SlideShare a Scribd company logo
1 of 66
Resulaten Rosetta missie
t/m juli 2015
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 1
Komeet 67P
Churyumov-Gerasimenko
Doel
• The comet observations will help scientists
learn more about the origin and evolution of
our solar system and the role comets may
have played in providing Earth with water,
and perhaps even life.
Agenda
• Wat is een komeet?
• Wat is komeet 67P / Churyumov-
Gerasimenko
• Geologische diversiteit
• ‘Mission value’
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 4
Wat is een komeet?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 5
Wat is een komeet?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 6
PeriheliumPerihelium
PeriheliumPerihelium
Elke komeet heeft minstens één perihelium passageElke komeet heeft minstens één perihelium passage
•In de buurt van de Zon
•Vluchtige stoffen onder oppervlak
•Ovaalvormige baan
•Oppervlak kan poreus worden
•Zit nog niet zo lang in zijn baan
•In de buurt van de Aarde
Wat is een komeet?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 7
Een planetoïde met een staart
Waardoor zijn komeetkernen zo interessant?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 8
Agenda
• Wat is een komeet?
• Wat is komeet 67P / Churyumov-
Gerasimenko
• Geologische diversiteit
• ‘Mission value’
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 9
• The highlight for me
is the remarkable
diversity of the
nucleus itself
• You see an
enourmoud range
of surface
structures
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 10
Baanbeweging om de Zon
• 55000 km/uur
• Tussen 1.243 / 5.68 AE van de Zon
• Periodiek 6½ jaar (Jupiter+, Mars / Aarde)
• Rotatie = 12.4043 uur
– Gedurende maanden variabel met vele minuten
• Eccentriciteit = 0.640
• Inclinatie omloop = 7.04
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 11
Donkerder dan houtskool
• 1.00 Eceladus
• 0.80 Verse sneeuw
• 0.55 Nieuw beton
• 0.40 Woestijnzand
• 0.34 Aarde
• 0.12 Maan / Versleten asfalt
• 0.04 Verse asfalt / Komeet 67P/C-G
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 12
Computermodel
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 13
Comet 67P/Churyumov-Gerasimenko
De nek
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 16
NavCam
Opname I / II
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 17
Lijnen
Chaotisch landschap
Opname III / IV
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 18
Grottenbende
(6-hoek krater)
Kliffen
Opname V / VI
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 19
Nog niet geërodeerd
Zand/stofvlakte
Opname VII / VIII / IX
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 20
Opname X (in kleur …)
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 21
Zonbeschenen en donker
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 22
Zonbeschenen en donker Gasuitstroom in de nek
Agenda
• Wat is een komeet?
• Wat is komeet 67P / Churyumov-
Gerasimenko
• Geologische diversiteit
• ‘Mission value’
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 23
De geologie van het marsoppervlak
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 24
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 25
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).
• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)
• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Stenen zijn poreusStenen zijn poreus
Rotsblok gespleten en de stukkenRotsblok gespleten en de stukken
liggen ernaastliggen ernaast
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 26
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).
• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)
• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Oppervlak in lagen opgebouwdOppervlak in lagen opgebouwd
Eerst de rots, dan het stof eromheenEerst de rots, dan het stof eromheen
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 27
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).
• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)
• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Recente aardverschuiving
Helderder materiaal aan de voet van
de klif. Bovenop is er nog meer.
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 28
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).
• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)
• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Scheuren waar de komeet gas en stof uitScheuren waar de komeet gas en stof uit
komtkomt
Stof valt in een geul naar benedenStof valt in een geul naar beneden
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 29
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).
• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)
• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Ineenstorting van het oppervlakIneenstorting van het oppervlak
Deze komeetkern is een grottenbendeDeze komeetkern is een grottenbende
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 30
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).
• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)
• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Rotsen schuiven naar benedenRotsen schuiven naar beneden
Geulen in de rotswandGeulen in de rotswand
08/14/15 Sterrenkundig jaarverslag 31
Een detail van het oppervlak
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 32
Materiaal met een lage hardheidMateriaal met een lage hardheid
Scheuren en klontenScheuren en klonten
Details van 1 mm
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 33
Andere eigenschappen
• Chemische samenstelling
– Water, CO, CO2
– Ammonia, Methaan, Methanol
• Temp Opp: 205-230 K (07/08-2014)
• Temp onder Opp. = 30 – 160 K (08-2014)
• Geur van rotte eieren
• Stof tussen 20 / 400 micron
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 34
Agenda
• Wat is een komeet?
• Wat is komeet 67P / Churyumov-
Gerasimenko
• Geologische diversiteit
• ‘Mission value’
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 35
Hoe lang gaat een komeet mee?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 36
73P
Hoe lang gaat een komeet mee?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 37
V = 4
/3πR3
ρ = M / V
Hoe lang gaat een komeet mee?
