3. 3
Tedarik Zinciri Başarısızlıkları ve Etkileri
Firma Yıl Problem Etki
Nike 1999
Talep planlama software’ i zayıf uyarlama nedeniyle, ayakkabıların
talep öngörüsünü yanlış hesapladı
Bir yılda $100 M satış kaybı ve
%20 drop in stok fiyatı
FoxMeyer 1996 SCM uyarlaması başarısızlıkla sonuçlandığı için yükleme hataları oldu İflas
Adidas 1996 WMS başarısızlığı nedeniyle %20 az sevkiyat
Ciddi pazar kaybı. IT yeteneğini
kaybetti
Cisco 2001
Talep planlama sistemi talebi tahmin edemedi slowing associated
with economic meltdown
$2.2 B stokta write down ve
%20 drop in stock value
En büyük tedarik zinciri başarısızlıkları.
Bu başarısızlıkların her biri şirketlere büyük ve kalıcı yaralar yaratmıştır. Birkaçını görelim :
Daha iyi tedarik zincirine ve IT performans bilgilerine erişmek bu hataları önleme veya azaltmaya yardımcı olur mu?
Belki, ancak bu örneklerden kesin olarak net olan şey, modern tedarik zincirlerinin karmaşıklığının üretim ve dağıtımın her aşamasında daha iyi
görünürlüğü gerektirmesi. Ve görünürlüğün daha iyi olması için de detaylı veri gerekir.
Bugün her şirket veri ile çalışır; verilerinizi kullanmanın anahtarı, tedarik zincirinizde görünürlük için doğru metrikleri seçmektir.
Anahtar Performans Göstergeleri (KPI'lar) üç ayda bir veya ayda bir gözden geçirilirken, tedarik zinciri işlemlerinin gerçekleştiği hız, gittikçe
artan bir taktik ve operasyonel metrik görünümünü artan bir zorunluluk haline getirmektedir
4. 4
Hizmet Mükemmelliyeti üzerine odaklanan şirketlerin birincil odak noktasını müşteri deneyimi oluşturur.
Tüketici odaklı bir dünyada, hizmet sunumu üzerinde daha fazla odaklanma olmamıştır.
Amazon teslimat ve iade düzenlemeleri ile rekabet avantajı ve sadakat yaratan şirketleri simgeliyor. Genellikle, yüksek katma değer sunan ürün
şirketleri bu kategoriye girmektedir. Hizmette Mükemmellik şirketlerinin günlük olarak müşterilerinin ve rakiplerinin nabzı üzerinde durmaları gerekir.
Onların tedarik zincirleri, esnek olmalı müşteri ve pazar ihtiyaçlarına cevap verebilmelidir.
Yönetim, memnuniyet ve sadakati etkileyen tedarik, üretim, envanter ve dağıtım konularında bilgili olmalıdır.
Hizmet Mükemmelliğini ön planda tutan şirketler için ilk 5 KPI:
Çağrı hacmi ve çağrı sırası
İlk irtibatta alınan kararlar
Ürün sipariş karşılama oranı
Mükemmel sipariş
Tam ve zamanında teslimat
Ürün Mükemmelliği
Operasyonel mükemmellik üzerine odaklanan şirketler, tedarik zincirinin bütün yönlerini bütüncül olarak görüntüler. Odak noktası, malları üreten ve
satan her ayağın maliyetini artırmaktır. Apple ve teknoloji liderleri genellikle ürün odaklıdır. Bu şirketler genelde emtia mallarına odaklanır ve en düşük
maliyetle en iyi değeri verir. Günlük olarak, Mükemmellik Şirketleri öncelikle tedarik zincirinin akışı, güvenilirliği ve maliyeti ile ilgilenmektedir.
Mükemmellik Şirketleri için En İyi 5 KPI:
Satılan malların toplam maliyeti
Satılan birim başına tedarik zinciri maliyeti
İşgücü kullanımı
Depolama ve taşıma maliyetleri
Kurumsal yazılım performansı
Yalın organizasyonlar, tedarik zincirindeki her aşamadaki israfın ortadan kaldırılmasına odaklanmaktadır. Yalın yönetim ilkelerinin ardından, KPI'lar bir
işletmedeki yedi kategorik atık ve verimsizlik ile eşleştirilir: Aşırı bekleme, Aşırı Üretim, Reddetme, Hareket, İşleme, Envanter ve Taşıma. Yalın KPI'lar
en taktiksel ve günlük odaklı olma eğilimindedir. Maliyet verimliliğinin anahtarlarından biri tedarik zinciri sorunlarının sistem verilerini kullanarak erken
tahmin edilmesidir ve daha sonra finansal performansı etkilemeden önce hareket eder.
