫تاخیر‬‫بی‬‫فتد‬.

28. .
‫ها‬‫برگ‬‫تا‬6‫هفتگی‬‫حساس‬‫هستند‬‫و‬‫به‬‫دلیل‬‫دوره‬‫کوتاه‬
،‫حساسیت‬‫های‬‫تاول‬‫روی‬‫برگ‬‫متنوع‬‫نیستند‬.
‫میوه‬‫تا‬90‫روز‬‫پس‬‫از‬‫تشکیل‬‫حساس‬‫است‬‫و‬‫به‬‫همین‬‫دل‬‫یل‬
‫های‬‫تاول‬‫ناشی‬‫از‬‫بیماری‬‫شانکر‬‫از‬‫نظر‬‫اندازه‬‫یکسان‬‫ن‬‫یستند‬.
‫در‬‫شرایط‬‫مناسب‬‫رطوبت‬‫و‬،‫دما‬‫ریزش‬‫برگ‬‫و‬،‫میوه‬
‫سرخشکیدگی‬‫و‬‫گاهی‬‫مرگ‬‫درخت‬‫آلوده‬‫از‬‫عالئم‬‫دیگر‬
‫بیماری‬‫است‬.‫های‬‫میوه‬‫ای‬‫آلوده‬‫که‬‫روی‬‫درخت‬‫باقی‬
،‫مانند‬‫می‬‫بازار‬‫پسندی‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫دست‬‫دهند‬‫می‬.

30. .

31. ‫عامل‬‫بیماری‬‫و‬‫چرخه‬‫آن‬:
‫باکتری‬‫عامل‬‫بیماری‬Xanthomonas citri subsp citri
‫باشد‬‫می‬.
‫باکتری‬‫عامل‬‫بیماری‬‫در‬‫های‬‫زخم‬‫روی‬،‫برگ‬‫میوه‬‫و‬‫ساقه‬
‫تکثیر‬‫می‬‫شود‬.‫وجود‬‫رطوبت‬‫کافی‬‫روی‬‫ها‬‫زخم‬‫منجر‬‫به‬
‫ترشح‬‫باکتری‬‫به‬‫خارج‬‫و‬‫انتشار‬‫آن‬‫به‬‫سایر‬‫های‬‫قسمت‬‫گیاه‬
‫و‬‫همچنین‬‫گیاهان‬‫دیگر‬‫شود‬‫می‬.

32. .
‫عالئم‬‫اولیه‬‫حدود‬7‫تا‬10‫روز‬‫بعد‬‫از‬‫تلقیح‬‫در‬‫شرایط‬
،‫مناسب‬‫روی‬‫ها‬‫برگ‬‫به‬‫صورت‬‫های‬‫زخم‬‫ریز‬‫تاولی‬‫شکل‬
‫ظهور‬‫کند‬‫می‬.‫ترین‬‫مناسب‬‫درجه‬‫حرارت‬‫برای‬‫رشد‬‫باکتر‬‫ی‬
‫حداقل‬10‫و‬‫حداکثر‬38‫درجه‬‫گراد‬‫سانتی‬‫باشد‬‫می‬.‫خطر‬
‫توسعه‬‫بیماری‬‫هنگامی‬‫بیشتر‬‫شود‬‫می‬‫که‬‫درجه‬‫حرارت‬
‫محیط‬‫به‬‫حداکثر‬30‫درجه‬‫برسد‬.‫باکتری‬‫تواند‬‫می‬‫در‬
‫شانکرها‬‫بقایای‬‫گیاهی‬‫و‬‫برخی‬‫های‬‫علف‬‫هرز‬‫نیز‬‫دوام‬‫ب‬‫یاورد‬.