Komeet 67/P
• Straal 2½ km
• Volume 113 km3
• Massa 65 x 1012
kg
• Dichtheid = 470 kg/m3
• g = 0.0007 m/s2
• VOntsnap = 1.8 m/s
• ½ kg water / dag (06-07-
2014), niks i.v.m. massa
• Topp = -70ºC
Aarde
• Straal 6371 km
• Volume 1x1012
km3
• Massa 6 x 1024
kg
• Dichtheid = 5515 kg/m3
• g = 10 m/s2
• VOntsnap = 11.2 km/s
• 0 kg water / dag
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 38
Grootste ‘bol’ = 4.1 x 3.2 x 1.3 km. Kleinste = 2.5 x 2.5 x 2.0 km.http://www.wikihow.com/Calculate-Force-of-Gravity
2 delen en los materiaal
Planetoïde Eros
Komeet Wild 2 (81/P)
Komeet Tempel 1 (9/P)
Komeet Borrelley (19/P) Komeet Harley II
Komeet Halley (1/P)
Planetoïde 25143 Itokawa
www.mps.mpg.de/3183526/Dissertation_2008_Tubiana__Cecilia1.pdf
2 delen en los materiaal
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 40
Planetoïde Vesta Planetoïde Ida met Dactyl
Komeet 67/P
"Is this double-lobed structure built
from two separate comets that came
together in the Solar System's history,
or is it one comet that has eroded
dramatically and asymmetrically over
time? Rosetta, by design, is in the best
place to study one of these unique
objects."Saturnusmaan Hyperion
Geologische variatie (Imhotep)
• Terrace / Smooth
• ‘Rocky’
• Accumulation
basins
• Boulders
• Bright patches
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 44
Imhotep
• Grote variatie aan
landschappen
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 45
Terrace / Smooth (geen krater)
• Rand met een interne
depressie
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 46
Terrace / Smooth (F)
• Rand opgevuld met fijn-
materiaal die er bovenuit
bulkt
• Historische
ontgassingsleidingen?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 47
Terrace / Smooth (Airfall)
• Terrace / Smooth
• ‘Rocky’
• Accumulation
basins
• Boulders
• Bright patches
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 48
‘Rocky’
• Geen rots
– Dichtheid is 47% van water.
Extreem poreus
• Gebied met veel erosie
– Veel rotsblokken en puin
– Erosie getriggerd door
sublimerend ijs en
zwaartekracht en versterkt door
scheuren
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 49
Accumulation basins (ABCDE)
• Definitie
– Klein materiaal en rotsblokken
• Geen inslagkraters, maar
grote oergaten in de kern
van oudsher gevuld met
puin
– Erosie and scheuringen
– Ineenstortingen rand
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 50
Boulders (I)
• Waar komt die rots
vandaan?
• Fijnstof tegen de achterkant
gevallen
• 7.1 cm/pixel
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 51
Cheops / 45m
25m hoog
Boulders (Cheops)
• Cheops en omringende
cluster van rotsblokken
herinneren aan de
pyramides te Giza nabij
Cairo in Egypte
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 52
45m
Bright patches (I)
• 120 gebieden met waterijs
gevonden
– Co / CO2 sublimeert te snel
– Blauwer van kleur dan kern (=
rood) > Waterijs
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 53
Bright patches (II)
• Oorzaak:
– Waterijs onder het ineenstorten
van een klif
– Terugevallen op de kern tijdens
een periode van activiteit, maar
lager dan
ontsnappingssnelheid. In
gebieden met weinig
zonnenergie.
• Dunne warmtedoorlatend
stofmantel nam minertalen
en organisch materiaal
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 54
Terraces (F)
• Fractures komen
niet van onder het
oppervlak
• Historische
ontgassingsleidinge
n?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 55
Geen magneetveld
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 56
Binnenkant hol?
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 57
Rosetta scientists show that the comet
has a very high porosity of 70 / 80%
Komeetkernen zijn fragiel
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 58
GatGat
KeiKei
RegolithRegolith
Water en ijs zijn zwaarder
Onder het oppervlak
• 3 cm stof om een hardere
binnenkant
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 59
De binnenkant
• Radiogolven door de kern
(CONSERT) tussen lander
en Rosetta
– Klein kern-lob = zeer poreus
(75–85%)
– Mix van stof / ijs = 1 / 7.8
– Homogeen tot op 10-talle
meters
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 60
Grondstoffen voor het leven
• 16 organische koolstof en
stikstofrijke componenten
inclusief methyl isocyanate,
acetone, propionaldehyde
and acetamide (eerste
keer)
• Sommige een sleutelrol in
voor-synthese van
aminozuren, suikers, en
nucleobasen > Ingredienten
leven
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 61
Formaldehyde > formative van ribose > TACG > In DNA
Sinkholes (genereren jets) (I)
• Sinkholes genereren
jets:
1. Warmte veroorzaakt
het sublimeren van
suboppervlak ijs
2. Dit vormt een holte
3. Plafond stort in door
eigen gewicht en een
rond gat ontstaat
– Opengelegd
materiaal in het
gat gaat nu
sublimeren
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 62
Sinkholes (genereren jets) (II)
• Foto dat het gas uit de
sinkhole komt
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 63
Fijnstructuur in de stofuitstoot
• Velle jets uit ‘de nek’
vormen samen de coma en
de staart van de komeet
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 64
Water komt niet van kometen
• Variatie in D/H
verhouding van 11
kometen is groot
• Is niet D/H van
zeewater op Aarde,
behalve van
103P/Hartley 2
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 67
Twee lobbige structuur
• Computersimulatie
ijsachtige bolvormige
objecten
– ‘Zachte’ botsing en
samensmelting na een dag
– Fietssnelheid
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 68
Resultaten
• 1e
ruimtevaartuig in een baan om de
komeetkern & landing
• Zeer gedetailleerde foto’s van het oppervlak
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 69
Verwachte resultaten
• Foto’s waarop te zien is dat het oppervlak
veranderd is, en de uitlegging daarvan hoe
dit komt.
• Video (animated gif) van een geyser
• In 2015 worden er bij de ESA en bij de NASA
budget toegekend voor de bouw van een
nieuwe landing binnen 8 jaar vanaf nu.
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 70
Resulaten van de Rosetta missie
08/14/15 Resultaten van de Rosetta 71
http://blogs.esa.int/rosetta