En İyi 5 KPI :
Varlık kullanım oranı
Kusur ve kabul oranları
Kuyruklar ve bekleme süreleri
Stok seviyelerive güvenlik stoğu
Şirketlerin Odak Noktalarına Göre
5. 5
Şirketinizin performans seviyesi nedir? Birçoğunuz "her biri birazcık iyi" diyor.
Aslında, Tedarik Zinciri Konseyi tarafından yayınlanan Tedarik Zinciri İşlemleri Referansı (SCOR) modeli, tedarik zinciri yönetimi için endüstriler arası
standart olarak kabul edilmiş dünyadaki ilk ve tek referans model olma özelliği taşımaktadır.
SCOR Yaklaşımı Metrikler Tanım Tip
Maliyetler
SMM, Toplam Tedarik Zinciri Maliyeti,
Verimlilik, İade Oranları, Stok Taşıma
Maliyeti
Toplam maliyetin ve onun tetikleyicilerinin
ölçülmesine odaklan
Operasyonel Mükemmellik
Yanıt
Verilebilirlik
Sipaiş Tamamlama Süresi, Geç Sipariş,
Sipariş Doğruluğu, Stoğun Satışa Oranı
Firmanın ürünleri müşterilere ne kadar hızlı ve etkin
teslim ettiğine odaklan
Servis Mükemmelliği
Güvenilirlik
Tamamlama Oranı, Mükemmel Sipariş,
Teslim Adedi, Stok Devir, Sipariş Statüsü
Doğru ürünün doğru müşteriye doğru zamanda
ulaşmasına odaklan
Ürün Mükemmelliği
Esneklik Üretim Esnekliği
Firmanın Pazar değişimlerine operasyonel
süreçlerini hızla adapte edebilmesine odaklan
Servis ve Ürün
Mükemmelliği
Varlık Yönetim
Etkinliği
Nakte Dönüş Süresi, Eldeki Stok, Varlık
Dönüş, Tamir ve Bakım Çevrimi
Çalışma ve sabit sermeyesini ne kadar etkin
yönettiğine odaklan
Operasyonel Mükemmellik
SCOR Modeli, sektörlerden bağımsız olarak tüm tedarik zinciri yapılarını “planlama”, “tedarik”, “üretim”, “dağıtım” ve “iade” olmak üzere beş temel
süreç ile tanımlamaktadır.
Planlama süreci, tedarik, üretim ve teslimat gereksinimlerinin karşılanabilmesi için toplam talep ile arzın dengelenmesini amaçlar.
Tedarik süreci, planlanmış ve/veya güncel talebin karşılanması için gerekli kaynakları sağlamaya ve programlamaya odaklanır. Üretim süreci ise
sipariş ve/veya talep tahminlerine göre üretimin gerçekleştirilmesini ve programlanmasını içerir.
Dağıtım süreci temel olarak ürünlerin müşteri ve/veya tüketicilere teslim edilmesinin kapsar.
Talep yönetimi, sipariş yönetimi, depo yönetimi, taşıma yönetimi, yükleme ve dağıtım yönetimi gibi faaliyetler dağıtım süreci içinde yer alırlar.
İade süreci ise, tedarikçiye hammadde iadeleri ile üreticiye bitmiş ürünlerin iadelerini kapsamaktadır.
SCOR Modeli
6. 6
SCOR Modeli neleri kapsamaktadır?
SCOR Modeli temel olarak şu maddeleri kapsamaktadır:
· TZY süreç ve faaliyetlerinin standart tanımları
· Süreçlerin performanslarının takibi için kullanılacak standart ölçütler
· Süreçlerin oluşturulmasında kullanılacak ortak yöntem ve terminoloji
· Değişik sektörlerdeki en başarılı uygulama örnekleri
· Faaliyetlerin etkinliğini arttırmak üzere uygun destek araçları ve yazılımlar
· Sınıfında en iyi performansı elde etmek için olası iyileştirme çalışma örnekleri
SCOR Modeli’nin sağladığı başlıca yararlar nelerdir?
· Teslimat performansında gelişme
· Stok seviyesinde azalma
· Çevrim zamanlarında iyileşme
· Doğru tahmin yapmada iyileşme
· Toplam verimlilik artışı
· Tedarik zinciri maliyetlerinde iyileşme
· Sipariş karşılama oranında iyileşme
· Kapasite kullanımında artış
SCOR Modeli’nin uygulama aşamaları nelerdir?
SCOR Modeli’ni uygulayacak şirketler öncelikle iş süreçlerinin mevcut durumunu analiz ederek ve modelin önerdiği beş süreci temel alarak iş
süreçlerini yeniden yapılandırmalıdır (“as is” ve “to be” analizleri).