33. ‫و‬ ‫پیشگیری‬ ‫های‬‫راه‬‫کنترل‬:
‫اجتناب‬‫از‬‫کوددهی‬‫زیاد‬‫ا‬‫ا‬‫خصوص‬‫کودهای‬‫ازته‬‫و‬‫ابیاری‬
‫بیش‬‫از‬‫اندازه‬‫جهت‬‫جلوگیری‬‫از‬‫پیدایش‬‫های‬‫شاخه‬
‫جوان‬‫و‬‫تازه‬‫و‬‫افزایش‬‫شدت‬‫آلودگی‬.
‫برگرداندن‬‫خاک‬‫به‬‫عمق‬10‫تا‬15‫سانتیمتر‬‫و‬‫آبیاری‬
‫پس‬‫از‬‫آن‬‫به‬‫منظور‬‫کاهش‬‫سریع‬‫جمعیت‬‫باکتری‬‫د‬‫ر‬
‫خاک‬‫زیرا‬‫باکتری‬‫تواند‬‫نمی‬‫در‬،‫خاک‬‫دوام‬‫بیاورد‬.

34. .
‫هرس‬‫کامل‬‫های‬‫شاخه‬‫آلوده‬‫در‬‫درختانی‬‫که‬‫کمتر‬‫از‬
50٪‫آلودگی‬‫داشته‬‫و‬‫عالئم‬‫بیماری‬‫در‬‫آنها‬‫محدود‬‫ب‬‫ه‬
‫ها‬‫سرشاخه‬‫باشد‬.
-‫با‬‫توجه‬‫به‬‫اینکه‬‫انجام‬‫عملیات‬‫هرس‬‫یا‬‫برگریزی‬‫به‬‫تنهایی‬
‫تاثیر‬‫چندانی‬‫در‬‫کاهش‬‫شدت‬‫بیماری‬،‫ندارد‬‫لذا‬‫سمپاش‬‫ی‬
‫درختان‬‫با‬‫بردوفیکس‬،‫بعد‬‫از‬‫انجام‬‫این‬،‫عملیات‬‫به‬‫من‬‫ظور‬
‫جلوگیری‬‫از‬‫الودگی‬‫مجدد‬‫جستهای‬‫تازه‬‫رشد‬،‫کرده‬‫در‬
‫زمانی‬‫که‬‫رشدشان‬‫به‬‫نیمه‬‫رسیده‬‫باشد‬‫ضروری‬‫است‬.

35. .
‫استفاده‬‫از‬‫ارقام‬‫مقاوم‬
‫آوری‬‫جمع‬‫و‬‫از‬‫بین‬‫بردن‬‫های‬‫علف‬‫هرز‬‫موجود‬‫در‬
‫ها‬‫نهالستان‬‫و‬،‫ها‬‫باغ‬‫به‬‫منظور‬‫جلوگیری‬‫از‬‫بقای‬‫باک‬‫تری‬
‫عامل‬‫بیماری‬‫در‬‫آنها‬
‫سمپاشی‬‫درختان‬‫با‬‫بردوفیکس‬،‫نوبت‬‫اول‬‫در‬‫زمان‬‫تورم‬
‫ها‬‫جوانه‬(‫قبل‬‫از‬‫باز‬‫شدن‬‫گلها‬)،‫نوبت‬‫دوم‬‫پس‬‫از‬‫ریز‬‫ش‬
‫ها‬‫گلبرگ‬‫به‬‫میزان‬5‫در‬،‫هزار‬‫در‬‫صورت‬‫شدت‬‫آلودگی‬
‫هر‬15‫روز‬‫یک‬‫بار‬‫به‬‫مدت‬‫سه‬‫ماه‬‫تکرار‬‫شود‬.

36. ‫خاکستری‬ ‫کپک‬
‫انتشار‬‫بیماری‬‫بسیار‬‫گسترده‬‫و‬‫دامنه‬‫میزبانی‬‫آن‬‫وس‬‫یع‬‫است‬.
‫این‬‫بیماری‬‫روی‬،‫ها‬‫شاخچه‬،‫ها‬‫برگ‬‫پوست‬‫شاخه‬‫و‬‫میوه‬
‫مرکبات‬‫بیماری‬‫ایجاد‬‫کند‬‫می‬.‫در‬‫مناطقی‬‫که‬‫شرایط‬‫آب‬‫و‬
‫هوایی‬‫خنک‬‫و‬‫مرطوب‬‫مستمر‬‫دارند‬‫باعث‬‫پوسیدگی‬‫بع‬‫د‬‫از‬
‫برداشت‬‫هم‬‫شود‬‫می‬.