More Related Content

What's hot

What's hot (13)

Jupiter
JupiterJupiter
Jupiter
 
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 1
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 1RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 1
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 1
 
Zonnestelsel+Beetje Sterrenstelsels
Zonnestelsel+Beetje SterrenstelselsZonnestelsel+Beetje Sterrenstelsels
Zonnestelsel+Beetje Sterrenstelsels
 
Ontstaan planeten
Ontstaan planetenOntstaan planeten
Ontstaan planeten
 
4 mars-geschiedenis
4 mars-geschiedenis4 mars-geschiedenis
4 mars-geschiedenis
 
Asteroide
AsteroideAsteroide
Asteroide
 
Asteroiden
AsteroidenAsteroiden
Asteroiden
 
Asteroides
AsteroidesAsteroides
Asteroides
 
3 ontstaan-maan-aarde
3 ontstaan-maan-aarde3 ontstaan-maan-aarde
3 ontstaan-maan-aarde
 
Astrobiologie
AstrobiologieAstrobiologie
Astrobiologie
 
Leven 13okt11
Leven 13okt11Leven 13okt11
Leven 13okt11
 
Presentatie exoplaneten
Presentatie exoplanetenPresentatie exoplaneten
Presentatie exoplaneten
 
10 2-eerste-melkwegstelsels
10 2-eerste-melkwegstelsels10 2-eerste-melkwegstelsels
10 2-eerste-melkwegstelsels
 

Viewers also liked

5LINX-Product-Portfolio_en6-2-2016
5LINX-Product-Portfolio_en6-2-20165LINX-Product-Portfolio_en6-2-2016
5LINX-Product-Portfolio_en6-2-2016Jeff Sponcia
 
Sterrenbeeld Pegasus (Herfstavonden)
Sterrenbeeld Pegasus (Herfstavonden)Sterrenbeeld Pegasus (Herfstavonden)
Sterrenbeeld Pegasus (Herfstavonden)Robert de Jong
 
Eportfolio
EportfolioEportfolio
EportfolioSawat92
 
A bruxa catuxa (1)
A bruxa catuxa (1)A bruxa catuxa (1)
A bruxa catuxa (1)albinonunez
 
Sterrenbeeld Andromeda (Herfstavonden)
Sterrenbeeld Andromeda (Herfstavonden)Sterrenbeeld Andromeda (Herfstavonden)
Sterrenbeeld Andromeda (Herfstavonden)Robert de Jong
 