İkinci aşama, modelin detaylı bir şekilde tanımladığı standart performans ölçütleri ile “benchmarking” (kıyaslama) çalışmalarının yapılmasıdır. Son
aşamada ise modelin içerdiği en başarılı uygulamalar bölümünden faydalanarak olası iyileştirmelerin belirlenmesi ve bunların hayata geçirilmesiyle
tedarik zinciri performansının artırılması mümkün olmaktadır.
SCOR modelinin sağladığı başlıca yararlar ;
• %16- %18 teslimat performansında gelişme,
• %25- %60 stok seviyesinde azalma,
• %30- %50 çevrim zamanlarında iyileşme,
• %25- %80 doğru tahmin yapmada iyileşme,
• %10- %16 toplam verimlilik artışı,
• %25- %50 tedarik zinciri maliyetlerinde iyileşme,
• %20- %30 sipariş karşılama oranında iyileşme,
• %10- %20 kapasite kullanımında artış. (Tanyaş, 2009)
SCOR Modeli Kapsamı
7. Tedarik Zinciri İzleme ve Alarm Sistemleri
KPI’ a Uyumun Anlık Takibi Nasıl Yapılır ?
7
Tedarik Zinciri Yönetimi Kritik Uygulamaları
EDI - Elektronik Data Değişimi Stok Kontrol Üretim Entegrasyonu
EDI - Interaktif Dashboard Tedarikçi Entegrasyonu Satınalma
Tedarikçi Yönetimi Barcode PO Kabulü Manuel ve EDI Talep Yönetimi
Tedarik Zinciri Yönetimi Alarm ve İzleme Sistemleri
Teslimat Uyarıları ASN Statü Uyarıları Stok İşlemleri Görüntüleme
Teslim Alınmayan EDI Uyarıları Min / Max Stok Uyarıları EDI Güncelleme Uyarıları
0 Fiyatlı PO Uyarıları Eksi Envanter Uyarıları Beklemede olan PO Ürünleri
Satış Fiyatı Değişikliği Süresi Geçmiş PO Başarılı ve Başarısız EDI Uyarıları
8. 8
Tedarik Zinciri Yönetimi İçin 10 Önemli KPI
Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM) ekipler, departmanlar ve ortak şirketler arasındaki karmaşık bağımlılıkların yönetimini gerektirir.
Tedarik Zinciri Ölçümleri, tedarik, üretim, nakliye, envanter, depo, malzeme taşıma, paketleme ve müşteri hizmetleri için performans ölçümlerini
içermektedir.
Tedarik Zinciri Yönetimi performansını değerlendirmek için kullanılabilecek yüzlerce metrik vardır. Aşağıdakiler en yaygın olanlardan bazılarıdır.
1.Mükemmel Sipariş Ölçümü
Hatasız siparişlerin yüzdesi ile ölçülür.
((Toplam siparişler - Hatalı siparişleri) / Toplam Siparişler) * 100
Bu genellikle aşağıdaki kırılımlarda hesaplanırç
• Satın alma% 99,99 mükemmel
• Üretim% 99,12 mükemmel
• Ulaşım% 99.02 mükemmel
• Depolama% 99,98 mükemmel
2. Nakitten Nakite Olan Süre
Malzemeler için yapılan harcamalar ve ürün satışından toplanan nakit
Malzemeler Ödemeleri – Müşteri Sipariş Ödemeleri
- Genellikle bir hafta, ay, çeyrek boyunca tüm siparişlerin ortalaması alınır
- Materyal ödemelerinin tarihlere göre ağrırlıklı ortalaması hesaplanır.
- Nakitten Nakide operasyonel sermayenin nae kadar süre ile bağlandığını
gösterir. Bu süre boyunca nakit diğer amaçlar için kullanılamamatadır. Hı0zlı
br nakitten nakite yalın ve karlı bir tedarik zincirini gösterir .
3. Müşteri Sipariş Çevrim Süresi
Satınalma Siparişinin ( PO ) kabulünden müşteriye teslimata kadar geçen süreyi
belirtir.
Gerçekleşen Teslimat Tarihi – Satınalma Siparişi (PO) Oluşturma Tarihi
Bunun bir çeşidi vaat edilen müşteri sipariş döngüsü süresidir
Söz Verilen Müşteri Teslim Tarihi – Satınalma Siparişi (PO) Oluşturma Tarihi
4. Sipariş karşılama performansı ( Fill Rate )
İlk sevkiyatta doldurulan müşteri sipariş yüzdesidir. Bu ilk sevkiyatta gelen
ürünlerin, SKU’ lerin veya sipariş değerinin yüzdesi olarak gösterilebilir.