37. ‫بیماری‬ ‫عالیم‬:
‫این‬‫بیماری‬‫ا‬‫ا‬‫غالب‬‫به‬‫ها‬‫گل‬‫و‬‫های‬‫میوه‬‫جوان‬‫مرکبات‬‫حمله‬
‫کند‬‫می‬‫و‬‫روی‬‫ها‬‫گلبرگ‬‫و‬‫ها‬‫کاسبرگ‬‫به‬‫رنگ‬‫خاکستری‬
‫دیده‬‫شود‬‫می‬.
‫این‬‫پدیده‬‫ا‬‫ا‬‫غالب‬‫منجر‬‫به‬‫ریزش‬‫میوه‬‫شود‬‫می‬‫و‬‫ها‬‫آسیب‬‫یی‬‫به‬
‫های‬‫میوه‬‫جوان‬‫وارد‬‫سازد‬‫می‬‫که‬‫ا‬‫ا‬‫بعد‬‫به‬‫صورت‬
‫هایی‬‫برجستگی‬‫روی‬‫میوه‬‫ظاهر‬‫شود‬‫می‬.‫این‬‫عارضه‬‫بازر‬
‫پسندی‬‫میوه‬‫تازه‬‫را‬‫به‬‫شدت‬‫کاهش‬‫دهد‬‫می‬.

38. .
‫همچنین‬‫بیماری‬‫ممکن‬‫است‬‫به‬‫ها‬‫شاخچه‬‫حمله‬‫کند‬‫و‬
‫باعث‬‫سوختگی‬‫سرشاخه‬‫شود‬.‫های‬‫نشانه‬‫بیماری‬‫ممکن‬
‫است‬‫از‬‫گل‬‫یا‬‫هر‬‫قسمت‬‫ها‬‫شاخچه‬‫شروع‬‫شود‬.
‫سوختگی‬‫به‬‫شکل‬‫لکه‬‫متمایل‬‫به‬‫زرد‬‫ظاهر‬‫و‬‫به‬‫سرع‬‫ت‬
‫گرداگرد‬‫شاخه‬‫را‬‫فرا‬‫گیرد‬‫می‬.

39. .

40. ‫آن‬ ‫چرخه‬ ‫و‬ ‫بیماری‬ ‫عامل‬:
‫عامل‬‫بیماری‬‫قارچ‬Botrytis cinerea‫است‬.
‫قارچ‬‫روی‬‫مواد‬‫آلی‬‫پوسیده‬‫مثل‬،‫ها‬‫برگ‬،‫ها‬‫گلبرگ‬
‫ها‬‫شاخچه‬‫میوه‬‫و‬‫چوب‬‫یافت‬‫شود‬‫می‬‫و‬‫توان‬‫می‬‫آن‬‫را‬‫از‬
‫خاک‬‫جدا‬‫کرد‬.‫های‬‫کنیدی‬‫قارچ‬‫ممکن‬‫است‬‫بر‬‫اثر‬،‫باد‬‫آب‬،
‫حشرات‬‫یا‬‫از‬‫های‬‫راه‬‫دیگر‬‫به‬‫سطح‬‫میزبان‬‫منتقل‬‫شوند‬.