O noso ecosistema
O noso ecosistema O noso ecosistema
O noso ecosistema albinonunez
 
AGS Travel Opportunity (10-6-16)
AGS Travel Opportunity (10-6-16)AGS Travel Opportunity (10-6-16)
AGS Travel Opportunity (10-6-16)Jeff Sponcia
 
5LINX Product Portfolio
5LINX Product Portfolio5LINX Product Portfolio
5LINX Product PortfolioJeff Sponcia
 
Het klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar door Peter Siegmund
Het klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar door Peter SiegmundHet klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar door Peter Siegmund
Het klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar door Peter SiegmundRobert de Jong
 
Narigota vai á casa
Narigota vai á casaNarigota vai á casa
Narigota vai á casaalbinonunez
 

Viewers also liked (14)

5LINX-Product-Portfolio_en6-2-2016
5LINX-Product-Portfolio_en6-2-20165LINX-Product-Portfolio_en6-2-2016
5LINX-Product-Portfolio_en6-2-2016
 
Sterrenbeeld Pegasus (Herfstavonden)
Sterrenbeeld Pegasus (Herfstavonden)Sterrenbeeld Pegasus (Herfstavonden)
Sterrenbeeld Pegasus (Herfstavonden)
 
Eportfolio
EportfolioEportfolio
Eportfolio
 
A bruxa catuxa (1)
A bruxa catuxa (1)A bruxa catuxa (1)
A bruxa catuxa (1)
 
A xesta
A xestaA xesta
A xesta
 
Sterrenbeeld Andromeda (Herfstavonden)
Sterrenbeeld Andromeda (Herfstavonden)Sterrenbeeld Andromeda (Herfstavonden)
Sterrenbeeld Andromeda (Herfstavonden)
 
O noso ecosistema
O noso ecosistema O noso ecosistema
O noso ecosistema
 
AGS Travel Opportunity (10-6-16)
AGS Travel Opportunity (10-6-16)AGS Travel Opportunity (10-6-16)
AGS Travel Opportunity (10-6-16)
 
5LINX Product Portfolio
5LINX Product Portfolio5LINX Product Portfolio
5LINX Product Portfolio
 
Het klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar door Peter Siegmund
Het klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar door Peter SiegmundHet klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar door Peter Siegmund
Het klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar door Peter Siegmund
 
Wangari
WangariWangari
Wangari
 
Narigota vai á casa
Narigota vai á casaNarigota vai á casa
Narigota vai á casa
 
Tennessee
TennesseeTennessee
Tennessee
 
ของไหล ม.5
ของไหล ม.5ของไหล ม.5
ของไหล ม.5
 

Similar to Rosetta

Similar to Rosetta (20)

Recente resultaten Rosetta missie, komeet 67P/Churymov
Recente resultaten Rosetta missie, komeet 67P/ChurymovRecente resultaten Rosetta missie, komeet 67P/Churymov
Recente resultaten Rosetta missie, komeet 67P/Churymov
 
Presentatiezitting5
Presentatiezitting5Presentatiezitting5
Presentatiezitting5
 
Mercurius
MercuriusMercurius
Mercurius
 
Levensloop van Sterren - werkgroep op Woudschoten Natuurkunde 2009
Levensloop van Sterren - werkgroep op Woudschoten Natuurkunde 2009Levensloop van Sterren - werkgroep op Woudschoten Natuurkunde 2009
Levensloop van Sterren - werkgroep op Woudschoten Natuurkunde 2009
 
Asteroïden
Asteroïden Asteroïden
Asteroïden
 
Asteroïden
AsteroïdenAsteroïden
Asteroïden
 
Asteroïden
AsteroïdenAsteroïden
Asteroïden
 
Zitting 5 asteroide
Zitting 5   asteroideZitting 5   asteroide
Zitting 5 asteroide
 
8 hete reuzenplaneten
8 hete reuzenplaneten8 hete reuzenplaneten
8 hete reuzenplaneten
 
PPT Pioneer 10
PPT Pioneer 10PPT Pioneer 10
PPT Pioneer 10
 
Asteroïden
AsteroïdenAsteroïden
Asteroïden
 
Asteroïden zitting5
Asteroïden zitting5Asteroïden zitting5
Asteroïden zitting5
 
Asteroïden
AsteroïdenAsteroïden
Asteroïden
 
Nieuwe inzichten rondom de oerknal
Nieuwe inzichten rondom de oerknalNieuwe inzichten rondom de oerknal
Nieuwe inzichten rondom de oerknal
 
