Hoe duurzaam wil en kun je zijn? Dat was de vraag van Centrum Duurzaam aan 250 eerstejaarsstudenten bouw, techniek en ICT. We praten vaak over duurzaamheid, maar doen we ook echt duurzaam, was de prikkelende opening van Roeland Westra, projectleider Centrum Duurzaam. Woensdag 7 oktober 2015 volgden de studenten een Duurzaam Doen programma op de Anne Wadmanwei van ROC Friese Poort om deze vragen voor zichzelf te beantwoorden. Bouwe de Boer, energiecoördinator bij de Gemeente Leeuwarden, opende de dag in het Atrium en attendeerde de jongeren op de verschillende duurzame gebouwen in Leeuwarden. Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort organiseerde deze dag in samenwerking met het leerbedrijf O3 uit Leeuwarden. Deze dag was een voorproefje op de jaarlijkse Dag van de Duurzaamheid van aanstaande zaterdag 10 oktober 2015. Klik door voor het volledige persbericht en een foto impressie: http://www.centrumduurzaamfriesland.nl/nieuws/studenten-roc-friese-poort-maken-het-verschil-door-duurzaam-te-doen/

1. 1

2. 2

3. 3

4. 4

5. 5

6. Enkele cijfers:
Nederland verbruikt ca. 2100 PJ
Het gemeente Leeuwarden-deel van het Nederlandse verbruik is ca. 0,6%.
Het gemeten energieverbruik is: 8,9 PJ
Woningen: 2,1 PJ
Bedrijven: 4,4 PJ
Vervoer: 2,4 PJ
40 windmolens 1,0 PJ
300 Ha zonnepanelen 1.0 PJ
20.000 woningen 1,0 PJ
30.000 auto’s 1,0 PJ
65.000 ton houtsnippers 1,0 PJ
6

7. Wat wil/doet het Rijk
14% duurzame energie 2020
100% duurzame energievoorziening 2050.
20 % besparing 2020
Door:
• Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+). (vorig jaar
€3,5 miljard)
• Verhoging van de energiebelasting op aardgas.
• Sluiting oude kolencentrales.
7

8. Wat wil/doet de Provincie
• 16 % in 2020 duurzame energie
• 20% energiebesparing
• Door:
• de Fryske Energiepremie € 11 miljoen
• Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (€ 90 miljoen)
• Projectsubsidies
8

10. Zon in woonwijken

14. 14

15. 15

16. September 2013

17. 17

18. 18

19. 19

20. 20

21. Bilgaard: : 300 huizen energie neutraal.
Houtsnippers, isolatie en zonnepanelen.
Klaar in 2015
http://www.youtube.com/watch?v=arE7IIdu9-M –
Super-renovation: not 100.000 manhourswork but…. 200.000

22. 22
Fier Fryslân energie neutrale nieuwbouw: de garaazje
Fier Fryslân

23. Impressie energie neutrale ijshal. Realisatie 2014-2015
23

24. Rol: opdrachtgever
Goede Businesscase
24

26. De groen gas keten in Fryslân, de
vrienden-aanpak
1000 pers auto’s
Gr. GasRMO’s Frl Campina op Bio-LNG
vuilniswagens
OMRIN op Gr. Gas 26

27. • 2013:
270.000
cows
• 2015:
320.000
cows

28. Resultaten: groen gas
• 30 vrachtwagens
• 1200 personenauto’s
• 19 tankstations
• 31 bussen
• Wetterskip breidt uit naar 4 miljoen m3
• Omrin breidt uit naar 15 milj m3
28

29. De gebruikers:
meer dan 100 taxi’s rijden op Groen Gas
Introduction 50 extra
taxi’s on green gas
sept 2012 in
Leeuwarden
7 busses with Green-
gas in 2010
29

30. Oppervlak zonnepalen (PV) en collectoren in m2
(4,2ha PV voorjaar 2014, bron: luchtfoto’s gem.)

31. 31

32. Solar-energy on
parkingplaces
Renewable energy
potentials

33. PV – lokaties Leeuwarden 2014 - 2015
Aanvraag
2015
2014
vergunning
Toekomst
voorwaarde:
draagvlak
1 westeinde 4 Ha, 2 newtonpark 4 Ha, 3 Friso 1 Ha, 4 Hemriksein 0,5 Ha, 5 watercampus 0,2 Ha,
6 drachtsterweg 0,5 Ha, 7 NHL, 0,2 Ha, vliegbasis 8 Ha, Goutum 4 Ha, Lekkum 2 Ha, LAGI 0,2 Ha,
De PV lokaties 2015 in Leeuwarden
33

34. 3 jaar geleden: in Fryslân 2 energie coöperaties
ameland
makkinga
34

35. NLDenergie.org

37. 37

38. Ús Koöperaasje: Een van de parels van
CH2018
38

39. Ik bin in Fries en sit dus
by Us Koöperaasje

40. 40