41. .
‫قارچ‬‫از‬‫راه‬‫های‬‫زخم‬‫ناشی‬‫از‬‫یخبندان‬‫یا‬‫آفتاب‬‫سوختگی‬
‫وارد‬‫میزبان‬‫شود‬‫می‬.،‫گل‬‫بستر‬‫اصلی‬‫برای‬‫این‬‫قارچ‬‫ب‬‫وده‬‫و‬
‫مقاومت‬‫کمی‬‫نسبت‬‫به‬‫حمله‬‫آن‬‫دارد‬.‫اگر‬‫بارندگی‬‫یا‬‫م‬‫ه‬
‫درهوای‬‫خنک‬‫و‬‫رطوبت‬‫کافی‬‫و‬‫مدت‬‫طوالنی‬‫وجود‬‫داشته‬
‫باشد‬‫قارچ‬‫به‬‫حالت‬‫اپیدمی‬‫در‬‫آید‬‫می‬.‫دمای‬‫بهینه‬‫برای‬‫رشد‬
‫قارچ‬‫حدود‬18‫درجه‬‫گراد‬‫سانتی‬‫است‬.

42. ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫پیشگیری‬ ‫های‬‫راه‬:
‫سمپاشی‬‫با‬‫بردوفیکس‬‫به‬‫میزان‬5‫در‬‫هزار‬‫قبل‬‫از‬
‫بارندگی‬‫یا‬‫تشکیل‬،‫مه‬‫بیماری‬‫را‬‫کنترل‬‫کن‬‫می‬‫د‬.
‫در‬‫مناطقی‬‫که‬‫های‬‫بارندگی‬‫مکرر‬‫وجود‬‫دارد‬‫باید‬
‫سمپاشی‬‫تکرار‬‫شود‬.

43. ‫آنتراکنوز‬
‫آنتراکنوز‬‫به‬‫گروهی‬‫از‬‫ها‬‫بیماری‬‫گفته‬‫شود‬‫می‬‫که‬‫در‬‫ب‬،‫رگ‬
‫میوه‬‫و‬،‫سرشاخه‬‫های‬‫لکه‬‫زخم‬،‫مانند‬‫بافت‬‫مرده‬‫تشکیل‬
‫دهند‬‫می‬.‫این‬‫بیماری‬‫در‬‫مناطق‬‫پرباران‬‫خسارت‬‫بیشتر‬‫ی‬
‫وارد‬‫سازد‬‫می‬.

44. ‫بیماری‬ ‫عالیم‬:
‫این‬‫بیماری‬‫به‬،‫گلها‬‫برگهای‬،‫جوان‬‫ها‬‫سرشاخه‬‫و‬‫ها‬‫میوه‬
‫حمله‬‫کند‬‫می‬.‫آلودگی‬‫شدید‬‫ها‬‫سرشاخه‬‫منجر‬‫به‬‫خشکی‬‫دن‬
‫آنها‬،‫شود‬‫می‬‫به‬‫همین‬‫علت‬‫به‬‫این‬‫بیماری‬‫خشکیدگی‬
‫سرشاخه‬‫هم‬‫گفته‬‫شود‬‫می‬.‫روی‬،‫برگ‬‫های‬‫لکه‬‫بافت‬‫مرده‬‫با‬
‫حاشیه‬‫واضح‬‫به‬‫وجود‬‫آیند‬‫می‬.

45. .
‫های‬‫میوه‬‫جوانی‬‫که‬‫مورد‬‫حمله‬‫بیماری‬‫قرار‬‫اند‬‫گرفته‬
‫ریزند‬‫می‬.‫روی‬‫هایی‬‫میوه‬‫که‬‫دیرتر‬‫مبتال‬،‫شوند‬‫می‬‫لک‬‫های‬‫ه‬
‫زخم‬‫مانند‬‫چوب‬‫ای‬‫پنبه‬‫پدیدار‬‫شوند‬‫می‬.‫های‬‫لکه‬‫ایجاد‬‫ش‬‫ده‬
‫در‬‫میوه‬‫ممکن‬‫است‬‫با‬‫های‬‫جوش‬‫ناشی‬‫از‬‫بیماری‬‫شانکر‬
‫باکتریایی‬‫مرکبات‬‫اشتباه‬‫شوند‬.‫های‬‫لکه‬‫ایجاد‬‫شده‬‫در‬‫شانکر‬
‫باکتریایی‬‫معموال‬‫هاله‬‫زرد‬‫رنگ‬‫دارند‬‫ولی‬‫های‬‫زخم‬‫حاصل‬‫از‬
‫آنتراکنوز‬‫این‬‫هاله‬‫را‬‫ندارند‬.