Exoplaneten
ExoplanetenExoplaneten
Exoplaneten
 
Nieuwe inzichten rondom de oerknal (ervoor en erna)
Nieuwe inzichten rondom de oerknal (ervoor en erna)Nieuwe inzichten rondom de oerknal (ervoor en erna)
Nieuwe inzichten rondom de oerknal (ervoor en erna)
 
RS 2009-02 Planeten bij Andere Sterren
RS 2009-02 Planeten bij Andere SterrenRS 2009-02 Planeten bij Andere Sterren
RS 2009-02 Planeten bij Andere Sterren
 
5 ijsdwerg
5 ijsdwerg5 ijsdwerg
5 ijsdwerg
 
Asteroïden
AsteroïdenAsteroïden
Asteroïden
 
Asteroids
AsteroidsAsteroids
Asteroids
 

More from Robert de Jong

de Maan (met een verrekijker)
de Maan (met een verrekijker)de Maan (met een verrekijker)
de Maan (met een verrekijker)Robert de Jong
 
de Maan (met een telescoop)
de Maan (met een telescoop)de Maan (met een telescoop)
de Maan (met een telescoop)Robert de Jong
 
Introductie in de sterrenkunde
Introductie in de sterrenkundeIntroductie in de sterrenkunde
Introductie in de sterrenkundeRobert de Jong
 
Gaan we naar Mars voor 2030?
Gaan we naar Mars voor 2030?Gaan we naar Mars voor 2030?
Gaan we naar Mars voor 2030?Robert de Jong
 
20230105JWST_Design.pptx
20230105JWST_Design.pptx20230105JWST_Design.pptx
20230105JWST_Design.pptxRobert de Jong
 

More from Robert de Jong (7)

De Maan (MasterClass)
De Maan (MasterClass)De Maan (MasterClass)
De Maan (MasterClass)
 
de Maan (met een verrekijker)
de Maan (met een verrekijker)de Maan (met een verrekijker)
de Maan (met een verrekijker)
 
de Maan (met een telescoop)
de Maan (met een telescoop)de Maan (met een telescoop)
de Maan (met een telescoop)
 
de Maan (met je oog)
de Maan (met je oog)de Maan (met je oog)
de Maan (met je oog)
 
Introductie in de sterrenkunde
Introductie in de sterrenkundeIntroductie in de sterrenkunde
Introductie in de sterrenkunde
 
Gaan we naar Mars voor 2030?
Gaan we naar Mars voor 2030?Gaan we naar Mars voor 2030?
Gaan we naar Mars voor 2030?
 
20230105JWST_Design.pptx
20230105JWST_Design.pptx20230105JWST_Design.pptx
20230105JWST_Design.pptx
 