(1-((toplam ürün – sevkedilen ürün) / toplam ürün )) * 100
Doldurma oranı ; müşteri memnuniyeti ve nakliye etkinliğine etkileri açısından
önemli olabilir.
9. 9
5. Tedarik Zinciri Çevrim Süresi
Envanter 0 Olduğunda; bir müşterinin siparişini doldurmak için
gereken süre.
Çevrimin her aşamasında en uzun teslim sürelerinin toplamı
6. Tedariğin Stok Süresi
.
Replenish edilmediğinde tedariğin bitmesi için geçecek gün sayısı.
Eldeki envanter / Ortalama Günlük Kullanım
TZY tedarik edilen ürünlerin stokta kalma süresini sürelerini yüksek stok
veya modası geçmiş eski stok riskini azaltmak minimize etmeye çalışır.
Bunun ayrıca finansal faydaları vardır. Fazla envanter operasyonel nakit
akışını azaltır.
7. Navlun Faturası Doğruluğu
Hatasız Nakliye faturalarının yüzdesi
(Hatasız nakliye faturası / toplam nakliye faturası ) * 100
8. Birim Başına Nakliye Maliyeti
Nakliye maliyetinin SKU veya Ürün Başına Ölçülmesidir.
Toplam Nakliye Maliyeti / Ürün Adedi
TZY nakliye maliyetini birim başına minimize etmeye çalışır.
9. Stok Devir Hızı
Firmanın stoğunu yılda kaç kez çevirdiği ile ilgilidir.
Satılan Malın Maliyeti / Ortalama Stok
Bir diğer metrik ise stoğun ne kadarının oturduğudur. Hızlı Envanter
çevrimi etkin bir tedarik zincirinin göstergesidir.
10. Zamanında Nakliye Oranı
Talep edilen nakliye varış tarihinde veya önce varış yapan siparişlerin
veya SKU’ lerin yüzdesi
(Zamanında Ulaşan ürünlerin Sayısı / Toplam ürün Sayısı ) * 100
Tedarik Zinciri Yönetimi İçin 10 Önemli KPI
10. 10
Tedarik Zinciri KPI ‘ ları
Diğer Tüm KPI’ lar ile Birlikte
Rezerve Stok ( €/ % )
Parasal Kaynakların Maliyeti ( € )
Stok Günü
Dağıtım Maliyetleri
% Tahmin Doğruluğu
Yükleme Mesafesi ( km )
Yüklenen Birimler
Mevcut Envanter ( €/% )
Raf ömrü ( gün )
İade Oranı ( % )
Son Siparişten Bu Yana Geçen Gün Sayısı
Teslim Süresi ( gün )
Eldeki Envanter
Stok Devir Hızı
Yoldaki Süre ( gün )
Güvenlik Stoğu
Hasarlı Ürünler ( % )
Sigorta Maliyeti
% Envanter Doğruluğu
Zamanında Yükleme ( % )
Siparişler
Teslimat Frekensı
% Teslim Edilen Sipariş
KPI’ lar Stratejik hedef doğrultusunda gerçekleşen ilerlemeyi görmek için ölçülür.
KPI Kapsamı
Genişletilebilir
11. Genel Perakende Sektörü Tedarik Zinciri
11
Envanter
Envanter Doğruluğu
Gündelik Envanter Düzeyleri
SKU‘ ya Göre Envanter Yaşlanma Raporu
SKU‘ ya göre Stok Devir Hızı
3PL Lojistik Firmaları
Yükleme ve İade Dönüş Hızı
Teslim Edilen Siparişler Oranı
Tamamlanmış Siparişler Oranı
Sipariş Toplama Doğruluğu / Stok Doğruluğu
Verimlilik
Gelen / giden hacim hareketliliği
Fonksiyon bazında Verimlilik Scorcart
Kasa, Palet, Ağırlıklı Sabit Değişkenli ve Kombinasyon Yoluyla Maliyet Dağılımı
Adam Saat Başına İşgücü Maliyeti
Operasyonel Bütçeye Karşı Rolling YTD Sonuç Aylık İşletme Giderleri
Dağıtım Merkezi Performansı
Tesis Alanı Kullanımı
Güvenlik Raporları
Rampadan Stoğa (Dock to Stock)
Sipariş & Stok Doğruluğu
Sıhhi Konular
Ulaşım
Gerekli Varış Tarihi (RAD) Uygunluğu
Zamanında Teslimat Performansı
Randevu Uyumu
Transit Süre Ölçütleri
Yük faktörü
Ağırlık Kapasitesi Kullanımı
Zamanında Yükleme
Maliyet analizi , rota bazında, Ağırlık bazında, Ürün
bazında
En Çok
Kullanılan
KPI’ lar