47. .

48. ‫آن‬ ‫چرخه‬ ‫و‬ ‫بیماری‬ ‫عامل‬:
‫قارچ‬Colletotrichum gloeosporioides‫عامل‬‫بیماری‬‫آنتراکنوز‬
‫مرکبات‬‫است‬.
‫قارچ‬‫در‬‫برگها‬‫و‬‫ها‬‫سرشاخه‬‫زمستان‬‫گذرانی‬‫کند‬‫می‬.
‫اسپورهای‬‫قارچ‬‫با‬‫قطرات‬‫باران‬‫همراه‬‫با‬‫باد‬‫انتشار‬‫پید‬‫ا‬
‫کنند‬‫می‬.‫ها‬‫برگ‬‫و‬‫های‬‫میوه‬‫جوانی‬‫که‬‫هنوز‬‫قطرشان‬‫کمت‬‫ر‬
‫از‬2‫متر‬‫سانتی‬‫هستند‬‫مورد‬‫حمله‬‫قرار‬‫گیرند‬‫می‬.‫بارند‬‫گی‬
‫در‬‫انتشار‬‫بیماری‬‫نقش‬‫مهمی‬‫دارد‬.

49. ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫پیشگیری‬ ‫های‬‫راه‬:
‫رعایت‬‫به‬،‫باغی‬‫تقویت‬،‫درختان‬،‫آبیاری‬‫هرس‬
‫های‬‫شاخه‬‫خشکیده‬‫درخت‬‫و‬‫انهدام‬‫آنها‬‫در‬‫پیشگیری‬‫و‬
‫کاهش‬‫خسارت‬‫بیماری‬‫موثرند‬.
‫سمپاشی‬‫درختان‬‫مرکبات‬‫در‬‫پاییز‬‫یا‬‫اواخر‬‫زمستان‬‫پس‬
‫از‬‫هرس‬‫با‬‫بردوفیکس‬‫به‬‫میزان‬5‫در‬‫هزار‬.

50. ‫مرکبات‬ ‫بالست‬
‫بالست‬‫یکی‬‫از‬‫های‬‫بیماری‬‫باکتریایی‬‫مرکبات‬‫اس‬‫ت‬‫که‬
‫بیشتر‬‫در‬‫مناطقی‬‫با‬‫آب‬‫و‬‫هوای‬‫خنک‬‫و‬‫مرطوب‬‫بروز‬
‫کند‬‫می‬.‫حساسیت‬‫های‬‫گونه‬‫مختلف‬‫نسبت‬‫به‬‫این‬
‫بیماری‬‫متفاوت‬‫باشد‬‫می‬.‫حساسیت‬‫پرتقال‬‫و‬‫گری‬‫پ‬
‫فروت‬‫بیشتر‬‫از‬‫سایر‬‫مرکبات‬‫باشد‬‫می‬.

51. ‫بیماری‬ ‫عالیم‬:
‫های‬‫نشانه‬‫بالست‬‫روی‬،‫برگ‬‫سرشاخه‬‫و‬‫میوه‬‫درختان‬‫بی‬‫مار‬
‫معموال‬‫از‬‫اواخر‬‫زمستان‬‫و‬‫اوایل‬‫بهار‬‫بروز‬‫کند‬‫می‬.‫های‬‫لکه‬
‫بالست‬‫در‬‫بیشتر‬‫موارد‬‫روی‬‫دمبرگ‬‫به‬‫صورت‬‫نواحی‬
،‫آبسوخته‬‫به‬‫رنگ‬‫تیره‬‫ظاهر‬‫شده‬‫و‬‫به‬‫سرعت‬‫در‬‫دو‬‫سوی‬
‫آن‬‫توسعه‬،‫یافته‬‫از‬‫باال‬‫به‬‫رگبرگ‬‫میانی‬‫برگ‬‫و‬‫از‬‫پا‬‫یین‬‫به‬
‫شاخچه‬‫رسد‬‫می‬.‫وقتی‬‫آوند‬‫آبکشی‬‫دمبرگ‬‫به‬‫شدت‬‫مص‬‫دوم‬
،‫شود‬‫ها‬‫برگ‬،‫چروکیده‬‫پیچیده‬‫و‬‫ای‬‫قهوه‬‫رنگ‬،‫شده‬‫سران‬‫جام‬
‫ریزند‬‫می‬.