Rosetta

  • 1. Resulaten Rosetta missie t/m juli 2015 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 1
  • 3. Doel • The comet observations will help scientists learn more about the origin and evolution of our solar system and the role comets may have played in providing Earth with water, and perhaps even life.
  • 4. Agenda • Wat is een komeet? • Wat is komeet 67P / Churyumov- Gerasimenko • Geologische diversiteit • ‘Mission value’ 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 4
  • 5. Wat is een komeet? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 5
  • 6. Wat is een komeet? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 6 PeriheliumPerihelium PeriheliumPerihelium Elke komeet heeft minstens één perihelium passageElke komeet heeft minstens één perihelium passage
  • 7. •In de buurt van de Zon •Vluchtige stoffen onder oppervlak •Ovaalvormige baan •Oppervlak kan poreus worden •Zit nog niet zo lang in zijn baan •In de buurt van de Aarde Wat is een komeet? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 7 Een planetoïde met een staart
  • 8. Waardoor zijn komeetkernen zo interessant? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 8
  • 9. Agenda • Wat is een komeet? • Wat is komeet 67P / Churyumov- Gerasimenko • Geologische diversiteit • ‘Mission value’ 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 9
  • 10. • The highlight for me is the remarkable diversity of the nucleus itself • You see an enourmoud range of surface structures 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 10
  • 11. Baanbeweging om de Zon • 55000 km/uur • Tussen 1.243 / 5.68 AE van de Zon • Periodiek 6½ jaar (Jupiter+, Mars / Aarde) • Rotatie = 12.4043 uur – Gedurende maanden variabel met vele minuten • Eccentriciteit = 0.640 • Inclinatie omloop = 7.04 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 11
  • 12. Donkerder dan houtskool • 1.00 Eceladus • 0.80 Verse sneeuw • 0.55 Nieuw beton • 0.40 Woestijnzand • 0.34 Aarde • 0.12 Maan / Versleten asfalt • 0.04 Verse asfalt / Komeet 67P/C-G 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 12
  • 15.
  • 16. De nek 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 16 NavCam
  • 17. Opname I / II 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 17 Lijnen Chaotisch landschap
  • 18. Opname III / IV 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 18 Grottenbende (6-hoek krater) Kliffen
  • 19. Opname V / VI 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 19 Nog niet geërodeerd Zand/stofvlakte
  • 20. Opname VII / VIII / IX 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 20
  • 21. Opname X (in kleur …) 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 21
  • 22. Zonbeschenen en donker 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 22 Zonbeschenen en donker Gasuitstroom in de nek
  • 23. Agenda • Wat is een komeet? • Wat is komeet 67P / Churyumov- Gerasimenko • Geologische diversiteit • ‘Mission value’ 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 23
  • 24. De geologie van het marsoppervlak 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 24
  • 25. 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 25 • NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s). • Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014) • Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool Geologie in beweging Stenen zijn poreusStenen zijn poreus Rotsblok gespleten en de stukkenRotsblok gespleten en de stukken liggen ernaastliggen ernaast
  • 26. 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 26 • NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s). • Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014) • Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool Geologie in beweging Oppervlak in lagen opgebouwdOppervlak in lagen opgebouwd Eerst de rots, dan het stof eromheenEerst de rots, dan het stof eromheen
  • 27. 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 27 • NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s). • Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014) • Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool Geologie in beweging Recente aardverschuiving Helderder materiaal aan de voet van de klif. Bovenop is er nog meer.
  • 28. 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 28 • NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s). • Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014) • Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool Geologie in beweging Scheuren waar de komeet gas en stof uitScheuren waar de komeet gas en stof uit komtkomt Stof valt in een geul naar benedenStof valt in een geul naar beneden
  • 29. 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 29 • NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s). • Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014) • Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool Geologie in beweging Ineenstorting van het oppervlakIneenstorting van het oppervlak Deze komeetkern is een grottenbendeDeze komeetkern is een grottenbende
  • 30. 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 30 • NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s). • Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014) • Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool Geologie in beweging Rotsen schuiven naar benedenRotsen schuiven naar beneden Geulen in de rotswandGeulen in de rotswand
  • 32. Een detail van het oppervlak 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 32 Materiaal met een lage hardheidMateriaal met een lage hardheid Scheuren en klontenScheuren en klonten
  • 33. Details van 1 mm 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 33
  • 34. Andere eigenschappen • Chemische samenstelling – Water, CO, CO2 – Ammonia, Methaan, Methanol • Temp Opp: 205-230 K (07/08-2014) • Temp onder Opp. = 30 – 160 K (08-2014) • Geur van rotte eieren • Stof tussen 20 / 400 micron 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 34
  • 35. Agenda • Wat is een komeet? • Wat is komeet 67P / Churyumov- Gerasimenko • Geologische diversiteit • ‘Mission value’ 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 35
  • 36. Hoe lang gaat een komeet mee? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 36 73P
  • 37. Hoe lang gaat een komeet mee? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 37
  • 38. V = 4 /3πR3 ρ = M / V Hoe lang gaat een komeet mee? Komeet 67/P • Straal 2½ km • Volume 113 km3 • Massa 65 x 1012 kg • Dichtheid = 470 kg/m3 • g = 0.0007 m/s2 • VOntsnap = 1.8 m/s • ½ kg water / dag (06-07- 2014), niks i.v.m. massa • Topp = -70ºC Aarde • Straal 6371 km • Volume 1x1012 km3 • Massa 6 x 1024 kg • Dichtheid = 5515 kg/m3 • g = 10 m/s2 • VOntsnap = 11.2 km/s • 0 kg water / dag 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 38 Grootste ‘bol’ = 4.1 x 3.2 x 1.3 km. Kleinste = 2.5 x 2.5 x 2.0 km.http://www.wikihow.com/Calculate-Force-of-Gravity
  • 39. 2 delen en los materiaal Planetoïde Eros Komeet Wild 2 (81/P) Komeet Tempel 1 (9/P) Komeet Borrelley (19/P) Komeet Harley II Komeet Halley (1/P) Planetoïde 25143 Itokawa www.mps.mpg.de/3183526/Dissertation_2008_Tubiana__Cecilia1.pdf
  • 40. 2 delen en los materiaal 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 40 Planetoïde Vesta Planetoïde Ida met Dactyl Komeet 67/P "Is this double-lobed structure built from two separate comets that came together in the Solar System's history, or is it one comet that has eroded dramatically and asymmetrically over time? Rosetta, by design, is in the best place to study one of these unique objects."Saturnusmaan Hyperion
  • 41. Geologische variatie (Imhotep) • Terrace / Smooth • ‘Rocky’ • Accumulation basins • Boulders • Bright patches 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 44
  • 42. Imhotep • Grote variatie aan landschappen 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 45
  • 43. Terrace / Smooth (geen krater) • Rand met een interne depressie 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 46
  • 44. Terrace / Smooth (F) • Rand opgevuld met fijn- materiaal die er bovenuit bulkt • Historische ontgassingsleidingen? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 47
  • 45. Terrace / Smooth (Airfall) • Terrace / Smooth • ‘Rocky’ • Accumulation basins • Boulders • Bright patches 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 48
  • 46. ‘Rocky’ • Geen rots – Dichtheid is 47% van water. Extreem poreus • Gebied met veel erosie – Veel rotsblokken en puin – Erosie getriggerd door sublimerend ijs en zwaartekracht en versterkt door scheuren 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 49
  • 47. Accumulation basins (ABCDE) • Definitie – Klein materiaal en rotsblokken • Geen inslagkraters, maar grote oergaten in de kern van oudsher gevuld met puin – Erosie and scheuringen – Ineenstortingen rand 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 50
  • 48. Boulders (I) • Waar komt die rots vandaan? • Fijnstof tegen de achterkant gevallen • 7.1 cm/pixel 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 51 Cheops / 45m 25m hoog
  • 49. Boulders (Cheops) • Cheops en omringende cluster van rotsblokken herinneren aan de pyramides te Giza nabij Cairo in Egypte 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 52 45m
  • 50. Bright patches (I) • 120 gebieden met waterijs gevonden – Co / CO2 sublimeert te snel – Blauwer van kleur dan kern (= rood) > Waterijs 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 53
  • 51. Bright patches (II) • Oorzaak: – Waterijs onder het ineenstorten van een klif – Terugevallen op de kern tijdens een periode van activiteit, maar lager dan ontsnappingssnelheid. In gebieden met weinig zonnenergie. • Dunne warmtedoorlatend stofmantel nam minertalen en organisch materiaal 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 54
  • 52. Terraces (F) • Fractures komen niet van onder het oppervlak • Historische ontgassingsleidinge n? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 55
  • 54. Binnenkant hol? 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 57 Rosetta scientists show that the comet has a very high porosity of 70 / 80%
  • 55. Komeetkernen zijn fragiel 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 58 GatGat KeiKei RegolithRegolith Water en ijs zijn zwaarder
  • 56. Onder het oppervlak • 3 cm stof om een hardere binnenkant 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 59
  • 57. De binnenkant • Radiogolven door de kern (CONSERT) tussen lander en Rosetta – Klein kern-lob = zeer poreus (75–85%) – Mix van stof / ijs = 1 / 7.8 – Homogeen tot op 10-talle meters 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 60
  • 58. Grondstoffen voor het leven • 16 organische koolstof en stikstofrijke componenten inclusief methyl isocyanate, acetone, propionaldehyde and acetamide (eerste keer) • Sommige een sleutelrol in voor-synthese van aminozuren, suikers, en nucleobasen > Ingredienten leven 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 61 Formaldehyde > formative van ribose > TACG > In DNA
  • 59. Sinkholes (genereren jets) (I) • Sinkholes genereren jets: 1. Warmte veroorzaakt het sublimeren van suboppervlak ijs 2. Dit vormt een holte 3. Plafond stort in door eigen gewicht en een rond gat ontstaat – Opengelegd materiaal in het gat gaat nu sublimeren 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 62
  • 60. Sinkholes (genereren jets) (II) • Foto dat het gas uit de sinkhole komt 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 63
  • 61. Fijnstructuur in de stofuitstoot • Velle jets uit ‘de nek’ vormen samen de coma en de staart van de komeet 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 64
  • 62. Water komt niet van kometen • Variatie in D/H verhouding van 11 kometen is groot • Is niet D/H van zeewater op Aarde, behalve van 103P/Hartley 2 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 67
  • 63. Twee lobbige structuur • Computersimulatie ijsachtige bolvormige objecten – ‘Zachte’ botsing en samensmelting na een dag – Fietssnelheid 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 68
  • 64. Resultaten • 1e ruimtevaartuig in een baan om de komeetkern & landing • Zeer gedetailleerde foto’s van het oppervlak 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 69
  • 65. Verwachte resultaten • Foto’s waarop te zien is dat het oppervlak veranderd is, en de uitlegging daarvan hoe dit komt. • Video (animated gif) van een geyser • In 2015 worden er bij de ESA en bij de NASA budget toegekend voor de bouw van een nieuwe landing binnen 8 jaar vanaf nu. 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 70
  • 66. Resulaten van de Rosetta missie 08/14/15 Resultaten van de Rosetta 71 http://blogs.esa.int/rosetta