52. .
‫در‬‫این‬‫هنگام‬‫های‬‫لکه‬‫کشیده‬‫بافت‬‫مرده‬‫به‬‫رنگ‬‫قه‬‫ای‬‫وه‬
‫در‬‫محل‬‫دمبرگ‬‫های‬‫برگ‬،‫بیمار‬‫روی‬‫ها‬‫سرشاخه‬‫ظاهر‬
‫شوند‬‫می‬.
‫در‬‫مواردی‬‫این‬‫ها‬‫لکه‬‫پیرامون‬‫شاخچه‬‫را‬‫به‬‫طور‬‫کامل‬‫ف‬‫را‬
،‫گرفته‬‫منجر‬‫به‬‫مرگ‬‫آن‬‫شوند‬‫می‬.‫عالئم‬‫بیماری‬‫روی‬
‫میوه‬‫مرکبات‬‫به‬‫صورت‬‫هایی‬‫لکه‬‫کوچک‬‫و‬‫بزرگ‬‫به‬‫ق‬‫طر‬
5‫تا‬20‫متر‬‫میلی‬‫پدیدار‬‫گردند‬‫می‬.‫این‬‫ها‬‫لکه‬‫ابتدا‬‫م‬‫دور‬
‫فرو‬‫رفته‬‫در‬‫پوست‬‫میوه‬‫به‬‫رنگ‬‫ای‬‫قهوه‬‫روشن‬‫بوده‬‫ک‬‫ه‬
‫بتدریج‬‫ای‬‫قهوه‬‫متمایل‬‫به‬‫قرمز‬‫و‬‫سرانجام‬‫سیاه‬‫می‬‫شوند‬.

54. ‫آن‬ ‫چرخه‬ ‫و‬ ‫بیماری‬ ‫عامل‬:
‫عامل‬‫بیماری‬‫بالست‬‫مرکبات‬‫باکتری‬Pseudomonas
Syringae Pv. Syringae‫است‬.‫باکتری‬‫به‬‫طور‬‫معمول‬‫روی‬
‫برگ‬‫مرکباتی‬‫که‬‫به‬‫مدت‬‫طوالنی‬‫در‬‫شرایط‬‫مرطوب‬‫بر‬‫اثر‬
‫باران‬‫یا‬‫مه‬‫و‬‫دمای‬‫پایین‬‫قرار‬‫گرفته‬‫باشند‬‫یافت‬‫ش‬‫می‬‫ود‬.‫این‬
‫باکتری‬‫به‬،‫ها‬‫سرشاخه‬‫ها‬‫شاخه‬‫یا‬‫هایی‬‫میوه‬‫وارد‬‫شود‬‫می‬‫ک‬‫ه‬
‫بر‬‫اثر‬‫باد‬‫و‬‫باران‬‫شدید‬‫یا‬،‫تگرگ‬‫زخمی‬‫اند‬‫شده‬.
‫های‬‫سرشاخه‬‫آبدار‬‫و‬‫ها‬‫برگ‬‫ترین‬‫حساس‬‫ها‬‫اندام‬‫نسبت‬‫به‬
‫عفونت‬‫هستند‬.‫بهترین‬‫شرایط‬‫دمایی‬‫برای‬‫فعالیت‬‫ای‬‫ن‬
‫باکتری‬20-8‫درجه‬‫گراد‬‫سانتی‬‫است‬.

55. ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫پیشگیری‬ ‫های‬‫راه‬:
‫در‬‫مناطقی‬‫که‬‫بیماری‬‫نیاز‬‫به‬‫کنترل‬‫دارد‬‫باید‬‫درختا‬‫ن‬‫با‬
‫بردوفیکس‬‫به‬‫میزان‬5‫در‬‫هزار‬‫در‬‫طول‬‫پاییز‬‫و‬‫زمستان‬‫و‬
‫قبل‬‫از‬‫شروع‬‫بارندگی‬‫سمپاشی‬‫شوند‬‫و‬‫چنانکه‬‫بیما‬‫ری‬
‫شدید‬،‫باشد‬‫قبل‬‫از‬‫باز‬‫شدن‬‫ها‬‫شکوفه‬‫سمپاشی‬‫تکر‬‫ار‬‫گردد‬.
‫هرس‬‫های‬‫شاخه‬‫آلوده‬‫و‬‫خشک‬‫شده‬‫و‬‫انهدام‬‫آنها‬‫در‬‫کاهش‬
‫بیماری‬‫موثر‬‫است‬.

56. ‫بردوفیکس‬‫به‬‫دلیل‬‫باال‬‫بودن‬‫خاصیت‬‫چسبن‬،‫دگی‬
‫مقاومت‬‫بیشتری‬‫نسبت‬‫به‬‫باران‬‫شویی‬‫داشته‬‫و‬‫با‬‫اثر‬
‫حفاظتی‬‫و‬‫تماسی‬‫باعث‬‫پیشگیری‬‫و‬‫کنترل‬‫بی‬‫ها‬‫ماری‬
‫در‬‫طیف‬‫وسیعی‬‫گردد‬‫می‬.

57. ‫موقع‬ ‫به‬ ‫مصرف‬ ‫با‬‫بردوفیکس‬‫در‬ ‫را‬ ‫گیاه‬‫مقابل‬
‫نمایید‬ ‫مقاوم‬ ‫یخبندان‬ ‫و‬ ‫سرما‬.

58. ‫بردوفیکس‬‫امکان‬‫اختالط‬‫با‬‫روغن‬‫ولک‬،
‫اکثر‬‫ها‬‫کش‬‫آفت‬‫و‬‫ها‬‫میکروالمنت‬‫را‬‫دارد‬.

59. ‫بردوفیکس‬‫برای‬‫پیشگیری‬‫و‬‫کنترل‬‫های‬‫بیماری‬‫قارچی‬
‫و‬‫باکتریایی‬‫درختان‬‫میوه‬‫دار‬‫دانه‬‫و‬،‫دار‬‫هسته‬،‫انگور‬
،‫مرکبات‬‫محصوالت‬،‫ای‬‫گلخانه‬،‫جات‬‫صیفی‬‫زمی‬‫سیب‬،‫نی‬
‫درختان‬،‫گرمسیری‬،‫برنج‬،‫گندم‬،‫جو‬‫گیاهان‬‫صنعتی‬،
‫درختان‬‫غیرمثمر‬‫و‬...‫با‬‫نتایج‬‫بسیار‬‫عالی‬‫استفاده‬‫م‬‫شود‬‫ی‬.

60. ‫بردوفیکس‬‫خطر‬‫سرما‬‫زدگی‬‫را‬‫کم‬‫کرده‬‫و‬‫برای‬‫زنبو‬‫ر‬
‫عسل‬‫بی‬‫خطر‬‫است‬‫و‬‫تا‬‫حدودی‬‫دافع‬،‫حشرات‬،‫زنجرک‬
‫موریانه‬‫و‬‫حلزون‬‫می‬‫باشد‬.
‫قوام‬ ‫و‬ ‫دوام‬ ‫بودن‬ ‫باال‬ ‫دلیل‬ ‫به‬‫بردوفیکس‬‫ب‬ ‫نسبت‬‫اکسی‬ ‫ه‬
‫است‬ ‫باال‬ ‫بسیار‬ ‫محصول‬ ‫این‬ ‫کشی‬ ‫قارچ‬ ،‫مس‬ ‫کلرور‬.

61. ‫ماست‬ ‫آرمان‬ ‫سالم‬ ‫ایرانی‬