Editor's Notes

  1. Een cirkelabaan kan niet want dan zijn de vluchtige stoffen allang op, of komt er juist nooit een staart.
  2. Een cirkelabaan kan niet want dan zijn de vluchtige stoffen allang op, of komt er juist nooit een staart.
  3. http://blogs.esa.int/rosetta/2015/07/20/inside-imhotep-2/
  4. http://blogs.esa.int/rosetta/2015/07/20/inside-imhotep-2/
  5. http://blogs.esa.int/rosetta/2015/07/20/inside-imhotep-2/
  6. One hypothesis is that they were formed at the time of the last closest approach of the comet to the Sun, 6.5 years ago, with icy blocks ejected into permanently shadowed regions, preserving them for several years below the peak temperature needed for sublimation. Another idea is that even at relatively large distances from the Sun, carbon dioxide and carbon monoxide driven-activity could eject the icy blocks. In this scenario, it is assumed that the temperature was not yet high enough for water sublimation, such that the water-ice-rich components outlive any exposed carbon dioxide or carbon monoxide ice. “As the comet continues to approach perihelion, the increase in solar illumination onto the bright patches that were once in shadow should cause changes in their appearance, and we may expect to see new and even larger regions of exposed ice,” says Matt Taylor, ESA’s Rosetta project scientist. “Combining OSIRIS observations made pre- and post-perihelion with other instruments will provide valuable insight into what drives the formation and evolution of such regions.”
  7. One hypothesis is that they were formed at the time of the last closest approach of the comet to the Sun, 6.5 years ago, with icy blocks ejected into permanently shadowed regions, preserving them for several years below the peak temperature needed for sublimation. Another idea is that even at relatively large distances from the Sun, carbon dioxide and carbon monoxide driven-activity could eject the icy blocks. In this scenario, it is assumed that the temperature was not yet high enough for water sublimation, such that the water-ice-rich components outlive any exposed carbon dioxide or carbon monoxide ice. “As the comet continues to approach perihelion, the increase in solar illumination onto the bright patches that were once in shadow should cause changes in their appearance, and we may expect to see new and even larger regions of exposed ice,” says Matt Taylor, ESA’s Rosetta project scientist. “Combining OSIRIS observations made pre- and post-perihelion with other instruments will provide valuable insight into what drives the formation and evolution of such regions.” The peaks are interpreted as infrared radiation from the directly insolated surface, with the more gentle variations outside of the peaks attributed to indirect lighting
  8. One hypothesis is that they were formed at the time of the last closest approach of the comet to the Sun, 6.5 years ago, with icy blocks ejected into permanently shadowed regions, preserving them for several years below the peak temperature needed for sublimation. Another idea is that even at relatively large distances from the Sun, carbon dioxide and carbon monoxide driven-activity could eject the icy blocks. In this scenario, it is assumed that the temperature was not yet high enough for water sublimation, such that the water-ice-rich components outlive any exposed carbon dioxide or carbon monoxide ice. “As the comet continues to approach perihelion, the increase in solar illumination onto the bright patches that were once in shadow should cause changes in their appearance, and we may expect to see new and even larger regions of exposed ice,” says Matt Taylor, ESA’s Rosetta project scientist. “Combining OSIRIS observations made pre- and post-perihelion with other instruments will provide valuable insight into what drives the formation and evolution of such regions.” The peaks are interpreted as infrared radiation from the directly insolated surface, with the more gentle variations outside of the peaks attributed to indirect lighting In particular, the travel time depends on a parameter called permittivity, which is itself linked to the nucleus porosity, composition, temperature and internal structure of the comet. The permittivity value is approximately 1.27 Green = best signal quality, decreasing in quality to red = no signal
  9. Indeed, ROSINA data indicate that the H2O signal is strongest overall; however, there are periods when the CO and CO2 rival that of H2O. Changes in multiple hours!
  10. https://en.wikipedia.org/wiki/Sputtering
  11. http://nccr-planets.ch/how-comets-were-assembled/ See more at: http://www.allesoversterrenkunde.nl/#!/actueel/nieuws/_detail/gli/tweelobbige-kometen-zijn-door-rustige-botsingen-on/